Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lutego 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2020 r. w Gliwicach

sprawy (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

przy udziale (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W.

o ustalenie płatnika składek

na skutek odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 18 października 2017 r. nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od odwołującej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  przyznaje ze Skarbu Państwa na rzecz kuratora (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W. radcy prawnego K. S. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) powiększoną o podatek VAT w wysokości 23% tytułem wynagrodzenia.

(-) sędzia (del.) Anna Capik-Pater

Sygn. akt VIII U 2152/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 18 października 2017r. ( (...)) organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. stwierdził, że płatnikiem składek dla:

1.  B. K. (1) jako osoby zatrudnionej na podstawie umowy zlecenie, zgłoszonej do ubezpieczeń społecznych przez (...) Spółkę z o.o. z siedzibą w O. w okresie od 1 lipca 2012 r. do 30 października 2012 r. jest (...) Sp. z o.o.

2.  B. K. (2) jako osoby zatrudnionej na podstawie umowy zlecenie, zgłoszonej do ubezpieczeń społecznych przez (...) Spółkę z o.o. z siedzibą w O. w okresie od 1 lipca 2012 r. do 31 października 2013 r. jest (...) Sp. z o.o.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że K.U.K.-E.F.I. I. Logistyk+B.+ (...) Spółkę z o.o. z siedzibą w O. (dalej w treści: K.U.K.-E.F.I.) oraz (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W., z którą (...) Sp. z o.o. zawarła umowę o współpracę, oferują outsourcing kadrowo – płacowy innym przedsiębiorstwom, tj. przejęcie od nich zadań nie związanych bezpośrednio z podstawową działalnością firmy. (...) Oddział w Z. przeprowadził postępowanie wyjaśniające, którego przedmiotem było zbadanie podlegania ww. ubezpieczeniom w związku ze zgłoszeniem ich przez firmę outsourcingową. W toku postępowania wyjaśniającego ZUS ustalił, że byli oni zatrudnieni na stanowiskach osób sprzątających, wykonywali prace w obiektach gdzie usługi sprzątania świadczyła (...) Sp. z o.o. Organ rentowy powołał się na treść art. 4 pkt 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wskazując że płatnikiem składek w stosunku do osób pozostających w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tych osób ubezpieczeniami społecznymi, jest zleceniodawca będący w rozumieniu ustawy pracodawcą. Zatem na gruncie ubezpieczeń społecznych zleceniodawca jest również pracodawcą dla osoby zatrudnionej na podstawie umowy cywilnoprawnej i jednocześnie płatnikiem składek. W ocenie organu rentowego pracodawcą ww. osób i płatnikiem składek jest firma (...) Sp. z o.o. w G.. O powyższym, w ocenie organu rentowego, decydować powinien fakt świadczenia usług na rzecz określonego podmiotu i to ten podmiot staje się pracodawcą. Okoliczności sprawy, wskazują, że praca w ramach umowy zlecenia i umowy o pracę faktycznie była świadczona na rzecz firmy (...) Sp. z o.o. – ww. osoby wykonywały taką samą pracę, w tym samym miejscu, jak w ramach pracy dla (...) Sp. z o.o., często byli nawet przekonani o tym, że cały czas świadczą pracę na rzecz (...) Sp. z o.o. Z materiału sprawy wynika, że firmy outsourcingowe prowadziły wyłącznie obsługę kadrowo – płacową, to jest naliczały wynagrodzenia, prowadziły dokumentację kadrowo – płacową, występowały wobec ZUS jako płatnik składek oraz wypłacały wynagrodzenia, które wcześniej na podstawie wystawionej faktury otrzymywały od (...) Sp. z o.o.

