Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 kwietnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie -Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Woźniak

SSO Natalia Pawłowska - Grzelczak

SSR (del.) Monika Rzepiejewska (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 kwietnia 2019 r.

sprawy z powództwa K. S.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej w W.

z udziałem interwenientów ubocznych po stronie pozwanej, K. Z. i E. Z.

o zapłatę

na skutek skargi pozwanej o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem wydanym przez Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy 9 listopada 2017 r. sygnatura. akt VIII Ga 48/17

postanawia:

I.  odrzucić skargę;

I.  zasądzić od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania wznowieniowego.

SSR del. Monika Rzepiejewska SSO Agnieszka Woźniak SSO Natalia Pawłowska – Grzelczak

UZASADNIENIE

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. 9 sierpnia 2018 r. wniosła skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem z 9 listopada 2017 r. wydanym przez Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt VIII Ga 48/17, wskazując jako podstawę prawną wznowienia art. 403 § 2 k.p.c.

Dowodząc zasadności skargi pozwana podniosła, że przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy XVII Wydziałem Gospodarczym, pomiędzy tymi stronami toczy się postępowanie o sygnaturze akt XVII GC 1045/15 – o zapłatę. W sprawie tej pozwana w niniejszej sprawie występując jako powódka domaga się od K. S. jako pozwanego zapłaty kwoty 50.686,10 zł wraz z odsetkami i innymi kosztami. Podstawą żądania zapłaty jest świadczenie przez powoda na rzecz pozwanej usług na podstawie umowy i ugody pozasądowej, które to umowy były przedmiotem również niniejszego sporu. W powołanym postępowaniu został dopuszczony dowód z opinii biegłego, przy czym teza dowodowa pokrywała się z tezą dowodową w postępowaniu niniejszym. Biegły K. K. zwrócił Sądowi Rejonowemu dla m. st. Warszawy akta sprawy, stwierdzając brak możliwości sporządzenia opinii, albowiem wskazał, że ewentualne przeprowadzenie badania poza pojazdem, w tym w warunkach laboratoryjnych (na które powołał się biegły B. B. w swojej opinii w niniejszej sprawie) – nie mogły odzwierciedlać rzeczywistych warunków, jakie panowały podczas eksploatacji pojazdu i tym samym nie mogło stanowić podstawy wydania opinii, a jedyną podstawą jej wydania mogło być przeprowadzenie eksperymentu procesowego przy użyciu pojazdów powoda i urządzeń w nich zainstalowanych przez pozwaną.

Tym samym skarżąca stwierdziła, że doręczenie jej 11 maja 2018 r. pisma biegłego K. K. poskutkowało wykryciem wyżej wymienionych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które obiektywnie rzecz biorąc mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona pozwana nie mogła skorzystać w niniejszym postępowaniu, tj. że opinia biegłego B. B., która stanowiła podstawę orzekania w niniejszej sprawie, została oparta na badaniu, które nie mogło mieć znaczenia dla jej wyniku.

W oparciu o powyższe skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych, z uwzględnieniem kosztów wywołanych wniesieniem skargi. Ewentualnie wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, z pozostawieniem termu sądowi rozstrzygnięcia o kosztach. Wniosła ponadto o zasądzenie, na podstawie art. 415 k.p.c. od powoda na rzecz pozwanej kwoty 17.880,36 zł tytułem zwrotu spełnionego 20 listopada 2017 r. świadczenia spełnionego na mocy zaskarżonego wyroku oraz wyroku Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie, XI Wydziału Gospodarczego, z 11 października 2016 r., wydanego w sprawie o sygnaturze akt XI GC 1051/13.

Ustosunkowując się do treści skargi powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Skarga pozwanej o wznowienie postępowania, jako nieoparta na ustawowej podstawie podlegała odrzuceniu.

Instytucja wznowienia postępowania opiera się na przysługującej poza tokiem instancji skardze o reasumpcję wadliwego postępowania i zastąpienie zapadłego orzeczenia nowym orzeczeniem. Skarga o wznowienie postępowania przysługuje od orzeczenia prawomocnego, zawierającego rozstrzygnięcie co do istoty sprawy. Orzeczenie Sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje od niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia (art. 363 § 1 k.p.c.). W przedmiotowej sprawie zatem wyrok Sądu Okręgowego z 9 listopada 2017 r., wydany wskutek rozpoznania apelacji nabył walor prawomocności w dacie jego wydania.

