Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 15 maja 2019 r.

Sąd Rejonowy w Zakopanem I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2019 r. w Zakopanem na rozprawie

sprawy z wniosku J. C.

z udziałem Województwa (...), (...) im. dr T. C. (1)

o zasiedzenie

postanawia:

I.  uwidocznić w księdze wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Zakopanem V Wydział Ksiąg Wieczystych, iż działka ewid. nr (...) obręb (...) J. uległa podziałowi na:

a.  działkę ewid. nr (...) o powierzchni 0,0263 ha,

b.  działkę ewid. nr (...) o powierzchni 0,0170 ha,

zgodnie z mapą z projektem podziału nieruchomości sporządzoną przez uprawnionego geodetę mgr inż. A. P. (1) w dniu 15 listopada 2018 r. wpisaną do ewidencji materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego Starosty (...) w Z. w dniu 21 listopada 2018 r. pod numerem P. (...).2018. (...), która to mapa stanowi integralną część niniejszego postanowienia,

II.  stwierdzić, że J. C. córka M. i J. P. (...) nabyła z mocy prawa przez zasiedzenie z dniem 31 grudnia 2008 r. prawo własności nieruchomości położonej w J. oznaczonej jako działka ewid. nr (...) obręb (...) J. o powierzchni 0,0170 ha powstała z podziału działki ewid. nr (...) obręb (...) J. objętej księgą wieczystą nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Zakopanem V Wydział Ksiąg Wieczystych,

III.  stwierdzić, że strony ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 978/16

Dnia 4 czerwca 2019 r.

Uzasadnienie
postanowienia Sądu Rejonowego w Zakopanem
z dnia 15 maja 2019 r.

Wnioskiem z dnia 1 grudnia 2016 r. J. C. wniosła o:

I.  uwidocznienie, że działka ewid. nr (...) KW nr (...) podzieliła się nadziałki ewid. nr (...) i (...) zgodnie z projektem podziału sporządzonym przez geodetę W. L.,

II.  stwierdzenie, że J. C. c. J. i M. nabyła przez zasiedzenie z dniem 1 października 2005 r. prawo własności nieruchomości składającej się z działki ewid. nr (...) o pow. 0,0173 ha położonej w J..

Uzasadniając swoje stanowisko J. C. podniosła, iż działka objęta wnioskiem o zasiedzenie od połowy lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku znajduje się w samoistnym posiadaniu wnioskodawczyni J. C.. Wnioskodawczyni podała, iż na nieruchomości znajdują się stare drewniano-murowane zabudowania gospodarcze wzniesione w połowie ubiegłego wieku przez poprzednika prawnego wnioskodawczyni tj. ojca J.. Wnioskodawczyni podniosła, iż zabudowania te były wykorzystywane jak stajnia i stodoły, a w chwili obecnej służą jako pomieszczenia do przechowywania maszyn rolniczych. Wnioskodawczyni przyznała, iż nieruchomość została wywłaszczona na rzecz (...), jednakże działka objęta wnioskiem nie została nigdy przejęta przez (...). Wnioskodawczyni zaznaczyła, iż nieruchomość nie była nigdy przedmiotem sporów o własność, a wnioskodawczyni jest uważana w okolicy za jej wyłącznego właściciela. Wnioskodawczyni wskazała, iż liczy okres zasiedzenia od dnia 1 października 1975 r.

W odpowiedzi na wniosek z dnia 17 stycznia 2017 r. uczestnik (...) im. dr T. C. wniósł o oddalenie wniosku w całości. Uczestnik zaznaczył, że własność terenu nabył S. S. na podstawie ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych. Po śmierci S. S. działki przejął J. S. i M. M. (2). Uczestnik wskazał, iż w żadnym z rejestrów, ani dokumentów nie figurowała jako posiadacz działki J. C. tylko J. S. sam lub z M. M. (2). Następnie uczestnik podał, iż po negocjacjach i sporządzeniu wyceny nieruchomości Skarb Państwa (...) nabył na podstawie umowy z dnia 9 grudnia 1986 r. rep. A nr (...) całą nieruchomość stanowiącą działkę (...) w J. o pow. 0,0424 ha. Ponadto z treści owego aktu wynika, iż (...) w dacie podpisywania aktu notarialnego było w posiadaniu całości nieruchomości. Podnosząc wskazane okoliczności uczestnik wskazał, iż wnioski dowodowe pozwu dot. przesłuchania świadków na okoliczności sprzeczne z tym dokumentem są w świetle art. 247 k.p.c. niedopuszczalne. Uczestnik podniósł także, iż po nabyciu i objęciu nieruchomości w posiadanie Skarb Państwa (...) w części zabudowań urządził placówkę muzealną (...), a inne obiekty stanowiły jej zaplecze. Następnie uczestnik podniósł, iż (...) po uzyskaniu osobowości prawnej stało się użytkownikiem wieczystym, dz. ewid. (...) i znajdujących się na niej zabudowań. Uczestnik wskazał także, iż w 2016 r. w związku z czynnościami inwentaryzacyjnymi stwierdzono, że J. C. oraz B. N., które wg uzyskanych przez (...) informacji miały mieszkać na przylegającej nieruchomości naruszyły teren działki (...), co polegało na wchodzeniu i umieszczaniu na wschodniej części nieruchomości należących do nich przedmiotów i materiałów. Wobec powyższego uczestnik w dniu 7 grudnia 2016 r. wniósł przeciwko nim pozew o nakazanie usunięcia przedmiotów z działki i o zakazanie im naruszania terenu tej działki (I C 669/16). Powołując się na powyższe okoliczności, uczestnik podniósł, iż bieg zasiedzenia uległ przerwaniu w dniu 7 grudnia 2016 r. i nastapiło to przed upływem 30 letniego terminu zasiedzenia liczonego od daty przejęcia przez Skarb Państwa – (...) posiadania tej nieruchomości od J. S. i M. M. (2). Ponadto uczestnik podniósł, iż do 9 grudnia 1986 r. posiadaczami nieruchomości były inne osoby, które przeniosły posiadanie na rzecz nabywcy w dobrej wierze. Uczestnik podniósł także, iż prawomocną decyzją Wojewody (...) z 19 listopada 2001 r. stwierdzono z mocy prawa nabycie przez (...) w Z. prawa użytkowania wieczystego dz. ewid. (...) w J. o pow. 0,0424 ha. Decyzję wydano na podstawie art. 200.1 p. 2 i 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, a w uzasadnieniu wskazano, iż nieruchomością od dnia 9 grudnia 1986 r. zarządza nieprzerwanie (...) i stan taki miał miejsce w dniu 1 stycznia 1998 r. Natomiast prawomocną decyzją Wojewody (...) z dnia 24 kwietnia 2002 r. stwierdzono nabycie z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Województwo (...) własności mienia Skarbu Państwa będącego we władaniu (...) w Z. stanowiącego działkę o pow. 0,0424 ha objętą KW nr (...), a decyzję tę wydano na podstawie art. 60 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. przepisy wprowadzające ustawy reformujące administracje publiczną. Tym samym w ocenie uczestnika prawomocną decyzją stwierdzono, że w dniu 1 stycznia 1999 r. należąca wówczas do Skarbu Państwa działka ew. (...) w J. była we władaniu (...). W tym stanie rzeczy zdaniem uczestnika bieg zasiedzenia mogący prowadzić do zasiedzenia nie mógł rozpocząć się przed datami wynikającymi z powołanych decyzji.