W odwołaniu od powyższej decyzji (...) Sp. z o.o. wniosła o jej zmianę i uznanie, że nie jest płatnikiem składek dla B. K. (1) i B. K. (2). Odwołująca Spółka podniosła, że w okresach spornych nie była płatnikiem składek dla ww. osób i nie pozostawała z nimi w jakimkolwiek stosunku prawnym. Wskazała, że zleciła usługi sprzątania obiektów należących do kontrahentów odwołującej na zasadzie podwykonawstwa Spółkom (...) Sp. z o.o. a następnie z K.u.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o. i to te firmy są płatnikiem składek. Odwołująca zaprzeczyła jakoby spółki te zajmowała się wyłącznie obsługą kadrowo-płacową pracowników odwołującej. Nadto podniosła zarzut naruszenia przepisów k.p.a. Odwołująca złożyła również wniosek o zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko. Domagał się również wniosek o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

B. K. (2) i B. K. (1) nie przystąpiły do sprawy w charakterze zainteresowanych.

Kurator działający w imieniu zainteresowanej (...) Sp. z o.o. poparł stanowisko organu rentowego i wniósł o oddalenie odwołania oraz przyznanie ze środków Skarbu Państwa wynagrodzenia za reprezentowanie (...) Sp. z o.o.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. w G. w ramach prowadzonej działalności wykonuje usługi sprzątania dla różnych firm, w zależności od wygranych przetargów.

Odwołująca Spółka zobowiązała się do świadczenia tych usług m.in. dla: Myjni (...) w S., Sądu Rejonowego w Bytomiu, Sądu Okręgowego w Gliwicach iT. M. w G..

W dniu 1 lipca 2012r. została zawarta umowa o świadczenie usług między odwołującą (...) Sp. z o.o. a (...) Sp. z o.o. Na podstawie tej umowy (...) Sp. z o.o. zleciła, a firma (...) Sp. z o.o. zobowiązała się świadczyć usługi będące przedmiotem jej działalności określone przez klasyfikację (...). (...) Sp. z o.o. do realizacji usług miała oddelegować wykonawców, czyli osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Zgodnie z tą umową wykonawcy mieli przestrzegać obowiązujących w (...) Sp. z o.o. „przepisów porządkowych i aktów wewnętrznych dotyczących m.in. ochrony mienia, przepisów BHP i ppoż. oraz zasad ochrony informacji stanowiących tajemnicę jego przedsiębiorstwa oraz dotyczących ochrony danych osobowych i bezpieczeństwa obowiązujących systemów”. (...) Sp. z o.o. miała udostępnić bezpłatnie firmie (...) sprzęt dla danego stanowiska pracy oraz dostęp do pomieszczeń socjalnych. Następnie w umowie wskazano również, że (...) Sp. z o.o. określa szczegółowy zakres obowiązków oraz udziela merytorycznych wskazówek wykonawcom, których również wskazuje (...) sp. z o.o., przy czym wskazano że wykonawcy usług nie podlegają służbowo firmie (...). Jednocześnie (...) w zamian za powyższe otrzymała od (...) Sp. z o.o. rabat w wysokości 40% kosztów, na które składają się składki ZUS oraz podatek od wynagrodzeń w okresie pierwszych 3 lat.

Z dniem 1 lipca 2012r. odwołująca, w oparciu o zawartą z (...) Sp. z o.o. we W. umowę, na podstawie art. 23 ¹ k.p., przekazała część swoich pracowników wymienionych w załączniku do umowy.

W dniu 31 października 2012r. zawarta została umowa – porozumienie, na mocy której (...) Sp. z o.o. przekazała część swoich pracowników do K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o.

Natomiast w dniu 1 listopada 2012r. odwołująca (...) Sp. z o.o. zawarła z K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o. umowę o świadczenie usług o podobnej treści co umowa o świadczenie usług jaką odwołująca zawarła z (...) Sp. z o.o.

