Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 928/19

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1

R. K.

W dniu 25 lutego 2019 roku w P., woj. (...), znieważył słowami wulgarnymi i powszechnie uznawanymi za obelżywe post. A. S. i st. sierż. K. S. funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w P., podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w stanie ograniczonej w stopniu znacznym zdolności do pokierowania swoim postępowaniem, spełniającym przesłanki artykułu 31 § 2 k.k.

2

R. K.

W dniu 25 lutego 2019 roku w P., woj. (...), stosował groźbę bezprawną w celu zmuszenia post. A. S. i st. sierż. K. S. funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w P. do zaniechania prawnej czynności służbowej, przy czym zarzucanego mu czynu dopuścił się w stanie ograniczonej w stopniu znacznym zdolności do pokierowania swoim postępowaniem, spełniającym przesłanki artykułu 31 § 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.  Data i miejsce czynów, tj. 25 lutego 2019 roku, P., woj. (...), okoliczności poprzedzające czyny tj. czynności służbowe podjęte wobec R. K. przez funkcjonariuszy KPP w P. w osobach post. A. S. i st. sierż. K. S.

zeznania świadka A. S.

zeznania świadka K. S.

k. 105v-106v, 7, 19v

k. 106v, 15v

2.  Wypowiadanie przez R. K. słów obelżywych i wulgarnych o charakterze znieważającym wobec funkcjonariuszy podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych

zeznania świadka A. S.

zeznania świadka K. S.

wyjaśnienia oskarżonego

k. 105v-106v, 7, 19v

k. 106v, 15v

k. 14

3.  Wypowiadanie przez R. K. gróźb bezprawnych wobec funkcjonariuszy w celu zmuszenia ich do zaniechania prawnej czynności służbowej zatrzymania oskarżonego, obawa pokrzywdzonych co do ich spełnienia

zeznania świadka A. S.

zeznania świadka K. S.

k. 105v-106v, 7, 19v

k. 106v, 15v

4.  Stan zdrowia psychicznego oskarżonego w dacie czynów, tj. jego ograniczona poczytalność, z uwagi na ograniczoną w stopniu znacznym zdolność pokierowania swoim postępowaniem

dokumentacja medyczna

opinia sądowo – psychiatryczna

k. 26

k. 54-58

5.  Uprzednia karalność oskarżonego

dane o karalności

k. 29-29v, 102-103

6.  Tryb życia oskarżonego

dane osobopoznawcze

wyjaśnienia oskarżonego

k. 50

k. 14

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2

Wyjaśnienia oskarżonego, w zakresie przyznania się do winy w zakresie czynu z art. 226 § 1 k.k.

Przyznanie się oskarżonego w toku dochodzenia do popełnienia zarzuconego mu czynu znieważanie policjantów słowami wulgarnymi Sąd uznał za wiarygodne. Znajduje one bowiem potwierdzenie w zeznaniach pokrzywdzonych. Sam fakt złożenia przez wówczas podejrzanego R. K. oświadczenia o przyznaniu się do winy w/w zakresie również nie budzi wątpliwości, brak jest bowiem jakichkolwiek okoliczności mogących podważyć zgodność protokołu jego przesłuchania z rzeczywistym przebiegiem czynności przesłuchania podejrzanego.

1-3

zeznania świadków A. S. i K. S.

Zeznania świadków Sąd w całości ocenił jako w pełni zgodne z prawdą, szczere i logiczne. Wzajemnie się one ze sobą uzupełniają i tworzą przekonywujący obraz przebiegu zdarzeń z dnia 25 lutego 2019 roku. Nie ma żadnych podstaw, aby uznać, że chcieli oni w sposób fałszywy, bądź ponad miarę obciążać oskarżonego, mimo, że są pokrzywdzonymi w sprawie. Ponadto ich zeznania znajdują pełne potwierdzenie w wyjaśnieniach oskarżonego, uznanych za wiarygodne. Świadkowi ci w dacie czynu byli funkcjonariuszami policji KPP w P. i relacjonowali wykonywanie swych obowiązków służbowych z udziałem R. K. i jego zachowania w ich trakcie. Wagi dowodowej relacji świadków nie umniejsza fakt, iż na rozprawie nie pamiętali oni wszystkich okoliczności zdarzenia, co jest zrozumiałe upływem czasu od daty zdarzenia (blisko rok i 4 miesiące) oraz ilością innych zdarzeń, w których prowadzili czynności służbowe.

