Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 119/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

Protokolant: st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2020 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

przeciwko A. G. i R. G.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  przyznaje adwokat P. C. wynagrodzenie za pełnienie funkcji kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego R. G. w kwocie 4.320,00 (cztery tysiące trzysta dwadzieścia) złotych, które nakazuje wypłacić z zaliczki zaksięgowanej pod pozycją księgi zaliczek 230/19,

3.  niewykorzystaną część zaliczki zaksięgowanej pod pozycją księgi zaliczek (...)w kwocie 6.480,00 (sześć tysięcy czterysta osiemdziesiąt) złotych nakazuje zwrócić powodowi (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W..

Sygn. akt I C 119/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 16 kwietnia 2019 r. powód (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wnosił o zasądzenie na jego rzecz solidarnie od A. G. i R. G. kwoty 69.473,09 (...) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty a także zwrotu kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

(pozew- k.4-5)

Na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2019 r. w imieniu powoda nikt się nie stawił i nie stawił się też pozwany. Pozwana natomiast wnosiła o oddalenie powództwa.

(protokół rozprawy z dnia 2 sierpnia 2019 r. na płycie CD 00:00:23 – 00:02:11- koperta k.113)

Ponieważ pozwany nie przebywał pod adresem wskazanym w pozwie a jego miejsce pobytu nie było znane postanowieniem z dnia 23 grudnia 2019 r. Sąd ustanowił dla niego kuratora do zastępowania go w tej sprawie.

(postanowienie z dnia 23 grudnia 2019 r.- k.85)

Na rozprawie w dniu 26 czerwca 2020 r. w imieniu powoda nikt się nie stawił. Pozwana i kurator dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego wnosili o oddalenie powództwa. Kurator wnosił też o zasądzenie dla niego wynagrodzenia.

(protokół rozprawy z dnia 26 czerwca 2020 r. na płycie CD 00:00:28 – 00:10:08- koperta k.113)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 września 2014 r. pozwani A. G. i R. G. zawarli z powodem umowę kredytu zabezpieczonego na nieruchomości (...) Nr (...). Na podstawie tej umowy bank udzielił im kredytu w kwocie 357.731,96 zł indeksowanego walutą (...). Wskazany kredyt miał być spłacony w 360 miesięcznych równych ratach wynikających z harmonogramu spłat płatnych do 15 dnia każdego miesiąca Oprocentowanie kredytu było stałe i wynosiło 5,2165 % w stosunku rocznym.

(zeznania powódki A. G.- protokół rozprawy z dnia 26 czerwca 2020 r. na płycie CD 00:04:57 – 00:09:08 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 2 sierpnia 2019 r. na płycie CD 00:02:11 – 00:012:44- koperta k.113, kserokopia umowy kredytu- k.7-14)

Zgodnie z zawartą umową bank mógł wypowiedzieć częściowo lub całkowicie umowę kredytu w przypadku stwierdzenia zagrożenia w spłacie kredytu lub w przypadku braku realizacji postanowień umowy ze strony kredytobiorcy mających wpływ na zdolność kredytową kredytobiorcy lub możliwość dochodzenia roszczeń przez bank. W okolicznościach, kiedy kredytobiorca zalegał ze spłatą dwóch kolejnych pełnych rat kredytu, bank miał pisemnie wzywać kredytobiorcę do zapłaty a gdy należności nie zostaną uregulowane w terminie 7 dni od daty odbioru wezwania do zapłaty, miał prawo wypowiedzieć umowę.

(kserokopia umowy kredytu- k.7-14)

Kwota udzielonego pozwanym na podstawie zawartej umowy kredytu została wypłacona przez bank.

(bezsporne, zeznania powódki A. G.- protokół rozprawy z dnia 26 czerwca 2020 r. na płycie CD 00:04:57 – 00:09:08 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 2 sierpnia 2019 r. na płycie CD 00:02:11 – 00:012:44- koperta k.113)

Od 2018 r. kredyt udzielony pozwanym nie był spłacany regularnie. W 2018 r. pozwana kilka razy wystąpiła do powoda o restrukturyzację zadłużenia, jednak bezskutecznie. W 2018 r. ostatni wiosek w tym przedmiocie złożyła ona w październiku.

(zeznania powódki A. G.- protokół rozprawy z dnia 26 czerwca 2020 r. na płycie CD 00:04:57 – 00:09:08 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 2 sierpnia 2019 r. na płycie CD 00:02:11 – 00:012:44- koperta k.113, kserokopie warunkowego wypowiedzenia umowy- k.15, k.17)

Po zaprzestaniu przez pozwanych regularnej spłaty kredytu, powód wystosował do nich pismo z dnia 18 grudnia 2018 r. zatytułowane „Warunkowe wypowiedzenie umowy kredytu zabezpieczonego na nieruchomości (...) Nr (...)”. W treści tego pisma powód poinformował pozwanych o wysokości ich zaległości na kwotę 841,51 (...) z tytułu umowy kredytu i wezwał ich do dokonania w terminie 14 dni roboczych, licząc od dnia otrzymania tego pisma, spłaty tej zaległości powiększanej o odsetki wynoszące aktualnie 10,00 % i poinformował ich też o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych, licząc od dnia otrzymania tego pisma, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Jednocześnie poinformował on pozwanych w tym piśmie, że jeśli nie skorzystają oni ze wskazanych w nim uprawnień, wypowiada im umowy kredytu zabezpieczonego na nieruchomości (...) Nr (...)” z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia rozpoczynającego się od dnia, w którym upłynął termin 14 dni roboczych, licząc od dnia doręczenia tego pisma. Powód powiadomił też w nim pozwanych, że jeśli w okresie wypowiedzenia zostanie dokonana całkowita spłata zadłużenia przeterminowanego to jest zadłużenia przeterminowanego na dzień wypowiedzenia oraz wszystkich naliczonych rat i odsetek od dnia wypowiedzenia do dnia spłaty, wypowiedzenie stawnie się nieskuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Odbiór wskazanych pism pozwana pokwitowała w dniu 27 grudnia 2018 r.