W odpowiedzi na wniosek, która wpłynęła do Sądu w dniu 23 stycznia 2017 r. uczestnik Województwo (...) wniósł o oddalenie wniosku w całości. Uczestnik wskazał, iż jest właścicielem nieruchomości stanowiącej działkę ewid. nr (...). (...) J. na podstawie decyzji Wojewody (...) z dnia 24 kwietnia 2002 r. i objął nieruchomość w posiadanie na podstawie protokołu zdawczo odbiorczego z dnia 14 lutego 2002 r. Uczestnik podał, iż poprzednim właścicielem był Skarb Państwa, a zgodnie z umową z dnia 9 grudnia 1986 r. (...) im. T. C. było w posiadaniu nieruchomości w chwili podpisania umowy. Uczestnik wskazał także, iż z opinii szacunkowej sporządzonej przed zawarciem umowy oraz decyzji Urzędu Wojewódzkiego w N. z dnia 18 kwietnia 1986 r. o wpisie zagrody nr (...) w J. do rejestru zabytków wynika, że przedmiotem umowy sprzedaży była zagroda dwubudynkowa składająca się z budynku mieszkalnego oraz budynku gospodarczego składającego się z wozowni, owczarni, boiska oraz stajni. Uczestnik zaznaczył, iż (...) urządziło w części zabudowań placówkę muzealną (...), a pozostałe obiekty stanowią zaplecze dla placówki muzealnej i razem z (...) stanowią funkcjonalną całość. Uczestnik wskazał także, iż (...) włada nieruchomością nieprzerwanie jako użytkownik wieczysty, jest podatnikiem podatku od nieruchomości oraz uiszcza opłaty z tytułu użytkowania wieczystego.

W piśmie z dnia 8 lutego 2017 r. wnioskodawczyni podniosła, iż działkę ewid. nr (...) otrzymała nieformalną umową darowizny od swojego ojca J. S. i ciotki M. M. (2). Umowa ta dotyczyła jedynie wschodniej części działki ewid. nr (...) na której nigdy nie znajdowały się zabudowania obecnego (...). Wnioskodawczyni podkreśliła, iż na nieruchomości tej stoi murowany budynek gospodarczy (stajnia i stodoła) całkowicie niezależny od zabudowań drewnianych z bali przejętych aktem notarialnym z dnia 9 grudnia 1986 r. Wnioskodawczyni podała, iż budynek murowany gospodarczy został jej przekazany końcem lat siedemdziesiątych, a w chwili podpisania umowy sprzedaży J. S. oraz M. M. (2) ukończyli zaledwie 4 klasy szkoły podstawowej i nie umieli dobrze czytać ani pisać i byli przekonani, że sprzedają wyłącznie drewniane zabudowania mieszkalno gospodarcze. Zdaniem wnioskodawczyni powyższe potwierdza opinia szacunkowa, która dotyczy wyłącznie drewnianych budynków mieszkalno gospodarczych. Wnioskodawczyni zaznaczyła, iż (...) nigdy nie objęło działki, której dotyczy wniosek w posiadanie.

Pismem z dnia 1 marca 2017 r. uczestnik Województwo (...) wskazał, iż zgodnie z § 5 umowy sprzedaży z dnia 9 grudnia 1986 r. w chwili podpisania umowy (...) było w posiadaniu przedmiotu sprzedaży, a zatem należy przyjąć, iż w tej dacie nastąpiło przerwanie posiadania. Jednocześnie wnioskodawczyni nie wykazała faktu ponownego objęcia nieruchomości w posiadanie po dacie zawarcia umowy. Uczestnik powołał się także na treść art. 247 k.p.c.

Pismem z dnia 2 maja 2018 r. uczestnik (...) podtrzymał dotychczasowe stanowisko wskazując dodatkowo, iż roszczenia wnioskodawczyni S. mogłyby klasyczny przykład nadużycia prawa w rozumieniu art. 5 k.c. wskazując zasadę uczciwego postępowania oraz fakt, iż Skarb Państwa uiścił na rzecz ówczesnych właścicieli cenę sprzedaży.

W pismach z dnia 10 sierpnia 2017 r., 30 sierpnia 2017 r., 20 listopada 2017 r. 8 maja 2018 r., 26 września 2018 r. 18 stycznia 2019 r. wnioskodawczyni oraz uczestnik (...) im. dr T. C. zgłaszali projekty i zastrzeżenia odnośnie przebiegu linii podziału.

W skutek zastrzeżeń uczestnika (...) im. T. C. ostatecznie sporządzona została opinia geodezyjna z dnia 15 listopada 2018 r. (k. 150) w którym granica podziałowa została przeprowadzona za licem elementów konstrukcyjnych budynku objętego władaniem uczestnika.

Podczas rozprawy w dniu 18 kwietnia 2019 r. pełnomocnik uczestnika (...) oświadczył, iż nie zgłasza już wątpliwości co do przebiegu linii podziału wobec wyjaśnienia kwestii przecinania budynków i okapów przez biegłego i wniósł o oddalenie wniosku podtrzymując dotychczasowe zarzuty. Pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł jak dotychczas wskazując, iż wnioskodawczyni jest posiadaczem nieruchomości od 1978 r. Pełnomocnik wnioskodawczyni wniósł o dokonanie zasiedzenia przy uwzględnieniu ostatniej opinii biegłego z dnia 15 listopada 2018 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Zgodnie z treścią aktu własności ziemi nr (...) wydanego przez Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w N. S. S. nabył z mocy prawa przez uwłaszczenie liczne nieruchomości, w tym nieruchomość stanowiącą w terenie działkę nr (...) położoną w J.. Spadek po S. S. zmarłym 4 marca 1976 r. nabyli J. S. i M. M. (2) po ½ części.

