Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 403/20

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 14 listopada 2019 roku, wydanym w sprawie sygn. akt V GC 2355/18, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, w sprawie z powództwa (...) S.A. z siedzibą w Ł. przeciwko (...) (...) spółce jawnej z siedzibą w P. w punkcie 1. oddalił powództwo oraz w punkcie 2. zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł powód, zaskarżając je w całości.

Powód zarzucił naruszenie:

1. art. 328 § 2 k.p.c., przez sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego wyroku, które nie zawiera prawidłowego ustalenia stanu faktycznego jak i prawnego sprawy, ponieważ odnosi się do innego stanu faktycznego, który był rozpatrywany w ramach innego postępowania przed Sądem Rejonowym dla Łodzi Śródmieścia w Łodzi, XIII Wydział Gospodarczy. To jest w sprawie o sygn. akt XIII GC 2425/18, która nie jest analogiczna pod względem faktycznym i prawnym do niniejszej sprawy;

2. art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem odpowiednich przepisów prawa, wskazujących na jakiej podstawie powództwo podlega oddaleniu, a ponadto poprzez brak wskazania w treści uzasadnienia faktów, na których podstawie sąd wydał rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, a którym to odmówił przyznania wiarygodności, w tym w szczególności kluczowym dla rozpoznania sprawy dowodom, w postaci dwóch umów łączących strony (umowy cesji powierniczej oraz umowy windykacji), faktur, których zapłaty dochodziła strona powodowa, kart długów wobec dłużników strony pozwanej, pełnomocnictw, wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania, tabel średnich kursów euro NBP, nakazów zapłaty wydanych w sprawach przeciwko dłużnikom strony pozwanej, postanowień komorników, cesji zwrotnej, dokumentu kompensat, potwierdzeń przelewów, załączników do ww. umów, wypowiedzenia umowy cesji wraz z pocztowym potwierdzeniem nadania, pisma przewodniego - zwrotu dokumentów wraz z pocztowym potwierdzeniem odbioru, które skutkowało nieuprawnionym uznaniem, że strona powodowa nie wskazała dowodów na poparcie swojego roszczenia, podczas gdy dokumenty te znajdowały się w aktach sprawy, a więc sąd I instancji dysponował materiałem dowodowym do oceny, a z dokumentów tych wynikała jednoznacznie podstawa i wysokość roszczenia;

3. art. 316 § 1 k.p.c. polegające na wydaniu wyroku bez oparcia o materiał dowodowy znajdujący się w aktach sprawy, podczas gdy strona powodowa przedłożyła dowody na poparcie swoich twierdzeń, a które to dowody powinny być objęte oceną sądu i powinny stanowić podstawę do wydania wyroku, co w konsekwencji doprowadziło do nierozpoznania przez sąd I instancji istoty sprawy;

4. art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. polegającemu na błędnym uznaniu, że strona powodowa nie wykazała roszczenia i nie przedłożyła dowodów na poparcie swoich twierdzeń, co skutkowało oddaleniem powództwa, podczas gdy strona powodowa załączyła dowody do pozwu oraz kolejnych pism procesowych jak i na rozprawie w dniu 31.01.2019 r. dowody w postaci dwóch umów, faktur, kart długów, pełnomocnictw, wezwania do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania, tabel średnich kursów euro NBP, nakazów zapłaty, postanowień komorników, cesji zwrotnej, dokumentu kompensat, potwierdzeń przelewów, załączników do umów, wypowiedzenia umowy cesji wraz z pocztowym potwierdzeniem nadania, pisma przewodniego - zwrot dokumentów wraz z pocztowym potwierdzeniem odbioru, wskazujących na zasadność jej roszczenia względem strony pozwanej;

5. art. 207 § 6 w zw. z art. 217 § 2 k.p.c. polegające na bezzasadnym pominięciu dowodów zgłoszonych przez stronę powodową w pozwie, kolejnych pismach procesowych oraz na rozprawie w dniu 31.01.2019 r. w postaci dwóch umów, faktur, kart długów, pełnomocnictw, wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania, tabel średnich kursów euro NBP, nakazów zapłaty, postanowień komorników, cesji zwrotnej, dokumentu kompensat, potwierdzeń przelewów, załączników do umów, wypowiedzenia umowy cesji wraz z pocztowym potwierdzeniem nadania, pisma przewodniego -zwrot dokumentów wraz z pocztowym potwierdzeniem odbioru, które skutkowało nieuprawnionym uznaniem, że nie strona powodowa nie wskazała dowodów na poparcie swojego roszczenia, podczas gdy dokumenty te znajdowały się w aktach sprawy, a więc sąd I instancji dysponował materiałem dowodowym do oceny, a z dokumentów tych wynikała jednoznacznie podstawa i wysokość roszczenia;

6. art. 233 § 1 k.p.c. przez błędną, sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę zebranego materiału dowodowego polegającą na:

a) braku wyjaśnienia dlaczego sąd I instancji bezkrytycznie przyjął zeznania świadka B. J. oraz pozwanego jako wiarygodne w sytuacji gdy świadek składając zeznania wielokrotnie wskazywała, że nie ma wiedzy bądź nie pamięta danych kwestii, natomiast strona pozwana z oczywistych powodów jest zainteresowana w uzyskaniu korzystnego rozstrzygnięcia w sprawie;

b) błędnym i niepełnym ustaleniu stanu faktycznego, które to mogło mieć wpływ na treść orzeczenia, a polegało na nieustaleniu, mimo zgromadzenia adekwatnego materiału dowodowego, iż powodowej (...) nie jest należne wynagrodzenie oraz zwrot wydatków związanych z wykonaniem na rzecz strony pozwanej 2 umów tj. umowy cesji powierniczej z dnia 07.03.2014 roku oraz umowy o świadczenie usług windykacyjnych z dnia 19.05.2014 r.;

c) dowolnej ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w konsekwencji sprzeczności istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału przez przyjęcie, że materiał dowodowy nie świadczy o zasadności dochodzenia wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków związanych z wykonaniem na rzecz strony pozwanej 2 umów tj. umowy cesji powierniczej z dnia 07.03.2014 roku oraz umowy o świadczenie usług windykacyjnych z dnia 19.05.2014 r., w sytuacji gdy dokumenty załączone do niniejszej sprawy jako dowody stoją w sprzeczności z takim twierdzeniem, a sąd I instancji w żadnej mierze się do nich nie odniósł;

d) braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zebranego w sprawie tj. na pominięciu wszelkich dokumentów załączonych do pozwu oraz kolejnych pism procesowych strony powodowej, a także załączonych do akt sprawy na rozprawie w dniu 31.01.2019 r., z których to dowodów wynikają wnioski sprzeczne z ustaleniami Sądu, a mianowicie, iż roszczenie strony powodowej dotyczące wynagrodzenia oraz zwrotu wydatków związanych z wykonaniem na rzecz strony pozwanej 2 umów tj. umowy cesji powierniczej z dnia 07.03.2014 roku oraz umowy o świadczenie usług windykacyjnych z dnia 19.05.2014 r. w niniejszej sprawie nie jest zasadne;

e) dokonaniu oceny dowodów w sposób nie wszechstronny i nasuwający zastrzeżenia z punktu widzenia zasad logicznego rozumowania oraz przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, co według pozwanej mogło mieć wpływ na wynik sprawy, gdyż sąd dokonał ustaleń, które z tych dowodów nie wynikały i stały się podstawą wyrokowania, bowiem sąd I instancji nie odnosi się w uzasadnieniu wyroku do dowodów zgłaszanych przez strony sporu, lecz wskazuje na dowody, które nie były przedmiotem oceny w niniejszym postępowaniu.

W oparciu o te zarzuty skarżący wniósł o:

1. uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego;

2. ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji wraz z przeprowadzeniem postępowania dowodowego w całości;

3. ewentualnie, na wypadek uznania, że nie zachodzi podstawa do uchylenia zaskarżonego wyroku, o jego zmianę poprzez uwzględnienie powództwa w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej odrzucenie, a w przypadku nieuwzględnienia tego wniosku o jej oddalenie i zasądzenie od powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa, według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy wskazuje na brak podstaw do odrzucenia apelacji, stojąc na stanowisku, że nieuiszczenie przez pełnomocnika strony powodowej opłaty od wniosku o uzasadnienie wraz ze złożeniem tego wniosku nie było brakiem nieusuwalnym.

W ocenie Sądu Okręgowego apelacja pozwanego jest zasadna o tyle, że skutkuje uchyleniem wyroku Sądu Rejonowego i przekazaniem sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego. Rozpoznając sprawę na etapie apelacji Sąd II instancji ma za zadanie na nowo rozważyć cały zebrany materiał dowodowy i jest przede wszystkim związany zarzutem naruszenia prawa procesowego, natomiast z urzędu bierze pod uwagę naruszenie prawa materialnego.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy poczynił następujące ustalenia stanu faktycznego: powództwo wytoczyła (...) Spółka Akcyjna z siedzibą Ł. przeciwko (...) (...) Spółce jawnej z siedzibą w P.. Powód dochodził zapłaty kwoty 3.604,22 zł związku z zawartą w dniu 7 marca 2014 roku umową inwestycyjną cesji powierniczej nr (...), na podstawie której powód zobowiązał wobec pozwanego do windykacji wierzytelności przysługujących pozwanemu wobec dłużników. Konkretne roszczenia były przekazane na podstawie karty długu nr 1 z dnia 11 grudnia 2014 roku z treści której wynikało, że dłużnikami pozwanego są O. B. i I. B. prowadzący spółkę cywilną pod nazwą (...) s.c. O. B. i I. B.. Na podstawie zawartej umowy powód wystawił faktury nr (...) na kwotę 1.092,94 zł oraz (...) na kwotę 29,84 zł. W dniu 19 maja 2014 roku strony zawarły umowę windykacji standard nr (...), na podstawie której powód zobowiązał się wobec pozwanego do windykacji wierzytelności przysługujących pozwanej wobec jej dłużników. Na podstawie karty długu nr 1 z dnia 19 maja 2014 roku przekazano powodowi wierzytelność wobec dłużnika F. S. D.. Na podstawie umowy windykacji powód wystawił fakturę nr (...) na kwotę 3.706,25 zł. Pozwany zapłacił część należności, pozostała kwota do zapłaty wyniosła 1.958,34 zł. Następnie powód wystosował do pozwanego wezwania do zapłaty. Następnie w swych rozważaniach Sąd Rejonowy wskazał kolejno, że materialno prawną podstawą roszczenia wynoszącego kwotę 16.800,08 zł stanowiła zawarta przez strony w dniu 12 sierpnia 2015 roku umowa windykacji nr (...). Na jej podstawie powód (...) prowadził windykację na rzecz J. B. od jego dłużnika S. A.. Następnie (...)w związku z wykonaną usługą windykacji wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 16.800,08 zł na rzecz J. B..

Z powyższego wynika, że wspólnym elementem dla opisanego stanu faktycznego oraz rozważań Sądu Rejonowego jest tylko powód – (...). Nie budzi żadnych wątpliwości, że rozważania Sądu Rejonowego nie dotyczą przedmiotowej sprawy nawet w najmniejszym zakresie. Odnoszą się bowiem do zupełnie innej strony pozwanej, innego roszczenia i całkowicie różnej podstawy faktycznej.

Załączona do apelacji kserokopia wyroku z dnia 5 września 2019 roku sygn. akt XIII GC 2425/18 w sprawie z powództwa (...) przeciwko J. B. wraz z uzasadnieniem stanowi potwierdzenie tego, że Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie wykorzystał część uzasadnienia, to jest rozważania z zupełnie innej sprawy. Treść obu części rozważań z wyżej wymienionych uzasadnień jest identyczna. Sąd Okręgowy uznał, że Sąd I instancji miał zamiar posiłkować się uzasadnieniem ze sprawy analogicznej do poniższej, jednakże dokonując jedynie skopiowania treści rozważań i zatwierdzając uzasadnienie dopuścił się w istocie nierozpoznania istoty sprawy, to jest istoty sporu pomiędzy (...) i spółką jawną (...)

Sąd Okręgowy podejmując rozstrzygnięcie w sprawie miał na względzie rozumienie pojęcia „nierozpoznanie istoty sprawy”, jakie wynika z art. 386 § 4 k.p.c. Mianowicie zarzut „nierozpoznania istoty sprawy” dotyczy jej aspektu materialnego i w tej jedynie płaszczyźnie może być oceniany. Zachodzi ono wówczas, gdy sąd nie zbadał podstawy materialnej pozwu, jak też skierowanych do niego zarzutów merytorycznych i w swoim rozstrzygnięciu nie odniósł się do tego, co jest przedmiotem sprawy ergo nie orzekł w ogóle merytorycznie o żądaniach stron. Do nierozpoznania istoty sprawy w rozpoznawanym procesie doszło wobec nie odniesienia się przez Sąd I instancji do przyjętego stanu faktycznego w swoich rozważaniach. W istocie więc sąd nie orzekł o żądaniu zgłoszonym przez powoda w tej sprawie. Z uwagi na wagę uchybienia oraz zgłaszane przez stronę pozwaną zarzuty co do zakresu uprawnień wynikających dla stron z łączących ich stosunków umownych, a w konsekwencji zasadności zgłaszanego roszczenia, Sąd Okręgowy uznał, że to Sąd Rejonowy powinien jeszcze raz – tym razem poprawnie – dokonać analizy zarówno żądań zgłaszanych przez powoda jak i zarzutów pozwanego.

W tych okolicznościach rozpoznawanie pozostałych zarzutów merytorycznych powoda było przedwczesne, co zwalniało sąd z ich szczegółowej analizy.

W związku z powyższym na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. oraz art. 108 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy uchylił zaskarżone orzeczenie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z uwzględnieniem powyższych rozważań, pozostawiając jednocześnie temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.