Do nadzorowania wykonania umowy z ramienia (...) Sp. z o.o. był wytypowany B. W.. Kontaktował się z M. C., która była wyznaczona w imieniu Spółki (...).U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o. do nadzorowania wykonywania umów o świadczenie usług. M. C. do kwietnia 2011r. pracowała w (...) Sp. z o.o. jako specjalista do spraw kadr i od września 2013r. jest również pracownikiem tej spółki. M. C. od 1 lipca 2012r. zawarła umowę o pracę z firmą (...). Na podstawie tej umowy tworzyła bazę danych potencjalnych pracowników i zawierała z nimi umowy zlecenia. Osoby te co miesiąc podpisywały rachunki do umowy zlecenia. Wszystkie te dokumenty były generowane przez firmę (...), a potem K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o. (...) robiła wstępną kalkulację kosztów, w której ujmowała ilu pracowników należy zatrudnić na dany obiekt, jaki będzie tego koszt, jaki koszt materiałów. Następnie R. wystawiał fakturę, a (...) Sp. z o.o. uiszczała opłatę. Opłata ta obejmowała wynagrodzenie w wysokości kosztów zatrudnienia osób (sumy wynagrodzeń brutto i innych kosztów, pomniejszonych o przyznany rabat w wysokości 40% dodatkowych kosztów pracodawcy – składek ZUS i podatków PIT). M. C. miała miejsce pracy w siedzibie spółki (...) w G.. W (...) Sp. z o.o. pracowała do października 2012r., a potem dostała informację, że przechodzi pod firmę K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o.

M. C. wskazała, że (...) Sp. z o.o. określała wynagrodzenie dla wykonawców, zajmowała się rekrutacją pracowników, a następnie dokumenty dotyczące zatrudnienia przekazywała do Spółki (...).U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o.

Przed podpisaniem w lipcu 2012r. umowy o świadczenie usług, listy płac dla pracowników odwołującej (...) Sp. z o.o. sporządzała B. D. (1). Zajmowała się ona również sporządzaniem deklaracji PIT, innych deklaracji i zaświadczeń. Po podpisaniu ww. umowy zmniejszył się zakres obowiązków B. D. (1), gdyż od tego czasu zajmowała się ona tylko listami płac osób, które pozostały w (...), a były to głównie osoby niepełnosprawne. Współpracowała także z firmami (...) Sp. z o.o. i firmę K.U.K.-E.F.I. (…) jako konsultant techniczny programu (...).

(...) Sp. z o.o. od 29 grudnia 2004 r. świadczyła usługi sprzątające dla (...) Sp. z o.o. Nadzór nad pracownikami sprawowała G. S. – pracownik S..

B. K. (1) była zgłoszono do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego:

- od 1 lipca 2012 r. do 31 października 2012 r. z tytułu umowy zlecenia u płatnika (...) Sp. z o.o.;

- od 1 listopada 2012 r. do 1 listopada 2012 r. z tytułu umowy zlecenia u płatnika składek (...);

- od 20 marca 2014 r. do 30 kwietnia 2014 r., od 1 lipca 2014 r. do 30 września 2014 r., od 1 listopada 2015 r. do 31 stycznia 2015 r., od 27 kwietnia 2015 r. do 30 kwietnia 2015 r. z tytułu umowy zlecenia u płatnika (...) Sp. z o.o.

W okresie obowiązywania umowy zlecenie z (...) Sp. z o.o. B. K. (1) wykonywała czynności polegające na myciu okien w różnych instytucjach. Telefonicznie dowiadywała się gdzie ma myć okna. Wynagrodzenie otrzymywała przelewem na wskazany wcześniej numer rachunku bankowego.

Natomiast B. K. (2) w latach 2012-2013 wykonywała prace sprzątające na terenie obiektu M. (...) w S.. Była zgłoszona do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych:

- od 1 lipca 2012 r. do 31 października 2012 r. z tytułu umowy zlecenia u płatnika R.;

- od 1 listopada 2012 r. z tytułu umowy zlecenia u płatnika (...).

Z odpisu Krajowego Rejestru Sądowego wynika, że w dniu 26 listopada 2018r. dokonano zmiany w rejestrze w zakresie nazwy odwołującej Spółki i obecnie nosi ona nazwę (...) Sp. z o.o. w K.. Zmiana nazwy spółki ma charakter konstytutywny, zgodnie z art. 255 § 1 i art. 257 k.s.h.

W dniu 18 października 2017 r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję o treści jak wyżej.

Od powyższej decyzji (...) wniosła odwołanie, które zainicjowało niniejsze postępowanie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego; protokołów rozpraw w sprawach sygn.: VIII U 2439/14 z dnia 25 lutego 2015r. w zakresie przesłuchania świadka M. C.; VIII U 1670/16 z dnia 31 stycznia 2018r. w zakresie przesłuchania świadka G. S. i B. D. (1); VIII U 1721/16 z dnia 15 listopada 2017r. w zakresie przesłuchania świadka B. D. (1); VIII U 1189/17 z dnia 16 marca 2018r. w zakresie przesłuchania świadka B. D. (1); VIII U 1059/17 z dnia 15 listopada 2017r. w zakresie przesłuchania ubezpieczonej B. D. (1); VIII U 1189/17 z dnia 16 marca 2018r. w zakresie przesłuchania świadka B. D. (1) VIII U 2483/14 z dnia 1 kwietnia 2015r. w zakresie przesłuchania świadka G. S. i M. C.; VIII U 1664/16 z dnia 21 września 2017r. w zakresie przesłuchania świadka G. S. i M. C.; VIII U 2504/14 z dnia 25 lutego 2015r. w zakresie przesłuchania świadka G. S. i M. C.; VIII U 247/16 z dnia 20 lipca 2016r. w zakresie przesłuchania świadka G. S.; VIII U 1691/16 z dnia 4 listopada 2017r. w zakresie przesłuchania świadka G. S.; VIII U 1059/17 z dnia 6 września 2017r. w zakresie przesłuchania świadka M. C.; VIII U 981/17 z dnia 23 stycznia 2018r. w zakresie przesłuchania świadka M. C.; VIII U 371/15 z dnia 6 maja 2015r. w zakresie przesłuchania świadka M. C.; VIII U 2422/14 z dnia 25 lutego 2015r. w zakresie przesłuchania świadka M. C.; VIII U 69/16 z dnia 1 czerwca 2016r. w zakresie przesłuchania świadka M. C.; VIII U 1777/17 z dnia 23 stycznia 2018r. w zakresie przesłuchania świadka M. C.; VIII U 1925/18 z dnia 9 stycznia 2019r. w zakresie przesłuchania świadka B. D. (1); VIII U 1662/16 z 29.08.2019r. w zakresie przesłuchania świadka M. C. i B. D. (1); zeznań świadka B. D. (2) złożonych na rozprawie w dniu 5 lutego 2020 r. (k.154); zeznań świadka B. K. (1) złożonych na rozprawie w dniu 5 lutego 2020 r. (k.154).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

(...) Sp. z o.o., a obecnie (...) Sp. z o.o. nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie Sąd wskazuje, iż bez znaczenia dla oceny zaskarżonych decyzji pozostają zarzuty odwołującej Spółki, obejmujące naruszenie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, rolą Sądu orzekającego w sprawie nie jest bowiem badanie prawidłowości trybu postępowania przed organem rentowym. Sąd bada prawidłowość zaskarżonej decyzji i jej zgodność z prawem. W wyrokach z 9 lutego 2010r. I UK 151/09 (LEX nr 585708) oraz z 14 stycznia 2010r. I UK 252/09 (LEX nr 577824) Sąd Najwyższy wskazał, że postępowanie sądowe, w tym w sprawach z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych, skupia się na wadach wynikających z naruszenia prawa materialnego, a kwestia wad decyzji administracyjnych spowodowanych naruszeniem przepisów postępowania administracyjnego, pozostaje w zasadzie poza przedmiotem tego postępowania.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia płatnika składek dla B. K. (1) i B. K. (2) objętych decyzją zaskarżoną.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz obliczania i opłacania składek reguluje ustawa z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U.
z 2019r., poz. 300 ze zm.).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 4 i art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt. 2 ww. ustawy, osoby fizyczne wykonujące umowę zlecenia podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

W myśl art. 11 ust. 2 ustawy osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4, 5, 8 i 10, podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek.

Z kolei obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego osób zatrudnionych na umowę zlecenie wynika z art. 66 ust 1 pkt 1 lit. e ustawy z 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2019r. poz. 645 ze zm.), zaś obowiązek opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Pracy wynika odpowiednio z art. 29 ust. 1 ustawy z 13 lipca 2006r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (t.j. Dz. U. 2018r., poz.1433 ze zm.) oraz art. 104 ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2018r., poz. 1265 ze zm.).