Dowód: akt własności ziemi nr (...) (k.39-41), postanowienie Sadu Rejonowego w Zakopanem z dnia 11 lipca 1978 r. sygn. akt Ns. 641/78 (k. 42).

W 1978 r. w bliżej nieustalonym dniu J. S. przekazał gospodarstwo w zakresie obejmującym także działkę (...) swojej córce J. C. w formie darowizny. Umowa miała charakter ustny i była związana z tym, iż J. S. podupadał na zdrowiu i nie był w stanie prowadzić działalności wytwórczej w rolnictwie. Od tego czasu gospodarstwem zajmowała się J. C.. W zachodniej części działki znajdował się budynek drewniany, a w wschodniej murowany stanowiący stajnię.

Dowód: zeznania świadka A. M. (złożone na rozprawie w dniu 9 lutego 2017 r. godz. od 00:51:38 do 01:05:51 protokół k. 50 oraz podczas oględzin k. 60) oraz zeznania wnioskodawczyni (złożone na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2019 r. godz. od 00:29:03 do 00:57:27 protokół k. 164-165).

Decyzją Wojewody (...) z dnia 18 kwietnia 1986 r. nr KL.II. (...) wpisano do rejestru zabytków pod numerem (...) zagrodę nr (...) położoną w J. nr dz. (...) ze wskazaniem, iż jest to zagroda dwubudynkowa, w układzie liniowym z chałupą zwróconą wąskim frontem do drogi, za nią budynek gospodarczy. Podano, iż budynki są konstrukcji zrębowej kryte gontem i deskami. Chałupa na rzucie prostokąta zbliżona jest do kwadratu, składa się z trzech pomieszczeń – sieni, izby i komory. Chałupa wzniesiona została w 1861 r. przez J. S.. Z tego samego czasu pochodzi także budynek gospodarczy. W uzasadnieniu wskazano także, iż zagrodę wykupiło (...) z przeznaczeniem na ekspozycję oraz, że zagroda jest cennym zabytkiem ludowej architektury na S., zachowanym bez przeróbek.

Dowód: decyzja Wojewody (...) z dnia 18 kwietnia 1986 r. (k. 30).

W dniu 9 grudnia 1986 r. przed notariuszem L. B. w Państwowym Biurze Notarialnym w Z. M. M. (2) oraz J. S. zawarli z Skarbem Państwa – (...) imienia T. C. (1) w Z. do rep A nr (...) umowę sprzedaży nieruchomości stanowiącej działkę ewid. nr (...) położoną w J. o powierzchni 0,0424 ha za cenę po 150.000,00 zł. W § 5 umowy przedstawiciele (...) oświadczyli, iż Skarb Państwa - (...) jest w posiadaniu przedmiotu sprzedaży i zobowiązali się wypłacić w imieniu (...) sprzedawcom cenę sprzedaży najpóźniej do dnia 31 marca 1987 r. W umowie wskazano, iż strony okazały opinię szacunkowo-odszkodowawczą ustalającą odszkodowanie na sumę (wedle treści aktu notarialnego) 300.000,00 zł oraz zaświadczenie z Urzędu Skarbowego w Z. z dnia 20 października 1986 r. stwierdzające, że J. S. oraz M. M. (2) nie zalegają w podatkach oraz w innych należnościach, do których stosuje się przepisy o zobowiązaniach podatkowych.

Dowód: umowa sprzedaży z dnia 9 grudnia 1986 r. wraz z dokumentacja przedłożoną do aktu notarialnego i korespondencją związaną z pozyskaniem owej dokumentacji (k. 25 i k. 30).

Budynek drewniany mieszkalno-gospodarczy (względnie zagroda dwubudynkowa mieszkalno-gospodarcza) stanowi w terenie placówkę muzealną (...). Jeszcze przed zawarciem umowy z dnia 9 grudnia 1986 r. konstrukcja ta pozostawała wraz z przyległym terenem w wyłącznym posiadaniu Skarbu Państwa - (...) im dr T. C. (1). Grunt ten wraz z drewnianymi zabydowaniami był wcześniej wynajmowany od J. S., jednakże gdy pojawił się problem napraw J. S. zdecydował się sprzedać nieruchomość na rzecz Skarbu Państwa. Po dokonaniu sprzedaży stan posiadania na gruncie nie uległ zmianie. Wschodnia część gruntu zabudowana budynkiem murowanym gospodarczym o nazwie lokalnej (...) była w dalszej mierze we władaniu J. C., która wykorzystywała nieruchomości do chowu owiec i krów w ramach prowadzonego rodzinnego gospodarstwa, a zachodnia cześć działki wraz z budynkiem drewnianym w dalszej mierze była wykorzystywana przez (...) i stanowiła placówkę muzealną (...). J. C. wobec otrzymanej ustnej darowizny czuła się właścicielem nieruchomości wchodzących w skład darowanego gospodarstwa i stan jej władania nad tą częścią nieruchomości nie był zakłócany i kwestionowany przez lata aż do 2016 r. W tym czasie zdarzały się co prawda sytuacje, w których owce z gospodarstwa (...) przechodziły przez teren (...) lub A. W. opiekun ekspozycji (...) pokazywała zwiedzającym wóz drabiniasty czy też inne narzędzia lub maszyny rolnicze znajdujące się na ścianie murowanego budynku gospodarczego, jednakże sytuacje takie miały charakter incydentalny, a rozdział faktycznego władztwa na teren zajmowany przez (...) i teren zajmowany przez J. C. był wyraźny i obopólnie akceptowany. Granica władztwa przebiegała bezpośrednio za „gnojownikiem” i okapami budynku drewnianego [uwidocznionym na mapie sytuacyjnej do celów prawnych – identyfikacji przedmiotu postępowania z dnia 26 maja 2017 r. sporządzonej przez biegłego mgr inż. A. P. (1) k. 65] patrząc od strony ekspozycji (...) w sposób opisany na mapie do celów prawnych projekcie podziału nieruchomości z dnia 15 listopada 2018 r. sporządzonej przez uprawnionego geodetę mgr inż. A. P. (1) (k. 150). Przejście pomiędzy faktycznie wydzielonymi fragmentami (wschodnim i zachodnim) działki obywało się przez bramkę, która została w pewnym momencie zamknięta na kłódkę i została otwarta dopiero w dniu oględzin przez pracownika (...) A. P. (2). Obecnie wnioskodawczyni nie wykorzystuje przedmiotowej nieruchomości do hodowli żywego inwentarza, lecz jako pomieszczenia magazynowe. W dniu oględzin w budynku składowano maszyny rolnicze, deski, karę do wozu oraz drewnianą część nadwozia do przewożenia siana i słomy.

