Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 lipca 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że A. B. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) P. A., R. A. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 11 stycznia 2019 r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że A. B. (1) nie wykonywała pracy w firmie (...), R. A., a została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jedynie w celu uzyskania prawa do wypłaty świadczeń – zasiłku chorobowego i macierzyńskiego, przysługującego z ubezpieczenia społecznego osobie o statusie pracownika. Dodał, że umowa o pracę między stronami została zawarta dla pozoru i jest nieważna. /decyzja – k. 110 – 112 akt ZUS/

A. B. (1) oraz płatnicy składek - P. A. i R. A. złożyli odwołania od powyższej decyzji, zaskarżając ją w całości. Wnieśli o zmianę zaskarżonej decyzji i ustalenie, że ubezpieczona podlega ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie od 11 stycznia 2019 r. na stanowisku sprzedawcy. /odwołania – k. 3 – 7, k. 3 w aktach VIII U 3771/19/

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie. /odpowiedzi na odwołania – k. 11 – 12, k. 4 – 5 w aktach VIII U 3771/19/

Postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2019 r. Sąd połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy obu odwołań. /postanowienie – k. 7 w aktach VIII U 3771/19/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. B. (1) (wcześniejsze nazwisko P.) ukończyła w 2003 r. Liceum Ogólnokształcące nr (...). /kwestionariusz osobowy – k. 86, k. 87 akt ZUS, k. 36/

Wnioskodawczyni posiada następujące doświadczenie zawodowe:

- w okresie od 25 marca 2013 r. do 10 lutego 2015 r. była zatrudniona w (...) Sp. z o.o. w W. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kasjer – sprzedawca,

- w okresie od 3 marca 2015 r. do 31 maja 2015 r. była zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy w K. K. S. Związku (...) 42 w W.,

- w okresie od 18 czerwca 2015 r. do 14 listopada 2015 r. była zatrudniona w wymiarze ½ etatu w R. w Ł. na stanowisku sprzedawca – kasjer.

- w okresie od 1 grudnia 2015 r. do 8 maja 2017 r. była pierwszy raz zatrudniona u płatnika składek (...) P. A. i R. A. na stanowisku sprzedawcy; stosunek pracy ustał z upływem czasu na jaki został zawarty.

/świadectwa pracy – k. 89 akt ZUS, k. 33, k. 88 akt ZUS, k. 34, k. 80, k. 81 – 83, k. 84, k. 87/

O pracy u płatnika składek w 2015 r. wnioskodawczyni dowiedziała się z ogłoszenia, które znajdowało się na drzwiach sklepu spożywczego, w którym robiła zakupy. Po rozmowie z właścicielami sklepu została zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas określony. Sklep znajduje się na osiedlu, na którym mieszka wnioskodawczyni. W trakcie zatrudnienia zaszła w ciążę i umowa o pracę została przedłużona do dnia porodu. Dziecko urodziła w maju 2017 r. i przebywała na urlopie macierzyńskim do maja 2018 r. /przesłuchanie wnioskodawczyni e-protokół rozprawy z dnia 11 marca 2020 r.– płyta CD – k 101/

Następnie A. B. (1) zarejestrowała się w urzędzie pracy jako bezrobotna i poszukiwała pracy. /przesłuchanie wnioskodawczyni e-protokół rozprawy z dnia 11 marca 2020 r.– płyta CD – k 101/

P. A. i R. A. prowadzą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) P. A. i R. A.. Przedmiotem działalności spółki jest głównie sprzedaż detaliczna prowadzona w niewyspecjalizowanych sklepach z przewagą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych. /bezsporne/

O możliwości ponownego podjęcia pracy u płatnika składek wnioskodawczyni dowiedziała się z ogłoszenia, które zostało zamieszczone również na drzwiach sklepu. Płatnik składek poszukiwał pracownika – sprzedawcy – kasjera na miejsce pracownika, który z końcem 2018 r. odszedł z pracy. /przesłuchanie wnioskodawczyni, przesłuchanie P. A., przesłuchanie R. A.- e-protokół rozprawy z dnia 11 marca 2020 r.– płyta CD – k 101/

W okresie poszukiwań nowego pracownika wspólnicy - P. A. i R. A. wykonywali obowiązki kasjera. /przesłuchanie wnioskodawczyni, przesłuchanie P. A., przesłuchanie R. A.- e-protokół rozprawy z dnia 11 marca 2020 r.– płyta CD – k 101/

