Dnia 9 czerwca 2020 roku
Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział III Karny w składzie:
Przewodnicząca: sędzia Karolina Siwierska (spr.)
Sędziowie: sędzia Katarzyna Obst
Ławnicy: Alina Biegańska, Agnieszka Kobylińska, Krystyna Hoffa
Protokolant: sekretarz sądowy Anita Sobczak
przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań Grunwald w Poznaniu Krzysztofa Kapuścińskiego
po rozpoznaniu w P. na rozprawach w dniach 25. 11. 2019r., 05. 03. 2020r., 09. 06. 2020r.
sprawy:
R. R. , syna W. i K. z domu K., urodzonego (...) w P.
oskarżonego o to, że:
w dniu 8 grudnia 2018 roku w P. na ul. (...) używając względem R. H. przemocy w postaci uderzenia w plecy i uderzenia pięścią w głowę zabrał w celu przywłaszczenia torbę zakupową z zawartością oraz saszetkę, w której znajdował się portfel z pieniędzmi w kwocie 900 złotych i jednocześnie spowodował u pokrzywdzonego ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu w postaci: złamania zęba obrotnika z przesunięciem odłamu, złamania łuku kręgu odcinka szyjnego kręgosłupa C1, podwichnięcia stawu szczytowo potylicznego prawego, złamania kości twarzoczaszki w tym wielołamowego złamania ściany dolnej, górnej, przedniej i tylnobocznej prawnej zatoki szczękowej z wpukleniem odłamów do wnętrza zatoki, częściowego wgłobienia kości jarzmowej prawej, złamania ściany bocznej prawego oczodołu a także lekkich obrażeń: jak obrzęk nad oczodołem prawym, podbiegnięcie krwawe, liczne otarcia naskórka twarzy, rana łuku brwiowego prawego, których następstwem była niewydolność wielonarządowa, która rozwinęła się w przebiegu leczenia obrażeń czaszkowo-mózgowych i śmierć pokrzywdzonego w dniu 14 lutego 2019 roku
tj. o przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 i § 3 k.k. oraz z art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.
1. oskarżonego R. R. uznaje za winnego tego, że w dniu 8 grudnia 2018 r. w P., używając wobec R. H. przemocy w postaci uderzenia pięścią w tył głowy, zabrał mu w celu przywłaszczenia torbę z zakupami i saszetką z dowodem osobistym i portfelem, w którym były pieniądze w kwocie około 900 zł, jednocześnie powodując nieumyślnie śmierć pokrzywdzonego, który doznał obrażeń ciała w postaci złamania zęba obrotnika z przesunięciem odłamu, złamania łuku kręgu odcinka szyjnego kręgosłupa C1, podwichnięcia stawu szczytowo-potylicznego prawego, złamania kości twarzoczaszki w tym wielołamowego złamania ściany dolnej, górnej, przedniej i tylnobocznej prawnej zatoki szczękowej z wpukleniem odłamów do wnętrza zatoki, częściowego wgłobienia kości jarzmowej prawej, złamania ściany bocznej prawego oczodołu, których następstwem była niewydolność wielonarządowa, która rozwinęła się w przebiegu leczenia obrażeń czaszkowo-mózgowych na skutek czego pokrzywdzony zmarł w dniu 14 lutego 2019 r. - tj. przestępstwa z art. 280 § 1 kk, art. 275 § 1 kk i art. 155 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za przestępstwo to na podstawie art. 280 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierza mu karę 4 (czterech) lat pozbawienia wolności,
2. na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności zalicza okres jego zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 17 maja 2019 r.,
3. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych, a na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23. 06. 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zwalnia go z opłaty sądowej,
4. na podstawia § 1, § 17 ust. 1 pkt 2 i ust 2 pkt 5, § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3. 10. 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. B. kwotę 1.402,20 zł,
Karolina Siwierska Katarzyna Obst
Alina Biegańska Krystyna Hoffa Agnieszka Kobylińska
UZASADNIENIE |
||||||
Formularz UK 1 |
Sygnatura akt |
III K 446/19 |
||||
Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie |
||||||
1. USTALENIE FAKTÓW |
||||||
Fakty uznane za udowodnione |
||||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano). |
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
||
1. |
R. R. |
Czyn przypisany oskarżonemu w pkt. 1 części rozstrzygającej wyroku |
Oskarżony R. R. w dniu 8. 12. 2018 r. w godzinach wieczornych na ul. (...) w P. zaatakował pokrzywdzonego R. H. (lat (...)uderzając go pięścią ze średnią siłą w tył głowy. Pokrzywdzony upadł na chodnik, a oskarżony zabrał mu torbę z zakupami oraz saszetką z dowodem osobistym i portfelem, w którym były pieniądze w kwocie około 900 zł, a następnie uciekł z miejsca zdarzenia. Pokrzywdzonemu pomocy udzielił J. K. (1), który wezwał policję i karetkę pogotowia. Pokrzywdzony został przewieziony do szpitala. Na skutek uderzenia w tył głowy i upadku na chodnik pokrzywdzony doznał złamania zęba obrotnika z przesunięciem odłamu, złamania łuku kręgu odcinka szyjnego kręgosłupa C1, podwichnięcia stawu szczytowo potylicznego prawego, złamania kości twarzoczaszki w tym wielołamowego złamania ściany dolnej, górnej, przedniej i tylnobocznej prawnej zatoki szczękowej z wpukleniem odłamów do wnętrza zatoki, częściowego wgłobienia kości jarzmowej prawej, złamania ściany bocznej prawego oczodołu, a także lekkich obrażeń: jak obrzęk nad oczodołem prawym, podbiegnięcie krwawe, liczne otarcia naskórka twarzy, rana łuku brwiowego prawego. W przebiegu leczenia obrażeń czaszkowo-mózgowych u R. H. doszło do niewydolności wielonarządowej, która w dniu 14 lutego 2019 roku doprowadziła do jego śmierci. Obrażenie, którego doznał pokrzywdzony w wyniku uderzenia w tył głowy, a mianowicie złamanie zęba obrotnika (kostnej części pierwszego kręgu szyjnego) stanowiło chorobę realnie zagrażającą jego życiu. Obrażenia pokrzywdzonego zlokalizowane w obrębie twarzoczaszki powstały w mechanizmie biernym, na skutek jego upadku na chodnik. Oskarżony R. R. od kilku lat jest osobą bezdomną. Oskarżony był jeden raz karany sądownie - wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 18 stycznia 2019 r. za przestępstwo z art. 278 § 1 kk na karę 1 roku ograniczenia wolności. W Areszcie Śledczym w P. ma dobrą opinię. |
Wyjaśnienia R. R. – k. 56-58, 101-102, 107-108, 180, 320 Zeznania R. H. – k. 6-7 Zapis monitoringu- k. 18, 20 Zeznania J. K. (1) – k. 11, 181-182 Opinie pisemne i ustna biegłej z (...) K. P. – 33-37, 63-64, 90-97, 257-259 Karta karna – k. 88-89 i odpis wyroku – k. 111 Opinia z AŚ - 305-307 |
||
Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano). |
Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
||
R. R. |
Czyn przypisany oskarżonemu w pkt. 1 części rozstrzygającej wyroku |
Oskarżony R. R. nie uderzył pokrzywdzonego R. H.. |
Wyjaśnienia R. R. – k. 56-58, 101-102, 107-108, 180, 320 |
2. OCena DOWOdów |
|||||||||
2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||
Wskazać L.p. odnoszącą się |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu. |
|||||||
Wyjaśnienia oskarżonego Zeznania J. K. (2)-dziewicza Opinie biegłej K. P. Dokumenty |
Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego w części, w której przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, czyli do kradzieży na szkodę R. H.. W tym zakresie wyjaśnienia oskarżonego były zgodne z zeznaniami pokrzywdzonego i zapisem monitoringu. Sąd nie miał podstaw do kwestionowania ich prawdziwości. Za wiarygodne Sąd uznał zeznania świadka J. K. (1), albowiem były konsekwentne, logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Świadek jako osoba obca zarówno dla oskarżonego, jak i pokrzywdzonego nie miał powodów, by składać niezgodne z prawdą zeznania narażając się tym samym na odpowiedzialność karną. Za wiarygodne Sąd uznał opinie biegłej z dziedziny medycyny sądowej K. P., albowiem wiedza doświadczenie zawodowe i bezstronność biegłej nie budziły wątpliwości. Opinie były jasne, pełne i nie zawierały wewnętrznych sprzeczności. Zebrane w sprawie dokumenty stanowiły wiarygodny materiał dowodowy, albowiem ich treść i autentyczność nie budziły żadnych zastrzeżeń. Strony ich nie kwestionowały, do czego i Sąd nie miał podstaw. |
||||||||
2.2.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||
Wskazać L.p. odnoszącą się do faktu z pkt 1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu. |
|||||||
Wyjaśnienia oskarżonego |
Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w części, w której twierdził, że nie uderzył pokrzywdzonego. W tym zakresie były one sprzeczne z zeznaniami R. H., z których jasno wynika, że sprawca, który zabrał mu torbę najpierw go zaatakował uderzając w głowę. Poza tym z opinii biegłej z dziedziny medycyny sądowej K. P. wynika, że pokrzywdzony nie mógł doznać wszystkich stwierdzonych obrażeń w mechanizmie biernym, czyli w wyniku upadku na chodnik. Zdaniem biegłej pokrzywdzony został uderzony w tył głowy (w ten sposób powstała część obrażeń) i upadł do przodu na chodnik (w ten sposób powstała reszta obrażeń). Należy podkreślić, że zeznania pokrzywdzonego i opinia biegłej są wzajemnie spójne i tworzą logiczną całość. Zdaniem Sądu oskarżony nie przyznał się do uderzenia pokrzywdzonego chcąc umniejszyć swoją winę i odpowiedzialność karną. |
||||||||
3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU |
|||||||||
Wskazać punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu. |
Przy każdym czynie wskazać oskarżonego. |
||||||||
☐ |
3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem |
||||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej. |
|||||||||
☒ |
3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem |
Pkt 1 wyroku |
R. R. |
||||||
Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej. |
|||||||||
Prokurator zarzucił R. R. popełnienie przestępstwa z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 i § 3 k.k. oraz z art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Sąd po wnikliwej analizie okoliczności przedmiotowych i podmiotowych czynu, którego dopuścił się oskarżony nie podzielił w całości stanowiska prokuratora w zakresie zaproponowanej przez niego kwalifikacji prawnej. Sąd nie miał wątpliwości, że oskarżony swoim działaniem wyczerpał znamiona przestępstwa rozboju, albowiem uderzając pokrzywdzonego pięścią w głowę, a zatem stosując wobec niego przemoc fizyczną zabrał mu w celu przywłaszczenia jego mienie w postaci torby z zakupami, w której była również saszetka z pieniędzmi i dowodem osobistym. Wina oskarżonego w tym zakresie, jak również kwalifikacja prawna tego czynu z art. 280 § 1 k.k. są oczywiste i nie budzą żadnych wątpliwości. Zdaniem Sądu oskarżony swoim działaniem wyczerpał również znamiona przestępstwa z art. 275 § 1 k.k., albowiem niewątpliwie przewidywał i godził się na to, że w torbie z zakupami może być również portfel i dokumenty pokrzywdzonego. Wiele osób wybierając na zakupy zabiera ze sobą siatkę, do której wkłada portfel i dokumenty. Dotyczy to przede wszystkim mężczyzn, gdyż kobiety zwykle noszą portfel i dokumenty w torebce. W tej sytuacji uznanie, że oskarżony dopuścił się kradzieży dowodu osobistego pokrzywdzonego z zamiarem ewentualnym jest w pełni uzasadnione. Sąd nie podzielił jednak stanowiska prokuratora, że działanie oskarżonego wyczerpało znamiona przestępstwa z art. 156 § 1 pkt 2 k.k., czyli spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego. Zdaniem Sądu Prokurator kierował się w tym przypadku wyłącznie skutkiem czynu oskarżonego wskazanego przez biegłą z zakresu medycyny sądowej, nie wnikając w ogóle w zamiar sprawcy. Tymczasem analiza okoliczności przedmiotowych i podmiotowych tego czynu nie pozwala na przyjęcie, że oskarżony uderzając pięścią w tył głowy pokrzywdzonego przewidywał i godził się na to, że spowoduje u niego chorobę realnie zagrażającą życiu. Tym bardziej nie można przyjąć, że tego chciał. Celem pokrzywdzonego nie była bowiem chęć skrzywdzenia pokrzywdzonego, ale zabór jego mienia, a zastosowana przemoc miała mu to tylko umożliwić. Nie była to zresztą przemoc szczególnie nadmierna, czy brutalna. Oskarżony zadał pokrzywdzonemu tylko jedno uderzenie, ze średnią siłą i nie posługiwał się żadnym ciężkim lub ostrym narzędziem. Zdaniem Sądu absolutnie nie mógł przewidzieć, że spowoduje tak ciężkie obrażenia ciała u pokrzywdzonego, które niewątpliwie miały charakter przypadkowy i niestandardowy. Należy również pamiętać, że oskarżony nie był nigdy wcześniej karany za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, a zatem brak jest podstaw do przyjęcia, że jest osobą agresywną i brutalną. Stanowisko Sądu w tym zakresie jest zbieżne z licznymi orzeczeniami Sądów Apelacyjnych. Przykładowo Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 23. 