Dowód: zeznania wnioskodawczyni (złożone na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2019 r. godz. od 00:29:03 do 00:57:27 protokół k. 164-165), zeznania świadka A. W. (złożone na rozprawie w dniu 9 lutego 2017 r. godz. od 00:23:05 do 00:51:38 protokół k. 49-50), zeznania świadka A. M. (złożone na rozprawie w dniu 9 lutego 2017 r. godz. od 00:51:38 do 01:05:51 protokół k. 50 oraz podczas oględzin k. 60), zeznania świadka A. P. (2) (złożone podczas oględzin k. 60), mapa do celów prawnych projekt podziału nieruchomości z dnia 15 listopada 2018 r. (k. 150), mapa sytuacyjna do celów prawnych – identyfikacja przedmiotu postępowania z dnia 26 maja 2017 r. wraz z zdjęciami z oględzin (k. 65), oględziny nieruchomości (k. 59-60).

Decyzją z dnia 19 listopada 2001 r. wydaną za znakiem GG.VI. (...) Wojewoda (...) stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 25 maja 1992 r. przez (...) im. dr T. C. (1) w Z., ul. (...), (...)-(...) Z. – państwową instytucję kultury, która 21 stycznia 1999 r. przekształciła się w samorządową instytucję kultury i wpisana jest do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Samorząd Województwa (...) za nr RIK (...): (1.1) prawa użytkowania wieczystego zabudowanej nieruchomości gruntowej stanowiącej własność Skarbu Państwa, położonej w J., pow. (...) i oznaczonej w katastrze nieruchomości jako działka nr (...) o pow. 0,0424 ha obr. J., jedn. ew. B., (1.2) prawa własności budynku (...) – budynek drewniany mieszkalno – gospodarczy, parterowy, częściowo podpiwniczony o K.. 386,40 m3 i pow. uż 110,40 m ^{( 2)}.

Dowód: decyzja Wojewody (...) z dnia 19 listopada 2001 r. (k. 25).

W dniu 14 lutego 2002 r. sporządzony został protokół zdawczo-odbiorczy, w którym określono, iż T. D. (...) przekazuje pełnomocnikom działającym z ramienia (...) mienie (...) im. dr T. C. (1). W treści protokołu określono, iż obejmuje on także nieruchomość oznaczoną jako (...) J. (...), obręb J., działka nr (...) o powierzchni 0,0424 ha o wartości 8.300,00 zł”

Dowód: protokół zdawczo-odbiorczy z dnia 14 lutego 2002 r. (k. 30).

Decyzją z dnia 24 kwietnia 2002 r. wydaną za znakiem RR.(...) Wojewoda (...) stwierdził nabycie – z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Województwo (...) nieodpłatnie własności mienia Skarbu Państwa, będącego we władaniu (...) im. dr T. C. (1) w Z., obejmującego grunt położony w J., pow. (...), obr. J., oznaczony w ewidencji gruntów jako działka nr (...) o pow. 0,0424 ha obj. KW nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Zakopanem, V Wydział Ksiąg Wieczystych, a także wskazał w punkcie II, iż (...) im. dr T. C. (1) w Z. zachowuje swój majątek.

Dowód: decyzja Wojewody (...) z dnia 24 kwietnia 2002 r. (k. 25).

W 2016 r. wykonywane zostały pomiary geodezyjne, w wyniku których okazało się, iż nieruchomość zajmowana przez wnioskodawczynię stanowi w istocie część działki sprzedanej Skarbowi Państwa w 1986 r. Wobec przeprowadzonych pomiarów o tym, iż budynek murowany (...) znajduje się na nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste (...) im. dr T. C. dowiedziała się także A. W. pracownik (...) będąca opiekunem ekspozycji (...) w okresie od 1986 r. do 2016 r.

Dowód: zeznania świadka A. W. (złożone na rozprawie w dniu 9 lutego 2017 r. godz. od 00:23:05 do 00:51:38 protokół k. 49-50).

Pozwem z dnia 7 grudnia 2016 r. (...) im. T. C. w Z. wniosło o nakazanie pozwanym J. C. oraz B. N. usunięcia ze wschodniej części działki ew. (...) J., Gmina B. oraz ze znajdujących się tam zabudowań stanowiących dawną drewutnię, stajnię i wozownię wszelkich przedmiotów i materiałów pozwanych a następnie zakazanie pozwanym wykonywania jakichkolwiek czynności na terenie działki ew. (...) oraz zakazanie jej naruszania w jakikolwiek inny sposób.

Dowód: dokumenty zgromadzone w aktach o sygn. I C 669/16 tut. Sądu (akta w załączeniu).

