Pełny tekst orzeczenia

WYROK CZĘŚCIOWY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 marca 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2020 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w K. (poprzednio (...) Sp. z o.o. w K.)

przeciwko (...) LTD z siedzibą w L. (Cypr), M. G. (1), E. G., K. S. (1) i T. G. (1)

uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

na skutek apelacji pozwanych M. G. (1), E. G., K. S. (1) i T. G. (1)

od wyroku częściowo zaocznego Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 19 grudnia 2018 r. sygn. akt I C 1869/16

oddala apelację w części w jakiej dotyczy ona punktów I - V zaskarżonego orzeczenia

SSA Sławomir Jamróg SSA Hanna Nowicka de Poraj SSO del. Izabella Dyka

Sygn. akt I ACa 363/19

UZASADNIENIE

Strona powodowa w pozwie skierowanym przeciwko (...) LTD z siedzibą w L. (Cypr), M. G. (1), E. G., K. S. (1) i T. G. (1) wniosła o uznanie za bezskuteczne w stosunku do powoda umów sprzedaży z ustanowieniem służebności osobistej objętych aktem notarialnym z dnia 22 lipca 2011r. sporządzonym przez notariusza J. Ś. w J. (Rep. (...), oraz umów najmu oraz o zasądzenie na rzecz strony powodowej od pozwanych solidarnie kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że stronie powodowej przysługuje wobec dłużników M. i E. G. nabyta w drodze cesji wierzytelność stwierdzona prawomocnym nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Okręgowy w L.dnia 13 lipca 2011r. sygn. (...) opatrzonego klauzulą wykonalności z dnia 1 kwietnia 2016r., na podstawie którego M. G. (1) i E. G. zobowiązani zostali do zapłaty na rzecz powoda kwoty 2.000.000 zł, oraz zaległych ustawowych odsetek. Pozwani M. G. (1) i E. G. w czerwcu 2016r. zostali zawiadomieni przez powoda o przelewie wierzytelności i wezwani do zapłaty zasądzonej kwoty 2.000.000 zł. Pismem z dnia 1 lipca 2016r. M. G. (1) poinformował powoda, że on i jego małżonka nie posiadają żadnych przedmiotów, praw, ruchomości ani nieruchomości, które mogłyby służyć zaspokojeniu roszczenia. W dniu 22 lipca 2011r., a więc w ciągu tygodnia od wydania przeciwko nim nakazu zapłaty przez Sąd Okręgowy w L.na kwotę 9.607.260,97 zł dłużnicy wyzbyli się swojego majątku w postaci nieruchomości położonych w J., stając się niewypłacalnymi wobec swoich wierzycieli. Od chwili powzięcia wiadomości o w/w zasądzającym orzeczeniu dłużnicy przy udziale swoich dzieci – pozwanych K. S. (1) i T. G. (1) i powiązanych gospodarczo lub założonych w tym celu spółek z siedzibą na Cyprze, dokonywali szeregu czynności prawnych zbycia i obciążania przedmiotowych nieruchomości, mających na celu wyłącznie uniemożliwienie przeprowadzenia egzekucji, a więc zdziałanych z pokrzywdzeniem wierzycieli. Ostatnią osobą w ciągu sprzedaży nieruchomości, która odniosła korzyść majątkową z tych transakcji – przy pełnej świadomości, że zmierzają one tylko do pokrzywdzenia wierzycieli – jest pozwana spółka (...) LTD, założona w tym celu na Cyprze.

Pozwani M. G. (1), E. G., K. S. (1) i T. G. (1) wnosili o oddalenie w całości powództwa wobec nich i o zasądzenie od powoda na ich rzecz kosztów procesu.

Wyrokiem z dnia 19 grudnia 2018 r. sygn. akt I C 1869/16 (zaocznym w stosunku do (...) LTD z siedzibą w L.), Sąd Okręgowy w Kielcach uznał za bezskuteczne w stosunku do (...) Sp. z o.o. w K. umowy zawarte w akcie notarialnym z dnia 22 lipca 2011 roku sporządzonym przez notariusza J. Ś. w Kancelarii Notarialnej w J. Rep.(...), a to:

1. umowę sprzedaży nieruchomości, na mocy której M. F. i E. K. małżonkowie G. sprzedali T. G. (1) zabudowaną budynkiem mieszkalnym działkę gruntu numer (...) położoną w obrębie(...) J., powiat (...), województwo (...), o powierzchni 2290 m2, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),

2. ustanowioną w umowie sprzedaży przez T. G. (1) nieodpłatnie na rzecz M. F. i E. K. małżonków G. dożywotnią służebność osobistą mieszkania, polegającą na prawie korzystania z całego budynku mieszkalnego znajdującego się na działce numer (...),

- w celu zaspokojenia wierzytelności (...) Sp. z o.o. w K. z tytułu umowy przelewu wierzytelności z dnia 12 lutego 2016 roku zawartej między (...) Sp. z o.o. w K. a (...) Sp. z o.o. w T. w wysokości 2.000.000 zł , zasądzonej prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2011 roku Sądu Okręgowego w L. sygn. akt (...) zaopatrzonym w klauzulę wykonalności z dnia 1 kwietnia 2016 roku na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. jako następcy prawnemu poprzedniego wierzyciela (pkt I).

Nadto uznał za bezskuteczne w stosunku do (...) Sp. z o.o. w K. zawarte w akcie notarialnym z dnia 22 lipca 2011 roku sporządzonym przez notariusza J. Ś. w Kancelarii Notarialnej w J. Rep. (...):

1. umowę sprzedaży, na mocy której M. F. i E. K. małżonkowie G. sprzedali K. S. (1) następujące działki gruntu położone w obrębie (...) J., powiat (...), województwo (...):

a) działkę numer (...) wraz ze znajdującym się na niej budynkiem mieszkalnym, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),

b) działkę numer (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),

c) działkę numer (...) wraz ze znajdującym się na niej budynkiem, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),

d) działki numer (...) wraz ze znajdującym się na nich budynkiem, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...);

2. ustanowioną w umowie sprzedaży przez K. S. (1) nieodpłatnie na rzecz M. F. i E. K. małżonków G. dożywotnią służebność osobistą mieszkania, polegającą na prawie korzystania z całego budynku mieszkalnego znajdującego się na działce numer (...);

3. ustanowioną w umowie sprzedaży przez K. S. (1) nieodpłatnie na rzecz M. F. i E. K. małżonków G. dożywotnią służebność osobistą mieszkania, polegającą na prawie korzystania z całego budynku mieszkalnego znajdującego się na działkach numer (...)

- w celu zaspokojenia wierzytelności (...) Sp. z o.o. w K. z tytułu umowy przelewu wierzytelności z dnia 12 lutego 2016 roku zawartej między (...) Sp. z o.o. w K. a (...) Sp. z o.o. w T. w wysokości 2.000.000 zł (dwa miliony złotych), zasądzonej prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2011 roku Sądu Okręgowego w L. sygn. akt(...)zaopatrzonym w klauzulę wykonalności z dnia 1 kwietnia 2016 roku na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. jako następcy prawnemu poprzedniego wierzyciela (pkt II); uznał za bezskuteczną w stosunku do (...) Sp. z o.o. w K. umowę najmu budynku jednorodzinnego wraz z całym jego wyposażeniem, położonego w J. przy ulicy (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgi wieczyste numer (...), zawartą w dniu 13 lutego 2012 roku pomiędzy spółką prawa cypryjskiego (...) LTD z siedzibą w N., wpisaną do rejestru spółek prowadzonego przez Ministerstwo (...) w N. pod numerem (...), której następcą prawnym jest (...) LTD z siedzibą w L. jako wynajmującym a M. G. (1) jako najemcą - w celu zaspokojenia wierzytelności (...) Sp. z o.o. w K. z tytułu umowy przelewu wierzytelności z dnia 12 lutego 2016 roku zawartej między (...) Sp. z o.o. w K. a (...) Sp. z o.o. w T. w wysokości 2.000.000 zł (dwa miliony złotych), zasądzonej prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2011 roku Sądu Okręgowego w L. sygn. akt (...), zaopatrzonym w klauzulę wykonalności z dnia 1 kwietnia 2016 roku na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. jako następcy prawnemu poprzedniego wierzyciela (pkt III); uznał za bezskuteczną w stosunku do (...) Sp. z o.o. w K. umowę najmu budynku jednorodzinnego wraz z całym jego wyposażeniem, położonego w J. przy ulicy (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), zawartą w dniu 13 lutego 2012 roku pomiędzy spółką prawa cypryjskiego (...) LTD z siedzibą w N., wpisaną do rejestru spółek prowadzonego przez Ministerstwo (...)w N. pod numerem (...), której następcą prawnym jest (...) LTD z siedzibą w L. jako wynajmującym a K. S. (1) jako najemcą - w celu zaspokojenia wierzytelności (...) Sp. z o.o. w K. z tytułu umowy przelewu wierzytelności z dnia 12 lutego 2016 roku zawartej między (...) Sp. z o.o. w K. a (...) Sp. z o.o. w T. w wysokości 2.000.000 zł (dwa miliony złotych), zasądzonej prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2011 roku Sądu Okręgowego w L.sygn. akt(...), zaopatrzonym w klauzulę wykonalności z dnia 1 kwietnia 2016 roku na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. jako następcy prawnemu poprzedniego wierzyciela (pkt IV); uznał za bezskuteczną w stosunku do (...) Sp. z o.o. w K. umowę najmu budynku jednorodzinnego wraz z całym jego wyposażeniem, położonego w J. przy ulicy (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...), zawartą w dniu 13 lutego 2012 roku pomiędzy spółką prawa cypryjskiego (...) LTD z siedzibą w N., wpisaną do rejestru spółek prowadzonego przez Ministerstwo (...) w N. pod numerem (...), której następcą prawnym jest (...) LTD z siedzibą w L. jako wynajmującym a T. G. (1) jako najemcą - w celu zaspokojenia wierzytelności (...) Sp. z o.o. w K. z tytułu umowy przelewu wierzytelności z dnia 12 lutego 2016 roku zawartej między (...) Sp. z o.o. w K. a (...) Sp. z o.o. w T. w wysokości 2.000.000 zł, zasądzonej prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2011 roku Sądu Okręgowego w L.sygn. akt (...) zaopatrzonym w klauzulę wykonalności z dnia 1 kwietnia 2016 roku na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. jako następcy prawnemu poprzedniego wierzyciela (pkt V), uznał za bezskuteczną w stosunku do (...) Sp. z o.o. w K. umowę sprzedaży zawartą w dniu 29 czerwca 2016 roku przed notariuszem T. G. (2) w Kancelarii Notarialnej w W. Rep. (...), na mocy której spółka z ograniczoną odpowiedzialnością prawa cypryjskiego (...) LTD z siedzibą w N., wpisana do rejestru spółek prowadzonego przez Ministerstwo (...) w N. pod numerem (...) sprzedała spółce z ograniczoną odpowiedzialnością prawa cypryjskiego (...) z siedzibą w L., wpisanej do rejestru spółek prowadzonego przez Ministerstwo (...)w N. pod numerem (...), następujące działki gruntu położone w obrębie (...) J., powiat (...), województwo (...):

1. zabudowaną budynkiem mieszkalnym działkę gruntu numer (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),

2. działkę numer (...) wraz ze znajdującym się na niej budynkiem, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),

3. działkę numer (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J.V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),

4. działkę gruntu numer (...) wraz ze znajdującym się na niej budynkiem, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...),

5. działki numer (...) wraz ze znajdującym się na nich budynkiem, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (...)

- w celu zaspokojenia wierzytelności (...) Sp. z o.o. w K. z tytułu umowy przelewu wierzytelności z dnia 12 lutego 2016 roku zawartej między (...) Sp. z o.o. w K. a (...) Sp. z o.o. w T. w wysokości 2.000.000 zł, zasądzonej prawomocnym nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2011 roku Sądu Okręgowego w L. sygn. akt (...), zaopatrzonym w klauzulę wykonalności z dnia 1 kwietnia 2016 roku na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. jako następcy prawnemu poprzedniego wierzyciela (pkt VI) i zasądził od (...) LTD z siedzibą w L., K. S. (1) i T. G. (1) oraz solidarnie od M. i E. małżonków G. na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. kwoty po 48.427,44 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt VII).

