Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II AKo 113/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2018 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia SA Beata Basiura (spr.)

Sędziowie:

Protokolant:

SA Aleksander Sikora

SA Barbara Suchowska

Damian Skril

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2018 roku

z urzędu

sprawy M. W. (W.), syna P. i M., urodzonego w dniu (...) w W.

skazanego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach VI Wydziału Karnego Zamiejscowego w Piekarach Śląskich z dnia 8 września 2017 roku, sygn. akt VI K 727/16, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 15 grudnia 2017 roku, sygn. akt VI Ka 969/17 za czyn z art. 107 § 1 k.k.s.

w przedmiocie wznowienia postępowania

1.  na mocy art. 542 § 3 k.p.k. i art. 544 § 1 k.p.k. w zw. z art. 113§1 k.k.s. wznawia z urzędu postępowanie przeciwko M. W. zakończone prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 15 grudnia 2017 roku, sygn. akt VI Ka 969/17, utrzymującym w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach
VI Wydziału Karnego Zamiejscowego w Piekarach Śląskich z dnia 8 września 2017 roku, sygn. akt VI K 727/16,

2.  na mocy art. 547 § 3 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. i art. 113§1 k.k.s. uchyla wyroki Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach VI Wydziału Karnego Zamiejscowego
w Piekarach Śląskich z dnia 8 września 2017 roku, sygn. akt VI K 727/16 i Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 15 grudnia 2017 roku, sygn. akt VI Ka 969/17 i na podstawie art.17§1 pkt.7 k.p.k. umarza postępowanie karne wobec M. W. o zarzucany mu czyn z art. 107 § 1 k.k.s.,

3.  na mocy art. 638 k.p.k. wydatkami za postępowanie w przedmiocie wznowienia postępowania obciąża Skarb Państwa.

SSA Aleksander Sikora SSA Beata Basiura SSA Barbara Suchowska

Sygn. akt II AKo 113/18

UZASADNIENIE

W przedmiotowej sprawie zaistniała podstawa do wznowienia z urzędu postępowania przeciwko M. W. zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 15 grudnia 2017 roku, sygn. akt VI Ka 969/17, utrzymującym w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach VI Wydziału Karnego Zamiejscowego w Piekarach Śląskich z dnia 8 września 2017 roku, sygn. akt VI K 727/16.

Przepis art. 542 § 3 k.p.k. przewiduje możliwość wznowienia z urzędu postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem w razie późniejszego ujawnienia się jednego z uchybień wymienionych w art. 439 § 1 k.p.k. Przepis, zawierający wyliczenie bezwzględnych przyczyn odwoławczych, przewiduje między innymi sytuację, w której orzeczenie zostało wydane, pomimo, że postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone.

W niniejszej sprawie w/w wyrokiem z dnia 8 września 2017 roku, sygn. akt VI K 727/16, Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach w VI Wydziale Karnym Zamiejscowym w Piekarach Śląskich uznał M. W. za winnego tego, że w dniu 27 stycznia 2016 roku jako prezes spółki H. F. (...) z siedzibą w K. przy ul. (...) lok. 503, w Barze (...) w R. przy ul. (...) wbrew art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych urządzał gry o wygrane rzeczowe zawierające element losowości na urządzeniach elektronicznych o nazwach A. nr (...) i A. H. M. F. nr (...), czym wyczerpał ustawowe znamiona występku z art. 107 § 1 k.k.s. i za to na mocy art. 107 § 1 k.k.s. wymierzył mu karę grzywny.

Po rozpoznaniu apelacji wniesionej przez oskarżonego Sąd Okręgowy w Gliwicach wyrokiem z dnia 15 grudnia 2017 roku, sygn. akt VI Ka 969/17, utrzymał zaskarżony wyrok w mocy.

Jak wynika z materiałów sprawy wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2017 roku Sąd Rejonowy w Ostrołęce w sprawie o sygn. akt II K 161/16, uznał oskarżonego M. W. za winnego popełnienia w okresie od dnia 3 września 2015 roku do dnia 27 czerwca 2016 roku czynu ciągłego, przyjmując, iż podejmując wymienione w akcie oskarżenia zachowania w krótkich odstępach czasu w wykonaniu tego samego zamiaru popełnił jeden czyn zabroniony, czyn ten zakwalifikował z art. 107 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. Na podstawie art. 107 § 1 k.k.s. wymierzył mu karę grzywny w liczbie 300 stawek dziennych, przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 150 zł.

Analiza treści zarzutów stawianych M. W. w sprawie Sądu Rejonowego w Ostrołęce o sygn. akt II K 161/16 oraz w sprawie Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach w VI Wydziale Karnym Zamiejscowym w Piekarach Śląskich o sygn. akt VI K 727/16, a przede wszystkim opisów przypisanych mu czynów oraz uzasadnień wymienionych wyroków, wskazuje w sposób jednoznaczny, że wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 8 września 2017 roku został wydany z obrazą art.17§1 pkt 7 k.p.k. Z treści tego przepisu wynika, że nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wszczęte toczy się. Mimo zaistnienia powagi rzeczy osądzonej, Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach procedował i wydał wyrok skazujący, zapewne nie mając wiedzy o treści wyroku Sądu Rejonowego w Ostrołęce. Tymczasem podstawą odpowiedzialności za czyn ciągły są wszystkie objęte znamieniem ciągłości zachowania, których granice wyznacza początek pierwszego i zakończenie ostatniego z zachowań, jeśli były one podjęte z góry powziętym zamiarem. Czyn ciągły określony w art. 12 k.k. został uznany za jeden czyn zabroniony, stanowiący z punktu widzenia procesu karnego jednolitą całość. Dotychczasowe orzecznictwo Sądu Najwyższego, ale także poglądy doktryny, pozwalają na stwierdzenie, że w przypadku czynu ciągłego, uprzednie prawomocne skazanie stanowi przeszkodę dla późniejszego sądzenia tego samego sprawcy za inne fragmenty tego samego czynu. Choć orzeczenia zostały wydane głównie na kanwie art.12 k.k., to nie ulega wątpliwości, że te same zasady odpowiedzialności oraz poczynione wyżej uwagi mają zastosowanie w stosunku do sprawców czynu ciągłego, określonego w art. 6§2 kodeksu karnego skarbowego i to mimo tego, że w przepisie tym nieco inaczej określone zostały przesłanki czynu ciągłego. Warunkiem uznania dwóch lub więcej zachowań za jeden czyn ciągły w rozumieniu k.k.s. jest podjęcie ich przez sprawcę w wykonaniu tego samego zamiaru lub z wykorzystaniem tej samej sposobności. Chodzi więc o jednorodne działania oskarżonego, które stanowią zamach na to samo dobro prawem chronione.

Stwierdzić należy, że zachowanie przestępcze będące przedmiotem osądu w sprawie Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach zostało popełnione w okresie przypisanym wyrokiem Sądu Rejonowego w Ostrołęce. W obu wypadkach działania oparte były na tym samym mechanizmie przestępczym, popełnione zostały w wykonaniu tego samego zamiaru. Skazany jako prezes spółek, wbrew treści art.14 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych urządzał gry mające charakter losowy na urządzeniach elektronicznych – automatach, udostępnionych w różnych miejscach do publicznego korzystania. W obu omawianych sprawach chodzi więc o tę samą przestępczą działalność, prowadzoną w okresie od 3 września 2015 roku do 27 czerwca 2016 roku. To, że oskarżony podejmował taką działalność w ramach różnych spółek i w różnych miejscowościach, nie ma znaczenia dla bytu czynu ciągłego, skoro zachowania podejmowane były w ramach tego samego zamiaru. Czyn przypisany wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach popełniony został dnia 27 stycznia 2016 roku, a więc w przedziale czasowym czynu ciągłego przypisanego wyrokiem Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 26 kwietnia 2017 roku sygn. II K 161/16. Zarówno w czasie wydawania wyroku przez Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach, jak i w czasie orzekania przez Sąd Okręgowy w Gliwicach dnia 15 grudnia 2017 roku sygn. VI Ka 969/17 roku wyrok Sądu Rejonowego w Ostrołęce z dnia 26 kwietnia 2017 roku sygn.
II K 161/16 był już prawomocny (uprawomocnił się dnia 6.07.2017 r.). Prawomocne skazanie za czyn ciągły rodzi powagę rzeczy osądzonej, co wyklucza przypisanie skazanemu kolejnych, takich samych jednostkowych zachowań z okresu opisanego w prawomocnym wyroku. Postępowanie przed Sądem Rejonowym w Tarnowskich Górach w sprawie o sygn. akt.VI K 727/16., z uwagi na treść art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k., nie powinno się było toczyć. Okoliczności tej nie dostrzegł również Sąd II instancji, mimo, że niedopuszczalne jest prowadzenie postępowania wtedy, gdy dotyczy ono zachowania będącego elementem składowym i mieszczącego się w ramach czasowych czynu ciągłego, za który sprawca został prawomocnie osądzony.

W ustalonych okolicznościach sprawy wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach, utrzymany w mocy wyrokiem Sadu Okręgowego dotknięty został uchybieniem określonym w art. 439 § 1 pkt 8 k.p.k. Skutkowało to koniecznością wznowienia z urzędu prawomocnie zakończonego postępowania, a w konsekwencji uchylenia wyroków obu instancji i umorzenia postępowania karnego w oparciu o przepis art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. wobec M. W..

Rozstrzygnięcie o kosztach sądowych w przedmiocie wznowienia tego postępowania znajduje odpowiednio uzasadnienie w art. 638 k.p.k.

Wobec powyższego Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji wyroku.

SSA Aleksander Sikora SSA Beata Basiura SSA Barbara Suchowska

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku doręczyć skazanemu z pouczeniem o apelacji oraz Prokuratorowi

2.  Kal. 14 dni lub z wpływem.

Katowice, dnia 26 września 2018 roku