Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI Ka 1111/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lutego 2020 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący Sędzia Artur Achrymowicz

Protokolant Wioleta Zawadzka

po rozpoznaniu dnia 20 lutego 2020 roku

sprawy A. C. (1) c. D. i W. z domu S., urodzonej
11 września 1994 roku w B., L. C. (1) c. J. i M. z domu K., urodzonej (...) w B.

oskarżonych z art. 217 § 1 kk i in.

na skutek apelacji wniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela prywatnego i obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej z dnia 30 sierpnia 2019 roku sygn. akt
II K 666/18

I Zmienia zaskarżony wyrok

A. w pkt. 1. i 2. w ten sposób, że:

1.  uniewinnia L. C. (1) od popełnienia zarzuconego jej czynu;

2.  uchyla rozstrzygnięcie o obciążeniu jej kosztami procesu;

B. w pkt. 3. w ten sposób, że:

1.  za popełnione w dniach 17 maja i 8 sierpnia 2018 r. czyny z art. 217 § 1 K.k., przy zastosowaniu art. 91 § 1 K.k., na zasadzie art. 34 § 1 i § 1a K.k. oraz art. 35 § 1 K.k., wymierza A. C. (1) 2 (dwa) miesiące ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

2.  za popełniony 3 czerwca 2018 r. czyn z art. 216 § 1 K.k., na podstawie art. 34 § 1 i § 1a K.k. oraz art. 35 § 1 K.k., wymierza A. C. (1) miesiąc ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin;

3.  na zasadzie art. 85 § 1 K.k. i art. 86 § 1 i 3 K.k. łączy wymierzone A. C. (1) kary jednostkowe i wymierza karę łączną 2 (dwóch) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

C. w pkt. 4. w ten sposób, że:

1.  A. C. (1) uznaje za winną wymienionego w pkt. 4 zaskarżonego wyroku czynu, polegającyego na stwierdzeniu dn. 28.7.2018 r. w M., w korespondencji skierowanej do P. C. (1), iż L. C. (1) należy do rodziny kłamców, złodziei i oszustów;

2.  czyn ten kwalifikuje czyn z art. 212 § 1 K.k.;

3.  na mocy art. 66 § 1 K.k. postępowanie w tym zakresie warunkowo umarza;

4.  w oparciu o art. 67 § 1 K.k. ustala dwuletni okres próby;

5.  na zasadzie art. 67 § 3 K.k. orzeka wobec A. C. (1) obowiązek zadośćuczynienia za doznaną przez L. C. (1) krzywdę poprzez zapłatę na jej rzecz kwoty 300 (trzysta) złotych;

D. w pkt. 5. w ten sposób, że:

1.  przyjmuje, iż zwolnienie dotyczy wyłącznie kosztów sądowych;

2.  zasądza od A. C. (1) na rzecz L. C. (1):

a)  300 (trzysta) złotych, tytułem zwrotu zryczałtowanej równowartości wydatków,

b)  1.176 (tysiąc sto siedemdziesiąt sześć) złotych, tytułem zwrotu poniesionych przez nią kosztów zastępstwa prawnego.

II W pozostałym zakresie wyrok ten utrzymuje w mocy.

III Zasądza:

1.  od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. C. wynagrodzenie za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym w kwocie 516 (pięćset szesnaście) złotych 60 groszy;

2.  od A. C. (1) na rzecz L. C. (1) 840 (osiemset czterdzieści) złotych, tytułem zwrotu wydatków poniesionych przez nią w II instancji w związku z ustanowieniem pełnomocnika.

IV Zwalnia A. C. (1) od kosztów sądowych postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

Artur Achrymowicz

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

XI Ka 1111/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej sygn. II K 666/18 z dn. 30.8.2019 r.

0.1.1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☒ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.2.1. Ustalenie faktów

0.1.2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.1.2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.1.2.2. Ocena dowodów

0.1.2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.1.2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  Obrazy art. 7 K.p.k. przez przyjęcie, że L. C. naruszyła nietykalność A. C. ☒ zasadny

2.  Obrazy art. 216 § 3 i art. 217 § 2 K.k. przez odstąpienie od kar ☒ zasadny

3.  Obrazy art. 212 § 1 K.k. przez niezastosowanie go w pkt. 4 ☒ zasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad 1

Mimo wadliwego sformułowania, gdyż art. 7 K.p.k. odnosi się do oceny wiarygodności dowodów, a nie do ustaleń, Skarżący trafnie wskazał, iż nie sposób dać wiarę twierdzeniom A. C., skoro są ewidentnie sprzeczne z obiektywnym, wideofonicznym zapisem przebiegu zajścia.

Ad 2

Zachowania wyzywające w rozumieniu art. 216 § 3 i art. 217 § 2 K.k. to intencjonalne działania o charakterze podżegania, prowokujące sprawcę do emocjonalnej z natury rzeczy, czynnej odpowiedzi. Nie należą do nich wcześniejsze, odległe w czasie, zachowania późniejszej ofiary, choćby podobnej natury (określone przez Sąd Rejonowy enigmatycznie jako „uprzednie niewłaściwe postępowanie L. C. (1)” - k. 93), które nie spotkały się w czasie, gdy miały miejsce ani bezpośrednio, czy wkrótce później, z reakcją sprawcy przypisanego przez Sąd I instancji czynu. Z drugiej strony L. C. nie odpowiedziała na działania przypisane A. C. wzajemną zniewagą ani naruszeniem nietykalności. Sprawia to, iż brak jest przesłanek do odstąpienia od wymiaru kar.

Ad 3

Jakkolwiek trudno uznać, że A. C., wysyłając sms-y do syna oskarżycielki, działała w zamiarze, by zawarte w nich zniewagi dotarły do L. C., to niewątpliwie określenie kogoś jako kłamcy, złodzieja, czy oszusta albo też jako osobę należącą do takiej rodziny, jak uczyniła to A. C. w stosunku do L. C., jest poniżające w rozumieniu art. 212 § 1 K.k.

Nie stanowiły natomiast pomówień zawarte w owej korespondencji oceny typu: „podła”, „patologiczna”, czy „toksyczna”. Z kolei sformułowania o relacjach oskarżycielki z synem nie były do niej adresowane – pokrzywdzonym czuć się mógł jedynie P. C..

Wniosek

1 O zmianę wyroku ☒ częściowo zasadny

2 O uchylenie wyroku ☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad 1

Zasadność zarzutów.

Ad 2

Brak przesłanek uchylenia wymienionych w art. 437 § 2 zd. 2 K.p.k. tj. podstaw z art. 439 § 1 K.p.k. lub z art. 454 § 1 K.p.k. oraz nie zachodzi konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1.Przypisanie A. C. czynów w pkt. 3 i 4

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak w tym zakresie zarzutów apelacji i uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu.

0.1.5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.1.

Przedmiot i zakres zmiany

1.  Uniewinnienie L. C. od czynu z pkt. 1.

2.  Wymierzenie A. C. kar za czyny przypisane w pkt. 3.

3.  Warunkowe umorzenie postępowania co do czynu z pkt. 4.

4.  Uchylenie obciążenia L. C. kosztami oraz zwolnienia A. C. od kosztów w zakresie wydatków innych niż Skarbu Państwa.

Zwięźle o powodach zmiany

Ad 1

Zasadność zarzutu z pkt. 1 apelacji.

Ad 2

Zasadność zarzutu z pkt. 2 apelacji.

Przy uwzględnieniu przesłanek z art. 53 § 1 i 2 K.k., z uwagi na niekorzystną sytuację finansową A. C., wymierzone zostały kary inne niż – teoretycznie – najłagodniejsza grzywna, tj. ograniczenia wolności, w wymiarze adekwatnym do charakteru i niewysokiej szkodliwości czynów, zbliżonym do dolnej granicy zagrożenia, zaś kara łączna – w wymiarze odpowiadającym surowszej z kar jednostkowych, choć z nieco wyższym wymiarem czasu pracy.

Ww. względy majątkowe przemawiały przeciwko orzekaniu nawiązki jako dolegliwości o charakterze finansowym.

Niepubliczny charakter czynów nie dawał podstaw do stosowania art. 43b K.k.

Ad 3

Wobec skazań za czyny z pkt. 3 uznać należy, iż w odniesieniu do czynu z pkt. 4 A. C. nie wymaga stosowania represji karnej, zaś powiązane z probacją zadośćuczynienie będzie czynnikiem dostatecznie wdrażającym ją do przestrzegania porządku prawnego.

Ad 4

Uniewinnienie L. C. wyklucza obciążenie jej kosztami, zaś zwolnienie oskarżonej od zapłaty wydatków poniesionych przez drugą ze stron jest pozbawione podstaw.

0.1.5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.1.5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.1.5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Zgodnie z art. 627 K.p.k. w zw. z art. 629 K.p.k. wobec skazania i warunkowego umorzenia postępowania koszty procesu co do zasady obciążają A. C.. Względy słuszności przemawiały jednak za zwolnieniem jej na zasadzie art. 624 § 1 K.p.k. od kosztów sądowych.

7.  PODPIS

Artur Achrymowicz

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik i obrońca L. C. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Skazanie L. C. (1) – pkt 1 i 2

Odstąpienie od wymierzenia kar A. C. (1) – pkt 3

Uniewinnienie A. C. – pkt 4

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana