Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 21 lutego 2020 r.

Sygn. akt VI Ka 865/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda

Protokolant: sekretarz sądowy Joanna Komorowska

przy udziale prokuratora Teresy Pakieły

po rozpoznaniu dnia 21 lutego 2020 roku

sprawy K. R. (1), syna M. i M., ur. (...) w W.

oskarżonego o czyn z art. 178a§1kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego (...)

z dnia 8 kwietnia 2019 r. sygn. akt II K 1382/18

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- uchyla rozstrzygnięcia z pkt. 2, 3, 4, 5 zaskarżonego wyroku;

- przyjmuje, że czy przypisany oskarżonemu stanowi wykroczenie polegające na tym, że w dniu 30 października 2018 roku w L., ul. (...), województwa (...), K. R. (1) znajdując się w stanie po użyciu środka odurzającego w postaci (...) o stężeniu 6,05 ng/ml we krwi prowadził pojazd mechaniczny tj. samochód matki C. o nr rejestracyjnym (...) w ruchu lądowym, tj. czyn z art. 87 § 1 kw i za to na podstawie art. 87 § 1 kw wymierza mu karę grzywny w wysokości 600 (sześćset) złotych;

- na podstawie art. 87 § 3 kw w zw. z art. 29 § 1 kw orzeka wobec K. R. (1) zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 2 (dwóch) lat;

- na podstawie art. 29 § 4 kw na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym zalicza okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 30 października 2018 roku do dnia 21 lutego 2020 roku;

- zwalnia K. R. (1) od uiszczenia kosztów sądowych w sprawie przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 865/19 Sąd Okręgowy Warszawa Praga VI Wydział Karny Odwoławczy

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

II K 1382/18 Sąd Rejonowy (...)wyrok z dnia 8 kwietnia 2019 r.

Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

Granice zaskarżenia

Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

K. R. (1)

Oskarżony o to, że w dniu 30.10.2018 r. w L., ul. (...), woj. (...) kierował pojazdem mechanicznym m-ki C. o nr. rej. (...) w ruchu lądowym ze stwierdzoną we krwi zawartością środków odurzających w postaci tatrahydrokannabinolu (9 (...)) o stężeniu 6,05 ng/ml.

protokół zatrzymania osoby

k.2

zeznania świadka A. J. (1)

k.6 i k.62

wyjaśnienia oskarżonego K. R. (1)

k.32 i k.62

opinia nr (...) Centrum (...) Sp. z o.o. Sp.k. w S.

k.25-27

protokół pobrania krwi

k.29

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Ocena dowodów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść wyroku tj. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej oceny dowodu z przeprowadzonej opinii biegłego toksykologa polegającej na uznaniu, że sporządzona opinia jest jasna, spójna oraz nie budzą wątpliwości w zakresie ich wiarygodności, podczas gdy wnioski pisemnej opinii są rażąco dowolne, oparte na przypuszczeniach biegłego, a nie miarodajnych badaniach na osobie oskarżonego, zawiera istotne sprzeczności, jest niekonsekwentna i nie powinna być uznane za wiarygodne w części w jakiej biegły, a w ślad za nim Sąd uznaje, że prowadzenie pojazdu w sytuacji wykrycia we krwi oskarżonego środków odurzających w postaci delta-9 - (...) w wymiarze ponad 2,5 ng/ml automatycznie stanowi stan "pod wpływem" czyli oddziałuje na psychomotorykę oskarżonego tak jak alkohol w wymiarze ponad 0,5 promila, co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na uznaniu, że oskarżony kierował w ruchu lądowym pojazdem mechanicznym znajdując się pod wpływem środków odurzających, w sytuacji, gdy żaden dowód przeprowadzony w sprawie nie pozwalał na postawienie w tym aspekcie stanowczych wniosków. .

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W polskim prawodawstwie nie zostały zdefiniowane i określone w sposób jasny i niebudzący wątpliwości granice stężenia środków odurzających czy substancji psychotropowych we krwi osoby prowadzącej pojazd, które pozwalałyby - jak to uczynił ustawodawca w przypadku alkoholu - na automatyczne przyjęcie, że dana osoba znajduje się w stanie "pod wpływem" środka odurzającego. W tym stanie rzeczy nie można bez żadnych wątpliwości przyjąć, że stężenie środka odurzającego stwierdzone w organizmie oskarżonego mieściło się w granicach, które w świetle dotychczasowych wyników badań przytoczonych w dalszej części uzasadnienia, pozwala na uniknięcie wątpliwości interpretacyjnych w kwestii występowania zaburzeń psychomotorycznych odpowiadających stanowi nietrzeźwości.