4-6

dokumentacja medyczna

opinia sądowo – psychiatryczna

dane o karalności

dane osobopoznawcze

Sąd w pełni obdarzył wiarą zgromadzone w trakcie niniejszego postępowania karnego dowody z dokumentów. Dowody te nie były w trakcie całego niniejszego postępowania kwestionowane przez żadną ze stron a również Sąd nie znalazł żadnych powodów by dowody te zakwestionować, zarówno w zakresie formalnym, jak i materialnym. W szczególności nie ma podstaw do kwestionowania opinii sądowo – psychiatrycznej wydanej w sprawie, gdyż jest ona jasna, pełna i pozbawiona sprzeczności, a sformułowane w niej wnioski za zrozumiałe. Ponadto wydana została ona po przeprowadzeniu badania oskarżonego i przez osoby kompetentne w zakresie psychiatrii sądowej.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.3.

wyjaśniania

oskarżonego, poza przyznaniem się do winy w zakresie czynu z art. 226 § 1 k.k.

W omawianym zakresie R. K. nie przyznał się do grożenia policjantom, wyjaśniając, iż nie pamięta dokładnie szczegółów swojego zachowania tamtego dnia wobec policjantów. Takie stanowisko oskarżonego należało uznać jedynie za przyjętą przez niego linię obrony, gdyż nie znajduje ono odzwierciedlenia w żadnym innym przeprowadzonym w sprawie dowodzie. Jego relację w tym zakresie należy ocenić jako wybiórczą, gdyż do znieważania policjantów się przyznał, tym samym musiał go pamiętać, podczas gdy do wypowiadania przed niego gróźb bezprawnych wobec tych samych policjantów miało dojść w tym samym czasie i w ramach tego samego zdarzenia historycznego.

Oskarżony nie stawił się na rozprawę główną, zatem na etapie postępowania sądowego nie składał wyjaśnień co do okoliczności faktycznych niniejszej sprawy, ani nie zaprezentował swojego obecnego stanowiska procesowego w przedmiotowej sprawie.

3.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I, II

R. K.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Przepis art. 226 § 1 k.k. stanowi, iż kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega karze grzywny, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Występek z art. 224 § 2 k.k. penalizuje karą pozbawienia wolności do 3 lat zachowanie polegające na stosowaniu przemocy lub groźby bezprawnej w celu zmuszenia funkcjonariusza publicznego albo osoby do pomocy mu przybranej do przedsięwzięcia lub zaniechania prawnej czynności służbowej. Groźbę bezprawną definiuje art. 115 § 12 k.k., zgodnie z którym jest nią zarówno groźba, o której mowa w art. 190 k.k., jak i groźba spowodowania postępowania karnego lub innego postępowania, w którym może zostać nałożona administracyjna kara pieniężna, jak również rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej; nie stanowi groźby zapowiedź spowodowania postępowania karnego lub innego postępowania, w którym może zostać nałożona administracyjna kara pieniężna, jeżeli ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem lub zachowaniem zagrożonym administracyjną karą pieniężną. Art. 190 § 1 k.k. stanowi natomiast, iż podlega karze kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona.