Sąd w niniejszej sprawie dał w całości wiarę zeznaniom świadków A. W. oraz A. M., a także zeznaniom wnioskodawczyni J. C.. Podkreślić należy, iż świadek A. W. będąca pracownikiem (...) i opiekunem ekspozycji w latach od 1986 r. do 2016 r. wyraźnie wskazała, iż na terenie spornym znajdowały się zabudowania murowane zajmowane przez J. S. i wnioskodawczynię. Świadek podała, iż nie wie nic na temat tego, aby (...) rościło pretensje do spornego terenu, a J. S. i wnioskodawczyni w zabudowaniach znajdujących się na spornym terenie trzymali owce. Świadek wyraźnie podała także, iż teren (...) kończył się na wysokości gnojownika i części gospodarczej, a pracownicy (...) nie wchodzili na sporny grunt. Świadek wskazała także, iż w 2016 r. „chodził geodeta” i okazało się, że cała działka wnioskodawczyni jest muzealna o czym świadek nie wiedziała i jak podała „wystawiła oczy”. Świadek A. M. potwierdziła natomiast, iż J. S. przekazał gospodarstwo córce J. C. gdzieś do 1980 r. i to wnioskodawczyni prowadziła dalej to gospodarstwo, a w zabudowaniach gospodarczych chowała owce krowy i konia. Wszystkie powyższe zeznania pozostają całkowicie spójne z zeznaniami wnioskodawczyni i razem tworzą zgodny i w pełni wiarygodny obraz zaistniałej sytuacji. Zaznaczyć należy, iż praktyka ustnego przekazywania gospodarstw rolnych dzieciom przez rolników indywidualnych na terenie P. była w tamtym czasie szeroko stosowana przez lokalną ludność, a czynione w ten sposób ustalenia pomimo ich prawnej bezskuteczności były w przeważającej mierze akceptowane zarówno przez członków rodziny jak i społeczność. Zeznania wskazanych wyżej świadków oraz wnioskodawczyni pozostają zatem zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, a zaistniała sytuacja polegająca na ustnym przekazaniu gospodarstwa córce przez J. S. odpowiada obowiązującym wówczas zwyczajom lokalnym. Ponadto fakt iż (...) nie wykonywało władztwa na przedmiotowej części nieruchomości i nie uważało się za jej właściciela (jak wynika z zeznań świadka A. W. aż do 2016 r.) wyraźnie potwierdza treści decyzji z dnia 19 listopada 2001 r., która uwzględnia wyłącznie przejęcie własności jednego budynku tj. budynku (...) – budynku drewnianego mieszkalno – gospodarczego, parterowego, częściowo podpiwniczonego o kub. 386,40 m3 i pow. uż 110,40 m2. W decyzji całkowicie pominięto natomiast murowany budynek gospodarczy nie objęty (...) położony na dalszej części nieruchomości. Co znamienne orzeczenie w ogóle nie odnosi się do tego budynku, a z treści uzasadnienia wynika, iż wniosek (...) z dnia 16 grudnia 2000 r. dotyczył wyłącznie jednego budynku. Z orzeczenia tegoż wynika zatem wprost, iż jeszcze na dzień złożenia wniosku z dnia 16 grudnia 2000 r. (...) im. dr T. C. (1) nie wiedziało, iż działka objęta użytkowaniem wieczystym sięga znacznie dalej i obejmuje także inny murowany budynek nie objęty wnioskiem.

Powyższy stan faktyczny ustalono także na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów z dokumentów, a także dowodów pisemnych i dokumentów znajdujących się w aktach załączonych, które nie budzą wątpliwości co do swej treści, a ich autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd jedynie subsydiarnie oparł swe ustalenia na podstawie dowodu w postaci protokołu zdawczo odbiorczego z dnia 14 lutego 2002 r. (k. 30). Podkreślić należy, iż z treści dokumentu nie jest możliwe wyinterpretowanie na jakiej nieruchomości położone są wymienione w części zatytułowanej „budynki i budowle” konstrukcje w postaci wozowni oraz stajni. Charakterystyka dokumentu sugeruje jednak wyraźnie, iż są one położone w Ł.. Jedyny wpis dotyczący nieruchomości objętej wnioskiem znajduje się w innym miejscu i opisuje ją jako „((...)) J. (...), obręb J., działka nr (...) o powierzchni 0,0424 ha o wartości 8.300,00 zł”. Wpis ten znajduje się w wyraźnie innym miejscu (s.2) niż wpisy dotyczące wozowni czy stajni (s.3) i nie posiada z nimi żadnego łącznika. Mając powyższe na względzie Sąd doszedł do przekonania, iż brak jest podstaw by uznać, iż wpisy „Stajnia (magazyn ekspozycyjny), kubatura 1015 m ^{( 3)}” oraz „Wozownia (magazyn ekspozycyjny) kubatura 595 m ^{( 3 )}” umieszczone pod punktem „((...)) Ł. dwór wraz z zabudowaniami” na stronie 3 protokołu zdawczo odbiorczego z dnia 14 lutego 2002 r. dotyczyły nieruchomości objętej niniejszym wnioskiem, a nie spisu zabudowań wchodzących w skład kompleksu D. Ł. w Ł. jak to wynika z ukształtowania dokumentu. Z dokumentu tego nie wynika zatem, aby w skład nieruchomości objętej w posiadanie przez (...) i następnie przekazywanej Województwu wedle protokołu wchodziły wozownia i stajnia. Wbrew stanowisku Województwa (...) również z decyzji Wojewody (...) nr KL.II. (...) nie wynika, aby charakter zabytkowy miały wszystkie zabudowania znajdujące się na działce (...) w J., lecz jedynie zagroda nr (...) będąca zagrodą dwubudynkową w układzie liniowym. Z dalszego opisu wynika jednoznacznie, iż dwubudynkowa zagroda to budynki konstrukcji zrębowej [a zatem stricte drewnianej] kryte gontem i deskami, które zostały wzniesione w 1861 r. Opis ten w żadnej mierze nie pasuje do objętego władaniem wnioskodawczyni murowanego budynku gospodarczego. Z powyższego wywnioskować można ponad wszelką wątpliwość, iż decyzją zostały objęte konstrukcje drewniane kryte gontem, na których powstała ekspozycja (...) w części mieszkalnej („chałupa”) i połączonej z nią części gospodarczej (potraktowanych w decyzji jako „zagroda dwubudynkowa”). Z decyzji w żadnej mierze nie wynika natomiast, aby obejmowała ona położony dalej murowany budynek gospodarczy.

Ustalenia faktyczne poczyniono także w oparciu o przeprowadzone w sprawie dowody z opinii biegłego z zakresu geodezji, które zostały sporządzone przez osobę legitymującą się odpowiednią wiedzą i kwalifikacjami do ich sporządzenia, w tym w szczególności w oparciu o mapę z projektem podziału z dnia 15 listopada 2018 r. (k. 150), która ostatecznie nie była kwestionowana przez żadną ze stron i uwzględnia przebieg granicy rozdzielającej teren objęty władztwem (...) od terenu objętego władztwem J. C. przy uwzględnieniu zakwalifikowania gruntu pod okapami budynku drewnianego do terenów pozostających pod władztwem (...).