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy systemowej każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązek zgłoszenia osoby określonej w art. 6 ust. 1 pkt 4, należy do płatnika składek (ust.2).

Natomiast po myśli art. 17 w związku z art. 46 ustawy, płatnik składek obowiązany jest według zasad wynikających z przepisów niniejszej ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Rozliczenie składek oraz wypłaconych przez płatnika w tym samym miesiącu świadczeń następuje w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

Zgodnie z art. 4 pkt 2 lit. a ustawy płatnikiem składek jest pracodawca - w stosunku do pracowników i osób odbywających służbę zastępczą oraz jednostka organizacyjna lub osoba fizyczna pozostająca z inną osobą fizyczną w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi, w tym z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym albo pobierania zasiłku macierzyńskiego, z wyłączeniem osób, którym zasiłek macierzyński wypłaca Zakład.

W świetle ugruntowanego orzecznictwa, podleganie ubezpieczeniom społecznym wynika z prawdziwego zatrudnienia, a nie z samego faktu zawarcia danej umowy. Istotne w tym znaczeniu ma zatem ustalenie na czyją rzecz praca B. K. (1) i B. K. (2) była faktycznie wykonywana.

Zdaniem Sądu wyniki przeprowadzonego postępowania pozwalają na jednoznaczne stwierdzenie, że powyższe osoby, pomimo formalnego zawarcia umów zlecenia z (...) Sp. z o.o. faktycznie wykonywały pracę na rzecz odwołującej Spółki. Z materiału dowodowego sprawy wynika, że osoby te wykonywali taką samą pracę, za takim samym wynagrodzeniem i w tym samym miejscu, to jest na tych samych obiektach co wcześniej, kiedy pracowali na podstawie umów zawartych bezpośrednio z (...) Sp. z o.o. Nie zmienił się sposób świadczenia przez nich pracy. Z materiału dowodowego wynika, że Spółka (...), w ramach oferowanego outsourcingu kadrowo-płacowego, miała przejąć jedynie część pracowników oraz wykonywać wszelkie sprawy pracownicze w zakresie przejętych pracowników. W ramach zawartej umowy nie doszło do przejęcia przez Spółkę (...) składników majątkowych należących do płatnika składek firmy (...). Po zawarciu umowy nie doszło też do zmiany w zakresie sposobu świadczenia pracy przez objętych nią pracowników. Pracowali w dalszym ciągu w tym samym miejscu, na tych samych stanowiskach, wykonując tę samą pracę, za tym samym wynagrodzeniem. Te okoliczności, zdaniem Sądu świadczą o tym, że to odwołująca Spółka faktycznie wyłącznie korzystała z ich pracy.

Zauważyć należy, że w świetle zapisów umowy o świadczenie usług zawartej 1 lipca 2012r. z firmą (...) a następnie 1 listopada 2012r. z K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o., których treść była podobna, wykonawcy mieli przestrzegać obowiązujących w (...) Sp. z o.o. przepisów - „przepisów porządkowych i aktów wewnętrznych dotyczących m.in. ochrony mienia, przepisów BHP i ppoż. oraz zasad ochrony informacji stanowiących tajemnicę jego przedsiębiorstwa oraz dotyczących ochrony danych osobowych i bezpieczeństwa obowiązujących systemów”. Nadto według dalszych zapisów tych umów, to odwołująca Spółka udostępniała bezpłatnie firmie (...) sprzęt dla danego stanowiska pracy oraz dostęp do pomieszczeń socjalnych. Z wyjaśnień złożonych przez M. C. do protokołu w dniu 28 kwietnia 2017r. wynika, że to odwołująca Spółka faktycznie określała wynagrodzenie dla wykonawców i brała udział w rekrutacji pracowników. Następnie te dokumenty były przesyłane do (...) Sp. z o.o. i K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o.