Wniosek

Obrońca wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę kwalifikacji prawnej czynu i przyjęcie, że przypisany oskarżonemu czyn z pkt 2 wyroku stanowi wykroczenie, o którym mowa w art. 87 § 1 k.w. i wymierzenie oskarżonemu za ten czyn kary grzywny w łagodniejszym zakresie a także nieorzekanie o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W ocenie Sądu Okręgowego przytoczone okoliczności nie pozwalają jednoznacznie przyjąć, że oskarżony podczas kierowania pojazdem był w stanie pod wpływem środka odurzającego. Obrońca oskarżonego słusznie wskazał na brak zdefiniowanej granicy określającej stężenie delta-9-tetrahydrokannabinolu we krwi osoby prowadzącej pojazd, która pozwalałyby jednoznacznie rozgraniczyć znajdowanie się takiej osoby w stanie "pod wpływem" od stanu "po użyciu" środka odurzającego.

Wynikające z powyższych rozważań wątpliwości przemawiają na korzyść oskarżonego w części dotyczącej kwalifikacji czynu., ale nawet po zmianie kwalifikacji na wykroczenie z art. art. 87 § 1 k.w. obligatoryjne jest orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów (art. 87 § 3 k.w.)

3.2.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na uznaniu, że oskarżony K. R. (1) kierował w ruchu lądowym pojazdem mechanicznym znajdując się pod wpływem środków odurzających w sytuacji, gdy żaden dowód przeprowadzony w sprawie nie pozwalał na postawienie w tym aspekcie stanowczych wniosków.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W odniesieniu się do aktualnie obowiązujących poglądów w kwestii wpływu stwierdzonego stężenia związku psychoaktywnego na zdolność psychomotoryczną człowieka nie można jednoznacznie stwierdzić przesłanek wynikających z treści art. 178 a § 1 k.k. tj. prowadzenia pod wpływem środka odurzającego będących podstawą zaskarżonego wyroku. Jak wskazuje prof. P. G. ( Stan nietrzeźwości i po użyciu alkoholu oraz innych środków psychoaktywnych - dopuszczalne analogie? Uwagi na tle art. 178a § 1 i art. 87 § 1 k.w. - Wojskowy Przegląd Prawniczy 2012, zeszyt 4, str. 199 oraz Internet) przy ustalaniu znamienia "znajdowania się pod wpływem środków odurzających " wyniki badań laboratoryjnych pełnią niewątpliwie rolę pomocniczą, jakkolwiek nie jedyną. W ocenie Sądu Okręgowej materiał dowodowy będący podstawą poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń jest niewystarczający do stwierdzenia prowadzenia pojazdu pod wpływem środka odurzającego. Oprócz stwierdzenia we krwi oskarżonego zawartości tetrahydrokannabinolu (9 (...)) o stężeniu 6,05 ng/ml nie ma innych dowodów opisujących sposób jego zachowania, który pozwoliłby na wyciągnięcie wniosków co do stopnia zaburzenia świadomości sprawcy. Jednocześnie zgodnie z dostępnym piśmiennictwem, o ewidentnym i niekwestionowanym występowaniu zaburzeń psychomotorycznych można mówić przy ustalonym poziomie 10 ng/ml i więcej delta-9-tetrahydrokannabinolu (R. W., Aktualne możliwości diagnostyczno-interpretacyjne w opiniowaniu sądowo-lekarskim wpływu wybranych związków psychoaktywnych na zdolność psychomotoryczną człowieka, P., 2009.07.16). W powyższym artykule autor wskazuje również na konieczność rozważenia elementu tzw. niepewności interpretacyjnej dla zakresów niższych stężeń delta-9-tetrahydrokannabinolu we krwi np. poniżej 10 ng/ml, albowiem w takich przypadkach nie można automatycznie przyjmować, iż oskarżony był w staniu pod wpływem środka odurzającego. Zwraca się też w piśmiennictwie uwagę na fakt, iż brak jest obiektywnego miernika określającego zawartość środka odurzającego w organizmie powodującego zaburzenia czynności psychosomatycznych odpowiadające stanowi nietrzeźwości. Nie wypracowano takiego miernika, jakim jest zawartość alkoholu w organizmie wyrażona w promilach we krwi lub mg/dm 3 w wydychanym powietrz.