(zeznania powódki A. G.- protokół rozprawy z dnia 26 czerwca 2020 r. na płycie CD 00:04:57 – 00:09:08 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 2 sierpnia 2019 r. na płycie CD 00:02:11 – 00:012:44- koperta k.113, kserokopie warunkowego wypowiedzenia umowy- k.15, k.17, kserokopie zwrotnych potwierdzeń odbioru- k.16, k.18)

W dniu 1 marca 2019 r. powód wystosował do pozwanych przesądowe wezwania do zapłaty zadłużenia z umowy kredytu w kwocie 346.397,99 zł. Syn pozwanej odebrał kierowane do niej wezwanie w dniu 7 marca 2019 r. a wezwanie dla pozwanego wróciło awizowane.

(kserokopie przesądowych wezwań do zapłaty- k.19, k.21, kserokopie zwrotnych potwierdzeń odbioru- k.20, k.22)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań pozwanej i zgromadzonych w aktach sprawy dokumentów, których treści strony nie kwestionowały.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 2357 ze zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych
w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. W przedmiotowej sprawie pozwani zawarli z powodem w dniu 22 września 2014 r. umowę kredytu, która to umowa określała obowiązki kredytobiorców.

W myśl § 11 umowy w okolicznościach, kiedy kredytobiorca zalegał ze spłatą dwóch kolejnych pełnych rat kredytu, bank miał obowiązek pisemnie wzywać kredytobiorcę do zapłaty a gdy należności nie zostaną uregulowane w terminie 7 dni od daty odbioru wezwania do zapłaty, miał prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia.

W pismach z dnia 18 grudnia 2018 r. powód wezwał pozwanych do spłaty zaległości wynikającej z umowy kredytu w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania tego pisma i poinformował ich, że w przypadku braku spłaty zaległości w tym terminie bądź nie złożenia w analogicznym terminie wniosku o restrukturyzację zadłużenia, pismo to należy traktować jako wypowiedzenie umowy kredytu. Biorąc pod uwagę sposób skonstruowania wskazanego pisma i jego treść, zdaniem Sądu, nie można uznać, by stanowiło ono wypowiedzenie umowy kredytu. Połączenie bowiem w jednym piśmie wezwania do uregulowania należności i jednocześnie przyjęcie, że stanowi ono wypowiedzenie umowy na wypadek niezadośćuczynienia powyższemu wezwaniu, czyni wypowiedzenie umowy niejednoznacznym. Z tak sformułowanego oświadczenia, nie sposób wywnioskować chociażby tego, w jakiej dacie umowa ulega rozwiązaniu, to jest w jaki sposób liczyć należy okres jej wypowiedzenia. Jasny i jednoznaczny jest jedynie przekaz obejmujący informację w zakresie wezwania do zapłaty i terminu w jakim pozwani winni spełnić swoje świadczenie oraz informacja o możliwości i terminie złożenia przez nich wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Zachodziłaby jednak zawsze wątpliwość, czy umowa nadal wiąże strony, w przypadku częściowej zapłaty należności albo w przypadku zapłaty żądanej kwoty przez pozwanych i błędnego jej zarachowania.

Gdyby jednak uznać hipotetycznie, że doszło do złożenia przez powoda oświadczeń o wypowiedzeniu pozwanym umowy kredytu w pismach z dnia 18 grudnia 2018 r. to i tak byłyby one nieskuteczne, ponieważ dokonane były z zastrzeżeniem warunku zawieszającego.

Art. 89 kc stanowi, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, powstanie lub ustanie skutków czynności prawnej można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego. W przepisie tym z jednej strony potwierdzona została ogólna zasada dopuszczająca ustanowienie warunku w każdej czynności prawnej, z drugiej natomiast wskazane zostały jej ograniczenia (wyjątki). W doktrynie i orzecznictwie dominuje pogląd, że wypowiedzenie umowy, jako jednostronne oświadczenie woli o charakterze kształtującym prawo, nie może być złożone z zastrzeżeniem warunku w rozumieniu art. 89 kc. Pozostawałoby to w sprzeczności z istotą tego rodzaju czynności, której celem jest definitywne uregulowanie łączącego strony stosunku prawnego. Kłóciłoby się z tym uzależnienie takiego skutku od zdarzenia przyszłego i niepewnego, na które strony nie mają wpływu.

Ponieważ zatem powód nie złożył pozwanym skutecznego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu, nie nastąpił skutek w postaci wymagalności kredytu wobec czego Sąd oddalił powództwo jako niezasadne.

Na podstawie § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. z 2018 r., poz. 536 w zw. z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.) Sąd przyznał kuratorowi ustanowionemu dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego wynagrodzenie w kwocie 4.320,00 zł, które nakazał wypłacić z uiszczonej przez powoda zaliczki.

Na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 785 ze zm.) Sąd nakazał zwrócić powodowi nie wykorzystaną część zaliczki w kwocie 6.480,00 zł.