Sąd przy ustalaniu stanu faktycznego pominął zeznania świadka S. K., która wskazała, iż nic w tej sprawie nie pamięta (k. 50v.).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 172 § 1 i 2 k.c. posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. Odnośnie kwestii wstępnych zaznaczyć należy, iż obecnie nie budzi wątpliwości możliwość zasiedzenia prawa własności nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste przez samoistnego posiadacza. O dopuszczalności takiego rozwiązania wprost rozstrzygnął Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 9 grudnia 2016 r. sygn. akt III CZP 57/16. Jednocześnie pamiętać należy, iż wyjątek od zasady superficies solo cedit opisany w art. 235 § 1 k.c. dotyczy użytkowania wieczystego, które może istnieć tylko na gruntach Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. W chwili zatem ziszczenia się dyspozycji art. 172 k.p.c. znika podstawa kwalifikowania nieruchomości budynkowej i gruntowej jako odrębnych przedmiotów własności. W takim wypadku powstające w skutek art. 172 k.c. nabycie prawa własności obejmuje na podstawie art. 48 k.c. oraz art. 191 k.c. z mocy samego prawa także budynki i inne urządzenia trwale związane z gruntem, a także trwale związane z nieruchomością rzeczy ruchome bez konieczności zawierania osobnego wyrzeczenia w tym zakresie.

Przechodząc do analizy niniejszej sprawy w pierwszej kolejności podkreślić należy z całą stanowczością, iż w ocenie Sądu dokonanie czynności prawnej w postaci sprzedaży nieruchomości objętej samoistnym posiadaniem osoby trzeciej prowadzącym do zasiedzenia dokonana przez właściciela na rzecz nowego nabywcy nie przerywa, ani nie zawiesza biegu terminu zasiedzenia niezależnie od oświadczeń stron zawartych w tejże czynności prawnej. W orzecznictwie wyraźnie podkreśla się wszak, że podjęcie przez uprawnionego działań określonych w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. tylko wówczas będzie skuteczne, jeśli skierowane one będą przeciwko właściwej osobie - tej, na rzecz której biegnie przedawnienie (zasiedzenie). Przerwę zasiedzenia, w rozumieniu art. 123 § 1 pkt 1 k.c. w zw. z art. 175 k.c., powoduje tylko takie działanie właściciela, które bezpośrednio zmierza do przerwania posiadania posiadacza - to znaczy jest akcją zaczepną wymierzoną przeciwko posiadaczowi i zmierza do pozbawienia go posiadania (Zob. przykładowo: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2002 r. sygn. akt V CKN 587/00, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2017 r. sygn. akt IV CSK 303/16 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 2016 r. sygn. akt II CSK 156/16). Zawarcie umowy przez właściciela z nowym nabywcą z pewnością nie stanowi takiej akcji zaczepnej, nie jest wszak w żadnej mierze skierowane przeciwko posiadaczowi, a nawet nie jest dokonywane przy jego udziale. Ponadto w sprawie uczestnicy nieprawidłowo powołują się na treść art. 247 k.p.c. Podkreślić należy, iż zgodnie z utrwalonym stanowiskiem doktryny oraz orzecznictwa osnowę dokumentu w rozumieniu k.p.c. stanowi treść oświadczeń woli, a zatem dowodzenie, że zostały złożone oświadczenia woli sprzeczne z treścią dokumentu, stanowi dowód przeciwko osnowie dokumentu. Żadna ze stron nie mogłaby zatem dowodzić, że danego oświadczenia nie złożyła albo że złożone przez nią oświadczenie miało inną treść (szerszą, węższą lub odmienną). Natomiast kwestia, czy to, co strona oświadczyła w dokumencie, jest prawdą, stanowi zagadnienie, którego art. 247 w ogóle nie dotyczy (Zob. przykładowo: orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1962 r. sygn. akt IV CR 758/61, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2001 r. sygn. akt II CKN 500/99, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 17 lipca 2015 r. sygn. akt I ACa 306/15 oraz M. Seńko (w:) Manowska M. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art. 1-505(38) WK, 2015, kom. do art. 247 k.p.c.). Zatem niezależnie od tego czy zawarte w przedmiotowej umowie oświadczenie odnośnie posiadania może zostać uznane choćby fragmentarycznie za elementy oświadczeń woli stron umowy, to fakt czy w chwili zawarcia umowy nieruchomość była rzeczywiście posiadana zgodnie z tymi oświadczeniami nie stanowi okoliczności, dla której przeciwdowód mógłby chociażby potencjalnie zostać uznany za dowód ponad osnowę dokumentu, albowiem jak już wskazano w takiej sytuacji art. 247 k.p.c. nie znajduje w ogóle zastosowania. Przyjmując zatem, iż:

-

po pierwsze zawarcie umowy sprzedaży nie może być uznane za akcję zaczepną wymierzoną przeciwko nie będącemu stroną umowy posiadaczowi zmierzającą do pozbawienia go posiadania (art. 123 § 1 pkt 1 k.c. w zw. z art. 175 k.c.),

-

po drugie zawarcie takiej umowy nie przesądza o tym, iż oświadczenia odnośnie posiadania zawarte w jej treści są prawdziwe i nie prowadzi do tego, aby przeciwdowód wobec wynikających z nich okoliczności był niedopuszczalny (art. 247 k.p.c.),

-

po trzecie fakt posiadania nieruchomości przez właściciela nie jest objęty rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych, albowiem okoliczność ta w ogóle z treści ksiąg nie wynika (art. 5 u.k.w.h.),

uznać należy, iż w świetle poczynionych ustaleń faktycznych dotyczących stanu posiadania nieruchomości, okoliczność zawarcia umowy sprzedaży z dnia 9 grudnia 1986 r. nie wpływa w żadnym stopniu na bieg terminu zasiedzenia w niniejszej sprawie.