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowił następujący stan faktyczny:

Nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2011r. sygn. akt (...)wydanym w postępowaniu nakazowym Sąd Okręgowy wL. orzekł, że pozwani (...)Sp. z o.o. Sp. k. w J., (...)Sp. z o.o. w J., (...) Sp. z o.o. w J. , M. G. (1) i E. G. w ciągu 2 tygodni od doręczenia nakazu powinni solidarnie zapłacić na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w L. kwotę 9.607.260,97 zł z ustawowymi odsetkami w wysokości 13 % od dnia 7 lipca 2011r. do dnia zapłaty z zastrzeżeniem zmiany odsetek ustawowych oraz kwotę 32.217 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania . Postanowieniem z dnia 2 grudnia 2013r. sygn. akt (...) Sąd Okręgowy w L. nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty z dnia 13 lipca 2011r. Sądu Okręgowego wL. sygn. akt (...)na rzecz wierzyciela (...) Sp. z o.o. w T., na którego przeszło uprawnienie wierzyciela (...) Sp. z o.o. w L.. Postanowieniem z dnia 1 lipca 2014r. sygn. akt Km(...)Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w T. T. T. w sprawie egzekucyjnej wierzyciela (...) Sp. z o.o. w T. przeciwko dłużnikom M. G. (1) i E. G. prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w L.z dnia 13 lipca 2011r. sygn. akt (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 24 stycznia 2014r. – po rozpoznaniu wniosku wierzyciela z dnia 18 czerwca 2014r. umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 825 pkt 1 kpc. Postanowieniem z dnia 2 lutego 2016r. sygn. akt Km (...) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Ł. w Ł. J. K. w sprawie egzekucyjnej wierzyciela (...) Sp. z o.o. w T. przeciwko dłużnikom (...)Sp. z o.o. Sp. k. w J., M. G. (1) i E. G. prowadzonej na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w L. z dnia 13 lipca 2011r. sygn. akt (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Okręgowego w L.z dnia 2 grudnia 2013r. sygn. akt (...)– po rozpoznaniu wniosku wierzyciela umorzył postępowanie egzekucyjne na podstawie art. 825 pkt 1 kpc.

W dniu 12 lutego 2016r. pomiędzy (...) Sp. z o.o. w K. jako nabywcą a (...) Sp. z o.o. w T. jako zbywcą została zawarta umowa przelewu wierzytelności, na podstawie której zbywca przeniósł na rzecz nabywcy część wierzytelności przysługującej zbywcy wobec M. G. (1) i E. G. w kwocie 2.000.000 zł potwierdzonej nakazem zapłaty z dnia 13 lipca 2011r. Sądu Okręgowego w L.sygn. akt (...)opatrzonym klauzulą wykonalności z dnia 2 grudnia 2013r. sygn. akt (...). Postanowieniem z dnia 30 marca 2016r. sygn. akt (...)Sąd Okręgowy w L.nadał klauzulę wykonalności nakazowi zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 13 lipca 2011r. wydanemu przez Sąd Okręgowy w L.w sprawie o sygn. akt (...)– przeciwko M. G. (1) i E. G. do kwoty 2.000.0000 zł na rzecz (...) Sp. z o.o. w K. jako następcy prawnemu poprzedniego wierzyciela (...) Sp. z o.o. w T..

W dniu 7 czerwca 2016r. zostały doręczone M. G. (1) i E. G. – przesłane notarialnie przez notariusza A. L. z Kancelarii Notarialnej w W. – zawiadomienia o nabyciu przez (...) Sp. z o.o. w K. w dniu 12 lutego 2016r. od (...) Sp. z o.o. w T. wierzytelności wobec M. G. (1) i E. G. w wysokości 2.000.000 zł wraz z wezwaniami do zapłaty wierzycielowi spółce (...) Sp. z o.o. kwoty 2.000.000 zł w terminie najpóźniej do dnia 13 czerwca 2016r. Jeszcze wcześniej, w dniu 2 czerwca 2016r. na rozprawie przed Sądem Rejonowym w J. w sprawie sygn. akt (...)prowadzonej przeciwko oskarżonemu M. G. (1) o czyny z art. 586 ustawy z dnia 15 września 2000r. ksh i art. 300 § 3 kk pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych (...) Sp. z o.o. w W. (dawniej (...) Sp. o.o.) i (...) Sp. z o.o. w W. radca prawny M. M. doręczył oskarżonemu M. G. (1) pismo z dnia 1 czerwca 2016r. z nagłówkiem „Zawiadomienie o przelewie wierzytelności oraz wezwanie do zapłaty”. Pismem z dnia 10 czerwca 2016r. M. G. (1) – w odpowiedzi na zawiadomienie o przelewie wierzytelności oraz wezwanie do zapłaty, wręczone mu osobiście w dniu 2 czerwca 2016r. w Sądzie Rejonowym w J. przez pełnomocnika wierzyciela M. M. – zwrócił się z prośbą do wierzyciela (...) Sp. z o.o. w K. o przesunięcie terminu zapłaty do dnia 30 czerwca 2016r., gdyż czas ten jest mu niezbędny na znalezienie inwestora, który zechciałby kupić wierzytelność powoda. Pismem z dnia 1 lipca 2016r. M. G. (1) i E. G. poinformowali (...) Sp. z o.o. w K. jako wierzyciela, iż pomimo podjętych prób i starań nie zdołali znaleźć wierzyciela na zakup wierzytelności spółki (...). Poinformowali także, że nie posiadają żadnych przedmiotów i praw, które mogą służyć zaspokojeniu roszczeń spółki (...), nie posiadają również żadnych ruchomości ani nieruchomości. W dniu 24 lutego 2011r. pomiędzy Przedsiębiorstwem (...) S.A. w B. a(...)sp. z o.o. sp. k. w J., reprezentowaną przez komplementariusza (...)sp. z o.o., w imieniu której działał prezes zarządu M. G. (1), została zawarta umowa restrukturyzacji zadłużenia i przelewu wierzytelności, która to umowa miała stanowić jeden ze środków prowadzących do restrukturyzacji zobowiązań (...) wobec (...) (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. W okresie od marca 2011r. do czerwca 2011r. M. G. (1) prowadził korespondencję drogą e-mail z różnymi podmiotami w przedmiocie podpisania pięciostronnego porozumienia dotyczącego restrukturyzacji zadłużenia (...) sp. z o.o. sp. k. w J.. W 2012r. prowadzone było przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w J. T. W. postępowanie egzekucyjne sygn. akt Km (...) przeciwko dłużnikom E. G. i M. G. (1) w celu wyegzekwowania należności głównej w kwocie 5.187.971,26 zł i odsetkami na dzień 28 czerwca 2012r. w kwocie 197.676,12 zł na rzecz wierzyciela (...) S.A. w W. na podstawie tytułu wykonawczego – bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 9 maja 2012r. Nr (...). W 2014r. prowadzone było przez w/w Komornika Sądowego kolejne postępowanie egzekucyjne sygn. akt Km (...)przeciwko dłużnikom z rodziny G., w tym przeciwko T. G. (1), K. S. (1), E. G. i M. G. (1) w celu wyegzekwowania należności głównej w kwocie 1.419.736,62 zł i odsetkami na dzień 17 stycznia 2014r. w kwocie 195.179,09 zł na rzecz wierzyciela (...) S.A. w Ł. na podstawie tytułu wykonawczego Sądu Okręgowego w Ł.z dnia 19 września 2013r. sygn. akt (...). W dniu 7 lipca 2014r. M. G. (1) złożył oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania do sprawy prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Kielcach, w którym wskazał, iż nie posiada żadnego majątku ani oszczędności, pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną E. G., a ich źródła utrzymania stanowi jego wynagrodzenie z umowy o pracę w kwocie 1.237,20 zł netto miesięcznie i emerytura żony w kwocie 612,08 zł netto na miesiąc.

Umową sprzedaży objętą aktem notarialnym sporządzonym w dniu 22 lipca 2011r. przez notariusza J. Ś. w Kancelarii Notarialnej w J. Rep. (...) M. F. oraz E. K. małżonkowie G. sprzedali T. G. (1) nieruchomość położoną J. w obręb (...)składającą się z działki nr (...) o pow. 2290 m2, zabudowanej budynkiem mieszkalnym wraz z całkowitym jego wyposażeniem, objętą księgą wieczystą (...), prowadzoną przez Sąd Rejonowy w J. Wydział Ksiąg Wieczystych – za cenę 900.000 zł oraz sprzedali K. S. (1) nieruchomości położone w J. obrębi (...), oznaczone nr (...) (...), (...) i (...) o łącznej pow. 1 ha 3271 m2, wraz ze znajdującymi się na działkach nr (...) budynkami oraz wraz z całkowitymi ich wyposażeniem, objęte odpowiednio księgami wieczystymi (...) prowadzonymi przez Sąd Rejonowy w J. Wydział Ksiąg Wieczystych – za łączną cenę 1.900.000 zł.

W umowie tej T. G. (1) ustanowił na rzecz swoich rodziców M. F. oraz E. K. małżonków G. dożywotnią służebność osobistą mieszkania, polegającą na prawie korzystania z całego budynku mieszkalnego znajdującego się na działce nr (...), a K. S. (1) ustanowiła nieodpłatnie na ich rzecz dożywotnią służebność osobistą mieszkania, polegającą na prawie korzystania z całego budynku mieszkalnego znajdującego się na działce nr (...), oraz dożywotnią służebność osobistą mieszkania, polegającą na prawie korzystania z całego budynku mieszkalnego znajdującego się na działkach nr (...).

Nieruchomość objęta księgą wieczystą (...) obciążona jest także służebnością osobistą polegającą na dożywotnim i bezpłatnym zamieszkiwaniu w budynku mieszkalnym z prawem korzystania ze studni i ubikacji na rzecz G. J., która w chwili ustanawiania tej służebności, tj. w 1984r. miała(...) lat.

W dacie w/w umowy sprzedaży z dnia 22 lipca 2011r. T. G. (1) był prezesem zarządu spółki (...) Sp. z o.o. w P., której jedynym wspólnikiem był M. G. (1). T. G. (1) w 2007r. był likwidatorem spółki (...) Sp. z o.o. w K., której wspólnikiem była E. G..

Umową sprzedaży objętą aktem notarialnym sporządzonym w dniu 8 sierpnia 2011r. przez notariusza A. K. (1) w Kancelarii Notarialnej w P. Rep.(...) K. S. (1) sprzedała spółce pod firmą (...) Ltd z siedzibą w N. (Cypr) własność zabudowanych nieruchomości położonych w J. stanowiących działki nr (...), dla których Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgi wieczyste Nr (...), a także własność niezabudowanej nieruchomości położonej w J. stanowiącej działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...) – za łączną cenę 1.100.000 zł, a T. G. (1) sprzedał tej samej spółce działającej pod firmą (...) Ltd z siedzibą w N. (Cypr) własność zabudowanej nieruchomości stanowiącej działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...) – za cenę 450.000 zł. K. S. (1) i T. G. (1) przy opisanej czynności prawnej działali w imieniu własnym oraz w imieniu i na rzecz spółki pod firmą (...) Ltd z siedzibą w N. (Cypr).

W dniu 13 lutego 2012r. pomiędzy wynajmującym (...) Ltd z siedzibą w N. (Cypr), reprezentowaną przy omawianej czynności przez M. G. (1), a K. S. (1) jako najemcą doszło do zawarcia umowy najmu, na podstawie której wynajmujący wynajął najemcy na 10 lat budynek jednorodzinny wraz z całym jego wyposażeniem położony w J. przy ul. (...), posadowiony na działce gruntu nr (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...).

W dniu 13 lutego 2012r. pomiędzy wynajmującym (...) Ltd z siedzibą w N. (Cypr), reprezentowaną przy omawianej czynności przez K. S. (1), a M. G. (1) jako najemcą doszło do zawarcia umowy najmu, na podstawie której wynajmujący wynajął najemcy na 10 lat budynek jednorodzinny wraz z całym jego wyposażeniem położony w J. przy ul. (...), posadowiony na działkach gruntu nr (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgi wieczyste Nr (...).

Opisane wyżej umowy najmu nie przewidywały obowiązku uiszczania czynszu przez najemców na rzecz wynajmującego.

W dniu 10 maja 2012r. został zawarty aneks do umowy najmu z dnia 13 lutego 2012r. pomiędzy wynajmującym (...) Ltd z siedzibą w N. (Cypr) a najemcą M. G. (1), zgodnie z którym strony umowy najmu zmieniły zapisy § 2 umowy w ten sposób, że zwolniły najemcę z ponoszenia wszelkich kosztów i wydatków związanych z lokalem, a koszty opisane w § 2 ma pokrywać wynajmujący.

Umowa sprzedaży objętą aktem notarialnym sporządzonym w dniu 26 czerwca 2012r. przez notariusza J. Ś. w Kancelarii Notarialnej w J. Rep. (...) K. S. (1) działająca w imieniu i na rzecz spółki pod firmą (...) Ltd z siedzibą w N. (Cypr) sprzedała spółce pod firmą (...) LTD z siedzibą w N. (Cypr) zabudowane budynkami wraz z całkowitym ich wyposażeniem nieruchomości położone w J. stanowiące działki nr (...), dla których Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgi wieczyste Nr (...), niezabudowaną nieruchomość w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J.prowadzi księgę wieczystą Nr (...) oraz zabudowaną budynkami wraz z całkowitym ich wyposażeniem nieruchomość położoną w obrębie (...) S. stanowiącą działki nr (...), objętą księgą wieczystą Nr (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w J. – za łączną cenę 1.800.000 zł.

W dniu 13 lutego 2012r. pomiędzy wynajmującym (...) Ltd z siedzibą w N. (Cypr), reprezentowaną przy omawianej czynności przez K. S. (1), a T. G. (1) jako najemcą doszło do zawarcia umowy najmu, na podstawie której wynajmujący wynajął najemcy na 10 lat budynek jednorodzinny wraz z całym jego wyposażeniem położony w J. przy ul. (...), posadowiony na działce gruntu nr (...), dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Jędrzejowie prowadzi księgę wieczystą Nr (...).

Umową sprzedaży objętą aktem notarialnym sporządzonym w dniu 14 sierpnia 2013r. przez notariusza B. O. w Kancelarii Notarialnej w W. Rep. (...) spółka (...) LTD z siedzibą w N. (Cypr), w imieniu której działał adw. M. B., sprzedała spółce (...) LTD z siedzibą w N. (Cypr), w imieniu której działał również adw. M. B.: nieruchomość wraz z przynależnościami położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość wraz z przynależnościami położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J.prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość wraz z przynależnościami położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość wraz z przynależnościami położoną w J. stanowiącą działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość wraz z przynależnościami położoną w miejscowości S. stanowiącą działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...) – za łączną cenę 1.700.000 zł.

Umową sprzedaży objętą aktem notarialnym sporządzonym w dniu 29 czerwca 2016r. przez notariusza T. G. (2) w Kancelarii Notarialnej w W. Rep. (...) M. G. (1) działający w imieniu i na rzecz spółki (...) LTD z siedzibą w N. (Cypr) sprzedał spółce (...) LTD z siedzibą w L. (Cypr), w imieniu której i na jej rzecz działał M. B. jako pełnomocnik: nieruchomość położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość położoną w J. stanowiącą działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J.prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość położoną w S. stanowiącą działki nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J.prowadzi księgę wieczystą Nr (...); nieruchomość położoną w J. stanowiącą działkę nr (...), dla której Sąd Rejonowy w J. prowadzi księgę wieczystą Nr (...) – za łączną cenę 1.500.000 zł.

Prokurentami samoistnymi oddziałowymi spółki (...) Ltd z siedzibą w N. (Cypr) są K. S. (1) (od 2011r.) i M. G. (1) (od 2013r.). Siedzibą oddziału tejże spółki w Polsce od 2012r. jest J., ul. (...) więc nieruchomość stanowiąca przedmiot zaskarżonej czynności z dnia 22 lipca 2011r. Na nieruchomości położonej w J. przy ul. (...) oprócz spółki (...) Sp. z o.o. mają siedzibę także spółki:

- (...) Sp. z o.o. zarejestrowana w dniu 19 lutego 2014r., której wspólnikiem jest spółka (...) Sp. z o.o., prezesem zarządu był do 2015r. M. G. (1), a następnie M. G. (2); M. G. (1) od 2015r. jest prokurentem tej spółki;

- (...) Sp. z o.o. zarejestrowana w dniu 5 marca 2012r., której wspólnikiem jest spółka (...) LTD, a prezesem zarządu M. G. (2);

- (...) Sp. z o.o. zarejestrowana w dniu 23 października 2014r., której wspólnikiem jest spółka (...) Sp. z o.o., a prezesem zarządu M. G. (2);

- (...) Sp. z o.o. zarejestrowana w dniu 15 lutego 2012r., której wspólnikiem jest spółka (...) LTD, a prezesem zarządu była do 2014r. K. S. (1), następnie zostając prokurentem tej spółki;

- (...) Sp. z o.o. zarejestrowana w dniu 21 października 2014r., której wspólnikiem jest spółka (...) Sp. z o.o., a prezesem zarządu była do 2015r. K. S. (1).

Na nieruchomości położonej w J. przy ul. (...) (a więc również objętej zaskarżeniem) ma siedzibę spółka (...) Sp. z o.o. zarejestrowana w dniu 27 grudnia 2012r., której wspólnikiem jest spółka (...) LTD, a prezesem zarządu T. G. (1). Siedziba spółek (...) LTD mieści się w N. przy ul. (...) w budynku (...) piętro(...) lokal nr (...). Stanowiska dyrektorów w spółce (...) Ltd i kierowników w spółce (...) LTD należą do M. V. i A. P.. Prawnikiem obu spółek jest A. K., a sekretarzem spółka (...) LTD. Spółka (...) LTD w 2013r. była (...) Sp. z o.o. z siedzibą w J., ul. (...), posiadała w niej całość udziałów. Wspólnikiem spółki (...)(poprzednia nazwa: (...)Sp. z o.o.) do 2013r. była także spółka (...) Ltd. Do 2015r. prezesem zarządu w spółce (...) był M. G. (1), a następnie prezesem zarządu została E. G.. M. G. (1) od 2016r. był prokurentem w tej spółce, prokurentami od daty założenia spółki byli K. S. (1) i M. G. (2). Spółka (...) LTD została zarejestrowana na Cyprze w dniu 24 lipca 2013r., sekretarzem tej spółki jest spółka (...) LTD, a adresem do korespondencji: (...) LTD, N., ul. (...), biuro (...)Prawnikiem spółki (...) LTD jest A. K.. Spółka (...) LTD została zarejestrowana na Cyprze w dniu 24 lipca 2013r., sekretarzem tej spółki jest spółka (...) LTD, a adresem do korespondencji: (...) LTD, N., ul. (...), biuro (...). Prawnikiem spółki (...) LTD jest A. K.. Sekretarzem pozwanej spółki (...) LTD z siedzibą w N. (Cypr) jest spółka (...) z siedzibą w B. (B.).

Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w J. sygn. akt (...) z dnia 29 stycznia 2014r., M. G. (1) został skazany za przestępstwo określone w art. 18 § 2 ksh, w tym za czyn z art. 284 § 2 kk. Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w J.sygn. akt (...) z dnia 31 stycznia 2014r., K. S. (1) została skazana za przestępstwo określone w art. 18 § 2 ksh, w tym za czyn z art. 300 § 2 kk.

Sąd Okręgowy ustalił także, że :

W dniu 12 grudnia 2007r. przed notariuszem J. Ś. w Kancelarii Notarialnej w J. Rep. (...) pomiędzy M. G. (1) i E. G. jako sprzedającymi a (...) Sp. z o.o. w K. jako nabywcą reprezentowaną przez prezesa zarządu G. W. została zawarta umowa, której przedmiotem było zobowiązanie sprzedającego do sprzedaży udziałów w spółce. Udziały w spółce miały zostać nabyte na rzecz nabywcy lub podmiotu powiązanego z nabywcą. W części aktu notarialnego zawierającego „Definicje” ustalono, że pod pojęciem „Spółka” będzie się rozumieć utworzoną po zawarciu tej umowy przez sprzedającego spółkę z o.o. pod firmą (...) Sp. z o.o.”, na którą zostanie przeniesione przedsiębiorstwo, a której jedynym udziałowcem będzie sprzedający M. G. (1). W § 3 strony określiły zobowiązania sprzedającego, m.in. M. G. (1) zobowiązał się do utworzenia bez zbędnej zwłoki spółki z o.o. pod firmą (...) Sp. z o.o.” oraz przeniesienia na nią przedsiębiorstwa. W § 5 zapisano zobowiązania nabywcy, który – z zastrzeżeniem zobowiązania wynikającego z § 7.1.3 – zobowiązał się na warunkach i w terminie określonym w umowie do zakupu od sprzedającego udziałów w spółce za cenę zakupu. Strony umowy ustaliły cenę nabycia udziałów w spółce na kwotę 80.000.000 zł, która miała zostać powiększona o wartość należących do przedsiębiorstwa aktywów, ustaloną ostatecznie na dzień zawarcia umowy sprzedaży, nabywca miał być upoważniony do pomniejszenia ceny zakupu o wszelkie obciążenia istniejące na aktywach lub istniejące niedobory. Termin zawarcia umowy sprzedaży został określony przed dniem 30 marca 2007r. (o ile zostaną spełnione wszystkie warunki jej zawarcia), a w przypadku nieotrzymania przez nabywcę zgody na zawarcie transakcji od Urzędu ds. Konkurencji do dnia 31 marca 2007r. termin zawarcia umowy przesuwał się na dzień 30 czerwca 2007r. W § 10 umowy strony postanowiły, że w przypadku, gdy do zawarcia umowy sprzedaży nie dojdzie z przyczyn, za które ponosi odpowiedzialność którakolwiek ze stron, druga strona będzie uprawniona do żądania kary umownej w wysokości stanowiącej równowartość w złotych polskich 300.000 euro, obliczonej wg średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP, obowiązującego w dniu wystosowania przez stronę uprawnioną do strony odpowiedzialnej żądania zapłaty.

W terminie ustalonym w umowie zobowiązującej z dnia 12 grudnia 2007r. oraz w późniejszych aneksach nie doszło do zawarcia umowy sprzedaży udziałów w spółce. (...) Sp. z o.o. w K. zapłacił karę umowną wynikającą z w/w umowy zobowiązującej. Pismem z dnia 3 września 2009r. adresowanym do spółki (...) Sp. z o.o. w K. M. G. (1) stwierdził, że nie interesuje go projekt adresata w przedmiocie porozumienia o rozwiązaniu umowy zobowiązującej i uważa sprawę za zakończoną, ponieważ dokonał wspólnej kompensaty z firmą (...) Sp. z o.o. i oczekuje na niezwłoczne przelanie tej kwoty 1.417.980 zł na rzecz (...) Sp. z o.o.

W dniu 16 lipca 2008r. Sąd Gospodarczy w B. (Francja) wydał wyrok, którym wszczął wobec (...) S.A. w B., a także wobec (...) Sp. z o.o. w K. postępowanie ochronne „procedurę de sauvegarde” z ustanowieniem nadzorcy. Zadaniem nadzorcy sądowego było nadzorowanie czynności zarządczych, m.in. spółki (...). Sąd francuski otworzył też 6-miesięczny „okres obserwacyjny”. Zalecił przeprowadzenie inwentaryzacji i wyceny majątku tejże spółki. (...) Sp. z o.o. został zobowiązany do złożenia nadzorcy i pełnomocnikowi sądowemu wykazu wierzycieli, kwot swojego zadłużenia oraz głównych umów w trakcie realizacji. Płatność wszelkich wcześniejszych zobowiązań spółek grupy (...) S.A. objętych postępowaniem ochronnym, w tym również spółki (...), została wstrzymana do czasu zakończenia postępowania. Wszczęcie postępowania ochronnego wobec (...) Sp. z o.o. w K. zostało wpisane do rejestru przedsiębiorców KRS w rubryce 7 „Informacje o postępowaniach restrukturyzacyjnych lub o postępowaniu naprawczym”, została tam też ujawniona osoba nadzorcy sądowego.

Pismem z dnia 9 września 2011r. M. G. (1) wystąpił do Sądu Rejonowego w S. o zawezwanie (...) Sp. z o.o. w K. do próby ugodowej w sprawie o zawarcie pomiędzy wzywającym a przeciwnikiem umowy rozporządzającej mającej na celu przeniesienie prawa własności należących do wzywającego udziałów w spółce z o.o. działającą pod firmą (...) Sp. z o.o. w J.; ewentualnie o zawezwanie (...) Sp. z o.o. w K. do próby ugodowej w sprawie o zobowiązanie przeciwnika do złożenia w terminie 2 miesięcy od dnia zawarcia ugody oświadczenia woli stanowiącego składnik umowy rozporządzającej mającej na celu przeniesienie prawa własności należących do wzywającego udziałów w spółce z o.o. działającą pod firmą (...) Sp. z o.o. w J.; ewentualnie o zawezwanie (...) Sp. z o.o. w K. do próby ugodowej w sprawie o zapłatę przez przeciwnika na rzecz wzywającego odszkodowania w wysokości 94.061.382,45 zł, powiększonego o odsetki ustawowe liczone od kwoty 80.000.000 zł od dnia 1 października 2008r. do dnia zapłaty, z tytułu niewykonania przez przeciwnika zobowiązania do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie nabycia należących do wzywającego udziałów w spółce z o.o. działającą pod firmą(...)Sp. z o.o. w J..

W dniu 7 października 2011r. odbyło się posiedzenie przed Sądem Rejonowym w S.sygn. akt (...) w sprawie o zawezwanie do próby ugodowej, na którym wiceprezes zarządu (...) Sp. z o.o. w K. – G. K. oświadczyła, że wniosek jest bezprzedmiotowy i nie widzi możliwości zawarcia ugody, podniosła, że kara umowna przewidziana w umowie została zapłacona w całości zgodnie z propozycją M. G. (1) w walucie euro i wyczerpuje ona wszelkie roszczenia. Wnioskodawca wnosił jak we wniosku, oświadczając, iż zapłacenie kary nie wyczerpuje roszczenia. Do zawarcia ugody nie doszło.

Pozwem nadanym w dniu 22 sierpnia 2014r. do Sądu Okręgowego w Kielcach M. G. (1) wniósł o zasądzenie od (...) Sp. z o.o. w K. kwoty 91.441.114,43 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 7 października 2011r. tytułem odszkodowania za celowe niezawarcie przez spółkę (...) umowy rozporządzającej nabycia udziałów, jako podstawę prawną swego żądania wskazując przepisy art. 471 kc i art. 473 § 2 kc. (...) Sp. z o.o. w K. wnosił o oddalenie powództwa w całości.

Wyrokiem z dnia 18 stycznia 2017r. sygn. akt (...) Sąd Okręgowy wK. oddalił powództwo M. G. (1) przeciwko (...) Sp. z o.o. w K. o zapłatę odszkodowania, zasądził od M. G. (1) na rzecz w/w spółki kwotę 28.817 zł tytułem zwrotu kosztów procesu i nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa kwotę 100.000 zł tytułem kosztów sądowych. Wyrokiem z dnia 28 listopada 2017r. sygn. akt (...) Sąd Apelacyjny w K.oddalił apelację M. G. (1) od wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 18 stycznia 2017r. sygn. akt (...)W sprawie tej nie była składana skarga kasacyjna.

Przy tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Sąd Okręgowy odwołał się do art. 527 kc i wskazał, że wierzycielem to jest powodowej spółce przysługiwała na podstawie zawartej w dniu 12 lutego 2016r. umowy przelewu wierzytelność, przeciwko M. G. (1) i E. G. w kwocie 2.000.000 zł. Skarżone czynności prawne zostały dokonane z pokrzywdzeniem powoda jako wierzyciela, bowiem wskutek tych czynności dłużnicy stali się niewypłacalni (art. 527 § 2 kc). Zawierając pierwszą skarżoną umowę w dniu 22 lipca 2011r. wyzbyli się istotnego składnika swego majątku wartego wg ceny sprzedaży określonej w umowie aż 2.800.000 zł (900.000 zł + 1.900.000 zł) , która to cena sprzedaży z całą pewnością pozwoliłaby zaspokoić wierzytelność powoda w wysokości 2.000.000 zł. Dowodem na niewypłacalność dłużników jest przede wszystkim pismo M. G. (1) i E. G. z dnia 1 lipca 2016r. kierowane do powodowej spółki jako wierzyciela w odpowiedzi na zawiadomienie o przelewie wierzytelności i wezwanie do zapłaty, w którym to piśmie poinformowali, że nie posiadają żadnych przedmiotów i praw, które mogą służyć zaspokojeniu roszczeń wierzyciela, nie posiadają również żadnych ruchomości ani nieruchomości. Nadto o niewypłacalności świadczy oświadczenie z dnia 7 lipca 2014r. o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania złożone przez M. G. (1) przy wniosku o zwolnienie go od kosztów sądowych, z którego wynika, że nie posiada żadnego majątku ani oszczędności, papierów wartościowych czy innych praw majątkowych, nie przysługują mu też wierzytelności, a jedynym źródłem utrzymania jego rodziny jest umowa o pracę z wynagrodzeniem 1.237,20 zł netto miesięcznie i emerytura żony E. G. w kwocie 612,08 zł na miesiąc. Za gołosłowne Sąd Okręgowy uznał twierdzenia małżonków G., że dokonali oni sprzedaży nieruchomości, a kwota 2.8 mln zł uzyskana ze sprzedaży tych nieruchomości w dniu 22 lipca 2011r. została przekazana wierzycielowi M. G. (1) – obywatelowi Tajlandii, który pożyczył mu w 2008r. pieniądze z terminem spłaty na koniec 2010r., przedłużonym następnie do 31 lipca 2011r. Pozwani bowiem w żaden sposób nie wykazali, aby rzeczywiście umowa pożyczki została zawarta, nie przedłożyli tej umowy, nie wykazali jakimkolwiek dokumentem przekazania pieniędzy obywatelowi Tajlandii, nie powołali go na świadka, nie wskazali nawet jego nazwiska, mimo że zgodnie z przepisem art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Z uwagi na powyższe Sąd ma podstawę do przyjęcia, iż zawarcie umowy sprzedaży w dniu 22 lipca 2011r. miało na celu wyzbycie się przez dłużników majątku, aby uniemożliwić prowadzenie z niego egzekucji. Dłużnicy M. i E. G. nie musieli w dniu zawierania umowy sprzedaży, czyli w dniu 22 lipca 2011r., mieć wiedzę, że przeciwko nim w dniu 13 lipca 2011r. został przeciwko nim wydany nakaz zapłaty Sądu Okręgowego w L.w sprawie sygn. akt (...), wystarczające jest bowiem, że mieli świadomość, że mają zadłużenie względem (...) Sp. z o.o. w L. w kwocie prawie 10 mln zł. Sami pozwani ad. 2-5 przyznali w odpowiedzi na pozew, że w 2011r. sytuacja majątkowa zarządzanych przez M. G. (1) spółek nie była pewna i mogła potoczyć się odmiennie, co było jednak uzależnione od negocjowanych w 2011r. porozumień finansowych z dostawcami alkoholi, a nakaz zapłaty przeciwko małżonkom G. był wynikiem braku osiągnięcia ostatecznego porozumienia (zob. K.444). Powyższe oznacza, że dłużnicy M. G. (1) i E. G., jeśli nie mieli pewności co do stabilizacji finansowej zarządzanych przez M. G. (1) spółek, a zdecydowali się zawrzeć kwestionowaną umowę sprzedaży z dnia 22 lipca 2011r. i wyzbyć się majątku, to czynili to ze świadomością możliwości pokrzywdzenia wierzycieli.

O tym, że dłużnicy działali ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, świadczy także ustanowienie na rzecz M. F. oraz E. K. małżonków G. przez ich syna T. G. (1) dożywotniej służebności osobistej mieszkania, polegającej na prawie korzystania z całego budynku mieszkalnego znajdującego się na działce nr (...), oraz ustanowienie przez K. S. (1) na rzecz rodziców nieodpłatnej dożywotniej służebności osobistej mieszkania, polegającej na prawie korzystania z całego budynku mieszkalnego znajdującego się na działce nr (...), oraz dożywotniej służebności osobistą mieszkania, polegającą na prawie korzystania z całego budynku mieszkalnego znajdującego się na działkach nr (...) . Służebności te znacznie obniżały wartość sprzedawanych umową z dnia 22 lipca 2011r. nieruchomości, skoro ich wartość roczna w akcie notarialnym została określona na kwoty 36.000 zł i 34.000 zł, i gdyby w przyszłości nieruchomości te miały zostać odsprzedane podmiotom w żaden sposób nie powiązanym osobiście bądź gospodarczo z członkami rodziny G., to istnienie tychże służebności zdecydowanie utrudniłoby, jeśli wręcz nie uniemożliwiłoby sprzedaż nieruchomości. Ustanowienie nieodpłatnie służebności na rzecz rodziców małżonków G. przez ich dzieci K. S. (1) i T. G. (1) spowodowało, że mimo formalnej sprzedaży nieruchomości umowa umożliwiała dłużnikom, czyli małżonkom G. dalsze posiadanie i używanie nieruchomości w niezmienionym zakresie, zatem uprawnione jest twierdzenie, że zawarta w dniu 22 lipca 2011r. skarżona umowa sprzedaży ukierunkowana była przede wszystkim na szybkie wyzbycie się przez dłużników – małżonków G. majątku w celu uniemożliwienia wierzycielom zaspokojenia się z tego majątku. Sąd Okręgowy zwrócił ponadto uwagę, że przy zawarciu w dniu 8 sierpnia 2011r. umowy sprzedaży spółce cypryjskiej (...) Ltd z siedzibą w N. uzyskanych od rodziców przez K. S. (1) i T. G. (1) nieruchomości na mocy umowy z dnia 22 lipca 2011r. Rep. (...) K. S. (1) i T. G. (1) przy tejże czynności prawnej działali w imieniu własnym oraz na podstawie udzielonych pełnomocnictw w imieniu i na rzecz spółki (...) Ltd w N. . Nadto K. S. (1) jest prokurentem samoistnym oddziałowym spółki (...) Ltd od 2011r., a jej ojciec M. G. (1) od 2013r., przy czym siedzibą oddziału tejże spółki w Polsce od 2012r. jest J., ul. (...). Poza tym przy zawieraniu umów najmu budynków położonych w J. przy ul. (...) wynajmującego, czyli cypryjską spółkę (...) Ltd z siedzibą w N. reprezentowali K. S. (1) i M. G. (1). Widoczne jest, że M. G. (1) pozostawał w stałych stosunkach gospodarczych z przedsiębiorcą – spółką (...) LTD w N. i zachodzi domniemanie, o jakim mowa w przepisie art. 527 § 4 kc, czyli przedsiębiorcy było wiadome, że dłużnik działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Zawarte w dniu 13 lutego 2012r. pomiędzy (...) Ltd w N., a T. G. (1), K. S. (1) i M. G. (1) umowy najmu budynków wraz z wyposażeniem położonych w J. przy ul. (...) mimo zawarcia ich na okres aż 10 lat nie przewidują obowiązku uiszczania czynszu przez najemcę na rzecz wynajmującego a w dniu 10 maja 2012r. został zawarty aneks zwalniający najemcę z ponoszenia wszelkich kosztów i wydatków związanych z lokalem. Oznacza to, że zgodnie z treścią opisanego aneksu wszelkie koszty i wydatki związane z lokalem, w tym opłaty eksploatacyjne (koszty mediów), koszty ubezpieczenia, ochrony, miał ponosić nie podmiot faktycznie korzystający z budynku i jego wyposażenia, czyli najemca M. G. (1), a wbrew zwykłym zasadom rynkowym – cypryjska spółka, mimo że na 10 lat wyzbywała się posiadania lokalu. Sąd Okręgowy zwrócił także uwagę , że K. S. (1) działała w imieniu i na rzecz spółki (...) Ltd w N. także przy zawieraniu umowy sprzedaży w dniu 26 czerwca 2012r. Rep. (...) na mocy której przedmiotowe nieruchomości położone w J. zostały zakupione przez kolejną spółkę cypryjską – (...) LTD z siedzibą w N.. Spółka (...) LTD w 2013r. była (...) Sp. z o.o. z siedzibą w J., ul. (...), posiadała w niej całość udziałów. Wspólnikiem spółki (...) (poprzednia nazwa: (...) Sp. z o.o.) do 2013r. była także spółka (...) Ltd. Do 2015r. prezesem zarządu w spółce (...) był M. G. (1), a następnie prezesem zarządu została E. G.. M. G. (1) od 2016r. był prokurentem w tej spółce, prokurentami od daty założenia spółki byli K. S. (1) i M. G. (2). Powyższe okoliczności pozwalają na przyjęcie domniemania z art. 527 § 4 kc także w stosunku do spółki (...) LTD. Wreszcie M. G. (1) działający w imieniu i na rzecz następnej spółki cypryjskiej (...) LTD z siedzibą w N. sprzedał w dniu 29 czerwca 2016r. za nr Rep. (...)przedmiotowe nieruchomości położone w J. ostatniej spółce (...) LTD z siedzibą w L. na Cyprze. Sąd Okręgowy podkreślił także powiązania członków rodziny G. ze spółkami cypryjskimi jak i bliskie powiązanie biznesowo-majątkowe pomiędzy wyżej wymienionymi spółkami oraz organizacyjne wynikające także z nastepujacych okoliczności: siedziba spółek (...) LTD mieści się w tym samym miejscu, czyli w N. przy ul. (...) w budynku (...) piętro 5 lokal nr (...), stanowiska dyrektorów w spółce (...) Ltd i kierowników w spółce (...) LTD należą do tych samych osób – M. V. i A. P., prawnik obu spółek jest tożsamy – jest nim A. K., a sekretarzem również obu spółek jest spółka (...) LTD. Ponadto spółka (...) LTD, która zakupiła przedmiotowe nieruchomości położone w J. na mocy umowy sprzedaży z dnia 14 sierpnia 2013r. ma tego samego sekretarza co wymienione wcześniej spółki, którym jest spółka (...) LTD. Nadto adres do korespondencji spółki (...) LTD jest taki sam jak adres siedzib wyżej wymienionych spółek: N., ul. (...), biuro(...). Prawnikiem spółki (...) LTD jest również A. K. jak w przypadku spółek (...) LTD. Przy umowie sprzedaży z dnia 14 sierpnia 2013r. Rep. (...)po obu stronach występował ten sam pełnomocnik – adw. M. B., który działał i w imieniu sprzedającego spółki (...) LTD z siedzibą w N., i w imieniu kupującego, czyli (...) LTD w N.. Wymieniony adw. M. B. działał także jako pełnomocnik ostatniej cypryjskiej spółki (...) z siedzibą w L., której zostały sprzedane przedmiotowe nieruchomości położone w J. na podstawie ostatniej umowy sprzedaży z dnia 29 czerwca 2016r. Rep. (...). Pozwani K. S. (1) i T. G. (1) są zaś dziećmi dłużników M. i E. małżonków G., zatem zachodzi domniemanie, o jakim mowa w przepisie art. 527 § 3 kc. Nadto pozwany T. G. (1) w dacie skarżonej umowy sprzedaży z dnia 22 lipca 2011r. był prezesem zarządu spółki (...) Sp. z o.o. w P., której jedynym wspólnikiem był M. G. (1). T. G. (1) w 2007r. był też likwidatorem spółki (...) Sp. z o.o. w K., której wspólnikiem była E. G.. K. S. (1), to była ona prokurentem spółki (...) Sp. z o.o. w J., której prezesem zarządu do 2015r. był jej ojciec M. G. (1), a następnie prezesem zarządu została matka E. G.. K. S. (1) i T. G. (1) jako dzieci dłużników, współpracujące z rodzicami w prowadzonych przez nich biznesach, wiedzieli, że ich rodzice – dłużnicy działają ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, w tym powoda.

Sąd pierwszej instancji przyjął, że wszyscy pozwani w niniejszej sprawie mają legitymację bierną, lecz legitymacja pozwanych M. G. (1) i E. G. nie wynika z faktu, iż są oni dłużnikami, lecz jest oparta na art. 531 § 2 kc i wynika z faktu, że są oni uprawnionym z tytułu służebności osobistych mieszkania na podstawie umowy z dnia 22 lipca 2011r. Legitymacja K. S. (1) i T. G. (1), którzy jako osoby trzecie uzyskały korzyść majątkową na podstawie umowy sprzedaży nieruchomości z dnia 22 lipca 2011r. oparta jest na art. 531 § 1 kc. Dodatkowo M. G. (1) oraz K. S. (1)i T. G. (1) sa legitymowani biernie na podstawie art. 531 § 2 kc jako uprawnieni z tytułu umów najmu budynków zawartych w dniu 13 lutego 2012r. Na podstawie art. 531 § 2 kc legitymowana jest także spółka (...) LTD w L., która jako osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową na podstawie umowy sprzedaży nieruchomości z dnia 29 czerwca 2016r.

Przy ocenie zasadności roszczenia tj. zaskarżenia czynności, skutkiem której było ustanowienie służebności osobistej, Sąd pierwszej instancji przywołał pogląd Sąd Najwyższego z dnia 14 listopada 2012r. sygn. akt II CSK 206/12 wskazujący, że czynność prawna prowadzi do pokrzywdzenia wierzyciela, nie tylko z powodu wyzbycia się przez dłużnika składnika majątkowego, z którego wierzyciel mógłby uzyskać zaspokojenie, ale także z racji obciążenia nieruchomości, które powoduje, że możliwość przeprowadzenia skutecznej egzekucji w takiej sytuacji doznaje istotnego ograniczenia i ma wpływ na zakres ewentualnego zaspokojenia. Stosownie bowiem do art. 1000 § 3 kpc w razie sprzedaży licytacyjnej nieruchomości na poczet ceny nabycia zostanie zaliczona wartość służebności (która w istocie pomniejszy wartość nieruchomości), czego efektem będzie zaspokojenie wierzyciela w mniejszym zakresie aniżeli w sytuacji, gdyby nieruchomość nie była obciążona takim prawem. Sama zaś służebność osobista – jako prawo niezbywalne (art. 300 kc) – nie podlega egzekucji.

Przy ocenie umowy najmu Sąd Okręgowy przywołał pogląd Sądu Najwyższego wynikający z uzasadnienia wyroku z dnia 15 czerwca 2005r. sygn. akt IV CK 806/04 wskazujący, iż umowa najmu może podlegać zaskarżeniu w drodze skargi pauliańskiej, gdyż utrudnia ona spieniężenie przedmiotu najmu.

Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska strony pozwanej, że pozwani ad. 2 i 3 pozostawali w uzasadnionym przekonaniu, iż w niedługim czasie ich sytuacja majątkowa ulegnie radykalnej poprawie wskutek odszkodowania na kwotę 100 mln zł w postępowaniu sądowym przeciwko powodowi, bowiem pierwsza skarżona umowa zawarta była w dniu 22 lipca 2011r., pozew zaś o zapłatę odszkodowania został wytoczony dopiero w sierpniu 2014r., nadto przekonanie pozwanych, że ich sytuacja majątkowa wskutek tegoż postępowania sądowego zmieni się na korzyść, było zupełnie nieuprawnione i nieracjonalne, skoro Sądy I i II instancji rozpoznające sprawę o zapłatę odszkodowania nie miały wątpliwości, że powództwo jako niezasadne należało oddalić. Sąd Okręgowy podkreślił także , że w sprawie sygn. akt (...)również uznano, że szybka sprzedaż nieruchomości dzieciom, a następnie spółkom cypryjskim, pozostawienie tych nieruchomości w posiadaniu M. G. (1), rzekome zgłoszenie się do M. G. (1) nieznanych mu osób z propozycją pełnienia bardzo ważnych funkcji w tych spółkach, przyznanie sobie przez M. G. (1) działającego jako prokurent (...)niskiego wynagrodzenia oraz brak wynagrodzeń w pozostałych trzech spółkach świadczy o bliskim powiązaniu biznesowo-majątkowym powoda z tymi spółkami.

Z uwagi, że pozwana spółka (...) nie zajęła stanowiska wyrok w stosunku do tej pozwanej miał charakter zaoczny.

Apelację od tego wyroku wnieśli pozwani M. G. (1) (pozwany ad.2), E. G. (pozwana ad.3), K. S. (1) (pozwana ad.4) i T. G. (1), (pozwany ad.5) zaskarżając orzeczenie całości, zarzucając:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.

a) art. 531 § 1-2 kc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne uznanie, że:

- wskazani pozwani są legitymowani biernie do bycia stroną niniejszego postępowania, podczas gdy: nie są osobą trzecią a dłużnikiem powoda, wobec czego nie mogą być stroną procesu pauliańskiego, a nadto na ich rzecz nie nastąpiło dalsze rozporządzenie korzyścią majątkową, uzyskaną przez osobę trzecią, gdyż ustanowienie służebności osobistej mieszkania nie jest czynnością o charakterze rozporządzającym, co wyłącza ich legitymację bierną do bycia stroną postępowania ze skargi pauliańskiej,

- pozwani K. S. (1) i T. G. (1), nie mają legitymacji biernej do bycia stroną niniejszego postępowania albowiem nie są dalszym nabywcą korzyści majątkowej (tzw. „osobą czwartą" przypis LM) , a pozostają jedynie osobami trzecimi na rzecz których dłużnik rozporządził korzyścią majątkową, uprawnionymi do korzystania z nieruchomości wyłącznie jako najemcy w związku z zawartymi z właścicielem nieruchomości umowami najmu, które to nieruchomości następnie były przedmiotem dalszych rozporządzeń przez ich właścicieli. Ponadto czynność prawna w postaci umowy najmu. jako umowy dwustronnie zobowiązującej, nie może być przedmiotem zaskarżenia w drodze powództwa ze skargi pauliańskiej,

b) art. 531 § 1-2 kc w zw. z art. 527 § 3 i 4 kc w zw. z art. 6 kc, poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwy rozkład ciężaru dowodu między stronami postępowania oraz przyjęcie przez Sąd I instancji, że domniemania prawne, o których mowa w art. 527 § 3 i 4 kc znajdują zastosowanie również do dalszych rozporządzeń przez osobę trzecią na rzecz tzw. „osoby czwartej”, wobec czego wiedza „osoby czwartej" i dalszych nabywców korzyści majątkowej może być wykazywana za pomocą istnienia powiązań osobowych czy pozostawania dalszych nabywców w stałych stosunkach gospodarczych, podczas gdy prawidłowa wykładnia ww. przepisów prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż domniemania o których mowa w art. 527 § 3 i 4 kc znajdują zastosowanie wyłącznie do czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z osobą trzecią. W wypadku natomiast dalszego zbycia przez osobę trzecią uzyskanej od dłużnika korzyści majątkowej, to wierzyciel obowiązany jest wykazać, że dalszy nabywca wiedział o działaniu dłużnika: pokrzywdzeniem wierzyciela. Powyższe prowadzi zatem do wniosku, że to na powodzie spoczywał ciężar dowodu w zakresie wykazania pozytywnej wiedzy u wszystkich dalszych nabywców nieruchomości będących przedmiotem sprzedaży,

c) art. 527 § 1 kc, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie w stanie faktycznym niniejszej sprawy i przyjęcie przez Sąd I instancji, że czynność prawna dłużników pozwanych ad.2) iad.3) dokonana została z pokrzywdzeniem wierzyciela, podczas gdy w toku postępowania nie zostało ustalone, że dłużnicy działali ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela oraz, że wskutek zaskarżonej przez powoda czynności stali się niewypłacalni, ani że osoby trzecie tj. pozwani ad.4) i ad.5) będący stroną czynności prawnej z dłużnikami o świadomości pokrzywdzenia wierzyciela wiedzieli lub przy dochowaniu należytej staranności mogły się dowiedzieć,

d) art. 531 § 2 kc, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i błędne przyjęcie przez Sąd I instancji, że wszyscy kolejni nabywcy korzyści finansowej uzyskanej od dłużnika, w tym ostatni nabywca tj. spółka (...) LTD posiadali wiedzę o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną podczas gdy wiedza ta nie została wykazana;

2. naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na jego wynik a to:

a) art. 328§2 kpc , poprzez:

- niewyjaśnienie w treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku przez Sąd I instancji podstaw faktycznych i prawnych przejętej legitymacji biernej pozwanych ad.2)-ad.5) i nieprzeprowadzenie samodzielnej, adekwatnej do stanu faktycznego niniejszej sprawy analizy prawnej istnienia bądź braku tej legitymacji u pozwanych,

- niewskazanie przez Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku w sposób wyczerpujący zarówno podstaw faktycznej rozstrzygnięcia, ze szczegółowym wskazaniem dowodów na poparcie konkretnych faktów uznanych za udowodnione, jak i przede wszystkim należytego wyjaśnienia podstawy prawnej wydanego wyroku, w szczególności w zakresie poszczególnych przesłanek uznania czynności prawnej pozwanych dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli oraz odpowiednio przy istnieniu u pozwanych ad.4) iad.5) wiedzy o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną. Zdaniem apelujących uzasadnienie wyroku Sądu I instancji w tym zakresie pozostaje niepełne, zdawkowe oraz nie przedstawiające toku rozumowania Sądu I instancji w sposób należyty i uniemożliwia pozwanym zapoznanie się z przyjętą przez Sąd podstawą faktyczną jak i prawną wydanego rozstrzygnięcia, przez co skarżący mają ograniczone możliwości obrony swoich praw i dokonania merytorycznej kontroli skarżonego orzeczenia,

b) art. 214 § 1 kpc w zw. z art. 299 kpc w zw. z art. 217 § 1 kpc w zw. z art. 227 kpc, art. 231 kpc poprzez nieuzasadnione nieuwzględnienie wniosku pełnomocnika pozwanych o odroczenie rozprawy, pomimo wykazania przez pozwanych uzasadnionej przyczyny tego odroczenia, a w konsekwencji oddalenie wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania pozwanych na okoliczność istnienia u pozwanych M. G. (1) i E. G., świadomości pokrzywdzenia wierzyciela, a u pozwanych K. S. (1) i T. G. (1) wiedzy o działaniu dłużnika w chwili dokonywania skarżonej czynności ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, co uniemożliwiło pozwanym przedstawienie dowodów na poparcie prezentowanych przez nich twierdzeń i podjęcia aktywnej obrony w procesie,

Uchybienie to miało istotny wpływ na wynik sprawy, albowiem doprowadziło do pozbawienia pozwanych możliwości obrony swoich praw i podjęcia w toku postępowania skutecznej, aktywnej obrony , co stanowi przesłankę do stwierdzenia nieważności postepowania na podstawie art. 379 pkt 5) kpc. Ponadto przedmiotowe uchybienie, które było przedmiotem zastrzeżeń w trybie art. 162 kpc doprowadziło zdaniem skarżących do nierozpoznania istoty sprawy w zakresie ustalenia podstaw do uwzględnienia powództwa i pozbawiało skarżących możliwości aktywnego dowodzenia odpowiednio braku świadomości pokrzywdzenia i wiedzy o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,

c) art. 233 § 1 kpc, polegające na:

- braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i dokonania jego błędnej oceny materiału dowodowego poprzez uznanie, że zarówno stan świadomości pokrzywdzenia wierzyciela występujący u pozwanych M. G. (1) i E. G., oraz istnienie u pozwanych K. S. (1) i T. G. (1) wiedzy o tej świadomości może zostać dokonany na podstawie zgromadzonych w sprawie dowodów z dokumentów, podczas gdy zarówno stan świadomości jak i stan wiedzy osoby fizycznej, jako stan wewnętrznej sfery dotyczącej umysłu, może zostać oceniony wyłącznie na podstawie zeznań tych osób, w toku przeprowadzenia dowodu z ich bezpośredniego przesłuchania przez Sądem,

- przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie błędnej oceny w zakresie istnienia stanu świadomości pozwanych, które nie wynika z dowodów,

- sprzecznym z zasadami logiki i doświadczenia życiowego przyjęciu przez Sąd I instancji, że oddalenie powództwa M. G. (1) o odszkodowania przeciwko (...) sp. z. o. o., świadczy o tym, że M. G. (1) i E. G. nie mogli posiadać uzasadnionego przekonania , że ich sytuacja ulegnie zmianie,

- sprzecznej z zasadami logicznego myślenia i doświadczenia życiowego ocenie materiału dowodowego i przyjęcie, że skoro pozwani K. S. (1) i T. G. (1) nie wykazali jakimkolwiek dokumentem przekazania środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości w dniu 22 lipca 2011 r. obywatelowi Tajlandii, to Sąd mógł przyjąć na tej podstawie, że zawarcie umowy sprzedaży w dniu 22 lipca 2011 r. miało na celu wyzbycie się majątku aby uniemożliwić prowadzenie z niego egzekucji, podczas gdy to dowolne ustalenie nie znajduje odzwierciedlenia w pozostałym materiale dowodowym sprawy, zaś okoliczności dotyczące udzielenia pozwanemu M. G. (1) pożyczki przez obywatela z Tajlandii winny zostać wyjaśnione w toku przesłuchania tego pozwanego przez Sądem,

- przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie przez Sąd I instancji błędnej jego oceny w zakresie stanu świadomości pokrzywdzenia wierzyciela u pozwanej E. G. oraz wywiedzenie istnienia tej świadomości u pozwanej wyłącznie na podstawie faktu, iż pozwany M. G. (1) zarządzał działalnością gospodarczą wielu spółek, podczas gdy okoliczność ta nie ma żadnego znaczenia dla oceny stanu tej świadomości u pozwanej E. G., a stan świadomości pokrzywdzenia u E. G. winien zostać oceniony odrębnie,

- niedokonanie wszechstronnej analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego, poprzez bezzasadne przyjęcie przez Sąd I instancji, że pozwani M. G. (1) i E. G. nie musieli w dniu 22 lipca 2011 r. mieć wiedzy, iż przeciwko nim wydany został nakaz zapłaty Sądu Okręgowego w L. w sprawie o sygn. (...) którego jak wskazał Sąd I instancji pozwani nie zaskarżyli, a wystarczające dla ich działania w świadomości pokrzywdzenia wierzyciela było jedynie przypuszczenie, że (...) sp. z o.o. ma względem nich wierzytelność w wysokości ok. 10 mln złotych,

- dokonanie przez Sąd I instancji błędnej oceny stanu niewypłacalności pozwanych M. G. (1) i E. G. w oparciu o dokumenty tj: pismo pozwanych ad.2) i ad.3) z dnia 1 lipca 2016 r. kierowane do powoda oraz oświadczenia pozwanego ad.3) o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania sporządzonego w dniu 7 lipca 2014 r., podczas gdy stan tej niewypłacalności powinien być oceniany przez Sąd instancji wyłącznie na dzień dokonania przez pozwanych skarżonej czynności prawnej, która miała miejsce w dniu 22 lipca 2011 r. Z kolei ocena stanu niewypłacalności na dzień dokonania przez dłużników skarżonej czynności nie została przez Sąd | instancji w ogóle dokonana,

- błędną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w zakresie istnienia powiązań osobowych pomiędzy skarżącymi pozwanymi a wszystkimi spółkami prawa cypryjskiego będącymi dalszymi, kolejnymi nabywcami nieruchomości będących przedmiotem skarżonych przez powoda czynności, tj.: (...) LTD z siedzibą w N., (...) LTD z siedzibą w N., (...) LTD z siedzibą w N. oraz (...) LTD z siedzibą w N., podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci dowodów z dokumentów nie wynika w żaden sposób, aby pomiędzy pozwanymi oraz wszystkimi ww. spółkami prawa cypryjskiego istniały powiązania osobowe bądź tym bardziej by osoby te pozostawały ze sobą w stałych stosunkach gospodarczych,

d) naruszenie art. 98 § 1 kpc w zw. z §2 pkt 7 i §15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, poprzez błędne uznanie, że koszty zastępstwa w wysokości 6-cio krotności należnej stawki stanowią koszty celowe do dochodzenia przez powoda przysługujących mu praw, oraz bezzasadne przyznanie pełnomocnikowi powodów kosztów zastępstwa wysokości odpowiadającej sześciokrotności stawki z uwagi na skomplikowany charakter sprawy i znaczny nakład pracy pełnomocnika powoda, pomimo tego, że powód większość twierdzeń dowodów zaczerpnął z nieprawomocnego postępowania prowadzonego przed Sądem Okręgowym w K., sygn. akt (...)bądź z dokumentów zgromadzonych w aktach ksiąg wieczystych prowadzonych dla poszczególnych nieruchomości. Powyższe okoliczności zdaniem skarżących prowadzą do wniosku, że nakład pracy pełnomocnika powoda nie był znaczny i nie uzasadniał zasądzenia na jego rzecz aż 6-cio krotności stawki kosztów zastępstwa procesowego.

Apelujący z powołaniem na zarzut nieważności wnieśli uchylenie skarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania do Sądu I instancji przy rozstrzygnięciu o kosztach postepowania, a na wypadek rozpoznania merytorycznego wnieśli o zmianę orzeczenia i oddalenie powództwa w stosunku do skarżących i o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 2-krotności stawki, z uwagi na znaczny nakład pracy pełnomocnika pozwanych.

Strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji i zasądzanie kosztów postępowania apelacyjnego dodatkowo powołując się na dalsze dowody świadczące o powiązaniu spółek cypryjskich z powodami. Podniosła, że pozwani K. S. (1) i T. G. (1) zostali pozwani nie jako dłużnicy lecz jako beneficjenci z tytułu ustanowienia na ich rzecz służebności osobistej. Zakwestionowała stanowisko o nieważności postępowania oraz naruszeniu art. 233§1 kpc i podkreśliła subsydiarność dowodu z przesłuchania stron. Kwestia powiązań osobowych w ramach spółek cypryjskich została ustalona zdaniem strony powodowej na podstawie dokumentów , słusznie więc jej zdaniem Sąd pierwszej instancji oddalił wniosek o odroczenie rozprawy.

Rozpoznając apelację w zakresie dotyczącym punktów I-V zaskarżonego orzeczenia Sąd Apelacyjny uznał za własne ustalenia Sądu Okręgowego i zważył co następuje:

Za niezasadny uznać należy zarzut nieważności postępowania. Zgodnie z art. 379 pkt 5 k.p.c. nieważność postępowania zachodzi, jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw. Pozbawienie możności obrony swych praw przez stronę polega na tym, że strona na skutek wadliwości procesowych sądu lub strony przeciwnej nie mogła brać i nie brała udziału w postępowaniu lub jego istotnej części, jeżeli skutki tych wadliwości nie mogły być usunięte na następnych rozprawach przed wydaniem w danej instancji wyroku. Przy analizie, czy doszło do pozbawienia strony możności działania należy najpierw rozważyć czy nastąpiło naruszenie przepisów procesowych, a w drugiej kolejności trzeba sprawdzić, czy uchybienie to wpłynęło na możność strony do działania w postępowaniu, w końcu należy zbadać, czy pomimo realizacji tych przesłanek strona mogła bronić swych praw. Tylko więc w razie kumulatywnego spełnienia wszystkich tych przesłanek, można odpowiedzieć twierdząco, że strona została pozbawiona możności działania. Zgodnie z art. 214§1 k.p.c. rozprawa ulega odroczeniu, jeżeli sąd stwierdzi nieprawidłowość w doręczeniu wezwania albo jeżeli nieobecność strony jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć. W sytuacji jednak, gdy stronę zastępuje na posiedzeniu jawnym fachowy pełnomocnik, przyczyny odroczenia rozprawy, wymienione w art. 214 k.p.c., odnoszą się do tego adwokata, czy radcy prawnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2016r. IV CSK 656/15 LEX nr 2066015). W tym przypadku pozwanych reprezentował profesjonalny pełnomocnik obecny na rozprawie. Ewentualne uchybienia dowodowe nie stanowią natomiast uchybienia procesowego o jakim mowa w art. 379 pkt 5 k.p.c. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2009 r. I CSK 377/08 LEX nr 515439 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 2004 r., IV CK 304/04, LEX nr 2066015 ). Z okoliczności sprawy wynika ponadto, że poza pozwaną spółką pozostali pozwani zajęli stanowisko co do wszystkich kwestii prawnomaterialnych w postępowaniu, ustosunkowali się do twierdzeń strony przeciwnej i zgłosili wnioski dowodowe (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2014 r. IV CSK 463/13 LEX nr 1477457). Dowód z przesłuchania stron w tym przypadku nie był obligatoryjny. Skarżący pomijają, że sąd może ale nie musi dopuścić tego dowodu, który jest przeprowadzony dopiero wówczas, gdy po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 299 kpc). Okoliczności zaś istotne zostały w niniejszej sprawie wyjaśnione innymi dowodami.

Nie jest też zasadny zarzut naruszenia art.328 § 2 kpc. Zarzut taki może być uzasadniony tylko w skrajnych wypadkach, gdy uzasadnienie sądu I instancji jest na tyle wadliwie, że uniemożliwia przeprowadzenie instancyjnej kontroli prawidłowości zaskarżonego wyroku (por postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2001 r., I CKN 185/01, LEX nr 52726 i wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2003 r., IV CKN 1862/00, LEX nr 109420). W tym zaś przypadku uzasadnienie orzeczenia Sądu Okręgowego jasno wskazuje podstawę faktyczną i prawną rozstrzygnięcia, co zresztą stanowiło podstawę sformułowania odpowiednich zarzutów apelacyjnych. Uzasadnienie zawiera też ocenę dowodów jak i wskazuje jednoznacznie przyczyny, dla których przyjęto istnienie legitymacji biernej pozwanych członków rodziny G..

Niewątpliwie zamiar pokrzywdzenia to stosunek psychiczny dłużnika do wyobrażonego skutku podjętego działania, który pozwala przyjąć, że dłużnik dąży pokrzywdzenia wierzyciela poprzez dokonanie czynności (por. wyrok SN z dnia 29 maja 2015r. sygn V CSK 454/ LEX nr 1771405). Skarżący jednak pomijają, że ta ocena zamiaru następuje przez pryzmat okoliczności obiektywnych. Przez pryzmat okoliczności obiektywnych należy również ocenić stan wiedzy osób dokonujących transakcji z dłużnikiem oraz dokonujących dalszych czynności rozporządzających. Mimo więc, że kwestia stanu świadomości jak i stanu wiedzy osoby fizycznej to element wewnętrznej sfery dotyczącej umysłu, to jednak weryfikacja tego stanu następuje na podstawie okoliczności wskazujących na sposób działania ujawniony na zewnątrz. Ponadto ocena stanu świadomości w chwili dokonania transakcji może być weryfikowana nie tylko poprzez zachowanie przed i w chwili dokonania transakcji, ale także i poprzez późniejsze działania wskazujące, że wcześniej dokonane stanowiły tylko element szerszego planu mającego uchylić możliwość zaspokojenia wierzytelności (...) Sp. z o.o. w L. (następnie (...) Sp. z o.o. w T. i nabytej częściowo przez stronę powodową).

Skuteczne postawienie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego. Obiektywnie oceniając zaś ciąg transakcji wskazanych w zaskarżonym wyroku, staje się oczywiste , że zostały one dokonane, aby w ten sposób uniemożliwić, a przynajmniej ograniczyć, możliwość zaspokojenia wierzytelności określonej przez Sąd Okręgowy i już sama wiedza o skutkach tych transakcji powinna wywołać przekonanie o celowym działaniu M. G. (1) i E. G., przy współudziale K. S. (1) oraz T. G. (1), zmierzającym co najmniej do utrudnienia egzekucji i zapewnienia sobie przy tym prawa do dalszego nieodpłatnego korzystania z nieruchomości.

Niewątpliwie K. S. (1) i T. G. (1) zawierając z dłużnikami transakcje sprzedaży byli osobami trzecimi. Stosunek bliskości łączący te osoby z dłużnikami-tworzący domniemanie wiedzy o działaniu dłużnika z pokrzywdzeniem wierzyciela wynikał w tym przypadku nie tylko ze stosunków rodzinnych ale także z powiązań personalnych w ramach udziału i reprezentacji w różnych powiązanych ze sobą podmiotach gospodarczych. Ustanowienie służebności to natomiast dalsze rozporządzenie o charakterze nieodpłatnym na rzecz dłużników. Dla zastosowania art. 531§2 k.c. wystarcza wiedza następcy prawnego osoby trzeciej o tym, że osoba trzecia miała rozeznanie, że dłużnik dokonując rozporządzenia na rzecz osoby trzeciej, działał celem pokrzywdzenia wierzycieli. Stan wiedzy beneficjentów służebności osobistej nie mógł się jednak różnić od stanu ich wiedzy jaką mieli oni jako dłużnicy dokonujący transakcji, stan zaś wiedzy najemców nie mógł odbiegać od stanu ich wiedzy jako osób trzecich uzyskujących wcześniej przedmiot korzyści bezpośrednio od dłużników.

Niezależnie od tego Sąd Apelacyjny podziela pogląd wyrażany w doktrynie, że domniemanie z art. 527§3 kc odnosi się także do osoby, która uzyskała korzyść majątkową w wyniku rozporządzenia nią przez osobę trzecią o jakiej mowa w art. 531 § 2 (vide: Gudowski Jacek (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, wyd. II Opublikowano: WKP 2018). Stosunek bliskości, o którym mowa w art. 527 § 3 k.c., może wynikać ponadto ze wspólności interesów osobistych, majątkowych lub współpracy osoby fizycznej z inną osobą funkcjonującą w ramach zorganizowanej zbiorowości prawnej, np. spółki prawa handlowego ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2013 r., IV CSK 452/12, LEX nr 1314438), co w tym przypadku ma znaczenie przede wszystkim dla dalszych czynności dokonywanych z udziałem pozwanych jako pełnomocników spółek uczestniczących w ciągu kolejnych transakcji. W przypadku bowiem przedstawicielstwa przyjmuje się w doktrynie, że dla oceny prawnie doniosłych kwestii odnoszących się do osoby uczestniczącej w czynności, decydujące znaczenie mają okoliczności zachodzące po stronie przedstawiciela. K. S. (1)i T. G. (1) reprezentując spółkę (...), a później także M. B. i M. G. (1) reprezentując dalszych uczestników obrotu, poprzez powiązania: albo związane ze stosunkami rodzinnymi albo podmiotowe związane z różną formą uczestnictwa w spółkach powiązanych ze sobą organizacyjnie i osobowo, a także poprzez osobiste czynne uczestnictwo we wcześniejszych transakcjach, mieli oczywistą wiedzę o działaniu dłużników zmierzających do pokrzywdzenia wierzyciela. Rzeczą więc skarżących i spółki (...) LTD z siedzibą w L. na Cyprze było wykazanie, że członkowie organów spółek (...) i organów dalszych nabywców nieruchomości nie mogły mieć wiedzy o okolicznościach poprzedzających transakcje sprzedaży w dniu 29 czerwca 2016r. Same zaś powiązania ustalone przez Sąd Okręgowy i wiedza osób działających jako przedstawiciele spółek cypryjskich rodzą domniemanie zarówno prawne jak i faktyczne wiedzy tych jednostek organizacyjnych o okolicznościach działania dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Sąd Apelacyjny uznaje, że w tym układzie czynności prawnych należy traktować uprawnionych z tytułu służebności, a także najemców jako osoby czwarte. Ustalone w sprawie okoliczności wskazują, że wszystkie te osoby, na rzecz których powstało uprawnienie do dalszego korzystania z nieruchomości (niezależne nawet od kwestii osoby właściciela), realizowały wspólnie i w porozumieniu cel dłużników tj doprowadzenie do sytuacji w której wierzyciel nie uzyska pełnego zaspokojenia. Potwierdza to cały ciąg transakcji, w której nadal uczestniczył dłużnik bądź członkowie jego rodzinny. Sąd Okręgowy logicznie też ocenił wzajemne powiązania spółek cypryjskich poprzez ich stosunki udziałowe i osobowe ze spółką (...) Sp. z o.o. z siedzibą w J. (poprzednia nazwa: (...)Sp. z o.o.), w której dłużnik lub jego dzieci pełnili funkcje członków organu lub przedstawicieli. Zwrócić też należy uwagę, że pełnomocnicy składali oświadczenia, że znana im jest treść umów zawartych przez (...)Dokonując czynności w imieniu i na rzecz spółki (...) pełnomocnik był świadomy skutków wcześniejszych czynności, którą obciążać miały służebności osobiste mieszkania oraz prawo najmu, a te obciążenia przekładały się na efektywne wykorzystanie nabytej przez (...) nieruchomości jak i przez kolejnych nabywców. Taka też wiedzą dysponował działając jako pełnomocnik ostatniego zbywcy, przy czynności dokonanej z pozwaną spółką , którą reprezentował M. B.. Sama zaś nawet świadomość istniejących obciążeń w dużej części ogranicza ekonomiczny sens nabycia gruntów, co również przemawia za istnieniem wiedzy, że transakcje zostały dokonane in fraudem creditorum, szczególnie w aspekcie ustalonych powiązań spółek poprzez siedziby osobę sekretarza tj (...) LTD, jak i na powiązania osób dyrektorów, którzy byli dyrektorami w spółce (...) Ltd. Ocena skutków tych powiązań dokonana przez Sąd Okręgowy była więc w pełni prawidłowa. Nie było więc potrzeby uzupełniania postępowania dowodowego o dalsze dokumenty składane przez stronę powodową w postępowaniu wywołanym sprzeciwem spółki (...), na które powodowa spółka powoływała się w załączniku do protokołu rozprawy apelacyjnej. Tym bardziej nie było konieczne prowadzenie dowodu z przesłuchania stron.

Sąd Apelacyjny podziela pogląd, że wierzyciel nie traci prawa do żądania uznania za bezskuteczną czynności prawnej dokonanej z jego pokrzywdzeniem przez dłużnika z osobą trzecią i czwartą nawet jeżeli dojdzie do dalszych transakcji zbywających nieruchomości wcześniej należących do dłużnika. Przepis art. 531§2 kc wskazujący na możliwość skierowania roszczenia przeciwko osobie, na której rzecz rozporządzenie nastąpiło nie daje podstawy do przyjęcia wygaśnięcia roszczenia przeciwko osobie wcześniej uzyskującej korzyść. Udowodnieniu przesłanki z art. 531§2 k.c. w procesie przeciwko osobie czwartej może wręcz służyć skuteczne wytoczenie powództwa przeciwko osobie trzeciej o uznanie za bezskuteczną wobec powodowego wierzyciela (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2006 r.V CSK 330/06LEX nr 610101). Oznacza to, że interes prawny w wytoczeniu powództwa przeciwko osobie trzeciej ( w tym przypadku K. S. (1) i T. G. (1)) nie ustaje nawet w przypadku dalszego rozporządzenia korzyścią przez osobę trzecią, a osoby czwartej ( w tym przypadku wszyscy skarżący) w wypadku kolejnego rozporządzenia. Istnieje on nawet także gdy istnieje możliwość zgłoszenia przeciwko osobie trzeciej rozporządzającej korzyścią roszenia opartego na art. 405 k.c. czy art. 409 k.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2014r. sygn. akt III CSK 247/13).

W tej sprawie dodatkowym argumentem przemawiającym za istnieniem interesu strony powodowej do wniesienia powództwa (kształtującego) przeciwko dzieciom pozwanych i przeciwko samym dłużnikom jest okoliczność, że wskazani pozwani nadal są beneficjentami czynności prawnych dokonanych przez dłużników w dniu 22 lipca 2011r., mocą których nabywcy ustanowili nieodpłatne służebności osobiste mieszkania oraz dokonanych w dniu 13 lutego 2012r. aneksowanych w dniu 10 maja 2012r., zapewniających K. S. (1), M. G. (1) oraz T. G. (1) prawo do korzystania przez czas oznaczony z nieruchomości bez konieczności ponoszenia kosztów. Czynności te zapewniały rodzinie G. prawo do dalszego korzystania z nieruchomości bez względu na ich dalsze rozporządzenia, co cały czas wpływa na aktualną wartość nieruchomości i co pogarsza sytuację wierzyciela w wypadku skierowania ewentualnej egzekucji do nieruchomości, a to ze względu na obciążenie służebnościami osobistymi z uwagi na skutki z art. 1000§3 k.p.c., a w odniesieniu do najmu z uwagi na skutki z art. 1002 k.p.c. Pozwani zaś nie wykazali by wartość nieruchomości zbytej 29 czerwca 2016r.na rzecz (...) LTD z siedzibą w N. , następnie dalej zbytej spółce (...), pozwalała na zaspokojenie wierzytelności strony powodowej, niezależnie od praw skarżących pozwanych obciążających nieruchomości na podstawie wcześniejszych czynności. Sama zaś cena nabycia określona na kwotę 1.500.000 zł wskazuje, że strona powodowa nie uzyska pełnego zaspokojenia. Ponadto zwykłe zasady doświadczenia życiowego wskazują, że w przypadku obciążeń związanych z tytułem prawnym do mieszkania zmniejsza się zainteresowanie nabycia egzekucyjnego. Należy zaś podkreślić, że dłużnik staje się niewypłacalny w wyższym stopniu (art. 527 § 2 kc) także wtedy, gdy zaspokojenie można uzyskać z dodatkowym znacznym nakładem kosztów, czasu i ryzyka (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2001 r. sygn. akt IV CKN 525/00, Lex nr 53110). Wbrew więc zarzutom skarżących niewypłacalność pozwanych M. G. (1) i E. G. nie została ustalona jedynie w oparciu o ich pismo z dnia 1 lipca 2016 r. kierowane do powoda oraz oświadczenie pozwanych o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania sporządzonego w dniu 7 lipca 2014 r. Już samo bowiem rozporządzenie nieruchomością z jednoczesnym ustanowieniem służebności utrudnia możliwość zaspokojenia. Zbycie nieruchomości w ustalonych w sprawie okolicznościach, przy jednoczesnym obciążeniu służebnością nieruchomości, do których strona powodowa mogła skierować egzekucję jak i dalsze obciążenia prawem najmu, a także pozostałe transakcje zbycia już prima facie wskazywały na ograniczenie zaspokojenia wierzytelności cedenta przelanej następnie na stronę powodową. Jeżeli zaś ta transakcja była obojętna dla zaspokojenia wierzytelności , której część nabyła strona powodowa , to pozwani powinni wykazać konkretny majątek , który umożliwiał to zaspokojenie.

Przedmiot cesji nie budzi wątpliwości już choćby wobec nadania klauzuli wykonalności. Podzielność świadczenia wskazuje, że pokrzywdzonym jest także strona powodowa. Skarga pauliańska ma zaś umożliwić pełne zaspokojenie się wierzyciela z przedmiotu, do którego prawo przysługuje osobie trzeciej lub osobie kolejnej w wyniku której prawo do przedmiotu majątkowego należącego poprzednio do dłużnika nabyła osoba trzecia lub osoba kolejna (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2006r. sygn. akt przysługują prawa do korzystania z nieruchomości na podstawie czynności zawartych przez dłużnika z osobą trzecią tj K. S. (1) i odpowiednio T. G. (1), a tym ostatnim na podstawie czynności najmu, to apelujący nadal są legitymowani biernie.

Sąd Apelacyjny podziela także w pełni stanowisko Sądu pierwszej instancji, odwołujące się także do odpowiedniego orzecznictwa Sądu Najwyższego, o dopuszczalności zaskarżenia czynności sprzedaży z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości służebnością osobistą, jak i zaskarżenia czynności w postaci umowy najmu. Przesądzenie zasadności roszczenia w odniesieniu do czynności określonych w punkcie I- V jest nadal aktualne dlatego, że przed Sądem Okręgowym toczy się postępowanie w związku z wniesieniem przez spółkę (...) sprzeciwu od przedmiotowego wyroku jako zaocznego względem (...) LTD w L.. Ta okoliczność oznacza, że sprawa nadal jest rozpoznawana w pierwszej instancji pomiędzy stroną powodową, a uczestnikiem umowy sprzedaży z dnia 29 czerwca 2016 roku. Takie postepowanie stanowi więc logiczną i pragmatyczną przeszkodę do rozpoznania apelacji pozwanych w części w jakiej dotyczyła ona czynności określonej w punkcie VI wyroku, niemniej nie uchyla to możliwości oceny wcześniejszych transakcji w kontekście przesłanek art. 527§1 kc i art. 531§kc., których ostatni nabywca nie był stroną. Uzyskanie zaś prawomocnego wyroku w odniesieniu do wcześniejszych czynności z jednej strony wzmacnia pozycję wierzyciela w postępowaniu dotyczącym zaskarżenia ostatniej czynności, z drugiej ma istotne znaczenie dla ewentualnego przyszłego zakresu zaspokojenia wierzyciela, w wypadku albo uwzględnienia powództwa względem (...) LTD w L. bądź też ewentualnego zgłoszenia roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia względem poprzedników.

Co do sprzedaży dokonanej na rzecz K. S. (1) i T. G. (1) dodatkowo można zauważyć, że w razie spełnienia przesłanek zawartych w art. 527 § 1 k.c. uznaniu za bezskuteczną podlega cała czynność prawna dokonana przez dłużnika z osobą trzecią, a nie jej część. Oznacza to konieczność łącznej oceny całej czynności zbycia z jednoczesnym obciążeniem służebnością. Ponadto w procesie pauliańskim legitymację posiada zasadniczo osoba, która z zaskarżonej czynności uzyskała korzyść majątkową (tzw. osoba trzecia odpowiednio osoba czwarta). Na skutek zaś czynności z dnia 22 lipca 2011r. dokonanej z osobą trzecią także dłużnicy nadal są beneficjentami szeroko rozumianej korzyści i to nieodpłatnie. W odniesieniu zaś do umowy najmu trzeba podkreślić, że zawarcie umowy wzajemnej nie oznacza pokrzywdzenia jedynie wtedy, gdy ekwiwalent nadający się do egzekucji nadal znajduje się w majątku dłużnika i może być wykorzystany dla zaspokojenia wierzyciela (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 6 października 2011 r., V CSK 493/10, LEX nr 1102271 z dnia 9 kwietnia 2010r., III CSK 273/09, LEX nr 602265). W sytuacji zaś zawarcia umowy najmu przez spółkę (...) z dłużnikiem oraz K. S. (1) i T. G. (1) nabyli oni prawo znacznej wartości i to bez odpowiedniego ekwiwalentu, dodatkowo zmniejszając w ten sposób wartość nieruchomości. Tu jednak trzeba podkreślić, że w sprawie nie ustalono żadnych okoliczności wskazujących na bezwzględną wadliwość kwestionowanych czynności. Przedmiotem zaskarżenia w trybie akcji pauliańskiej mogą być czynności osoby trzeciej i osoby czwartej rozporządzające korzyścią majątkową uzyskaną wskutek pokrzywdzenia wierzyciela, a nie tylko zbycie prawa. Dotyczy to także sytuacji, w których dochodzi do uszczuplenia majątku dłużnika przy wykorzystaniu innych środków prawnych niż tylko sprzedaż czy darowizna nieruchomości, wywołujących jednak zbliżone skutki prawne. Do czynności rozporządzających należy zaliczyć więc także trwałe a nawet długotrwałe obciążenie nieruchomości.

Nie można podzielić także zarzutu mającego wskazywać na przekonanie M. G. (1), że uzyska on odszkodowanie. Samo przekonanie pozwanego, że liczył on w chwili dokonania czynności na odszkodowanie nie może być decydujące, skoro ewentualność uzyskania odszkodowania miała wówczas walor jedynie hipotetyczny, co zresztą znalazło wyraz w negatywnym wyniku próby ugodowej jeszcze we wrześniu 2011r. (która również dotyczyła roszczenia pieniężnego). Pozwani powinni byli wykazać, że istniała realna możliwość zaspokojenia wierzycieli mimo dokonania kwestionowanych czynności.

Wbrew też twierdzeniom apelujących dowód z przesłuchania pozwanych i przesłuchania w charakterze świadka obywatela Tajlandii na fakt przekazania pieniędzy nie miał tu istotnego znaczenia, abstrahując od kwestii spóźnienia dowodu z przesłuchanie takiego świadka i niewykazania sposobu rozdysponowania kwoty 2.8 mln zł, która miała zostać uzyskana ze sprzedaży. Należy bowiem podkreślić, że istnienie jeszcze innych długów wzmacnia ustalenie o działaniu w celu pokrzywdzenia wierzyciela, zaś arbitralne dokonanie przez dłużników wyboru wierzyciela, prowadzące do jego uprzywilejowania kosztem pozostałych wierzycieli, również uzasadnia zastosowanie art. 527§1 k.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2005 r., II CK 225/05, niepubl. LEX nr 369449 i z dnia 20 października 2011 r. IV CSK 39/11 LEX nr 1102265). Nawet więc ewentualne wykazanie okoliczności pokrycia długu z pożyczki nie mogło spowodować uwzględnienia apelacji, skoro dłużnicy mieli jeszcze inne długi.

Nie są też uzasadnione zarzuty mające wskazywać na brak świadomości pokrzywdzenia wierzyciela przez E. G.. Niezależnie bowiem od kwestii powiązań rodzinnych czy osobowych tej osoby ( ta pozwana była wspólnikiem spółki (...)Sp. z o.o. w K., w której likwidatorem był jej mąż a później została także członkiem organu powołanej wyżej spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w J. tj (...)Sp. z o.o.), musiała mieć wiedzę o pokrzywdzeniu wierzyciela już na skutek pierwszej transakcji. E. G. zbyła przecież świadomie jedyny istotny składnik majątkowy, i dążyła do ustanowienia na jej rzecz służebności osobistej, mając przy tym świadomość istnienia długu (była ona pozwana jako dłużnik zaciągający zobowiązanie, nie powołano zresztą okoliczności wskazujących na brak zgody na zaciągnięcie zobowiązania). Taka zaś transakcja już sama w sobie ograniczała możliwość zaspokojenia wierzytelności spółki (...) sp. z o.o. na skutek czynności dokonanych ze swymi dziećmi, przy braku dysponowania innym istotnym majątkiem.

Nie było też konieczności zawieszenia postępowania z uwagi na tok postępowania o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego toczącego się przed innym sądem nawet jeżeli tytuł ten dotyczy wierzytelność chronionej w niniejszej sprawie. Zauważyć bowiem należy, że zastosowanie art. 177§1 pkt 1 kpc nie jest obligatoryjne a oddalenie powództwa opozycyjnego przed sądem pierwszej instancji nie uprawdopodobnia roszczenia. Ponadto dopiero przyszłe uwzględnienie powództwa opozycyjnego będzie miało charakter prawnokształtujący a w chwili obecnej wiąże sąd tytuł wykonawczy wydany przeciwko dłużnikom. Ewentualne wydanie wyroku powołanego w sprawie mogłoby mieć znaczenie jedynie jako ewentualna przyszła podstawa wznowienia i to tylko wówczas, gdyby któraś ze stron była jeszcze takim wznowieniem zainteresowana, albowiem już samo ewentualne uwzględnienie powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności i tak uniemożliwi w istocie samo w sobie skierowanie egzekucji do nieruchomości, której właścicielem została spółka (...) LTD z siedzibą w L.. Wniosek o zawieszenie postepowania został oddalony.

Z powyższych względów, uznając podstawy do częściowego rozstrzygnięcia, apelację oddalono jako bezzasadną na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 317 §1 kpc i art. 391§1 kpc.

Sposób zaś rozstrzygnięcia częściowego uchyla potrzebę odniesienia się już na tym etapie do prawidłowości rozstrzygnięcia o kosztach procesu, albowiem wpływ na nie może mieć także wynik postepowania prowadzonego przeciwko spółce (...).

SSA Sławomir Jamróg SSA Hanna Nowicka de Poraj SSO del. Izabella Dyka