Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI Ka 967/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący sędzia Dariusz Prażmowski

Sędziowie Kazimierz Cieślikowski

del. Piotr Pawlik

Protokolant Dominika Koza

przy udziale Justyny Smużyńskiej Prokuratora Prokuratury Rejonowej G. w G.

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2020 r.

sprawy M. Z. ur. (...) w P.

syna J. i E.

oskarżonego z art. 158 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 23 maja 2019 r. sygnatura akt III K 540/17

na mocy art. 437 § 1 kpk i art. 636 § 1 kpk

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania odwoławczego w kwocie 20 zł (dwadzieścia złotych) i wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 120 zł (sto dwadzieścia złotych).

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 967/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 maja 2019 r. sygnatura III K 540/17

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.Wnioski

uchylenie

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza prawa materialnego a to art. 158 § 1 k.k. przez niezasadne przyjęcie, iż oskarżony swym zachowaniem wyczerpał dyspozycję powołanego przepisu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W orzecznictwie Sądu Najwyższego i piśmiennictwie konsekwentnie podkreśla się, iż obraza prawa materialnego polega na jego wadliwym zastosowaniu w orzeczeniu, które oparte jest na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych. Nie można więc mówić o obrazie prawa materialnego w sytuacji, gdy wadliwość orzeczenia w tym zakresie jest wynikiem błędnych ustaleń faktycznych, przyjętych za jego podstawę lub naruszenia przepisów procesowych (...). Nie można zatem skutecznie postawić tego zarzutu - jak to czyni skarżący - z jednoczesnym kwestionowaniem przepisów postępowania w tym samym zakresie (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 lutego 2019 r. sygn. V KK 3/19, Prok.i Pr.-wkł. 2019/9/16, KZS 2019/9/23).

Nie można mówić o obrazie prawa materialnego w sytuacji, gdy wadliwość orzeczenia w tym zakresie jest wynikiem błędnych ustaleń faktycznych, przyjętych za jego podstawę lub naruszenia przepisów procesowych. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia z dnia 5 lutego 2019 r. sygn. V KK 600/18, Prok.i Pr.-wkł. 2019/7-8/21, KZS 2019/7-8/38).

Postawiony zarzut należy zatem odczytywać jako kwestionowanie ustaleń faktycznych w zakresie w jakim przyjęto, iż pozwalają one na przypisanie oskarżonemu popełnienia czynu.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku byłby zaś słuszny jedynie wtedy, gdyby Sąd I instancji oparł wyrok swój na faktach nie znajdujących potwierdzenia w wynikach przeprowadzonego postępowania dowodowego albo też z prawidłowo ustalonych faktów tych wyprowadziłby wnioski niezgodne z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy lub doświadczenia życiowego.

Ponadto w zakresie ustaleń faktycznych i oceny dowodów podkreślić trzeba, że zasada tłumaczenia wątpliwości na korzyść obwinionego nie polega na obowiązku automatycznego wyboru najkorzystniejszej wersji wynikającej z wyjaśnień i zeznań o niejednakowej treści. Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku nie może zaś sprowadzać się do samej tylko odmiennej oceny materiału dowodowego ( tak wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 5 czerwca 1992 r., sygn. II AKr 116/92 - KZS 1992/3-9/129).

Sąd Okręgowy analizując sposób rozumowania i wnioskowania Sądu I instancji zaprezentowany w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku nie znalazł podstaw do kwestionowania oceny i analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i w pełni je podzielił. Sąd I instancji poczynił właściwe ustalenia faktyczne w oparciu o właściwie zgromadzony materiał dowodowy. Ocena dowodów zaprezentowana przez Sąd Rejonowy nie jest w żadnym razie dowolną, lecz przeciwnie jest obiektywna i bezstronna, w trakcie której nie przekroczono granic swobodnej oceny dowodów jak i logicznego rozumowania.

Sąd Rejonowy ustalenia stanu faktycznego zbudował w oparciu o zeznania pokrzywdzonych oraz osób, które towarzyszyły im podczas dyskoteki, a to A. M. i małżeństwa J., wskazując, że korespondują ze sobą tworząc spójną całość. Nieścisłości pojawiające się w ich relacjach nie są tego rodzaju, by podważały wiarygodność ich zeznań, bowiem wynikają one z dynamiki samego zajścia, a na dalszym etapie postępowania związane były z upływem czasu od zdarzenia, co w naturalny sposób musiało wpłynąć na ścisłość relacji i obniżyło szczegółowość relacji świadków. Podkreślił Sąd, że z zeznań wymienionych świadków wynika, że ci sami mężczyźni, którzy podjęli interwencję na sali tanecznej wyprowadzili na zewnątrz pokrzywdzonych i to ci sami mężczyźni byli sprawcami pobicia. Bez znaczenia w ocenie Sądu Rejonowego pozostawała okoliczność, że formalnie oskarżeni nie byli zatrudnieni jako ochroniarze, choć tak byli określani przez pokrzywdzonych. Z całą pewnością byli pracownikami lokalu i to oni jako jedyni podjęli interwencję na sali tanecznej. Jednocześnie ani pokrzywdzeni ani świadkowie nie mieli absolutnie żadnego powodu pomawiać oskarżonych, o czyny których ci mieli nie popełnić, albowiem nie znali ich i nie byli ze sobą w żadnej komitywie. Byli to dla pokrzywdzonych ludzie obcy. Sąd I instancji wskazał, że próba przedstawienia odmiennie sytuacji, jaka rozegrała się w dniu 22 maja 2012 roku w klubie (...) jest oderwana od rzeczywistości i zmierza jedynie do umniejszenia odpowiedzialności karnej oskarżonych za popełniony czyn, w którym zresztą brał udział jeszcze jeden mężczyzna.

Wskazał także Sąd, że choć interweniujący na miejscu zdarzenia funkcjonariusze Policji M. F., M. K. oraz J. F. niewiele pamiętali z zajścia co wynikało z liczby tego typu interwencji codziennie, to M. F. wskazał, iż na miejscu zdarzenia to A. J. podający się za pracownika ochrony uznał się za upoważnionego się do udzielania informacji o przebiegu zdarzenia, wskazując zupełnie odmienny jego przebieg bowiem jego relacja nie koresponduje nawet z samą wypowiedzią oskarżonych, jako że żaden nie wspominał nawet by konieczne było „ściąganie z pleców” któremuś z nich jakiegoś uczestnika dyskoteki.

Nie sposób zatem bazować na tych informacjach jako, że przedstawiona przez A. J. wersja jest odosobniona i odmienna od relacji innych osób. Nie sposób również uznać, iż wadą postępowania jest nieustalenie trzeciego ochroniarza – jak wskazuje to obrońca - bowiem z wypowiedzi świadków wynikałoby, iż za takiego mogli uznać właśnie A. J., który na miejscu zdarzenia nawet wobec policjantów podał się za pracownika ochrony i właśnie on udzielał informacji o przebiegu zdarzenia.

Nie sposób budować ustalenia stanu faktycznego wyłącznie na relacjach prezentowanych przez świadków na rozprawie w znacznym oddaleniu czasowym od zdarzenia, nadto bazować na nierozpoznaniu w trakcie okazania żadnego ze sprawców jak chce tego obrońca, bowiem przede wszystkim powinny być uwzględnione relacje z postępowania przygotowawczego, kiedy to pokrzywdzeni wskazywali na czynny udział w zajściu pracowników ochrony na schodach lokalu prowadzących do wyjścia, mających następnie już na zewnątrz go pobić.

Przypomnieć należy, że przesłuchiwana w postępowaniu przygotowawczym E. K. wskazywała, że w chwili gdy została ona wyniesiona na zewnątrz przez kolegę, mąż jej leżał pobity po lewej stronie od wejścia od lokalu, ochroniarze zaś „gdzieś uciekli”. Także W. J. (1) potwierdzał nie tylko brutalny przebieg spotkania jego znajomych z ochroniarzami na schodach, ale i moment ucieczki z dworu do wnętrza lokalu w stronę toalety dwóch ochroniarzy (w tym jednego, niższego, z widoczną, krwawiącą raną na czole) w chwili gdy wynosił na rękach koleżankę z lokalu. Okoliczność taka znajduje nawet potwierdzenie w relacji oskarżonego P. T., który stwierdził „uciekłem do środka” lokalu (karta 269), zatem nie może być skuteczne poddawanie takiej okoliczności jako nielogicznej czy sprzecznej z zasadami doświadczenia życiowego skoro takie same sformułowanie odnośnie zachowania ochroniarzy w postaci „ucieczki do środka” lokalu znajduje się w relacji jednego z nich.