Zgodnie z art. 60 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną mienie Skarbu Państwa będące we władaniu instytucji i państwowych jednostek organizacyjnych przejmowanych z dniem 1 stycznia 1999 r. przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie przepisów ustawy kompetencyjnej oraz przepisów niniejszej ustawy z tym dniem staje się z mocy prawa mieniem właściwych jednostek samorządu terytorialnego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Państwowe osoby prawne, które z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się samorządowymi osobami prawnymi, zachowują swój majątek. Nabycie mienia, o którym mowa w ust. 1, stwierdza wojewoda w drodze decyzji. Sąd powszechny jest, co do zasady, związany decyzją komunalizacyjną do czasu jej wyeliminowania z obrotu prawnego (Zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 14 grudnia 2009 r. sygn.a kt I SA/Wa (...)). Oczywistym i niewymagającym szerokiego uzasadnienia jest jednak fakt, zgodnie z którym władanie w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną z racji administracyjnoprawnego charakteru mającego na celu regulację i wprowadzenie w życie systemu zdecentralizowanej administracji publicznej nie może w żadnej mierze być utożsamiane z posiadaniem w rozumieniu cywilnoprawnym (Zob. między innymi: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. akt I SA/Wa 1516/10 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 lutego 2006 r. sygn. akt I OSK 524/05). Organy administracyjne nie tylko nie orzekały o zaistnieniu ewentualnych przesłanek prowadzących do zasiedzenia na rzecz innych osób, lecz nie posiadały w tym zakresie odpowiedniej kognicji. Co więcej władanie o jakim mowa we wskazanym przepisie musi być odczytywane przez pryzmat celowościowy i sięga znacznie dalej niż posiadanie samoistne w rozumieniu k.c. W orzecznictwie wskazuje się wszak, iż władaniem w rozumieniu owego przepisu jest nie tylko sytuacja, w której następuje realne korzystanie z rzeczy, lecz także stan faktyczny, w którym istnieje jedynie możliwość samodzielnego korzystania z państwowej nieruchomości – przez daną jednostkę zgodnie z wymaganiami prawidłowej gospodarki (Zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 stycznia 2011 r. sygn. akt I OSK 403/10). Przepis art. 60 wskazanej ustawy będzie miał zatem zastosowanie także w sytuacji, w której wystąpi władanie wynikającej z możliwości wykonywania czynności władczych przez daną jednostkę niezwiązane z realnym korzystaniem z nieruchomości właściwym dla posiadania samoistnego ( C. ). Pojęcie władztwa w rozumieniu wskazanego przepisu musi być wszak rozumiane na płaszczyźnie zespołu wzajemnych powiązań występującego w procesie przekształceń systemowych pomiędzy Skarbem Państwa a tworzonymi zdecentralizowanymi jednostkami samorządu terytorialnego. Zapadłe na tej płaszczyźnie decyzje odnoszą się bezpośrednio do wewnątrzsystemowego podziału władztwa pomiędzy jednostkami zdecentralizowanymi a państwem (względnie Skarbem Państwa) wynikającego z przejmowania zadań publicznych przez jednostki zdecentralizowane w oparciu o zasady opisane w ustawie kompetencyjnej w kontekście przejmowania mienia związanego z wykonywaniem władztwa i zadań przez przejmowaną instytucję, czy państwową jednostkę. Decyzje takie w żadnej mierze nie mogą ze swej istoty dotyczyć zatem partykularnych interesów majątkowych poszczególnych obywateli występujących w spektrum norm prawa cywilnego. Wydanie wskazanej decyzji pozostaje zatem bez znaczenia dla możliwości zasiedzenia nieruchomości w późniejszym terminie przez osobę trzecią. Decyzja taka nie stwierdza wszak, iż nieruchomość nie jest samoistnie posiadana przez osobę trzecią i nie wywołuje skutku przerywającego lub zawieszającego bieg terminu zasiedzenia wobec owej osoby trzeciej, albowiem nie stanowi ona w żadnej mierze czynności mającej na celu przerwanie posiadania osoby trzeciej lub też przywrócenie stanu zgodnego z istniejącym prawem własności w inny sposób.

Podobnie cech przerywających lub zawieszających bieg terminu zasiedzenia, czy też rozstrzygnięcia w przedmiocie stanu posiadania nie zawiera w sobie decyzja z dnia 19 listopada 2001 r. Podkreślić należy, iż nabycie prawa użytkowania wieczystego na podstawie art. 200 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami było zależne od objęcia gruntów zarządem państwowej osoby prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, zgodnie z którym grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność gminy (związku międzygminnego), z wyłączeniem gruntów Państwowego Funduszu Ziemi, będące w dniu 5 grudnia 1990 r. w zarządzie państwowych osób prawnych innych niż Skarb Państwa stają się z tym dniem z mocy prawa przedmiotem użytkowania wieczystego - nie narusza to praw osób trzecich. Wskazany przepis także dotyczy (podobnie jak art. 60 ustawy przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną) przekształceń administracyjnych i reform wprowadzanych celem urzeczywistnienia przekształceń systemowych, a także związanych z nimi przesunięć majątkowych (choć w innym okresie). Analogicznie jak w przypadku rozumienia władztwa na płaszczyźnie art. 60 w/w ustawy terminu „będące w zarządzie” nie sposób identyfikować z posiadaniem samoistnym w rozumieniu k.c. W orzecznictwie wskazuje się, iż prawo użytkowania wieczystego w przypadku "uwłaszczenia" (rozumianego w tym przypadku jako nabycie z mocy prawa na podstawie art. 2 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości - prawa użytkowania wieczystego) jest wynikiem przekształcenia z mocy samego prawa przysługującego państwowym osobom prawnym prawa zarządu. W takim przypadku, jest to więc przekształcenie prawa zarządu gruntem Skarbu Państwa albo gruntem stanowiącym własność gminy przysługującego państwowej osobie prawnej ze skutkiem na dzień 5 grudnia 1990 r. (Zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 stycznia 2009 r. sygn. akt I OSK 245/08 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 10 lipca 2008 r. sygn. akt I SA/Wa 337/08). Przekształcenie zarządu w użytkowanie wieczyste dotyczy zatem przekształcenia praw i nie odnosi się w żadnej mierze do faktycznego wykonywania władztwa, czy też posiadania nieruchomości. Przekształcenie takie mogło zatem wystąpić także w sytuacji, w której dana państwowa osoba prawna w dniu 5 grudnia 1990 r. w ogóle nie była posiadaczem danej nieruchomości Skarbu Państwa (np. trwale nie wykonywała na niej żadnych czynności władczych w ujęciu faktycznym) niemniej jednak przysługiwało jej odpowiednie prawo zarządu. Wydanie wskazanej decyzji pozostaje zatem również bez znaczenia dla możliwości zasiedzenia nieruchomości w późniejszym terminie przez osobę trzecią. Decyzja taka podobnie jak decyzja wydana na podstawie art. 60 w/w ustawy nie stwierdza, iż nieruchomość nie jest samoistnie posiadana przez osobę trzecią i nie wywołuje skutku przerywającego lub zawieszającego bieg terminu zasiedzenia wobec owej osoby trzeciej, albowiem również ona nie stanowi w żadnej mierze czynności mającej na celu przerwanie posiadania osoby trzeciej lub też przywrócenie stanu zgodnego z istniejącym prawem własności w inny sposób.

