Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II 1 C 57/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lutego 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w II Wydziale Cywilnym – Sekcji Egzekucyjnej

w składzie: przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Anna Braczkowska

protokolant: asystent sędziego Monika Paczyńska

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2020 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa M. T.

przeciwko B. (...) Niestandaryzowanemu Sekurytyzacyjnego Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu z siedzibą w G.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny w dniu 9 stycznia 2012 roku w sprawie VI Nc-e (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 28 marca 2012 roku, któremu klauzula wykonalności na rzecz B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G. została nadana postanowieniem Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny – Sekcja Egzekucyjna z dnia 29 marca 2019 roku wydanym w sprawie II 1 Co 1784/19 – w części, w zakresie odsetek ustawowych od należności głównej za okres od dnia 28 marca 2012 roku do dnia 14 marca 2016 roku;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanego kosztów postępowania w zakresie oddalonej części powództwa.

Sygnatura akt II 1 C 57/19

UZASADNIENIE

W pozwie z 24 czerwca 2019 roku, skierowanym przeciwko B. (...) Niestandaryzowanemu Sekurytyzacyjnemu Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu z siedzibą w G., powódka M. T. wniosła o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego Lublin – Z. w L. wydanego w sprawie VI Nc-e (...) z dnia 9 stycznia 2012 roku, opatrzonego klauzulą wykonalności na rzecz strony pozwanej postanowieniem referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna z dnia 29 marca 2019 roku wydanym w sprawie II 1 Co 1784/19. Powódka wniosła również o zwolnienie jej z kosztów postępowania oraz o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi P. P. w sprawie Km 2699/19. Jako podstawę faktyczną swojego roszczenia powódka wskazała przedawnienie roszczeń ( pozew k. 4-5, pismo procesowe z dnia 2 sierpnia 2019 roku k. 21).

Postanowieniem z dnia 29 lipca 2019 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna zabezpieczył powództwo złożone w przedmiotowej sprawie w ten sposób, że zawiesił postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko powódce przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi P. P. w sprawie Km 2699/19 do czasu prawomocnego rozpoznania przedmiotowej sprawy ( postanowienie k. 15).

Postanowieniem z dnia 3 października 2019 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna zwolnił powódkę M. T. od kosztów sądowych w postaci opłaty od pozwu ( postanowienie k. 22).

W odpowiedzi na pozew z dnia 22 października 2019 roku, pozwany - reprezentowany przez pełnomocnika profesjonalnego w osobie adwokata, wniósł o oddalenia powództwa w całości oraz o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych ( odpowiedź na pozew k. 29-30, pełnomocnictwo k. 31).

Do zamknięcia rozprawy strony pozostały na dotychczasowych stanowiskach w sprawie ( protokół elektroniczny rozprawy z dnia 29 stycznia 2020r. k. 46).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9 stycznia 2012 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie, VI Wydział Cywilny wydał w sprawie VI Nc-e (...) nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym nakazał pozwanej M. T. aby zapłaciła na rzecz (...) Bank S.A. we W. kwotę 1.282,73 zł wraz z odsetkami ustawowymi opisanymi szczegółowo w sentencji nakazu zapłaty - do dnia zapłaty oraz kwotę 30 zł z tytułu kosztów procesu. Nakazowi zapłaty nadano sądową klauzulę wykonalności w dniu 28 marca 2012 roku (nakaz zapłaty k. 37, postanowienie w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności k. 37v, tytuł wykonawczy w załączonych aktach Km 2699/19).

Postanowieniem Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, II Wydział Cywilny Sekcja Egzekucyjna z dnia 29 marca 2019 roku wydanym w sprawie II 1 Co 1784/19 powyżej opisanemu nakazowi zapłaty z dnia 9 stycznia 2012 roku wydanemu w sprawie VI Nc-e (...) nadano klauzulę wykonalności na rzecz B. (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w G.. Wniosek o nadanie klauzuli wykonalności został złożony w przedmiotowej sprawie w dniu 14 marca 2019 roku (prezentata Sądu). Tytuł wykonawczy został wydany pełnomocnikowi obecnego pozwanego w sprawie II 1 Co 1784/19 w dniu 12 kwietnia 2019 roku ( wniosek wraz z prezentatą Sądu – k. 4, postanowienie k. 24 w załączonych aktach II 1 Co 1784/19).

W dniu 31 maja 2019 roku B. (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w G. złożył wniosek egzekucyjny dotyczący obowiązku M. T. stwierdzonego nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym wydanym w sprawie VI Nc-e (...) z dnia 9 stycznia 2012 roku do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi P. P.. Postępowanie to zawisło za sygnaturą akt Km 2699/19. W jego toku nie doszło do wyegzekwowania na rzecz wierzyciela żadnych kwot. W chwili obecnej postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 2699/19 pozostaje zawieszone na mocy postanowienia tutejszego Sądu Rejonowego Sekcji Egzekucyjnej z dnia 29 lipca 2019 roku ( wniosek egzekucyjny k. 2, karta rozliczeniowa, tytuł wykonawczy k. 5 w załączonych akt Km 2699/19).

Na spornym tytule wykonawczym brak wzmianek o toczących się na jego podstawie postępowaniach egzekucyjnych ( tytuł wykonawczy k. 5 w załączonych aktach Km 2699/19).

Powódka jest osobą w podeszłym wieku. Jest osobą schorowaną, leczy się psychiatrycznie. Na czerwiec 2020 roku ma zaplanowany zabieg operacyjny kręgosłupa. Posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności. Utrzymuje się z emerytury w kwocie około 1.100 zł miesięcznie, która jest dodatkowo zajęta przez komornika sadowego ( protokół elektroniczny rozprawy z dnia 29 stycznia 2020 roku k. 46, kopia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności k. 12).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie powołanych powyżej dokumentów znajdujących się w sprawie oraz załączonych aktach postępowań egzekucyjnych i sądowych.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Częściowo zasadne okazało się powództwo oparte o zarzut przedawnienia roszczenia. Jak stanowi bowiem art. 125 k.c., roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się z upływem lat sześciu (przepis w brzmieniu obowiązującym od dnia 9 lipca 2018 roku znajdującym zastosowanie w przedmiotowej sprawie; zmieniony ustawą o zmianie ustawy kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw z dnia 13 kwietnia 2018 roku - Dz.U. z 2018 r. poz. 1104), chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu.

Rozważając treść przepisu art. 125 k.c. (w brzmieniu obecnie obowiązującym, gdyż w jego poprzednim brzmieniu przepis ten mówił o 10-letnim okresie przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu) nie można jednak pominąć treści art. 5 powołanej powyżej ustawy zmieniającej treść przepisu art. 125 k.c. Zgodnie z jego treścią do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą (art. 5 ust.1). Jeżeli zgodnie z ustawą zmienianą w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu (ust. 2). Wskazać więc w tym miejscu należy, iż termin 6 – letni przedawnienia roszczeń objętych spornym tytułem wykonawczym nie minął.

Wskazać dalej należy, iż zajście po wydaniu tytułu egzekucyjnego zdarzenia, na skutek którego zobowiązanie nie może być egzekwowane, to między innymi podniesienie zarzutu przedawnienia zasądzonych roszczeń i upływ czasu. W tym zakresie powódka powołała się więc na uprawnioną przesłankę pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, opisaną w art. 840 § 1 punkt 2 kodeksu postępowania cywilnego.

W tej sprawie wystąpił upływ długiego czasu od wydania orzeczenia. Pozwany wykazał jednak, iż przerwał bieg terminu przedawnienia. Przerwanie biegu terminu przedawnienia jest instytucją uregulowaną w art. 123 § 1 k.c. i art. 124 k.c. Bieg terminu przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Po każdym przerwaniu bieg przedawnienia biegnie na nowo, jednak przedawnienie nie biegnie, dopóki postępowanie przed sądem lub innym organem nie zostanie zakończone. Skutek przerwania biegu terminu przedawnienia wystąpił w przedmiotowej sprawie na skutek złożenia w dniu 14 marca 2019 roku (prezentata Sądu, koperty w której nadesłano wniosek brak w aktach sprawy) wniosku o nadanie klauzuli wykonalności w sprawie II 1 Co 1784/19 w trybie art. 788 k.p.c. – w sprawach VII Co 235/14 i VIII Co 329/18.