Po wniesieniu skargi o wznowienie postępowania, w pierwszej kolejności sąd dokonuje jej kontroli z punktu widzenia zachowania warunków formalnych określonych w art. 409 k.p.c. W trybie art. 410 k.p.c. określony jest natomiast zakres badań dopuszczalności skargi o wznowienie postępowania, zachowanie ustawowego terminu do jej wniesienia, jak również oparcie skargi na ustawowej podstawie wznowienia. W myśl normy art. 410 k.p.c. badanie istnienia podstawy wznowienia postępowania może nastąpić na posiedzeniu niejawnym. Przesłanką umożliwiającą rozpatrywania zasadności skargi o wznowienie postępowania jest, więc spełnienie wszystkich warunków łącznie. Brak któregokolwiek z nich sprawia, że rozpoznanie skargi jest niemożliwe, zaś jego stwierdzenie skutkuje odrzuceniem skargi.

Nadzwyczajny charakter środka prawnego – skargi o wznowienie postępowania – skierowanego przeciwko prawomocnemu wyrokowi powoduje, iż przywrócenie stanu sprzed zamknięcia ulegającemu wznowieniu postępowania sądowego może nastąpić wyłącznie z powodów ściśle określonych w ustawie. Ustawa przewiduje możliwość żądania wznowienia postępowania m.in. w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu, jednak wyraźnego podkreślenia wymaga, że choć wskazana regulacja daje wprawdzie podstawę do wznowienia postępowania, to samo sformułowanie podstawy wznowienia w sposób odpowiadający ustawie nie oznacza, iż skarga opiera się na ustawowej podstawie wznowienia. Dlatego konieczne jest zbadanie, czy twierdzenia skargi będą stanowiły taką ustawową podstawę.

Przepis art. 403 § 2 k.p.c., wskazany przez stronę jako podstawa skargi, dopuszcza wznowienie postępowania w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, albo wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. W tym zakresie trzeba zaznaczyć, że skarżąca powoływała się na wykrycie 11 maja 2018 r. okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które obiektywnie rzecz biorąc mogły mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona pozwana nie mogła skorzystać w niniejszym postępowaniu, tj. pisma biegłego K. K., które w ocenie skarżącej, sugeruje, że opinia biegłego B. B., która stanowiła podstawę orzekania w niniejszej sprawie, została oparta na badaniu, które nie mogło mieć znaczenia dla jej wyniku.

Trzeba podkreślić, że nowy środek dowodowy to dowód wykryty, a więc taki, który istniał już w czasie trwania prawomocnie zakończonego postępowania, z którego strona nie mogła jednak skorzystać, gdyż był dla niej nieznany i wówczas nieujawniony (por. postanowienie SN z 15 maja 1968 r., I CO 1/68, OSNCP rok 1969, nr 2, poz. 36). Niewiedza strony o środkach dowodowych musi wynikać z przyczyn obiektywnych, niezależnych od niej, a nie z zaniechania działania w trakcie postępowania (por. postanowienie SN z 12 września 2007 r., I CZ 105/07). Do nowości nie zalicza się tych dowodów, które nie zostały przez stronę powołane na skutek opieszałości, zaniedbania, zapomnienia, czy błędnej oceny potrzeby ich powołania (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2017 r., IV CZ 34/17). Oznacza to, że już sam fakt, iż skarżąca powołała się na dowód, który niewątpliwie powstał po dniu wydania wyroku w niniejszym postępowaniu, a konkretnie ponad pół roku po tym fakcie nie pozwala na przystąpienie do merytorycznego rozpatrywania skargi. Nie jest to bowiem – niezależnie od swojej treści – nowy środek dowodowy, co potwierdza wyżej przytoczone, jednolite orzecznictwo Sądu Najwyższego.

Niemniej, odchodząc od ścisłego formalizmu, trzeba wskazać, że w postanowieniu z 5 marca 2015 r. (V CZ 124/14) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, iż sam fakt ustalenia, jakoby środek dowodowy zaistniał już po uprawomocnieniu się orzeczenia wydanego w postępowaniu, którego wznowienia się żąda, nie stanowi wystarczającej podstawy do przyjęcia, że nie zachodzi przewidziana w art. 403 § 2 k.p.c. podstawa wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym wyrokiem. Tym samym, Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że należy także rozpatrzyć okoliczności faktyczne, na które powołała się pozwana, niezależnie od czasu ich powstania, a przede wszystkim przez pryzmat powzięcia o nich wiadomości w sposób pozwalający na ich powołanie.

Skarżąca podniosła, że zwrot akt przez biegłego, który w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy, z informacją – że ewentualne przeprowadzenie badania poza pojazdem, w tym w warunkach laboratoryjnych (na które powołał się biegły B. B. w swojej opinii w niniejszej sprawie) – nie mogły odzwierciedlać rzeczywistych warunków, jakie panowały podczas eksploatacji pojazdu i tym samym nie mogło stanowić podstawy wydania opinii, a jedyną podstawą jej wydania mogło być przeprowadzenie eksperymentu procesowego przy użyciu pojazdów powoda i urządzeń w nich zainstalowanych przez pozwaną – stanowi okoliczność, o której mowa w art. 403 § 2. Z taką argumentacją nie sposób się jednak zgodzić. Po pierwsze teza dowodowa przy dopuszczaniu dowodu z opinii biegłego w obu przytoczonych przez skarżącą sprawach – wbrew jej twierdzeniom – była zupełnie odmienna. W niniejszej sprawie dopuszczono dowód z opinii biegłego sądowego w zakresie (...) na okoliczność ustalenia czy pozwana wywiązała się z obowiązków określonych w ugodzie pozasądowej z 16 października 2012 r., w szczególności czy uruchomiła funkcjonowanie usług zgodnie z § 2 pkt 1 ugody. W sprawie zaś toczącej się przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy dowód z opinii biegłego z zakresu informatyki i elektroniki dopuszczono na okoliczność ustalenia czy powód (w niniejszej sprawie pozwana) umożliwił świadczenie usług zgodnie z umową z 30 lipca 2011 r. na pojazdach nią objętych, a jeśli nie, to jakich pojazdów niemożność świadczenia usług dotyczyła, jakiego okresu oraz ustalenia przyczyn powyższego stanu rzeczy. Nie można zatem mówić o tożsamości tezy dowodowej, w szczególności z uwagi na odmienny przedmiot obu spraw, gdyż w jednej z nich spółka (...) dochodzi zapłaty za wykonane usługi, zaś w drugiej, K. S. dochodzi zwrotu nienależnego świadczenia. Nie można zarazem uznawać oceny dokonanej przez jednego biegłego w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy za przeczącą opinii innego biegłego sporządzonej w odmiennej sprawie, a tym bardziej, za skutecznie ją podważającą. Co więcej, sprawa ta jest wciąż w toku, więc stwierdzenie, że sporządzenie opinii jest niemożliwe, nie jest nie dość, że niewiążące dla sądu, to jeszcze w postępowaniu może zostać dopuszczony dowód z opinii innego biegłego lub biegłych, którzy przedmiotową opinię sporządzą, zaś jej wniosków nie sposób obecnie antycypować.

Mając na uwadze powyższe rozważania należało dojść do przekonania, że przedmiotowa skarga o wznowienie postępowania nie jest oparta na ustawowej podstawie, albowiem jak wyżej wykazano, nie opiera się na wykryciu takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu, tj. przesłankach z art. 403 § 2 k.p.c., a tym samym, skarga o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem tut. Sądu w sprawie VIII Ga 48/17, na podstawie art. 410 k.p.c. podlegała odrzuceniu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie zasady odpowiedzialności za wynik postępowania, przy uwzględnieniu art. 406 k.p.c., zasądzając na rzecz powoda, tj. strony wygrywającej kwotę 3.600 zł, na którą złożyło się wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika powoda, ustalone na podstawie § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800 ze zm.).

SSR del. Monika Rzepiejewska SSO Agnieszka Woźniak SSO Natalia Pawłowska – Grzelczak

Sygn. akt VIII Ga 496/18

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)

- (...)

- (...)

4. (...)

5. (...)