(...) Sp. z o.o. sprowadzała się natomiast jedynie do prowadzenia obsługi kadrowej i księgowej – firmy te sporządziły nowe umowy z pracownikami, wypłacały wynagrodzenie i zgłosiły ich do ubezpieczeń społecznych, przy czym (...) Sp. z o.o. nigdy nie uiściła składek na te ubezpieczenia. Odnośnie wypłacanego wynagrodzenia, to R. Sp. dostarczała B. K. (1) i B. K. (2) wynagrodzenia, które wcześniej przekazała im do dyspozycji odwołująca Spółka. Według zawartych umów o świadczenie usług (...) Sp. z o.o. (potem K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o.) wystawiała fakturę za świadczenie usług, na podstawie której odwołująca Spółka dokonywała przelewu wynagrodzenia wykonawcom. W zamian za przekazanie pracowników (...) Sp. z o.o. otrzymała rabat w wysokości 40% kosztów, na które składały się składki ZUS oraz podatek od wynagrodzeń.

Zwrócić należy uwagę, że umowy o świadczenie usług nie przewidywały żadnego zysku dla usługodawcy ( (...) Sp. z o.o. i K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o.), gdyż płatność usługobiorcy obejmowała jedynie wynagrodzenia pracowników świadczących pracę na jego rzecz. Jak już wskazano wcześniej była to kwota zarobków netto każdego pracownika oraz koszty pracy, to jest składki na ubezpieczenie społeczne i zaliczki na podatek dochodowy z rabatem na poziomie 40% tych kosztów. Brak nastawienia na zysk, co jednoznacznie wynika z przedmiotowych umów o świadczenie usług i pozostałych okoliczności faktycznych, stanowi zaprzeczenie istoty prowadzenia działalności gospodarczej. Zgodnie bowiem z art. 2 obowiązującej w okresie spornym ustawy z 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej ( t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 2168) – obecnie podobnie art. 2 ustawy z 6 marca 2018r. prawo przedsiębiorców ( Dz.U. z 2018r., poz. 646 ze zm.) działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność (…) wykonywana w sposób ciągły i zorganizowany. Działalność zarobkowa oznacza działalność prowadzoną w celu osiągnięcia dochodu. Istotny jest w tym przypadku wyznaczony przez przedsiębiorcę cel, który przez realizację przedsięwzięć musi zakładać wynik finansowy. Tymczasem z konstrukcji zawartych umów o świadczenie usług wynika w sposób wyraźny, że nie przywidywały one żadnego zysku, rozumianego jako nadwyżka przychodu nad kosztami działalności. Wręcz przeciwnie, przedmiotowe umowy o świadczenie usług musiały przynosić stratę.

W sprawie niniejszej nie doszło zatem do podwykonawstwa w trybie zawartej umowy - porozumienia, jak i zawarcia umów zlecenia z poszczególnymi pracownikami S. przez firmę (...) a następnie K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o. (...) te świadczą jedynie o zamiarze S. zmniejszenia kosztów działalności, poprzez uchylenie się od obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, a nie o zamiarze rzeczywistego przejęcia pracowników S.. Przejęcie miało gwarantować pracownikom te same warunki, jakie mieli w S. (§ 2 umowy - porozumienia). Tymczasem umowa o świadczenie usług, zawarta w następstwie tego porozumienia, nie dawała takich gwarancji.

Ponadto umowa z niezrozumiałych powodów jako usługobiorcę wymienia S., który zleca, a usługodawca - czyli R. - zobowiązuje się świadczyć usługi.

Dalej - usługobiorca miał udostępnić bezpłatnie usługodawcy niezbędny sprzęt zgodnie ze standardami obowiązującymi u niego dla danego stanowiska pracy oraz umożliwić stały dostęp do pomieszczeń socjalnych zlokalizowanych w miejscu wykonywania usługi.

Zgodnie z § 3 umowy, wykonawcy mieli nie podlegać służbowo usługobiorcy, ale mieli obowiązek stosować się do merytorycznych wskazówek osób wyznaczonych przez usługobiorcę „które określają w szczególności zakres obowiązków”.