W tej sprawie brak jest więc co najmniej sześcioletniego okresu bezczynności wierzyciela pomiędzy datą uprawomocnienia się nakazu zapłaty z dnia 9 stycznia 2012 roku a datą złożenia wniosku o nadanie mu klauzuli wykonalności w trybie art. 788 k.p.c. sprawie II 1 Co 1784/19. Wyjaśnienia w tym miejscu również wymaga, że jako datę uprawomocnienia się nakazu zapłaty z dnia 9 stycznia 2012 roku tutejszy Sądu Rejonowy przyjął datę nadania mu klauzuli wykonalności w dniu 28 marca 2012 roku, gdyż brak było innych danych w tym przedmiocie w aktach sprawy, dokumentach złożonych przez strony postępowania oraz systemie elektronicznym e-Sąd (zweryfikowano z urzędu). Nie doszło więc w przedmiotowej sprawie do przedawnienia należności głównej oraz kosztów postępowania. Przedawnieniu uległa natomiast część odsetek, które stanowiąc należności okresowe należne w przyszłości – w rozumieniu art. 125 § 1 K.c., przedawniają się w terminie trzyletnim. Odsetkami takimi są odsetki należne po uprawomocnieniu się tytułu egzekucyjnego, a więc za okres od dnia 28 marca 2012 (za wcześniejszy okres stanowiąc roszczenia nie będące należnymi w przyszłości). Zagadnienie to zostało przekonująco wyjaśnione w wyroku Sądu Najwyższego z 15 stycznia 2014 roku wydanego w sprawie I CSK 197/13 ( niepublikowane – dostępne w programie komputerowym Lex). Odsetki należne pozwanemu za okres przed uprawomocnieniem się nakazu zapłaty stanowią należność zasądzoną, przedawniającą się z upływem terminu sześcioletniego.

Ponieważ zaś termin przedawnienia odsetek ustawowych wynosi 3 lata, przedawnieniu uległy odsetki od daty uprawomocnienia się nakazu zapłaty (ustalonego na dzień 28 marca 2012 roku) do daty poprzedzającej o 3 lata złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnień w spawie II 1 Co 1784/19 (prezentata na wniosku z dnia 14 marca 2019 roku ). Pozwolił na to zbyt długi okres bezczynności wierzyciela pierwotnego i jego następcy prawnego.

Powództwo podlegało oddaleniu jako niezasadne w pozostałej części.

Mając na uwadze fakt, że powódka wygrała przedmiotową sprawę jedynie w części, winna ona zwrócić na rzecz pozwanego część poniesionych przez niego kosztów postępowania (wynagrodzenie pełnomocnika profesjonalnego wstawce minimalnej). Sąd zdecydował się jednak orzec o kosztach postępowania w przedmiotowej sprawie w oparciu o treść art. 102 k.p.c. i nie obciążać jednak powódki obowiązkiem zwrotu na rzecz strony pozwanej poniesionych przez nią kosztów postępowania w odpowiedniej części. Powodów takiej decyzji Sądu było kilka, w tym charakter sprawy, trudna sytuacja materialna powódki, jej podeszły wiek, umiarkowany stopień niepełnosprawności i liczne schorzenia – w tym ortopedyczne. Ponadto, podmiot występujący w sprawie jako pozwany jest profesjonalistą, trudniącym się zawodowo obrotem i dochodzeniem wierzytelności, na stałe korzystającym z fachowej obsługi prawnej. Po trzecie, powódka była przekonana, choć błędnie, o słuszności swojego stanowiska wobec faktu, iż od chwili powstania spornego tytułu wykonawczego, który jest przedmiotem zainteresowania Sądu w przedmiotowej sprawie minął okres ponad 6 lat.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

wyrok wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego oraz powódce – dla powódki - z pouczeniem o apelacji.