A. B. (1) zgłosiła się do pracy u płatnika (...) P. A., R. A., gdzie została zatrudniona w na podstawie umowy o pracę na czas określony od 11 stycznia 2019 r. do 10 lipca 2019 r. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku sprzedawcy z wynagrodzeniem 2.250 złotych brutto. W imieniu płatnika umowę podpisał R. A.. Miejscem wykonywania pracy był sklep w Ł., ul. (...). /umowa o pracę – 90 akt ZUS, k. 17 akt ZUS, k. 50/

Podejmując pracę u płatnika składek wnioskodawczyni poddała się badaniom lekarskim. Lekarz nie stwierdził przeciwwskazań do podjęcia pracy na stanowisku sprzedawcy. /zaświadczenie lekarskie – k. 92 akt ZUS, k. 16 akt ZUS, k. 35/

W dniach 11 – 12 stycznia 2019 r. A. B. (1) odbyła szkolenie z zakresu BHP. /karta szkolenia BHP – k. 93 akt ZUS, k. 15 akt ZUS, k. 40/

Wnioskodawczyni otrzymała na piśmie zakresu obowiązków. Do jej obowiązków należały:

- zapewnienie sprawnej, bezpośredniej obsługi klientów z zachowaniem zasad uprzejmości i uczciwości,

- staranna obsługa kasy fiskalnej,

- dbanie o zachowanie należytego porządku w miejscu pracy,

- sprzedaż towarów i przyjmowanie zapłat za zakupiony przez klienta towar,

- wydawanie klientom paragonów fiskalnych,

- dbanie o należytą ekspozycję towarów wewnątrz sklepu,

- udzielanie klientom wszelkich informacji o towarze,

- wykonywanie poleceń przełożonych.

/zakres obowiązków – k. 91 akt ZUS, k. 14 akt ZUS, k. 49/

W ramach swoich obowiązków kasjera – sprzedawcy ubezpieczona zajmowała się obsługą klienta tj. kroiła i sprzedawała wędliny oraz ciasta, a także obsługiwała kasę fiskalną, przyjmowała towar, układała wędliny w gablotach. Swe obowiązki wykonywała w sklepie płatnika składek przy ul (...) w Ł.. /zeznania świadków: A. B. (2), W. D. i M. D., przesłuchanie wnioskodawczyni, przesłuchanie P. A., przesłuchanie R. A. - e-protokół rozprawy z dnia 11 marca 2020 r.– płyta CD – k 101/

Wnioskodawczyni pracowała w godzinach od 6.00 do 14.00 albo od 13.00 do 21.00. Zdarzało się, że pracowała w godzinach od 9.00 do 17.00. Ubezpieczona pracowała także w soboty i niedziele. /przesłuchanie wnioskodawczyni, przesłuchanie P. A., przesłuchanie R. A. - e-protokół rozprawy z dnia 11 marca 2020 r.– płyta CD – k 101/

Nie była upoważniona do podpisywania dokumentów. /bezsporne/

Właściciele sklepu (...) wydawali jej na bieżąco polecenia. /przesłuchanie P. A. e-protokół rozprawy z dnia 11 marca 2020 r.– płyta CD – k 101/

Płatnik składek sporządził dla ubezpieczonej i pozostałych pracowników listy obecności. /lista obecności – k. 94 - 97 akt ZUS, k. 59 – 67/

Sporządził także listy płac dla ubezpieczonej. /listy płac – k. 84 – 85 akt ZUS, k. 56 – 58/

A. B. (1) otrzymywała wynagrodzenie w gotówce. / oświadczenie – k. 43, wydruk z konta – k. 33 – 38 akt ZUS/

Wnioskodawczyni podejmując pracę w firmie płatnika składek była w ciąży. Pierwszą wizytę u ginekologa, który stwierdził ciążę miała 25 stycznia 2019 r. Ubezpieczona stała się niezdolna do pracy z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży od 18 marca 2019 r. do dnia porodu. Dziecko urodziła 29 sierpnia 2019 r. /bezsporne, karta ciąży – k. 77 – 78, k. 89 akt urodzenia dziecka – k. 79, k. 89, przesłuchanie wnioskodawczyni - e-protokół rozprawy z dnia 11 marca 2020 r.– płyta CD – k 101/

W czasie nieobecności w pracy odwołującej z powodu jej niezdolności do pracy na jej stanowisko pracy w marcu 2020 roku został zatrudniony nowy pracownik. /przesłuchanie wnioskodawczyni, przesłuchanie P. A., przesłuchanie R. A. - e-protokół rozprawy z dnia 11 marca 2020 r.– płyta CD – k 101/

A. B. (1) nie wróciła do pracy po urlopie macierzyńskim. Umowa o pracę została rozwiązała w dniu 29 sierpnia 2019 r. /świadectwo pracy – k. 53 – 54, k. 86/

Płatnik składek z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej osiągnął w 2018 r. przychód w wysokości 1.626.642,10 złotych, w 2019 r. (od stycznia do sierpnia) - w wysokości 1.231.813,79 złotych. /księga przychodów i rozchodów – k. 82 – 83 akt ZUS, k. 27 – 28/

W okresie od czerwca 2018 roku do września 2019 roku spółka oprócz ubezpieczonej zatrudniała 4 – 5 pracowników w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem na poziomie płacy minimalnej (takim jak wnioskodawczyni) oraz jednego pracownika w wymiarze ½ etatu w od czerwca do grudnia 2018 r. /zestawienie pracowników – k. 25, k. 26/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach sprawy i aktach organu rentowego oraz w załączonych aktach osobowych A. B. (1), których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała, a także w oparciu o korespondujące ze sobą wzajemnie zeznania świadków i przesłuchanie stron.

Zgromadzonym dowodom Sąd dał wiarę w całości, a dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, że jest on wystarczający do wyjaśnienia spornej okoliczności – a mianowicie czy zawarta przez ubezpieczoną w dniu 11 stycznia 2019 r. umowa o pracę, nosi cechy pozorności i czy została zawarta jedynie dla uzyskania pracowniczego tytułu do ubezpieczeń społecznych i skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia w związku z ciążą. Sąd dał wiarę zeznaniom wyżej wskazanych świadków oraz przesłuchaniu wnioskodawczyni i płatników składek, w których wykazali fakt zawarcia umowy o pracę oraz faktyczne świadczenie pracy przez wnioskodawczynię w ramach powyższej umowy o pracę w przedmiotowym okresie.

W ocenie Sądu wszystkie dowody – z dokumentów, jak i z osobowych źródeł dowodowych są jasne, logiczne, niesprzeczne oraz wzajemnie się uzupełniają. Wersję zdarzeń przedstawioną przez wnioskodawczynię i płatników składek potwierdzają świadkowie, osoby obce dla każdej ze stron, a więc niemające żadnego interesu w tym by zeznawać na korzyść którejkolwiek ze stron.

Stwierdzić należy, iż wskazane przez wymienione wyżej osoby okoliczności znajdują również potwierdzenie w treści dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, a więc w pozostałym zebranym w sprawie materiale dowodowym powołanym w opisanym stanie faktycznym.

Na podkreślenie zasługuje okoliczność, iż złożone do akt dokumenty nie były kwestionowane przez ZUS, a dowody z osobowych źródeł dowodowych nie zostały zasadnie podważone w toku procesu przez organ rentowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania w świetle zgromadzonego materiału dowodowego są zasadne.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1 i 13 ust 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 266 z późn. zm.), obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym, chorobowym i wypadkowym - podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie zaś do treści art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2019 r., poz. 645 z późn. zm.), osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 22 §1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Stosownie do treści art. 22 § 1 ¹ k.p., zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy.

Zgodnie zaś z treścią z art. 22 § 1 ² k.p. nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy, określonych w § 1.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

Stosownie do treści art. 58 §1 i 2 k.c., czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy; nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Z zebranego materiału dowodowego jednoznacznie wynika, że ubezpieczona w spornym okresie tj. od 11 stycznia 2019 r. faktycznie podjęła zatrudnienie i pracowała u płatnika składek na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu na pracy na stanowisku kasjera – sprzedawcy.

Uznać zatem należy, że umowa o pracę z dnia 11 stycznia 2019 r. nie została zawarta dla pozoru, jest ważna i nie ma do niej zastosowania przepis art. 83 k.c.

Zawarcie przedmiotowej umowy o pracę nie miało na celu obejścia przepisów ustawy, gdyż osiągnięcie wskazanych przez organ rentowy celów jest zgodne z ustawą. Nawiązanie stosunku pracy powoduje konsekwencje prawne nie tylko w sferze prawa pracy, ale i w innych dziedzinach prawa. Jednym z takich skutków jest prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego na wypadek ziszczenia się określonych w ustawie warunków. Skutek ten po ich spełnieniu powstaje z mocy prawa. Nie można zatem wiązać zawarcia umowy o pracę, choćby zmierzała wyłącznie do uzyskania świadczeń ubezpieczeniowych, z zamiarem obejścia prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr 7-8, poz. 122; zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z 14 lipca 2005 r. II UK 278/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr 7-8, poz. 116). Cel w postaci objęcia ubezpieczeniem społecznym i uzyskania z niego świadczeń nie jest bowiem sprzeczny z ustawą ani nie zmierza do jej obejścia, a przeciwnie - co zostało już wcześniej powiedziane - jest konsekwencją uzyskania statusu pracownika.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż zachowanie wnioskodawczyni zostało zakwalifikowane jako zgodne z prawem. W tym miejscu należy rozważyć, czy zachowanie to nie narusza zasad współżycia społecznego, gdyż zgodnie z w/w art. 58 § 2 k.c. nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. W wyroku z dnia 18 października 2005 roku (sygn. akt II UK 43/05, opubl. OSN Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych rok 2006, Nr 15 – 16, poz. 251) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż cel zawarcia umowy o pracę w postaci osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny z ustawą, ale nie może to oznaczać akceptacji dla nagannych i nieobojętnych społecznie zachowań oraz korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych, przy zawarciu umowy o pracę na krótki okres przed zajściem zdarzenia rodzącego uprawnienie do świadczenia (np. urodzeniem dziecka i niezdolność do pracy w okresie ciąży) i ustaleniu wysokiego wynagrodzenia w celu uzyskania świadczeń obliczonych od tej podstawy. Taka umowa o pracę jest nieważna jako sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. W niniejszej sprawie wnioskodawczyni zawarła kwestionowaną umowę o pracę w dniu 11 stycznia 2019 r. i świadczyła na jej podstawie pracę.

Zgodnie z treścią art. 83 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Złożenie oświadczenia woli dla pozoru oznacza, że osoba oświadczająca wolę nie chce, aby powstały skutki prawne, jakie zwykle prawo łączy ze składanym przez nią oświadczeniem. Inaczej mówiąc strony niejako udawałyby, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, okoliczność, na którą Sąd Najwyższy wielokrotnie zwracał uwagę, iż nie skutkuje w sferze prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego tylko taka umowa o pracę, która nie wiąże się z faktycznym wykonywaniem tej umowy, a zgłoszenie do ubezpieczenia następuje tylko pod pozorem istnienia tytułu ubezpieczenia w postaci zatrudnienia. Chodzi tu zatem o "fikcyjne" zawarcie umowy, gdzie następuje zgłoszenie do ubezpieczenia społecznego jako pracownika osoby, która w rzeczywistości pracy nie świadczyła (wyrok Sądu Najwyższego z 16 marca 1999 r. II UKN 512/98, opubl: OSNAPiUS rok 2000, Nr 9, poz. 36; wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2001 r. II UKN 244/00, opubl: OSNAPiUS rok 2002, Nr 20, poz. 496; wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996 r. II UKN 32/96, opubl: OSNAPiUS rok 1997, Nr 15, poz. 275; wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr 7-8, poz. 122; wyrok Sądu Najwyższego z 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04, opubl: OSNAPiUS rok 2006, Nr 7-8, poz. 122; wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2005 r. II UK 141/04, opubl: OSNAPiUS rok 2005, Nr 15, poz. 235, str. 712).

Tytułem do ubezpieczenia, z którym przepisy prawa ubezpieczeń społecznych łączą podleganie ubezpieczeniu i prawo do świadczeń, jest zatrudnienie jako wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy. Nie jest istotne przy tym, czy strony miały realny zamiar zobowiązania się – przez pracownika do wykonywania pracy, a pracodawcy do przyjmowania tego świadczenia i dawania wynagrodzenia, lecz to czy zamiar taki został w rzeczywistości zrealizowany.