Zgodnie z poczynionymi w sprawie ustaleniami faktycznymi wschodnia część nieruchomości stanowiącej działkę ewid. nr (...)., (...) J. była wykorzystywana wyłącznie przez J. C., która błędnie przyjmowała, że umową sprzedaży z dnia 9 grudnia 1986 r. objęty był wyłącznie grunt zabudowany drewnianym budynkiem. W podobnym błędzie pozostawał także właściciel Skarb Państwa – (...) im. T. C. (a następnie po przeprowadzeniu reformy administracji publicznej użytkownik wieczysty (...) im. T. C. i właściciel Województwo (...)). Wszystkie wyżej wymienione podmioty zgodnie akceptowały fakt wykonywania wyłącznego władztwa J. C. nad wschodnią częścią nieruchomości uznając się za sąsiadów, aż do przeprowadzenia pomiarów w 2016 r. J. C. wykonywała pełnię władztwa o cechach odpowiadających władztwu właścicielskiemu w ramach przedmiotowej nieruchomości, którą wciągnęła w poczet gruntów składających się na prowadzone przez nią rodzinne gospodarstwo rolne. Jednocześnie w realiach niniejszej sprawy nie ma wątpliwości, iż przejawy władztwa J. C. odpowiadały w swej konstrukcji wykonywaniu prawa własności, a nie prawa użytkowania wieczystego. J. C. czuła się wszak właścicielem, a zarówno ona jak i użytkownik wieczysty nie wiedzieli do 2016 r., że zajmowany przez wnioskodawczynię teren był w istocie objęty tym samym użytkowaniem wieczystym co pozostająca we władaniu (...) (...). Podkreślić w tym miejscu należy po raz kolejny, iż okoliczność ta wynika wprost z zeznań A. W., która była pracownikiem (...) i opiekunem ekspozycji (...) od 1986 r. do 2016 r., a która wskazała, iż o opisanej kwestii dowiedziała się dopiero po pomiarach przeprowadzonych w 2016 r. i była tym faktem zaskoczona. Mając powyższe na względzie uznać należy, iż wnioskodawczyni co najmniej od 31 grudnia 1978 r. (od dnia dokonania ustnej darowizny przez jej ojca J. S. – której dokładnej daty nie udało się ustalić) nieprzerwanie pozostawała posiadaczem samoistnym przedmiotowego gruntu.

Zgodnie z art. 177 k.c. obowiązującym do 1 października 1990 r. przepisów o nabyciu własności przez zasiedzenie nie stosuje się, jeżeli nieruchomość jest przedmiotem własności państwowej. Natomiast zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny na mocy której skreślono art. 177 k.c. jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy istniał stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu w życie tej ustawy prowadzi do zasiedzenia, zasiedzenie biegnie od dnia wejścia jej w życie; jednakże termin ten ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał przed wejściem w życie ustawy, lecz nie więcej niż o połowę. W realiach niniejszej sprawy nie udało się ustalić dokładnego dnia, w którym wnioskodawczyni przejęła posiadanie nieruchomości na podstawie ustnej umowy. Mając powyższe na względzie Sąd doszedł do przekonania, iż w świetle tego, że umowa ta została zawarta w 1978 r. uznać należy, iż ostatnią pewną datą, która została wykazana przez wnioskodawczynię jako data, w której stan posiadania samoistnego już istniał jest data 31 grudnia 1978 r. Wobec powyższego przy uwzględnieniu art. 172 § 2 k.c. w znowelizowanym brzmieniu oraz art. 177 k.c. w zw. z art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny termin zasiedzenia należało określić na dzień 31 grudnia 2008 r. wobec możliwości doliczenia okresu sprzed 1990 r. z ograniczeniem do połowy ustawowego okresu tj. całego okresu 12 lat (przy uwzględnieniu wykładni wskazanej w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2014 r. sygn. akt IV CSK 485/13). Jednocześnie nie budzi wątpliwości, iż wnioskodawczyni nabyła nieruchomość poprzez zasiedzenie w złej wierze wobec faktu, iż nabyła ją na podstawie umowy ustnej, a zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa, którą Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela osoba, która weszła w posiadanie nieruchomości na podstawie umowy mającej na celu przeniesienie własności zawartej bez formy aktu notarialnego nie może być uznana za samoistnego posiadacza nieruchomości w dobrej wierze (Zob. między innymi wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2015 r. III CSK 222/14).

Ostatecznie wskazać należy, iż nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut nadużycia prawa złożony przez uczestnika (...), albowiem art. 5 k.c. nie może w ogóle być podstawą odmowy stwierdzenia nabycia własności przez zasiedzenie, wobec faktu, iż nabycie prawa własności następuje w tym przypadku ex lege, a stwierdzenie przez sąd nabycia prawa własności ma jedynie charakter deklaratywny, co wyklucza dopuszczalność zastosowania tego przepisu do ustalenia istnienia lub nieistnienia prawa (Zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 2016 r. sygn. akt. I CSK 750/15).

Mając powyższe na względzie Sąd w punkcie I wyroku uwidocznił podział nieruchomości wedle mapy do celów prawnych projektu podziału z dnia 15 listopada 2018 r., który to projekt nie został ostatecznie zakwestionowany przez wnioskodawczynię ani uczestników i uwzględnia okoliczność, w myśl której teren pod okapami budynku drewnianego nie był objęty posiadaniem wnioskodawczyni prowadzącym do zasiedzenia, a w punkcie II stwierdził zasiedzenie nieruchomości stanowiącej działkę ewid. nr (...) na rzecz wnioskodawczyni z dniem 31 grudnia 2008 r.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 520 k.p.c. uznając, iż strony ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie. Powstałe w sprawie wydatki zostały poniesione w związku z twierdzeniami i w interesie wnioskodawczyni wobec powyższego Sąd przyjął, iż pozostają one związane z jej udziałem w sprawie, a wobec zwolnienia wnioskodawczyni od kosztów sądowych w całości nie podlegają rozliczeniu w trybie art. 113 u.k.s.c.