Analiza treści porozumienia wskazuje na pozorność w faktycznym przejmowaniu pracowników, skoro nie zostały w nim zabezpieczone pieniądze na pokrycie kosztów opłacania składek na ubezpieczenia społeczne pracowników S. i na podatki. Nie budzi w tym zakresie wątpliwości treść § 5 porozumienia tak w pkt 1, 3, 4 i 6. (...) Sp. z o.o. za usługę wobec S. otrzymywała wynagrodzenie w wysokości kosztów zatrudnienia pracowników (sumy wynagrodzeń przejętych pracowników brutto oraz związanych z ich zatrudnieniem dodatkowych kosztów pracodawcy - składek ZUS i podatków PIT) pomniejszonych o przyznany rabat w wysokości 40% dodatkowych kosztów - składek ZUS i podatków PIT.

Jedyną zmianą, jaka zaszła w stosunku do pracowników po przejściu do nowego pracodawcy był fakt wypłacania wynagrodzenia przez nowy podmiot, prowadzący dokumentację kadrowo-płacową. Zebrany w toku postępowania materiał dowodowy nie wskazuje na inne zmiany, będące następstwem wprowadzonej strategii w Spółce (...). Sam fakt podpisania umów zlecenia z firmą K.U.K.-E.F.I. oraz, że ta firma przekazywała im wynagrodzenie, nie świadczy o tym, że były one pracownikami tej firmy.

Zdaniem Sądu powołane powyżej okoliczności w sposób jednoznaczny wskazują, że to odwołująca Spółka rzeczywiście była pracodawcą B. K. (1) i B. K. (2) w spornych okresach wymienionych w zaskarżonej decyzji i to wyłącznie ta spółka korzystała z efektów ich pracy. Jak już to wskazano wcześniej rola firmy (...) Sp. z o.o. i następnie K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o. generalnie sprowadzała się do zawarcia umów zlecenia z ww. osobami, zgłoszenia ich do ubezpieczeń, przy czym już składki na te ubezpieczenia nie zostały opłacone oraz do wypłaty wynagrodzenia, które wcześniej otrzymała z odwołującej Spółki.

Sąd ustalił, że zasadniczym powodem zawarcia przez odwołującą Spółkę umów o świadczenie usług z ww. firmami było ograniczenie kosztów w zakresie składek na ubezpieczenie społeczne za zatrudnionych pracowników wynikający z udzielonego przez (...) Sp. z o.o. i K.U.K.-E.F.I. (…) Sp. z o.o. 40% rabatu. R. ten miał wynikać z funduszy unijnych czy też wierzytelności przysługujących tym spółkom, bądź Z. K. od Skarbu Państwa. Tymczasem ww. spółki przy zawieraniu umów o świadczenie usług nie wskazały żadnych dokumentów potwierdzających te okoliczności, co ważniejsze jednak - fundusze unijne są przeznaczone na nowe projekty, inwestycje, nie zaś na dofinansowania do danin publicznych. Co do zaś rzekomych wierzytelności ww. spółek (czy też Z. K.) względem Skarbu Państwa, to system ubezpieczeń społecznych nie przewiduje możliwości potrącenia należności wynikających ze składek na ubezpieczenia z wierzytelności od Skarbu Państwa.

Reasumując, Sąd uznał, że zaskarżona decyzja organu rentowego jest prawidłowa i stąd na mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. w punkcie pierwszym wyroku oddalił odwołanie jako bezzasadne.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekła na podstawie art. 98 k.p.c., art. 99 k.p.c. i § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz.U. z 2018r., poz. 265 ze zm.) i zasądził tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego od odwołującej (...) Sp. z o.o. na rzecz organu rentowego kwotę 180 zł.

O wynagrodzeniu kuratora ustanowionego dla zainteresowanej (...) Sp. z o.o. orzeczono po myśli § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U.2018.536) w zw. z §9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 t.j.), w ten sposób, że przyznano ze Skarbu Państwa na rzecz radcy prawnego K. S. kwotę 180 zł powiększoną o 23% podatek VAT.

(-) sędzia (del.) Anna Capik-Pater