Wniosek

Obrońca wnosi o uchylenie przedmiotowego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w celu uzupełniającego przesłuchania funkcjonariuszy Policji w zakresie wypowiadania się itp. na okoliczność rzeczywistego wpływu środka odurzającego na zachowanie oskarżonego jako kierującego pojazdem.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Świadek A. J. (2) - funkcjonariusz policji został przesłuchany, a jak wynika z jego zeznań na rozprawie nie przypomina sobie szczegółów interwencji (k.62). Także z protokołu pobrania krwi nie wynika, aby oskarżony zachowywał się w sposób odbiegający od normy. Jednocześnie brak podstaw do uwzględnienia tego wniosku w świetle art. 437 § 2 k.p.k. Dlatego Sąd Okręgowy zmienił rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego z dnia 8 kwietnia 2019 r. w pkt 1 przyjmując, że czyn przypisany oskarżonemu stanowi wykroczenie.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy

Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy uchyla rozstrzygnięcia z pkt. 2, 3, 4, 5 i przyjmuje, że czyn przypisany oskarżonemu stanowi wykroczenie polegające na tym, że w dniu 30 października 2018 r. w L., ul. (...), woj. (...), K. R. (1) znajdując się w stanie po użyciu środka odurzającego w postaci (...) o stężeniu 6,05 ng/ml we krwi prowadził pojazd mechaniczny tj. samochód marki C. o nr. rej. (...) w ruchu lądowym, tj. o czyn z art. 87 § 1 k.w. i za to na podstawie art. 87 § 1 k.w. wymierza mu karę grzywny w wysokości 600 (sześćset) złotych.

Zwi ęź le o powodach zmiany

We krwi pobranej od oskarżonego ok. dwie i pół godziny po zatrzymaniu stwierdzono obecność (...) w stężeniu 6,05 ng/ml. Zgodnie z dostępnym piśmiennictwem, o ewidentnym i niekwestionowanym występowaniu zaburzeń psychomotorycznych można mówić przy ustalonym poziomie 10 ng/ml i więcej delta-9-tetrahydrokannabinolu (R. W., Aktualne możliwości diagnostyczno-interpretacyjne w opiniowaniu sądowo-lekarskim wpływu wybranych związków psychoaktywnych na zdolność psychomotoryczną człowieka, P., 2009.07.16). W powyższym artykule autor wskazuje również na konieczność rozważenia elementu tzw. niepewności interpretacyjnej dla zakresów niższych stężeń delta-9-tetrahydrokannabinolu we krwi np. poniżej 10 ng/ml, albowiem w takich przypadkach nie można automatycznie przyjmować, iż oskarżony był w staniu pod wpływem środka odurzającego. Zwraca się też w piśmiennictwie uwagę na fakt, iż brak jest obiektywnego miernika określającego zawartość środka odurzającego w organizmie powodującego zaburzenia czynności psychosomatycznych odpowiadające stanowi nietrzeźwości. Nie wypracowano takiego miernika, jakim jest zawartość alkoholu w organizmie wyrażona w promilach we krwi lub mg/dm 3 w wydychanym powietrzu. Przeprowadzone badania z reguły ograniczają się do stwierdzenia w organizmie jedynie obecności środka odurzającego, ewentualnie jego rodzaju. Możliwe jest też oznaczenie ilościowe środka odurzającego znajdującego się w organizmie, lecz ze względu na brak stałego miernika może to mieć znaczenie jedynie pomocnicze dla określenia stopnia wpływu tego środka na zaburzenia świadomości (tak: Wąsek A., Zawłocki R., Kodeks karny. Część szczególna, tj. 1, Warszawa 2010, s. 685). Jak wskazuje prof. P. G. ( Stan nietrzeźwości i po użyciu alkoholu oraz innych środków psychoaktywnych – dopuszczalne analogie? Uwagi na tle art. 178a § 1 i art. 97 § 1 k.w. - artykuł dostępny w Internecie oraz w Wojskowym Przeglądzie Prawniczym 2012, zeszyt 4, str. 199) oznacza to, że przy ustalaniu znamienia “znajdowania się pod wpływem środków odurzających” – jak to już było wskazywane – wyniki badań laboratoryjnych pełnią niewątpliwie rolę pomocniczą, jakkolwiek nie jedyną. W związku z powyższym przyjęto kwalifikacje z art. 87 § 1 k.w. i orzeczono grzywnę w wysokości adekwatnej do okoliczności popełnienia czynu i możliwości majątkowych oskarżonego.

5.2.2.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy orzeka wobec K. R. (1) na podstawie art. 87 § 3 k.w. w zw. z art. 29 § 1 k.w. zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 2 (dwóch) lat.

Na podstawie art. 29 § 4 k.w. na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym zalicza okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 30 października 2018 r. do dnia 21 lutego 2020 r.

Zwi ęź le o powodach zmiany

Czyn przypisany oskarżonemu stanowi wykroczenie w myśl art. 87 § 1 k.w., a to w świetle art. 87 § 3 k.w. obliguje do orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów orzeczony na okres wskazany w art. 29 § 1 k.w. 2-letni okres zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym jest uzasadniony okolicznościami, w jakich doszło do popełnienia przypisanego wykroczenia.

Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Zwalnia K. R. (1) od uiszczenia kosztów sądowych w sprawie przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

PODPIS

Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca K. R. (1)

adwokat K. R. (2)

(...) Spółka Partnerska

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego (...)z dnia 8 kwietnia 2019 r., sygn. akt II K 1382/18

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana