Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 117/19

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

R. P.

1 .oskarżonego R. P. w miejsce zarzucanego czynu, uznano za winnego tego że w dniu 8 października 2019 roku, w S., woj. (...) dokonał uszkodzenia ciała P. H. w ten sposób, że zadał mu wyostrzonym kawałkiem blachy jedno uderzenie w okolicę klatki piersiowej oraz dwa uderzenia w lewą nogę, wskutek czego P. H. doznał rany kłutej bocznej lewej strony klatki piersiowej w linii pachowej przedniej o głębokości 3 cm,, rany kłutej uda lewego na powierzchni przednio-bocznej o głębokości 5 cm oraz rany kłutej uda lewego na powierzchni boczno-tylnej o głębokości 4 cm, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów jego ciała na czas powyżej 7 dni, przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym w warunkach art. 64§1 kk, w ciągu 5 lat po odbyciu łącznie co najmniej roku kary pozbawienia wolności wymierzonej za przestępstwo rozboju, czym wyczerpał dyspozycję art. 157§1 kk w zw. z art. 64§2 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

P. H. i R. P. znali się od wielu lat. Nie utrzymywali jednak ze sobą kontaktów towarzyskich ze względu na istniejący pomiędzy nimi od długiego czasu konflikt. Przez pewien czas swojego życia, obaj odbywali kary pozbawienia wolności. Ostatnio w dniu 29 września 2019 roku P. H. wyszedł na wolność. Obaj odwiedzali wspólnego znajomego M. M. w jego domu. M. M. jest osobą niepełnosprawną i ma bardzo duże trudności z poruszaniem się. W przypadkach takich sporadycznych spotkań, P. H. zawsze żądał aby oskarżony opuścił mieszkanie, a w razie odmowy sam je opuszczał.

Pewnego dnia, po opuszczeniu przez P. H. Zakładu Karnego, w mieszkaniu M. M. przebywali znajomi K. B., H. M. i S. S. (2). P. H. też z nimi był. Siedzieli w pokoju i wspólnie spożywali alkohol. W pewnej chwili do mieszkania wszedł R. P.. Stanął w kuchni. Gdy P. H. go zobaczył, od razu wstał z fotela, doszedł do niego i zażądał opuszczenia mieszkania. Oskarżony nie chciał wyjść. W kuchni doszło pomiędzy nimi do szarpaniny, podczas której P. H. uderzył oskarżonego w twarz. Po tym R. P. wyszedł z mieszkania, a P. H. wrócił do znajomych.

Po upływie około tygodnia, 8 października 2019 roku, najpierw około godziny 09:00 przyszedł do M. M. R. P.. Wziął od niego baniak 5-cio litrowy wody aby zanieść koledze, który nie miał wody. Posiedział 10 minut i poszedł.

Następnie, około godziny 13:00 przyszedł P. H. i wspólnie z M. M. spożywali alkohol. Około godziny 15:00 wszedł do mieszkania R. P. i stanął w progu pomiędzy kuchnią a pokojem, w którym na fotelu siedział P. H.. M. M. widząc go od razu powiedział aby poszedł, ponieważ nie chce aby doszło do jakiejś awantury. P. H. wstał z fotela, stanął przed nim w bardzo bliskiej odległości - twarzą w twarz, wyciągnął w jego kierunku ręce opierając je o futryny drzwi i powiedział wulgarnie aby opuścił mieszkanie, bo w przeciwnym razie on to zrobi.

Po tych słowach, oskarżony nic nie odzywając się, wyjął z torby kawałek wyostrzonej blachy i zadał mu cios w okolicę klatki piersiowej, po czym ugodził go jeszcze dwukrotnie w lewe udo. P. H. osunął się na podłogę, a oskarżony odwrócił się i wyszedł z mieszkania.

M. M. krzyknął do niego „co ty narobiłeś” , po czym szybko doczołgał się do P. H. i zaczął udzielać mu pomocy. Wezwał pogotowie i policję.

Po wyjściu z mieszkania R. P. wyrzucił kawałek wyostrzonej blachy. Tego samego dnia został zatrzymany przez policję.

