Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 lipca 2020 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 10 lipca 2020 r. w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w B.

przeciwko D. P.

o zapłatę

1.  Zasądza od pozwanej D. P. na rzecz powoda (...) S.A.
z siedzibą w B. kwotę 35 906,77 zł (trzydzieści pięć tysięcy dziewięćset sześć złotych 77/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12.04.2019 roku do dnia zapłaty.

2.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

3.  Zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 5413,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

SSR Lidia Merska

Sygn. akt I C 520/19

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą w B. wniósł przeciwko D. P. pozew o zapłatę kwoty 35 906,77 zł wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 12.04.2019 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa prawnego. W uzasadnieniu pełnomocnik powoda podał, iż przedmiotowa kwota wynika z weksla podpisanego przez pozwaną, na mocy którego zobowiązała się zapłacić wskazaną sumę w oznaczonym terminie. Strona pozwana nie uiściła należności mimo wezwania do wykupu weksla w dniu 12.03.2019r.

Pełnomocnik pozwanej D. P. w złożonym sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa wskazując, że roszczenie powoda wynikające z weksla nie ma samoistnego bytu prawnego, a wywodzi się z umowy pożyczki. W ocenie pełnomocnika pozwanej nie istnieje zobowiązanie dochodzone przez powoda. Podkreślał, że pozwana nie otrzymała szczegółowego wyliczenia dochodzonej pozwem kwoty, a w szczególności pozwana nie wie z jakich tytułów składają się żądania pozwu, żądania odsetek ich wysokości. Pełnomocnik podał, że pozwanej wypłacono kwotę 25.000zł pożyczki. Podał, że pozwana na poczet udzielonego jej kapitału wpłaciła znaczną część, ale obecnie nie dysponuje potwierdzeniami wpłat. Pełnomocnik kwestionował wysokość prowizji, opłaty przygotowawczej oraz opłaty „Twój pakiet”.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 29 czerwca 2017 r. pozwana D. P. zawarła z powodem (...) S.A. z siedzibą w B. umowę pożyczki nr (...). Celem zabezpieczenia pożyczki pozwana wystawiła weksel in blanco. Całkowita kwota do spłaty wyniosła 55 392,00zł, płatna w 48 ratach po 1154zł.

Pozwana nie spłacała rat pożyczki w terminie, wobec czego umowa została rozwiązana na mocy oświadczenia powoda o wypowiedzeniu umowy pożyczki z dnia 12.03.2019 r., a weksel wypełniony na kwotę 35 906,77zł zł z terminem płatności oznaczonym na dzień 11.04.2019 r. Pozwana odebrała pismo dnia 19.03.2019r. Do dnia wypowiedzenia umowy pożyczki pozwana wpłaciła kwotę 19.632,02zł. Weksel został przedstawiony do zapłaty dnia 12.03.2019r.

( dowód : umowa k. 49 – 53, zestawienie rat k. 54, deklaracja wekslowa k. 55, wypowiedzenie umowy pożyczki – k. 64, doręczenie k. 62 – 63, odpis weksla k. 4 )

Sąd zważył, co następuje:

Okoliczności faktyczne w przedmiotowej sprawie pozostawały w całości bezsporne. Powód przedłożył w sprawie wypełniony weksel, z którego wynika wierzytelność dochodzona niniejszym pozwem oraz skierowane do pozwanej wypowiedzenie umowy pożyczki. W ocenie Sądu wiarygodność przedmiotowych dowodów nie budziła wątpliwości. Pozwana podała natomiast, iż istotnie zawarł z powodem umowę pożyczki oraz nie wywiązała się z zobowiązania.

Sąd ocenił zarzuty pozwanej odnośnie stosunku podstawowego (umowy pożyczki), jako niezasadne. To na pozwanej, jako zobowiązanej z weksla ciążył ciężar dowodu odnośnie zgłoszonych zarzutów co do stosunku podstawowego (umowy pożyczki). Zgodnie bowiem z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2014 r., sygn. akt III CSK 100/13 przepis art. 10 ustawy z 1936 r. - Prawo wekslowe obciąża dłużnika wekslowego ciężarem udowodnienia okoliczności w nim wymienionych w celu zwolnienia się z zobowiązania wekslowego. W niniejszej sprawie strona pozwana nie wykazała skutecznie, że powództwo jest niezasadne. Wskazać należy, że ustawodawca przesądził o dopuszczalności badania treści stosunku podstawowego w przypadku dochodzenia przez pierwszego wierzyciela należności z weksla in blanco przeciwko jego wystawcy, także z urzędu, w tym w sprawach z udziałem konsumentów (por. wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 24 września 2018 r., IX Ca 1252/18). W realiach niniejszej sprawy Sąd nie dostrzegł rażącego naruszenia interesów konsumenta poprzez nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść oraz działania wbrew dobrym obyczajom w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego w tworzeniu przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową tego stosunku.

W przedmiotowej sprawie umowa pożyczki łącząca strony przewidywała obowiązek uiszczenia przez pożyczkobiorcę prowizji za udzielenie pożyczki. Prowizja jest specyficznym rodzajem wynagrodzenia, pobieranym za pośrednictwo w zawieraniu umów. Nie ma przepisów, które zakazywałyby pobierania prowizji przy umowach pożyczki, co więcej - art. 5 pkt 6a ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (t.j. Dz.U. z 2016r., poz. 1528 ze zm.) jednoznacznie dopuszcza możliwość pobierania prowizji i wszelkiego rodzaju opłat. Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 10 ustawy, kredytodawca powinien jednak o wszelkich informacjach związanych z tymi kosztami poinformować kredytobiorcę. Dodatkowo wszelkie opłaty i prowizje pobierane przez kredytodawców powinny wyrównywać rzeczywiste koszty poniesione przez niego w związku z podjęciem danej czynności i nie powinny być rażąco wysokie dla konsumenta. Nie powinny być zatem formułowane w sposób ryczałtowy, bez odzwierciedlenia w kosztach ponoszonych przez pożyczkodawcę. Niewątpliwie prowizja pełnić ma przede wszystkim funkcję kompensacyjną celem wyrównania poniesionych przez pożyczkodawcę kosztów udzielenia pożyczki. W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd uznał, iż wysokość prowizji za udzielenie pożyczki jest adekwatna do kwoty udzielonej pożyczki oraz ogólnego zadłużenia pozwanej, jak również niewygórowana w stosunku do kosztów i nakładu pracy poniesionych przez powoda. Powód był uprawniony także do obciążenia pozwanej jako konsumenta kosztami manipulacyjnymi w tym opłatą przygotowawczą za udzielenie pożyczki oraz opłatą z tytułu przyznania „Twojego pakietu”. Bezsprzecznie zasadnym jest także dochodzenie odsetek umownych. Wszystkie te koszty składają się na umowę, która zawarta jest zgodnie z dobrymi obyczajami i poszanowaniem praw konsumenta. Pozwana przy tym nie wykazała w żaden sposób, by odsetki były naliczane od kwot nienależnych powodowi. Kwota odsetek została obliczona adekwatnie do liczby dni opóźnienia spłaty poszczególnych rat pożyczki w stosunku do terminów uzgodnionych w kalendarzu spłat.

Odnosząc się do sformułowanego przez pozwaną zarzutu co do niezgodności samej umowy pożyczki z przepisami ustawy o kredycie konsumenckim, w szczególności w zakresie wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu wskazać należy na treść art. 36a ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. Nr 126, poz. 715 z późn. zm.), który stanowi, że maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza się według wzoru: (...) ≤ (K x 25%) + (K x

Mając zatem na względzie zgromadzony materiał dowodowy oraz fakt, iż okoliczności sprawy pozostawały bezsporne, zdaniem sądu nie zachodzą przesłanki uzasadniające kwestionowanie twierdzeń powoda. Nadto przedłożony w sprawie weksel zawiera wszelkie elementy istotne warunkujące jego ważność określone w art. 101 ustawy prawo wekslowe.

Podstawę prawną zgłoszonego w sprawie żądania stanowią przepisy art. 28 i art. 48 pkt 2 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. prawo wekslowe (Dz. U. z 2016 r., poz. 160) w zw. z art. 104 cytowanej ustawy. Na mocy art. 104 prawa wekslowego odpowiedzialność wystawcy weksla własnego jest taka sama, jak odpowiedzialność akceptanta weksla trasowanego. Stosownie zaś do treści art. 28 prawa wekslowego akceptant zobowiązuje się do zapłaty weksla w terminie płatności, zaś w razie niezapłacenia weksla posiadaczowi weksla służy przeciwko niemu bezpośrednie roszczenie o wszystko, czego można żądać na podstawie art. 48 i art. 49 prawa wekslowego.

W myśl art. 48 prawa wekslowego posiadacz weksla może żądać nieprzyjętej lub niezapłaconej sumy wekslowej wraz z odsetkami, jeżeli je zastrzeżono. Odsetki te mogą być jednak zastrzeżone jedynie w wekslu płatnym za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu, a klauzula oprocentowania sumy wekslowej winna stanowić część składową weksla. Umieszczenie jej na wekslu płatnym w oznaczonym dniu uważa się za nienapisane (art. 5 prawa wekslowego). Należy także wskazać, iż zgodnie z poglądem wyrażanym w judykaturze obowiązek zapłaty odsetek od sumy wekslowej niewyrażony na wekslu nie wiąże dłużników wekslowych, nawet jeżeli wynika on z umowy handlowej, która była przyczyną wystawienia weksla (vide orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 11 października 1929 r., I C 459/29, OSNC 1929/2/168).

Nadto posiadacz weksla może się także domagać odsetek od wysokości sześć od sta, a przy wekslach, wystawionych i płatnych w Polsce, odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia płatności (art. 48 pkt 2 w/w ustawy). Wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie na podstawie odesłania zawartego w art. 481 § 2 ² k.c. określa obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie z dnia 7 stycznia 2016 r. (M. P. z 2016 r. poz. 47).

Z uwagi na treść w/w bezwzględnie obowiązujących przepisów ustawy prawo wekslowe nie mogło podlegać uwzględnieniu żądanie w zakresie odsetek za opóźnienie w wysokości przewyższającej odsetki ustawowe za opóźnienie i jako niedopuszczalne podlegało oddaleniu. Zgodnie bowiem z art. 48 pkt 2 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. prawo wekslowe posiadacz wekslu może żądać od zobowiązanego zwrotnie odsetek w wysokości sześć od sta, a przy wekslach wystawionych i płatnych w Polsce, odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia płatności. Mając zatem na uwadze, iż weksel przedłożony w niniejszej sprawie jest płatny i wystawiony w Polsce żądanie zasądzenia odsetek jest uzasadnione, jednak jedynie w zakresie odsetek w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia płatności do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. Mając na uwadze, iż pozwana przegrała proces zasądził od niej na rzecz powoda koszty zastępstwa procesowego ustalone w oparciu o rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.) - 3600 zł, opłatę sądową od pozwu –1796 zł oraz opłatę skarbową od udzielonego pełnomocnictwa – 17 zł.