Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 25 września 2018 r.

Sąd Apelacyjny – III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Iwona Krzeczowska - Lasoń (spr.)

Sędziowie: SA Lucyna Ramlo

SA Małgorzata Gerszewska

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2018 r. w Gdańsku na posiedzeniu niejawnym

w sprawie W. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o odsetki

zażalenia W. W. na postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 26 czerwca 2018 r., sygn. akt VI U 1284/18

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie.

SSA Lucyna Ramlo SSA Iwona Krzeczowska - Lasoń SSA Małgorzata Gerszewska

Sygn. akt III AUz 245/18

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 26 czerwca 2016 r. uznał się niewłaściwym do rozpoznania sprawy i na mocy art. 200 § 1 k.p.c. w zw. z art. 461 § 2 k.p.c. przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Poznaniu Wydziałowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wskazując, że W. W. zamieszkuje w miejscowości P., powiat (...), województwo (...).

Zażalenie na postanowienie wywiódł ubezpieczony, wnosząc o jego uchylenie, podnosząc, że mieszka w B. na ul. (...), a jedynie ze względów zdrowotnych przebywa w P..

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się uzasadnione.

Stosownie do treści art. 461 § 2 k.p.c. w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd, w którego okręgu ma miejsce zamieszkania strona odwołująca się od decyzji wydanej przez organ rentowy, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. Podkreślić należy, że właściwość sądu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych ma charakter właściwości wyłącznej co oznacza, że odwołanie można wnieść wyłącznie przed sąd wskazany w ustawie. Strony nie mogą zmieniać właściwości wyłącznej (art. 46 § 2 k.p.c.). Należy przy tym zwrócić uwagę na treść art. 461 § 3 k.p.c., który stanowi, iż sąd właściwy może - na zgodny wniosek stron - przekazać sprawę do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu, rozpoznającemu sprawy z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych, jeżeli przemawiają za tym względy celowości. Sąd nie może przekazać sprawy innemu równorzędnemu sądowi z urzędu (por. M. Cholewa – Klimek, Postępowanie sądowe sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, Lexis Nexis, Warszawa, 210, str. 167).

Ustawodawca ustanawiając w art. 461 § 2 k.p.c. generalną regułę, że właściwy w sprawach z zakresu ubezpieczenia społecznego jest sąd, w którego okręgu ma miejsce zamieszkania strona odwołująca się od tej decyzji uznał, że elementem decydującym jest ułatwienie ubezpieczonym załatwiania ich spraw. Zważywszy, że są to często osoby mające z powodu wieku, stanu zdrowia, sytuacji rodzinnej lub stanu majątkowego ograniczoną mobilność, umożliwienie im załatwiania spraw w sądzie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania ubezpieczonego jest w pełni uzasadnione.

Sąd Okręgowy ustalił w przedmiotowej sprawie, że odwołujący zamieszkuje w miejscowości P. powiat (...), nie wskazując jakie fakty i okoliczności za takim ustaleniem przemawiają. Z tym ustaleniem Sąd Apelacyjny nie zgadza się.

Rozpatrując kwestię stałego miejsca zamieszkania wnioskodawcy Sąd Apelacyjny ocenił, zgodnie z art. 25 kodeksu cywilnego, czy zachodzą w tym przypadku jednocześnie dwie przesłanki faktyczne świadczące o danym miejscu zamieszkania, tj.: przebywanie w znaczeniu fizycznym w określonej miejscowości (corpus) i zamiar stałego pobytu (animus) w niej, albowiem tylko ich łączne występowanie decyduje o miejscu zamieszkania w danej miejscowości. Nie stanowi bowiem o miejscu zamieszkania w rozumieniu powołanego przepisu fakt, że występuje jedna z wymienionych przesłanek, polegająca na samym tylko zamieszkaniu w sensie fizycznym, jednak bez zamiaru stałego pobytu, bądź sam zamiar przebywania, bez faktycznego zamieszkiwania i przebywania.

W orzecznictwie wyraźnie podkreśla się, że faktyczne przebywanie w danej miejscowości nie może być rozumiane jedynie jako pobyt wymuszony koniecznością wykonywania w niej swych obowiązków pracowniczych czy zarobkowych, ale musi mieć ono jednocześnie cechy założenia tam ośrodka swoich osobistych i majątkowych interesów. Przebywanie w miejscowości bowiem musi wiązać się ze skupieniem w niej życiowej aktywności, związanej nie tylko z pracą, ale również z rodziną (postanowienie NSA w Warszawie z dnia 30 marca 2006 r., sygn. akt I OW 265/05, Lex nr 198360, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 stycznia 2009 r., sygn. akt II FSK 896/08, Lex 478565, ).

Analizując w tym kontekście okoliczności pobytu skarżącego w miejscowości P., Sąd Apelacyjny nie stwierdził, że mają one charakter stałego zamieszkania. Z analizy akt sprawy wynika, postępowanie w sprawie zostało zainicjowane pismem z dnia 22 stycznia 2018 r. w którym skarżący zgłosił żądanie przyznania mu odsetek (k- 22 akt ZUS) i wskazał adres zamieszkania B. na ul. (...) oraz adres do doręczeń P. ul. (...) W odwołaniu od decyzji z dnia 17 kwietnia 2018 r. skarżący wskazał adres P. ul.(...). jako adres do doręczeń (k.3 a.s.). W postępowaniu incydentalnym o ustanowienie pełnomocnika z urzędu, w pozycji 7 oświadczenia o staniu rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania wnioskodawca wskazał miejscowość - B. i datę - 19 czerwca 2018 r. Brak jest więc jednoznacznych dowodów, że w miejscowości P. koncentruje się jego życie rodzinne i majątkowe. W ocenie Sądu Apelacyjnego przytoczone okoliczności oraz jego ocena nie wykazały, że pomimo za mieszkania w sensie fizycznym w miejscowości P., ma zamiar stale tam przebywać. Wniosek ten potwierdza oświadczenie ubezpieczonego zawarte w zażaleniu, że zamieszkuje on w B. na ul. (...). Tak więc Sąd odwoławczy uznał, że w rozpoznawanej sprawie miejscem zamieszkania ubezpieczonego, decydującym o właściwości miejscowej sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w przedmiotowej sprawie, niewątpliwie jest B..

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że je uchylił.

SSA Lucyna Ramlo SSA Iwona Krzeczowska - Lasoń SSA Małgorzata Gerszewska