Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 maja 2013 roku małoletnia Z. M., reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową – matkę M. L., złożyła pozew przeciwko ojcu – M. M. (1)o alimenty, wnosząc o zasadzenie na jej rzecz kwoty 2.000 złotych miesięcznie tytułem alimentów. W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż małoletnia powódka ma obecnie niespełna 2 lata. Matka określiła miesięczny koszt utrzymania dziecka na kwotę 2.846 złotych, przedstawiając w tym zakresie precyzyjne wyliczenia, w których określiła: 1.320 złotych – koszt wyżywienia, 670 złotych – odzież, 214 złotych – rozrywka i zabawki, 54 zł – kosmetyki i artykuły higieniczne. Ponadto 420 złotych rocznie – bank krwi pępowinowej. Podniesiono, iż małoletnia jest dzieckiem chorowitym, koszt leczenia w marcu wyniósł 645,44 zł. Matka małoletniej podniosła konieczność poniesienia kosztów w najbliższej przyszłości związanych z zakupem nowego łóżeczka i materaca, oraz pójściem córki do żłobka.

W dniu 18 grudnia 2014 roku pozwany M. M. (1) złożył odpowiedź na pozew, wnosząc o oddalenie powództwa w całości. Podniósł, iż w dniu 01 listopada 2012 roku zawarł z matką małoletniej umowę alimentacyjną, na mocy której regularnie płaci alimenty w wysokości 500 zł. Nadto uiścił roczna opłatę za bank krwi pępowinowej. Ponadto wskazał, i zarabia 2.480 zł netto, zaś jego miesięczne wydatki związane z opłatami za rachunki i mieszkanie wynoszą około 1280 zł. W piśmie pozwany zakwestionował wysokość miesięcznych kosztów utrzymania małoletniej.

Podczas rozprawy w dniu 29 stycznia 2014 roku, strona powodowa podtrzymała stanowisko procesowe wyrażone w pozwie. Pozwany natomiast uznał powództwo do kwoty 350 zł, w pozostałym zakresie wniósł o jego oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Małoletnia Z. M., urodzona (...) jest pozamałżeńskim dzieckiem M. L. i M. M. (1). Rodzice małoletniej nie zamieszkują razem. Z. wraz z matką mieszka u dziadków macierzystych, oni także pomagają córce finansowo. Małoletnia powódka jest dzieckiem zdrowym, prawidłowo rozwijającym się. Nie dostała się do żłobka publicznego, na co dzień zajmuje się nią matka.

Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki – M. L. ma lat 23. Studiuje, aktualnie na III roku, pisze pracę licencjacką. Są to studia płatne, matka małoletniej opłaca je z kredytu studenckiego. M. L. krótko pracowała zawodowo, uzyskiwała wynagrodzenie na poziom około 1.900 zł netto. Obecnie pozostaje na utrzymaniu rodziców.

Pozwany ma lat 29, jest inżynierem sanitarnym, jednakże nie pracuje z wyuczonym zawodzie. Potrafi wykonywać prace hydrauliczne i dorabia w ten sposób na budowach, co zeznała przedstawicielka ustawowa. Pracuje w trybie zmianowym w (...). Mieszka w wynajmowanym mieszkaniu (koszt około 1000 zł miesięcznie). Jest osobą zdrową, nie ma na utrzymaniu małoletnich dzieci, poza powódką.

Na podstawie doświadczenia życiowego Sąd ustalił miesięczny koszt utrzymania małoletniej Z. M.na kwotę 1.200 zł, przyjmując, iż koszt wyżywienia – 600 zł, koszt kosmetyków i środków czystości – 250 zł, koszt leczenia i profilaktyki zdrowotnej – 150 zł, ubranka i zabawki – 200 zł. Kwoty te są, w ocenie Sądu adekwatne do zaspokojenia potrzeb życiowych dwulatka, biorąc pod uwagę zarówno realia życia w W., jak i poziom życia rodziców małoletniej.

Przytoczony stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach postępowania: odpisu aktu urodzenia małoletniej (k. 5), zaświadczenia z Wyższej Szkoły (...)(k. 6), umowy alimentacyjnej (k. 19), zaświadczeń o zarobkach pozwanego (k. 36-37, 163-164), umowy najmu lokalu (k. 165-166). Powyższe dokumenty były dla Sądu w pełni wiarygodne, ponadto nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Strona powodowa złożyła do akt postępowania liczne paragony fiskalne, pełnomocnik pozwanego w piśmie z dnia 07 lutego 2014 roku wniósł o ich nie uwzględnienie z uwagi na fakt, iż poświadczają one jedynie to, że ktoś dokonał zakupu konkretnych produktów w konkretnym sklepie, brak jest natomiast pewności, kto i na czyją rzecz zakupy dokonał. Sąd w pełni podziela przytoczone stanowisko, z uwagi na co paragony fiskalne (k. 234-254, 256-262, 264-268, 275-278, 280-300, 305-306, 310-313) Sąd pominął w postępowaniu dowodowym. Natomiast wydruki potwierdzające zamówienie zabawek (k. 255, 263, 269-274, 279, 301-304, 307-309) stanowiły dla Sądu dowód, jakie kwoty są przeznaczane przez matkę dziecka, jednakże pozostały bez związku z ustaleniem kosztów zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletniej, bowiem stanowią one wydatek celowy, ale niesłużący zaspokajaniu bieżących usprawiedliwionych potrzeb uprawnionej. Sąd uznał, iż kwota 3.000 zł, przedstawiona jako koszt utrzymania małoletniej Z.jest rażąco zawyżona i niewiarygodna, w zakresie w jakim przekracza ona kwotę 1.200 zł. Sąd uznał, iż strona powodowa nie wykazała, własnych możliwości majątkowych, by utrzymywać małoletnią Z.na tak wysokim poziomie. Sąd dał wiarę świadkowi b. M.– L.oraz przedstawicielce ustawowej małoletniej powódki, co do możliwości majątkowych i zarobkowych matki małoletniej, stanu zdrowia i rozwoju małoletniej Z.. W aktach postępowania znajduje się dokumentacja medyczna świadcząca, iż w przeszłości Z.miała drobne problemy zdrowotne które jednakże pozostające bez związku z jej aktualnym stanem.

Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego w części w jakiej stwierdził on, że ni wykonuje prac dorywczych w zakresie hydrauliki, w tej mierze zeznania przedstawicielki ustawowej były dla Sądu wiarygodne. Pozwany posiada bowiem pożądane na rynku pracy wykształcenie inżynierskie, dopytany przez Sąd zeznał, iż potrafi wykonywać prace hydrauliczne. Na stałe pracuje zaś w systemie zmianowym, dzięki czemu po 12-godzinach pracy w dzień przysługuje mu doba czasu wolnego, natomiast po 12-godzinach pracy w nocy – 48 godzin czasy wolnego. Pozwany sam przyznał, iż posiada możliwości czasowe by podjąć prace dorywcze, podejmował je w trakcie trwania związku z matką małoletniej. Zarówno M. L. jak i jej matka zeznały, iż wraz z pozwanym matka małoletniej żyła na wysokim poziomie, o czym w ocenie Sądu świadcz chociażby fakt, iż zdecydowali się oni na przechowywanie krwi pępowinowej córki w baku, co nie jest powszechna praktyką w Polsce. Sąd uznał zatem iż pozwany ma możliwości zarobkowania na poziomie wyższym niż to przedstawia.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne w części do kwoty 700 zł, w pozostałym zakresie podlegało oddaleniu.

Mocne uzasadnienie aksjologiczne obowiązków alimentacyjnych oraz ich doniosłe znaczenie zarówno dla losów jednostek, jak i funkcjonowania społeczeństwa, jest powodem, dla którego powstają one z mocy prawa, a ich istnienie i zakres regulują normy bezwzględnie obowiązujące, które nie pozwalają stronom na swobodne kształtowanie treści łączącego ich stosunku prawnego. Wskazują też tego spośród członków rodziny, który zobowiązany jest do łożenia na utrzymanie osoby uprawnionej (…). Orzeczenie sądu w sprawie o alimenty nie kreuje więc obowiązku, lecz konkretyzuje go, wskazując strony stosunku alimentacyjno-prawnego, jego zakres i sposób realizacji (H. Dolecki (red), Komentarz do art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, LEX 86673). Stosownie do art. 133 § 1 k.r.o., rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Stąd bezspornym jest, iż pozwany jest zobowiązany alimentacyjnie względem swojej córki.

Odnośnie kwestii wysokości zasądzanych przez Sąd alimentów, zgodnie z art. 135 § 1 k.r.o., zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Jak słusznie podnoszą komentatorzy, potrzeby usprawiedliwione to takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu itp. Kwestia owych potrzeb jest sprawą indywidualną, zależną od wielu czynników i w każdej sprawie wymaga indywidualnego rozpatrzenia. Natomiast zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego to de facto sytuacja majątkowa zobowiązanego alimentacyjnie. Jednakże wyznaczenie zakresu obowiązku alimentacyjnego wyłącznie na podstawie kwoty aktualnie osiąganych zarobków jest niedopuszczalne. Sąd, orzekając o wysokości alimentów, uwzględnia możliwości zarobkowe dłużnika, czyli kwoty, jakie zarabiałby, gdyby owe możliwości wykorzystywał w pełni. Są one determinowane wiekiem zobowiązanego, jego stanem zdrowia, przygotowaniem zawodowym, wykształceniem, ale także możliwością zdobycia pracy w regionie, w którym mieszka, i wieloma innymi czynnikami (H. Dolecki (red), Komentarz do art. 135 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, LEX 86680).

Przesłanka usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego alimentacyjnie, nakazuje określić katalog potrzeb konkretnego uprawionego a następnie ustalić koszt zaspokojenia tychże potrzeb. Są to zatem wartości uśrednione, uogólnione. Sąd ustalił koszt utrzymania małoletniej powodów na kwotę około 1.200 zł. Na aprobatę zasługuje w tym miejscu pogląd wyrażony w wyroku NSA z dnia 14 maja 2008 roku, sygn. akt I OSK 1195/07, iż obowiązek dostarczania, w ramach obowiązku alimentacyjnego środków utrzymania i wychowania przez rodziców na rzecz dziecka nie obejmuje świadczeń zwyczajowo przyjętych i życiowo celowych, ale niesłużących zaspokajaniu bieżących usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Małoletnia Z. jest zdrowym prawidłowo rozwijającym się dwuletnim dzieckiem. Sąd zauważa potrzebę stymulacji jej rozwoju, jednakże nie sposób uznać, iż w związku z tym koszt zabawek i ubranek to łącznie kwota 500 zł miesięcznie. Przedstawicielka ustawowa zeznała, iż drukuje małoletniej kolorowanki z internetu. W ocenie Sądu należy poszukać zbliżonych rozwiązań, by zapewnić dziecku prawidłowy rozwój, mniejszym kosztem. Ponadto skoro dziecko nie jest alergikiem i nie wymaga specjalnej diety wystarczającą kwotą na zaspokojenie jej potrzeb żywieniowych jest 600 zł. Małoletnia wraz z matką zamieszkują wraz z dziadkami macierzystymi oraz bratem matki. Nie sposób przyjąć, iż udział 2-letniego dziecka w opłatach eksploatacyjnych jest równy z udziałem osób dorosłych, udział ten po stronie małoletniej Z. jest na tyle znikomy, że Sąd, na obecnym etapie, nie uznał go za znaczący w katalogu potrzeb małoletniej. Ponadto Sąd zauważa, iż alimenty służą zaspokojenia potrzeb bieżących, a zatem wszelkie wydatki jakie jej matka ponosiła w związku z zakupem wyposażenia do pokoju, fotelika samochodowego czy wózka należy uznać za nieistotne dla roztryśnięcia w niniejszej sprawie.

Art. 135 § 1 k.r.o., uzależnia ustalenie wymości świadczenia alimentacyjnego, także od możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego alimentacyjnie. Na gruncie rozpoznawanej sprawy nie ma wątpliwości, że pozwany może łożyć na utrzymania swojej małoletniej córki kwotę ponad deklarowane 350 zł. Sytuacja majątkowa pozwanego zadowalająca. M. M. (1) zarabia około 2.500 zł netto miesięcznie, posiada jednak dochód z prac dorywczych, lub z łatwością mógłby go posiadać. Należy zatem uznać, iż kwota 700 zł miesięcznie jest adekwatna do jego sytuacji majątkowej. Na uwagę zasługuje fakt, iż pozwany dobrowolnie zobowiązał się do łożenia na rzecz małoletniej kwoty 500 zł i zobowiązanie swoje realizował.

Sąd obciążył kosztami utrzymania małoletniej, jej rodziców w sposób nierówny, bowiem matka spełnia swój obowiązek względem małoletniej, częściowo poprzez osobistą troskę o dziecko (at. 135 § 2 k.r.o.). Z uwagi na powyższe Sąd zasądził alimenty w kwocie 700 zł, co stanowi około 60 % kosztów utrzymania małoletniej. W pozostałym zakresie powództwo polegało oddaleniu.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 k.p.c., wyrokowi w punkcie 1 nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

O kosztach niniejszego postępowanie, orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.. Z uwagi na ustawowe zwolnienie strony dochodzącej roszczeń alimentacyjnych, Sąd kazała pobrać koszty sądowe od pozwanego, jako strony przegrywającej postępowanie. Sąd obciążył zatem M. M. (1) kosztami sądowymi w postaci nieuiszczonej opłaty sądowej tj. w kwocie 420 zł. Natomiast w myśl art. 98 § 3 k.p.c., do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Stawki te określa natomiast Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. Na podstawie § 7 ust. 4 powyższego rozporządzenia opłaty, w sprawach o alimenty, ustala się od wartości przedmiotu sprawy, jeżeli obowiązek zwrotu kosztów obciąża osobę zobowiązaną do alimentów. W świetle § 6 pkt. 5 Rozporządzenia, należało orzec kwotę 1.200 złotych, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji wyroku, na podstawie powołanych przepisów prawa.