Należy stwierdzić iż, wszystkie wyżej wskazane w art. 226 § 1 k.k. i art. 224 § 2 k.k. przesłanki strony przedmiotowej występków zarzucanych oskarżonemu wystąpiły w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego postępowania. Niewątpliwym jest, iż w dniu 25 lutego 2019 roku w P. w godzinach przedpołudniowych funkcjonariusze KPP w P. w osobach post. A. S. i st. sierż. K. S. byli na służbie i wykonywali czynności służbowe z udziałem R. K. na terenie Szpitala Miejskiego w P. mające na celu przebadanie w/w na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu i ustaleń obrażeń, jakich miał on w tym dniu doznać pod sklepem (...) w P.. Podczas i w związku z wykonywaniem tych czynności R. K. kierował wobec obu funkcjonariuszy słowa wulgarne i obelżywe, które miały charakter ich znieważający. Po zastosowaniu wobec podejrzanego środków przymusu bezpośredniego i jego obezwładnieniu wypowiedział on również wobec post. A. S. słowa: „puść mnie, ty pajacy, bo ci wpierdolę”. Natomiast po zatrzymaniu oskarżonego i w trakcie przewożenia go na Komendę Powiatową Policji w P. wypowiadał wobec obu w/w funkcjonariuszy, treści zgodnie z którymi miał żądać wypuszczenia go, bo jak wyjdzie to ich „załatwi”. Groźby te zarówno u A. S., jak i K. S. wzbudziły realną obawę ich spełnienia. W/w funkcjonariusze nie znali wcześniej R. K., nie wiedzieli do czego jest on zdolny, ponadto zetknęli się z jego agresywnym zachowaniem o charakterze nieracjonalnym i nieprzewidywalnym, zwłaszcza w kontekście tego, że pierwotnie miano wykonywać z nim czynności jako z pokrzywdzonym. Nic więc nie uzasadniało takiego zachowania R. K. wobec funkcjonariuszy. W ocenie Sądu wszystkie powyższe okoliczności wskazują na to, że w odbiorze pokrzywdzonych tak wypowiadane groźby mogły wywoływać subiektywnie, ale również i obiektywnie obawę ich spełnienia a tym samym obawa ta w dacie czynu oskarżonego była uzasadniona. W związku z powyższym można przypisać oskarżonemu groźby bezprawne wobec obu w/w funkcjonariuszy, której celem było zmuszenie ich do zaniechania prawnej czynności służbowej w postaci zatrzymania R. K. w charakterze podejrzanego w związku z jego wcześniejszymi bezprawnymi zachowaniami z tego dnia.

W niniejszej sprawie występują również wszystkie przesłanki pozwalające przypisać oskarżonemu winę, a jednocześnie nie występuje żadna z okoliczności ją wyłączających. Zachowania oskarżonego, pomimo iż warunkowane były jego psychiatrycznymi powikłaniami po urazie głowy i uszkodzeniu organicznym centralnego układu nerwowego, z jednoczesnym uzależnieniem od alkoholu, nie zostały dokonane w warunkach wyłączających jego zdolności do pokierowania swoim postępowaniem, tym samym miał on możliwości zachowania się w sposób zgodny z prawem. Wina zatem w zakresie sprawstwa tego czynu również nie budzi wątpliwości. Zważywszy jednak na wnioski biegłych psychiatrów, w zakresie oceny stanu zdrowia psychicznego oskarżonego, z uwagi na w/w jego przypadłości, wpływające na jego sferę emocjonalno – popędową skutkującą niezdolnością do hamowania swoich impulsów, oceniono, iż oskarżony R. K. w chwili popełniania czynów miał w znacznym stopniu ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem. Stąd przypisane mu czyny oceniono jako popełnione w warunkach ograniczonej poczytalności, przy czym popełnienie ich w związku z art. 31 § 2 k.k. należało wyartykułować także w kwalifikacji prawnej, co też Sąd uczynił w części dyspozytywnej wyroku.

Oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał więc przedmiotowe jak i podmiotowe znamiona przypisanych mu czynów z art. 226 § 1 k.k. i art. 224 § 2 k.k.

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4  KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. K.

I, II

I, II

Przechodząc do omówienia wymiaru kar za oba czynu, Sąd, kierując się dyrektywami zawartymi w art. 3 i 53 § 1 i 2 k.k., uznał, że adekwatnymi do stopnia zawinienia sprawcy i społecznej szkodliwości jego czynów, jak również wystarczającymi dla spełnienia jej celów, będą kary grzywny, odpowiednio w rozmiarze 60 i 80 stawek dziennych, z ustaleniem minimalnej wysokości jednej stawki na kwotę 10 złotych. Sąd zróżnicował wymiar obu w/w kar, uznając, iż karygodność czynu z art. 224 § 2 k.k. jest większa niż w zakresie występku z art. 226 § 1 k.k. Jako okoliczności obciążające sprawcę Sąd uwzględnił znaczny stopień społecznej szkodliwości jego czynów przejawiający się charakterem jego działania, w tym nieuzasadnioną, nieadekwatną i nieproporcjonalną do sytuacji agresją słowną wobec funkcjonariuszy KPP w P., jak również jego uprzednią karalność za umyślne przestępstwa podobne. Jako okoliczności łagodzące Sąd potraktował natomiast jego stosunkowo młody wiek, problemy ze zdrowiem, stan niepełnosprawności i okresowo ustabilizowany tryb życia w zakresie podejmowania prac dorywczych. Na korzyść oskarżonego przemawia również fakt, iż przyznał się do popełnienia jednego z czynów. Sąd wymierzając w/w kary brał również pod uwagę cele prewencji indywidualnej i generalnej. Zdaniem Sądu orzeczona wobec oskarżonego kara odpowiada społecznemu poczuciu sprawiedliwości i udowadnia nieopłacalność popełnionego przestępstwa. Sąd miał na uwadze, aby rodzaj i wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego nie przekraczał stopnia jego winy, dlatego też skorzystał z możliwości nadzwyczajnego złagodzenia kary za czyn z art. 224 § 2 k.k. Za takim rozstrzygnięciem przemawia zwłaszcza stopień winy oskarżonego. Oskarżony miał w czasie popełnienia tego czynu znacznie ograniczoną zdolność do pokierowania swoim postępowaniem. Oczywiste jest, że uznając za winę wadliwość procesu decyzyjnego, polegającą na wolnym wyborze zachowania sprzecznego z prawem należy stwierdzić, że stopień winy oskarżonego nie jest znaczny. Nie było bowiem tak, że mając nieskrępowaną możliwość wyboru zachowania zgodnego z porządkiem prawnym, oskarżony podjął decyzję przestępnego działania. Jego możliwość wyboru była bowiem znacznie ograniczona przez czynniki wywołane psychiatrycznymi powikłaniami po urazie głowy i uszkodzeniu organicznym centralnego układu nerwowego, z jednoczesnym uzależnieniem od alkoholu. Społeczny osąd powziętej przez niego decyzji musi w tej sytuacji uwzględniać te czynniki, co prowadzi do wniosku, że oskarżony nie powinien odpowiadać w granicach sankcji kary pozbawienia wolności przewidzianej za przypisane mu przestępstwo z art. 224 § 2 k.k.

R. K.

IV

I, II

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kary łącznej zapadło w oparciu o art. 85 § 1 i 2 k.k., art. 85a k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. Sąd łącząc oskarżonemu orzeczone kary grzywny, wymierzył mu karę łączną w wymiarze 100 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 10 złotych, biorąc pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ta ma osiągnąć w stosunku do R. K.. Oskarżony bowiem, mimo wcześniejszego skazania za czyny z art. 222 § 1 k.k. i art. 226 § 1 k.k., nie wyciągnął z niego konstruktywnych wniosków i po raz kolejny bezrefleksyjnie dopuścił się dalszych naruszeń porządku prawnego w zakresie przestępstw przeciwko działalności instytucji państwowych (rozdział XXIV k.k.), co musi skutkować dolegliwszą sankcją karną i wyklucza zastosowanie zasady pełnej absorpcji. Z drugiej strony Sąd wziął pod uwagę bliski związek czasowy obu czynów, tożsamość pokrzywdzonych oraz fakt, iż doszło do zbiegu poważniejszego przestępstwa (wywierania wpływu na czynności urzędowe) z czynem mniej groźnym (znieważeniem funkcjonariusza publicznego), co przemawia przeciwko orzeczeniu kary łącznej na zasadzie pełnej kumulacji kar jednostkowych. Tym samym przyjęto system asperacji, bliższej absorpcji, uznając, iż tak określona kara łączna grzywny spełni także potrzebę w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, jak również wymogi „humanitarnego miarkowania kar” w kontekście charakterystyki osoby oskarżonego i jego predyspozycji umysłowych i psychicznych.

R. K.

III

I, II

Celem wzmocnienia oddziaływania kary i zrekompensowania pokrzywdzonym A. S. i K. S. doznanej przez nich krzywdy, Sąd na podstawie art. 46 § 1 k.k., zobligowany stosownym wnioskiem pokrzywdzonych, zobowiązał oskarżonego do jej zadośćuczynienia. Orzekając w tym zakresie Sąd zastosował przepisy prawa cywilnego, w szczególności art. 415 k.p.c. i art. 448 k.p.c. Ustalając sumę tytułem odpowiedniego zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną przez wyżej wymienionych krzywdę Sąd uwzględnił jej rozmiar, w odniesieniu do charakteru i zakresu naruszonych przez oskarżonego dóbr osobistych pokrzywdzonych, jak również strachu, stresu i doznań traumatycznych, związanych z samym pokrzywdzeniem i obawą o spełnienie wypowiedzianych gróźb karalnych.

5.  INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. K.

V

I, II

Z uwagi na fakt, iż w toku postępowania przygotowawczego zatrzymano osobę R. K. w dniu 25 lutego 2019 roku o godz. 11:50 a zwolniono go w dniu 26 lutego 2019 roku o godz. 16:44, należało w trybie art. 63 § 1 i 5 k.k. zaliczyć mu okres tego zatrzymania (jako okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie) na poczet orzeczonej kary łącznej grzywny, przyjmując, iż jest on równoważny 4 dziennym stawkom grzywny.

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Odnośnie kwalifikacji prawnej zarzuconych oskarżonemu aktem oskarżenia czynów należało ją zmienić w tym zakresie, iż wyeliminowano zarzut wypełnienia przez niego dyspozycji art. 207 § 1 k.k., która to kwalifikacja, zapewne omyłkowo, wskazana została w akcie oskarżenia, obok właściwych przepisów materialnych z k.k., gdyż nie znajduje ona żadnego uzasadnienia w treści opisów czynów zabronionych, ani w treści okoliczności faktycznych sprawy.

7.  KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

VI

Z uwagi na fakt, iż na etapie dochodzenia wyznaczono oskarżonemu obrońcę z urzędu w osobie adw. G. P., który bronił go również w toku procesu sądowego a koszty udzielonej przez obrońcę pomocy prawnej nie zostały mu uiszczone ani w całości, ani w części, należało, na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. oraz § 2, § 4, § 17 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 3 i § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, zasądzić od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Puławach na rzecz adwokata G. P. kwotę 841,32 zł.

VII

Mając na względzie, iż oskarżony nie posiada majątku i oszczędności, jak również stałych dochodów, poza zasiłkiem z opieki społecznej, jak również obciążony został karą łączną grzywny, stosownie do treści art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych, został on zwolniony od ponoszenia kosztów sądowych, w tym od obowiązku uiszczenia opłaty a wydatki przejęto na rachunek Skarbu Państwa. Należało także uznać, iż uiszczenie ich byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe również ze względu na wysokość orzeczonych niniejszym wyrokiem środków kompensacyjnych o charakterze pieniężnym, których zaspokojenie wobec pokrzywdzonych powinno mieć charakter priorytetowy dla oskarżonego. W tym kontekście takie rozstrzygnięcie uzasadnione jest względami słuszności.

8.  PODPIS