01. 1992 r. II Akr 190/91 stwierdził: „Uderzenie pięścią w twarz na ogół nie powoduje choroby realnie zagrażającej życiu, ani innych skutków przewidzianych w art. 156 § 1; zwykle jest to następstwem uderzenia przez ofiarę głową o twarde powierzchnie: ścianę, chodnik, jezdnię, zatem nie jest objęte zamiarem umyślnym sprawcy, bo przecież większość uderzeń pięścią w głowę skutków takich nie powoduje. Dlatego Sąd Apelacyjny podobne zdarzenia kwalifikuje zwykle jako występek nieumyślnego spowodowania śmierci z art. 155”. Podobnie Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 9. 01. 1997 r. II AKa 291/96: „Cios w twarz najczęściej upadku nie powoduje, a upadek na ogół nie powoduje obrażeń mózgowych, więc zwykle śmierci. Dlatego czyny takie w praktyce kwalifikuje się od dawna z art. 155, a nie z art. 156 § 3”. Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd uznał, że śmierć pokrzywdzonego była objęta winą nieumyślną oskarżonego w formie niedbalstwa przewidywania, że cios pięścią zadany w tył głowy spowoduje taki skutek. W konsekwencji Sąd zakwalifikował ten czyn z art. 155 k.k., oczywiście w kumulacji z art. 280 § 1 k.k. i art. 275 § k.k. albowiem oskarżony swoim dzianiem wyczerpał znamiona trzech przestępstw. |
|||||||||
☐ |
3.3. Warunkowe umorzenie postępowania |
||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania. |
|||||||||
☐ |
3.4. Umorzenie postępowania |
||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania. |
|||||||||
☐ |
3.5. Uniewinnienie |
||||||||
Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia. |
|||||||||
4. KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie |
|||||||||
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia |
Wskazać punkt |
Przytoczyć okoliczności. |
||||||
R. R. |
1. |
1. |
Uznając winę oskarżonego R. R. w zakresie przypisanego mu czynu za udowodnioną, Sąd wymierzył mu karę 4 lat pozbawienia wolności. Ustalając wymiar kary dla oskarżonego Sąd kierował się dyrektywami określonymi w art. 53 k.k. Przepis ten stanowi, że sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd przy ustalaniu wysokości kary dla oskarżonego uwzględnił również wysokość szkody oraz całokształt okoliczności łagodzących i obciążających. Okoliczności łagodzące: - częściowe przyznanie się oskarżonego do winy - dobra opinia o oskarżonym z Aresztu Śledczego w P. Okoliczności obciążające: - wcześniejsza karalność oskarżonego - zuchwałość działania oskarżonego wyrażająca się w zaatakowaniu na ulicy starszego człowieka W tym miejscu należy wspomnieć, że Sąd nie uwzględnił wniosku Prokuratora o wymierzenie oskarżonemu kary grzywny, albowiem oskarżony jest osobą bezdomną i nie posiada żadnego majątku. Ponadto odbywając karę 4 lat pozbawienia wolności będzie praktycznie pozbawiony możliwości zarobkowych. Z tego też powodu Sąd nie orzekł wobec oskarżonego nawiązki. |
5. 1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU |
|||||
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia |
Wskazać punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu. |
Przytoczyć okoliczności. |
||
R. R. |
Sąd zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres jego zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 17 maja 2019 r. |
||||
6. Omówienie innych zagadnień |
|||||
W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, |
|||||
7. KOszty procesu |
|||||
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
|||
R. R. |
3. i 4. |
Z uwagi na bardzo trudną sytuację majątkową oskarżonego i orzeczoną wobec niego karę czterech lat pozbawienia wolności Sąd zwolnił go z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych uznając, że ich egzekucja byłaby całkowicie bezskuteczna. Na podstawie przepisów powołanych w pkt. 4 wyroku Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. B. koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu, które nie zostały opłacone nawet w części. |
|||
6. 1Podpis |
|||||
Sędzia Karolina Siwierska Sędzia Katarzyna Obst |