W wyniku zdarzenia P. H. doznał rany kłutej bocznej lewej strony klatki piersiowej w linii pachowej przedniej, rany kłutej uda lewego na powierzchni przednio-bocznej, rany kłutej uda lewego na powierzchni boczno-tylnej (nieco powyżej powyższej rany). Obrażenia te spowodowały naruszenie czynności narządów jego ciała na czas powyżej 7 dni.

R. P. nie cierpi na chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe. Jest uzależniony od alkoholu. W chwili popełnienia zarzucanego czynu miał prawidłowo zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Oskarżony ma negatywną opinię, nadużywa alkoholu, jest agresywny, nieobliczalny, nie utrzymywał kontaktu z rodziną.

zeznania:

M. M.

P. H.

zeznania:

K. B.

H. M.

M. M.

zeznania M. M.

zeznania M. M.

częściowo wyjaśnienia

R. P.

opinia lekarska

zeznania M. M.

wyjaśnienia R.

P.

protokół zatrzymania

opinia lekarska

opinia sądowo-psychiatryczna

wywiad środowiskowy

45-47, 89

49-51, 263-268

133-134

136-137

45-46

89, 305-307

89

82-83

55-56

89

82-83

31

55-56

139

187

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Ustalenia faktyczne odnośnie przebiegu zajścia z 8 października 2019 roku Sąd oparł przede wszystkim na zeznaniach M. M. uznając je za szczere i przekonywujące. M. M. spotykał się zarówno z oskarżonym jak i pokrzywdzonym, obaj byli jego kolegami i traktował ich jednakowo, wobec czego nie miał żadnych powodów aby celowo obciążać swoimi zeznaniami oskarżonego.

Z jego relacji wynika, że gdy R. P. wszedł do mieszkania i stanął w drzwiach do pokoju, to zwrócił się do niego słowami aby poszedł, bo nie chce awantury. Wtedy P. H. wstał z fotela stojącego tuż przy drzwiach, stanął naprzeciwko oskarżonego, w bardzo bliskiej odległości ( twarzą w twarz), ręce oparł o futryny drzwi i powiedział do niego wulgarnie aby opuścił mieszkanie. M. M. obserwował zdarzenie siedząc na wersalce, stojącej na wprost drzwi dzielących kuchnię od pokoju. Oskarżony stał w progu przodem do P. H. i jednocześnie przodem do M. M., a P. H. stał tyłem do M. M. i częściowo zasłaniał mu oskarżonego. M. M. zeznał, że po wulgarnych słowach P. H., oskarżony nic nie odzywając się, zaczął wykonywać ruchy pchnięcia w kierunku pokrzywdzonego, który osunął się na podłogę, po czym bez słowa wyszedł z mieszkania. M. M. nie widział narzędzia, którym oskarżony posłużył się. Jednocześnie był pewny, że zanim to nastąpiło P. H. nie zamachnął się na niego.

Relację M. M. Sąd uznał za wiarygodną i nie nasuwającą żadnych zastrzeżeń. W znacznej części koresponduje ona z wyjaśnieniami oskarżonego, który przyznał, że zadał ciosy pokrzywdzonemu w okolicę żeber i nogę kawałkiem wyostrzonej blachy, przy czym stanowczo zaprzeczył aby chciał go zabić.

R. P. przyznał, że blachę tę nosił ze sobą w obawie przed P. H. od czasu wcześniejszego zdarzenia w mieszkaniu M. M., kiedy to pokrzywdzony uderzył go w twarz uszkadzając mu zęba. Przyznał również, że po zajściu wyrzucił ją. Blacha ta nie została odnaleziona w toku postępowania. Powyższe wyjaśnienia Sąd uznał za prawdziwe.

Bezspornym jest, że obaj mężczyźni od lat byli ze sobą skłóceni, nie utrzymywali ze sobą kontaktów towarzyskich i niemal każde przypadkowe spotkanie kończyło się wrogą konfrontacją, co obaj przyznali. Niewątpliwym jest, że podczas wcześniejszego spotkania u M. M., P. H. także domagał się niezwłocznego opuszczenia mieszkania przez oskarżonego, a gdy ten nie zareagował, doszło do kłótni, podczas której P. H. uderzył go w twarz, co potwierdził w swoich zeznaniach.

Jednocześnie jednak oskarżony odnośnie zdarzenia z 8 października 2019 roku twierdził, że to P. H. był stroną atakującą, kazał mu wyjść i pytał czy chce się z nim bić. W swoich relacjach podawał, że przy tym zamachnął się na niego lub wystawiał ręce do przodu, a oskarżony myśląc, że zacznie go bić, odgiął mu rękę i dźgnął go blachą w żebra z lewej strony. P. H. przewrócił się, ale chciał go kopać nogami, dlatego jeszcze dwa razy dźgnął go blachą w nogę, po czym wyszedł z mieszkania.

Sąd uznał, że relacja oskarżonego, w której przedstawił siebie jako wyłącznie broniącego się przed atakiem P. H. jest nieprzekonywująca i stanowi przyjętą linię obrony. Niewątpliwym bowiem jest, że w czasie zajścia - pokrzywdzony ani nie uderzył oskarżonego ani też nie trzymał w ręku żadnego przedmiotu, którym mógłby ewentualnie zrobić mu krzywdę. M. M. zaprzeczył także słowom oskarżonego, że pokrzywdzony chciał się z nim bić. W tej sytuacji zadawanie ciosów tak niebezpiecznym narzędziem przez oskarżonego było zupełnie nieuzasadnione.

Relacja M. M. w połączniu z wyjaśnieniami R. P. znalazła potwierdzenie w opinii biegłego lekarza chirurga, której wnioski Sąd w pełni podzielił. Z opinii tej wynika, że w wyniku zdarzenia pokrzywdzony doznał obrażeń, szczegółowo opisanych w opinii, powodujących naruszenie czynności narządów ciała na czas powyżej 7 dni, przy czym biegły uznał, że obrażenia te mogły powstać w opisanych wyżej okolicznościach.

Sąd podzielił także wnioski zawarte w opinii psychiatrycznej, dotyczącej oskarżonego jako że nie nasuwa zastrzeżeń.

Zeznania pokrzywdzonego nie mogły stanowić podstawy dla poczynienia ustaleń faktycznych odnośnie przebiegu zdarzenia, bowiem pokrzywdzony nie pamiętał jego okoliczności. Pamiętał jedynie, że siedział w fotelu u M. M. i że R. P. ugodził go w lewy bok, przy czym nie widział czym, a następnie gdy zaczął bronić się nogami to stracił przytomność.

W ocenie Sądu okoliczności faktyczne wskazują, że tak gwałtowną reakcję oskarżonego spowodował fakt, że po wejściu do mieszkania M. M., pokrzywdzony doszedł do niego i stojąc twarzą w twarz wulgarnymi słowami zażądał opuszczenia mieszkania.

Nie bez znaczenia był również fakt ostrego konfliktu między mężczyznami oraz fakt choćby wcześniejszego zdarzenia, kiedy oskarżony został uderzony przez pokrzywdzonego w twarz.

Obaj mężczyźni podczas zajścia znajdowali się pod działaniem alkoholu. Oskarżony przyznał, że wcześniej wypił 0,5 litra wódki z kolegą. Wprawdzie na rozprawie temu zaprzeczył, ale tym zaprzeczeniom Sąd nie dał wiary, ponieważ nie potrafił wytłumaczyć dlaczego na etapie śledztwa wyjaśniał inaczej.

Oskarżony jest postrzegany jako osoba nadużywająca alkoholu i agresywna, na co wskazuje treść wywiadu środowiskowego. Uzależnienie od alkoholu stwierdzili u niego także biegli psychiatrzy. Podobnie pokrzywdzony - w oczach swojej byłej konkubiny I. P. uchodzi za osobę przejawiającą agresję i skłonność do nadużywania alkoholu.

Wobec tych okoliczności niewątpliwym jest, że wpływ na tę gwałtowną reakcję oskarżonego miał również spożyty przez niego wcześniej alkohol, co oczywiście nie może tłumaczyć ani usprawiedliwiać jego zachowania.

Zeznania świadków K. K., K. B., B. K., D. M., S. S. (2), H. M. nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna

skazania

zgodna z zarzutem

3.2. Podstawa prawna skazania niezgodna z zarzutem

1.

R. P.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W przypadku przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu znamiennego skutkiem, o kwalifikacji prawnej decyduje przede wszystkim powstały skutek, zaś usiłowanie przestępstwa zagrożonego karą surowszą można przypisać sprawcy tylko wtedy, gdy w zamiarze popełnienia takiego przestępstwa zmierzał bezpośrednio ku jego dokonaniu, a zamierzonego skutku nie osiągnął z przyczyn od niego niezależnych. (wyrok S N z 5.04. 1976 r. IV KR 33/76).

Dla ustalenia zamiaru pozbawienia życia konieczne jest by analiza całokształtu okoliczności przedmiotowych ( tj. rodzaj, rozmiary użytego narzędzia, ilość uderzeń, siłę, z jaką zostały zadane, umiejscowienie ciosów, przebieg rany) i podmiotowych ( tj. właściwości i warunki osobiste sprawcy, jego dotychczasowy tryb życia, pobudki, motywy działania, stosunki panujące między sprawcą a pokrzywdzonym, okoliczności, tło zajścia, zachowanie się przed i po popełnieniu czynu) wskazywała na to, że sprawca powodując uszkodzenia ciała chciał lub godził się na najpoważniejszy skutek swego działania – śmierć osoby pokrzywdzonej.

Sąd analizując wskazane wyżej okoliczności przedmiotowe i podmiotowe uznał, że brak jest wystarczających podstaw do przyjęcia, że oskarżony usiłował dokonać zabójstwa P. H.. Uzewnętrznione przejawy zachowania oskarżonego wskazują, że swoim zamiarem nie obejmował skutku, jaki mógł nastąpić w wyniku jego działania, czyli śmierci człowieka.

Nie zawsze bowiem użycie niebezpiecznego narzędzia, a takim niewątpliwie był kawałek wyostrzonej blachy - oznacza, że sprawca miał zamiar, choćby ewentualny wywołania skutku śmiertelnego.

Przy tej ocenie Sąd uwzględnił fakt, że oskarżony zadał pokrzywdzonemu ciosy z niedużą siłą, o czym świadczy głębokość ran oraz fakt, że pokrzywdzony nie doznał obrażeń organów wewnętrznych. Z opinii lekarskiej wynika, że rana klatki piersiowej miała głębokość 3 cm i nie przebijała całej grubości ściany klatki piersiowej, a rany kłute uda lewego: jedna głębokość 5 cm, a druga głębokość 4 cm – kierowały się w mięśnie i słabo krwawiły, założono sączki opatrunki. Powyższe wskazuje, że nie zaistniał stan zagrożenia dla życia pokrzywdzonego.

Okoliczności sprawy wskazują, że tłem tego nieszczęśliwego zdarzenia był istniejący między mężczyznami konflikt i związany z tym stan ciągłego napięcia, poddenerwowania w sytuacjach przypadkowych spotkań - podczas ostatniego spotkania pokrzywdzony uderzył oskarżonego, na skutek czego ten opuścił mieszkanie M. M..

W ocenie Sądu oskarżony nie planował wcześniej zabójstwa P. H., a zadanie ciosów kawałkiem blachy było nieuzasadnione, nastąpiło niespodziewanie i zupełnie bezmyślnie w reakcji na nagłe zbliżenie się pokrzywdzonego i jego agresję słowną. Oskarżony nie wykazywał determinacji w dążeniu do ewentualnego pozbawienia życia, ponieważ po zadaniu trzech niezbyt silnych ciosów nie kontynuował dalej ataku i wyszedł z mieszkania. Podczas zajścia nie wypowiadał wobec pokrzywdzonego żadnych gróźb ani słów świadczących o zamiarze pozbawienia go życia. Niewątpliwie jednym z głównych powodów agresywnego zachowania oskarżonego był fakt, że znajdował się pod działaniem alkoholu, ale to oczywiście nie może stanowić usprawiedliwienia jego zachowania.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że oskarżonemu można przypisać jedynie działanie z tzw. zamiarem ogólnym spowodowania uszkodzenia ciała, który obejmuje faktycznie powstałe następstwa zadanych umyślnie obrażeń. Przedstawione wyżej okoliczności sprawy wskazują, że oskarżony atakując pokrzywdzonego, miał świadomość możliwości spowodowania u niego obrażeń, co nie oznacza przecież jednocześnie akceptacji skutku śmiertelnego.

W efekcie jego zachowania, P. H. doznał obrażeń ciała kwalifikowanych z art. 157§1 kk i Sąd uznał, że wina i sprawstwo oskarżonego zostały udowodnione w tym zakresie.

Oskarżony popełnił przypisany mu czyn w warunkach recydywy szczególnej z art. 64§2 kk , tj. będąc uprzednio skazanym w warunkach określonych w art. 64§1 kk, w ciągu 5 lat po odbyciu łącznie co najmniej roku kary pozbawienia wolności wymierzonej za przestępstwo rozboju.

R. P. został skazany:

- wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z 4 października 2010 roku, sygn. akt (...) za czyn wyczerpujący dyspozycję 278§1 kk w zw. z art. 278§5 kk w zw. z art. 64§1 kk na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 19 listopada 2010 roku do 18 lipca 2011 roku z zaliczeniem na jej poczet okresu zatrzymania w dniu 5 marca 2010 roku (odpis wyroku k.257, obliczenie kary k.258),

- następnie wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z 4 marca 2014 roku, sygn. akt (...) za czyn popełniony 12 października 2013 roku, wyczerpujący dyspozycję art. 280§1 kk, art. 157§2 kk, art. 275§1 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 64§1 kk na podstawie art. 280§1 kk w zw. z art. 11§3 kk na karę 2 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał od 13 października 2013 roku do 4 marca 2014 roku, od 15 września 2014 roku do 6 lipca 2016 roku i od 8 listopada 2016 roku do 25 kwietnia 2017 roku (odpis wyroku k.143-144, obliczenie kary k. 149).

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. P.

1

3, 4

Na korzyść oskarżonego poczytano:

- fakt przyznania się do spowodowania obrażeń ciała u pokrzywdzonego kawałkiem wyostrzonej blachy, wyrażenie żalu i przeproszenie pokrzywdzonego.

Na niekorzyść uwzględniono:

- negatywną opinię środowiskową,

- działanie pod wpływem alkoholu,

- fakt nieuzasadnionego, nagłego i agresywnego zaatakowania pokrzywdzonego niebezpiecznym narzędziem, oddalenie się z miejsca zdarzenia i brak zainteresowania losem pokrzywdzonego

- działanie w warunkach recydywy szczególnej z art. 64§2 kk.

W ocenie Sądu wymierzona kara 5 lat pozbawienia wolności jest współmierna do stopnia winy oskarżonego, wagi czynu, stopnia jego społecznej szkodliwości oraz czyni zadość ustawowym dyrektywom wymiaru kary.

Sąd orzekł o zwrocie osobom uprawnionym dowodów rzeczowych zabezpieczonych w toku postępowania oraz o złożeniu do depozytu sądowego dowodów, co do których istnieje wątpliwość, komu należy je wydać.

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

2

Na podstawie art. 63§1 kk zaliczono oskarżonemu na poczet kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w tej sprawie od 8 października 2019r., godz. 20:45 do 6 listopada 2019r. godz. 20:45.

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

5

6

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu Sąd orzekł w oparciu o §2, §17 ust. 2 pkt 5, § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz.U z 2019 r., poz. 18).

Zgodnie z art.624§1kk i art.17 ust 1 ustawy z 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych- Dz.U. z 1983r. Nr 49, poz.223 z późniejszymi zmianami Sąd zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych i przejął je na rachunek Skarbu Państwa uznając, że uiszczenie ich byłoby dla niego zbyt uciążliwe ze względu na orzeczoną długoterminową karę pozbawienia wolności.

8. PODPIS