Na uwagę zasługuje także stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w wyroku z 14 marca 2001 r. (II UKN 258/00, OSNP 2002/21/527), zgodnie z którym nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował i wypłacał z tego tytułu wynagrodzenie za pracę. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

Sąd Okręgowy w Łodzi podziela również pogląd Sądu Najwyższego zawarty w wyroku z dnia 25 stycznia 2005 r., II UK 141/04 opublikowanym w OSNP 2005/15/235), w którym stwierdza się, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art. 58 § 1 kc w zw. z art. 300 kp).

W świetle poczynionych w rozpoznawanej sprawie ustaleń faktycznych nie można mówić o pozorności oświadczeń woli w zawarciu umowy o pracę.

Postępowanie dowodowe wykazało bowiem, iż wnioskodawczyni pracę podjęła i faktycznie ją świadczyła, a pracodawca – świadczenie to przyjmował, płacąc umówione wynagrodzenie co potwierdzają oprócz zeznań świadków, wnioskodawczyni i płatników składek dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, np. listy płac.

W ocenie Sądu należycie zostały wyjaśnione i uprawdopodobnione motywy związane z zatrudnieniem wnioskodawczyni. Zatrudnienie ubezpieczonej było podyktowane rzeczywistymi potrzebami pracodawcy. Potrzebny był bowiem pracownik do pracy w sklepie na stanowisku kasjera – sprzedawcy (pracownik, który zatrudniony na tym stanowisku zrezygnował z pracy z końcem 2018 r.).

Nadto dodatkowo należy wskazać, że wnioskodawczyni już wcześniej tj. w okresie od 1 grudnia 2015 r. do 8 maja 2017 r. była zatrudniona u płatnika składek M. P. A. i R. A. na stanowisku sprzedawcy i organ rentowy nie kwestionował prawidłowości tego zatrudnienia.

Jednocześnie ustalone okoliczności faktyczne sprawy uprawniają Sąd do oceny kwestii wynagrodzenia określonego w umowie o pracę pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem składek.

Zgodnie z art. 78 k.p. wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy.

Otrzymywana przez skarżącą, we wskazanych wyżej warunkach, kwota wynagrodzenia 2.250 brutto miesięcznie, jest kwotą, która była przyznana wszystkim innym pracownikom spółki płatników.

Sąd Okręgowy podziela w tym miejscu stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w treści wyroku z dnia 23 kwietnia 2010 r. w sprawie II UK 309/09, opubl. LEX nr 604210 „Zgodnie z systemem orzekania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych w postępowaniu wywołanym odwołaniem do sądu pracy sąd rozstrzyga o prawidłowości zaskarżonej decyzji w granicach jej treści i przedmiotu”. Kwestia oceny samej wysokości wynagrodzenia określonego w spornej umowie pod kątem jego zgodności z zasadami współżycia społecznego, czy też z przepisami ustawy może być przedmiotem nowej decyzji ZUS. W decyzji tej organ rentowy może rozstrzygnąć, czy ustalone przez strony wynagrodzenie było faktycznie adekwatne do powierzonych obowiązków oraz uzasadnione zasobami finansowymi pracodawcy.

Zdaniem Sądu, nie można zatem podzielić stanowiska reprezentowanego przez organ rentowy, że ubezpieczona podjęła zatrudnienie jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Nie była to także umowa pozorna. O pozorności można mówić jedynie wówczas, gdy oświadczenie woli złożone jest drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. A zatem strony niejako udawałyby, że dokonują jakiejś czynności prawnej np. zawierają umowę o pracę. Płatnik chciał zatrudnić skarżącą, na stanowisku kasjera - sprzedawcy i miał ku temu realne powody. Ubezpieczona zaś świadczyła pracę i otrzymywała stosowne wynagrodzenie. A zatem niewątpliwie brak było po obydwu stronach zgody na zatrudnienie pozorne.

Uwzględniając poglądy Sądu Najwyższego wyrażone w przytoczonych orzeczeniach, należy uznać, że w sytuacji gdy wolą stron zawierających umowę o pracę było nawiązanie stosunku pracy i doszło do faktycznego świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu jej stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego (np. choroby ), nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa. Zawarcie umowy o pracę przez wnioskodawczynię z płatnikiem składek w świetle zebranego materiału dowodowego, w ocenie Sądu Okręgowego nie było też sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Mając powyższe na uwadze Sąd doszedł do przekonania, iż decyzja organu rentowego wydana została w oparciu o błędnie ustalony stan faktyczny i nie znajduje ona oparcia w realiach niniejszej sprawy.

Wobec powyższego Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję.

K.K.-W.