Należy także w zakresie kwestionowania rozpoznania sprawców podkreślić, że w trakcie okazań E. K. rozpoznała w oskarżonym P. T. tego, który bił jej męża na sali, zaś w A. J. tego, który szarpał go i ją na sali (choć nie była tego pewna), zaś świadek W. J. (2) rozpoznał A. J. (mężczyznę ubranego w garnitur) jako stojącego po zdarzeniu przed lokalem, z kolei A. M. z całą pewnością rozpoznała oskarżonego P. T. jako tego, który kopał M. B. przed lokalem.

Reasumując stwierdzić należy, że Sąd pierwszej instancji uchybień wskazanych w środku odwoławczym przy rozpoznawaniu przedmiotowej sprawy nie dopuścił się, a poczynione ustalenia faktyczne ocenić należy jako trafne, zważywszy, że oparty został na właściwie zebranym i ocenionym materiale dowodowym, przy czym tok rozumowania Sądu I instancji w zakresie oceny dowodów, a szczególnie treści złożonych zeznań świadków, jest logiczny i w żadnym razie nie nosi cech dowolności.

Brak podstaw do twierdzenia, iż to wyjaśnienia oskarżonych miałyby być wyłączną podstawą ustaleń faktycznych skoro stanowią one odosobnioną i nie potwierdzoną innymi dowodami część materiału dowodowego.

Wniosek

zmiana wyroku przez uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Przeprowadzona kontrola postępowania nie dała podstaw do stwierdzenia wadliwości ustaleń faktycznych oraz błędnej oceny dowodów.

3.2.

Obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść orzeczenia, a to przepisu art. 4, 5, 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. oraz art. 424 k.p.k., przez przeprowadzenie nieobiektywnej i dowolnej oceny materiału dowodowego, rozstrzygniecie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, brak ustalenia prawidłowego stanu faktycznego, lapidarność uzasadnienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Błędne jest twierdzenie, iż pominięcie dowodu miałoby polegać na jego ocenie jako niewiarygodnego. Należy pamiętać, że „dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych nie stanowi naruszenia przepisów art. 7 i 410 k.p.k.” ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2014 r., sygn. II KK 17/14). Swobodna ocena dowodów jest jedną z naczelnych zasad prawa procesowego, u podstaw której leży zasada prawdy materialnej, a swobodna ocena dowodów nakazuje, aby Sąd oceniał znaczenie, moc i wiarygodność materiału dowodowego w sprawie na postawie wewnętrznego przekonania z uwzględnieniem wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego.

Sąd I instancji wskazał jakie dowody miał na uwadze przy ustaleniach faktycznych.

Powyżej wskazano z jakich powodów ocena dowodów nie może być uznana za wadliwą, zaś konkretne ustalenia fatyczne znajdują oparcie we właściwe zgromadzonym i ocenionym materiale dowodowym.

Nie ma podstaw do stwierdzenia że była to dowolna ocena dowodów, bowiem Sąd wskazał z jakich powodów tak ocenił wyjaśnienia oskarżonych, które zostały uznane za niewiarygodne, wskazując, iż są one sprzeczne z pozostałymi dowodami. Wyrok został oparty został na właściwie zebranym i ocenionym materiale dowodowym, przy czym tok rozumowania Sądu I instancji w zakresie oceny dowodów, a szczególnie treści złożonych zeznań świadków, jest logiczny i w żadnym razie nie nosi cech dowolności.

Wniosek

zmiana wyroku przez uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Przeprowadzona kontrola postępowania nie dała podstaw do stwierdzenia wadliwości ustaleń faktycznych oraz błędnej oceny dowodów.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

W sprawie nie ujawniły się okoliczności które poza granicami zaskarżenia i podniesionych zarzutów wymagałyby uwzględnienia z urzędu.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 maja 2019 r. sygnatura III K 540/17

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd I instancji przeprowadził postępowanie, które przy ocenie dowodów zgodnej z zasadami wiedzy, logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego, pozwoliło ustalić stan faktyczny prowadzący do stwierdzenia Iz oskarżony popełnił czyn z art. 158 § 1 k.k.

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt 2

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono po myśli art. 636 § 1 k.p.k., który stanowi iż w razie nieuwzględnienia apelacji koszty procesu za postępowania odwoławcze ponosi na ogólnych zasadach ten, kto wzniósł środek odwoławczy.

1.PODPIS

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego M. Z.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 maja 2019 r. sygnatura III K 540/17

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana