Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 15 marca 2019 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach w I Wydziale Cywilnym

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2019 roku w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi A. S.

na przewlekłość postępowania w zawisłej przed Sądem Rejonowym w S.

pod sygnaturą akt I 1 Nc 1626/14 i przed Sądem Okręgowym w K. pod sygnaturą akt III Cz 494/16 sprawie z powództwa L. J., A. S., J. J. i K. S. przeciwko H. C., M. C., A. C. (1) i A. C. (2) o zapłatę,

p o s t a n a w i a

1)  stwierdzić, że w postępowaniu o sygnaturze akt I 1 Nc 1626/14 akt, toczącym się przed Sądem Rejonowym w S. z powództwa L. J., A. S.,

J. J. i K. S. przeciwko H. C., M. C., A. C. (1) i A. C. (2) o zapłatę, nastąpiła przewlekłość postępowania;

2)  przyznać skarżącemu A. S. od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w S. 2 000 (dwa tysiące) złotych;

3)  oddalić skargę w pozostałym zakresie;

4)  zwrócić skarżącemu uiszczoną opłatę od skargi.

SSA Tomasz Ślęzak SSA Ewa Tkocz SSA Roman Sugier

Sygn. akt I S 5/19

UZASADNIENIE

Skarżący A. S. wniósł do Sądu Rejonowego w S. skargę o stwierdzenie przewlekłości postępowania prowadzonego w tym Sądzie pod sygnaturą akt I 1 Nc 1626/14 i w Sądzie Okręgowym w K. pod sygnaturą akt III Cz 494/16 w zakresie nierozpoznania wniosku z dnia 21 czerwca 2017 r., w okresie od 20 lipca 2017 r. do dnia wniesienia skargi i domagał się przyznania na jego rzecz 5 000 złotych oraz zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skarżący podał, że Sąd Rejonowy nadał klauzulę wykonalności w dniu 21 kwietnia 2017 r. postanowieniu Sądu Okręgowego z dnia 19 października 2016 r., lecz nie orzekł w przedmiocie kosztów postępowania klauzulowego. Wnioskiem z dnia 21 czerwca 2017 r. pełnomocnik skarżącego zwrócił się o uzupełnienie postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności w tym zakresie i wniosek ten do chwili wniesienia skargi nie został rozpoznany pomimo monitów z dnia 4 kwietnia 2018 r. i 28 czerwca 2018 r. Zdaniem skarżącego, ponieważ pismami z tego samego dnia tj. 21 czerwca 2017 r. wpłynęły do Sądu Okręgowego dwa wnioski: o sprostowanie i uzupełnienie postanowienia tego Sądu postanowienia z dnia 19 października 2016 r., nic nie stało na przeszkodzie, biorąc pod uwagę że wniosek o sprostowanie został rozpoznany, by w tym samym czasie rozpoznać drugi wniosek.

W odpowiedziach na skargę Prezes Sądu Okręgowego w K. wniósł o oddalenie skargi podnosząc, że w sprawie III Cz 494/16 klauzula wykonalności została nadana orzeczeniu Sądu Okręgowego przez Sąd Rejonowy i bieg wnioskowi o uzupełnienie postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności powinien nadać Sąd pierwszej instancji. Natomiast Prezes Sądu Rejonowego wniósł o odrzucenie skargi podnosząc, że najprawdopodobniej omyłkowo w treści klauzuli nie zamieszczono postanowienia o kosztach. W uzasadnieniu tej odpowiedzi jednocześnie podano, że wierzyciel wniósł o uzupełnienie postanowienia 23 czerwca 2017 r. do Sądu Okręgowego, gdzie wówczas znajdowały się akta, a po ich zwrocie przeoczono wniosek o uzupełnienie postanowienia. Obecnie zarządzono, aby zwrócić się do wierzyciela o przedłożenie błędnego tytułu wykonawczego, celem zastąpienia go prawidłowym. Dlatego w ocenie Prezesa Sądu Rejonowego w S. skarga dotyczy wydania stronie prawidłowej treści tytułu wykonawczego, natomiast zarządzenie sędziego o nadaniu klauzuli wykonalności z dnia 13 marca 2017 r. przyznawało wierzycielowi koszty postępowania klauzulowego.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył co następuje.

Przebieg i kolejność czynności podejmowanych w sprawie zarówno przez Sąd Rejonowy w S. jak i Sąd Okręgowy w K. nie budzą wątpliwości i zostały opisane zarówno w uzasadnieniu skargi jak i odpowiedziach na skargę. Chronologię tych czynności należy uzupełnić jedynie o zwrócenie uwagi na to, że wbrew stanowisku Prezesa Sądu Rejonowego w S., akta sprawy w dacie wpływu do Sądu Okręgowego w K. wniosku o uzupełnienie w dniu 23 czerwca 2017 r. nie znajdowały się w tym sądzie, zostały przesłane dopiero 17 lipca 2017 r. (karta 283 akt). Wniosek o sprostowanie postanowienia z dnia 19 października 2016 r. został rozpoznany 20 lipca 2017 r. Sąd Okręgowy nie rozpoznał wniosku o uzupełnienie postanowienia Sądu Rejonowego o nadaniu klauzuli wykonalności w zakresie kosztów postępowania klauzulowego ponieważ rozpoznać ten wniosek powinien Sąd Rejonowy, w którym jak wynika z akt, zarządzeniem z dnia 13 marca 2017 r. wydano stosowne zarządzenie, tyle tylko, że w treści klauzuli wykonalności nie zamieszono rozstrzygnięcia o kosztach postępowania klauzulowego. W uzasadnieniu odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Rejonowego w S. przyznał, że omyłkowo w treści klauzuli wykonalności nie zamieszczono postanowienia o kosztach, a po zwrocie akt przeoczono wniosek o uzupełnienie postanowienia.

Dlatego uznać należy, że skarga zasługuje na uwzględnienie ale tylko w stosunku do czynności, czy raczej ich braku, w Sądzie Rejonowym w S.. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu którego skarga dotyczy nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy albo też dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania). Dla stwierdzenia, czy doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności, uwzględniając łączny dotychczasowy czas postępowania do chwili rozpoznania skargi.

W okolicznościach tej sprawy w Sądzie Rejonowym w S. wydane zostało wprawdzie zarządzenie nakazujące wydanie wierzycielowi tytułu wykonawczego, którym jest postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 19 października 2016 r. i przyznanie kosztów postępowania klauzulowego, ale w postanowieniu klauzulowym, co zostało przyznane, rozstrzygnięcie w przedmiocie tych kosztów nie zostało zamieszczone, co pozbawiło wierzyciela tytułu wykonawczego w tym zakresie. Wyjaśnienia Prezesa Sądu Rejonowego w S. dotyczące przyczyn „przeoczenia” wniosku o uzupełnienie postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności z dnia 21 czerwca 2017 r., kierowanego błędnie do Sądu Okręgowego w K., być może stanowiłyby usprawiedliwienie dla nierozpoznania tego wniosku niezwłocznie, ale już brak podjęcia czynności, po kolejnym zwrocie akt z Sądu Okręgowego w dniu 27 września 2017 r. (karta 296 akt), a także na skutek monitów pełnomocnika skarżącego zarówno w formie pisma procesowego z dnia 4 kwietnia 2018 r. (karta 315 akt), jak i skargi administracyjnej z dnia 28 czerwca 2018 r. (karta 331 akt) i podjęcie tych czynności dopiero na skutek skargi na przewlekłość postępowania powoduje, że skargę należy uznać za uzasadnioną w stosunku do Sądu Rejonowego w S.. Należy zatem uznać, że do przewlekłości postępowania doszło od dnia 28 września 2017 r. tj. daty wydania zarządzenia w Sądzie Rejonowym w S., bez podjęcia czynności w przedmiocie wniosku o uzupełnienie postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności z dnia 21 czerwca 2017 r., do dnia wniesienia skargi.

Gdy chodzi o wysokość sumy pieniężnej przyznawanej w razie stwierdzenia przewlekłości postępowania, kierując się przesłankami zawartymi w art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki należało uznać, że kwota 2 000 złotych będzie adekwatna w okolicznościach tej sprawy. Czas oczekiwania na możliwość egzekwowania należnych kosztów postępowania klauzulowego jest wprawdzie długi, ale sam skarżący przyznał w uzasadnieniu skargi, że chodzi o błahą sprawę wpadkową, jaką jest uzupełnienie orzeczenia o nadaniu klauzuli wykonalności w zakresie kosztów postępowania w kwocie 120 złotych. Nie bez znaczenia jest tu także kwota kosztów o które chodzi, w proporcji do żądanej w skardze sumy pieniężnej w wysokości 5 000 złotych. Należało zatem przyznać skarżącemu najniższą, przewidzianą w wymienionym przepisie kwotę 2 000 złotych.

W pozostałym zakresie skarga została oddalona i dotyczy to zarówno żądania w zakresie przyznania sumy pieniężnej ponad 2 000 złotych, jak i żądania stwierdzenia przewlekłości postępowania przed Sądem Okręgowym, z przyczyn wyżej podanych.

Z tych względów Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 12 ust. 1. 2 w związku z art. 2 ust. 1 i 2 i art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, orzekł jak w sentencji postanowienia.

SSA Tomasz Ślęzak SSA Ewa Tkocz SSA Roman Sugier