Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt III RC 284/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 27 sierpnia 2020r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Grzegorz Olejarczyk

Protokolant: st.sekr.sądowy Iwona Batko

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2020 w K. sprawy

z powództwa małoletniego F. T. reprezentowanego przez J.

T. przeciwko M. T.

o podwyższenie alimentów

I.  Podwyższa alimenty od pozwanego M. T. na rzecz małoletniego F. T. do kwoty po 400 (czterysta) zł miesięcznie, płatne przy zachowaniu dotychczasowych warunków i terminów płatności z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat poczynając od 3 grudnia 2019r. w miejsce alimentów ustalonych w sprawie VI RC 1434/18 wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 30.11.2018r. w kwocie 300 zł miesięcznie.

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi.

IV.  Koszty procesu wzajemnie znosi.

V.  Wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności .

Sędzia Grzegorz Olejarczyk

UZASADNIENIE

J. T. działając w imieniu małoletniego powoda F. T. wniosła o podwyższenie alimentów na rzecz syna z kwoty 300 zł miesięcznie do kwoty 1000 zł miesięcznie. Jednocześnie domagała się zabezpieczenia roszczenia na czas trwania postępowania w sprawie.

W uzasadnieniu pozwu podała, że od czerwca 2019r. wspólnie z małoletnim synem zamieszkuje w Niemczech. Od tej pory koszty utrzymania małoletniego wzrosły, a obecne alimenty nie są adekwatne do aktualnych potrzeb dziecka i możliwości zarobkowych pozwanego. Podniosła, że pozwany pracuje w wojsku i zarabia ok. 4800 zł, dlatego w większym zakresie powinien łożyć na utrzymanie małoletniego. (k. 3-4)

Ostatecznie na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2020r. matka małoletniego powoda wniosła o podwyższenie alimentów z kwoty 300 zł do 600 zł miesięcznie. (k. 93v)

Pozwany M. T. w odpowiedzi na pozew domagał się oddalenia powództwa.

W uzasadnieniu podał, że okoliczność zmiany miejsca zamieszkania małoletniego nie może być przesłanką decydującą o podwyższeniu alimentów. Pozwany zgodził się na wyjazd małoletniego wspólnie z matką za granicę, jednak kwestia zwiększonych kosztów utrzymania syna nie była wtedy przez matkę podnoszona. Pozwany godząc się na wyjazd małoletniego za granicę, nie chciał ograniczać matce małoletniego ponownego ułożenia sobie życia i założenia nowej rodziny. Był przekonany, że matka chce poprawić byt dziecka, i jest świadoma tego, że koszty utrzymania w Niemczech są większe niż w Polsce. (k. 28-30)

Ostatecznie na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2020r. uznał powództwo do kwoty 400 zł alimentów miesięcznie. (k. 93v)

Sąd ustalił, co następuje:

Wyrokiem z dnia 30 listopada 2018r. w sprawie VI RC 1434/18 Sąd Okręgowy w Olsztynie rozwiązał przez rozwód małżeństwo J. T. i M. T., wykonywanie władzy rodzicielskiej na małoletnim powodem F. T. powierzył obojgu rodzicom ustalając miejsce pobytu dziecka przy matce, ustalił kontakty pozwanego z małoletnim powodem oraz zasądził od pozwanego M. T. na rzecz małoletniego F. T. alimenty w kwocie 300 zł miesięcznie. (k. 7)

Po rozwodzie małoletni powód zamieszkiwał z matką w K.. Pozwany utrzymywał kontakty z synem. W kwietniu 2019r. małoletni powód wspólnie z matką i jej konkubentem wyjechał do Niemiec, gdzie nadal przebywa. Pozwany wyraził zgodę na zmianę miejsca zamieszkania syna (kserokopia oświadczenia k. 33-34). Małoletni rozpoczął naukę w Niemczech, uczęszcza na zajęcia dodatkowe. Koszt jego utrzymania matka określiła na kwotę 1800 zł miesięcznie. W marcu 2019r. rodzice małoletniego wynajęli mieszkanie w K., w którym wcześniej zamieszkiwali. Z tytułu wynajmu otrzymują kwotę 800 zł miesięcznie. Początkowo rodzice dzielili się po połowie dochodem z wynajmu mieszkania. Od czerwca 2020r. matka małoletniego otrzymuje całą kwotę z wynajmu, z przeznaczeniem na utrzymanie bieżących kosztów utrzymania syna, na co pozwany wyraził zgodę. Obecnie matka małoletniego powoda jest w ciąży, pracuje na produkcji przy pakowaniu ryb. Pozwany wspólnie z drugą żoną i jej córką zamieszkuje w G.. Jest żołnierzem zawodowym, służy w jednostce wojskowej w W., zarabia ok. 4700 zł netto (zeznania stron k. 92-93). W Sądzie Rejonowym w Kętrzynie toczy się również postępowanie o podział majątku wspólnego rodziców małoletniego powoda. W toku postępowania w tej sprawie pozwany zobowiązał się do przeniesienia w formie darowizny na rzecz małoletniego powoda połowy mieszkania znajdującego się przy ul. (...) w K..

Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2020r. w sprawie I. N. 129/20 Sąd Rejonowy w Kętrzynie zezwolił pozwanemu M. T. na nieodpłatne przekazanie w formie darowizny na rzecz małoletniego F. T. przysługującego mu udział ½ części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...). Jednocześnie w okresie do osiągnięcia przez małoletniego powoda pełnoletności Sąd zobowiązał jego rodziców do ponoszenia kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania. (k. 89)

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotowa sprawa ma charakter sprawy transgranicznej, albowiem małoletni powód jako wierzyciel wraz z matką na stałe mieszkają w Niemczech, zaś pozwany jako dłużnik mieszka w Polsce. Dlatego też należało w pierwszej kolejności należy ustalić jurysdykcję sądu do rozpoznawania sprawy – tak wg prawa procesowego, a w razie potwierdzenia, także jurysdykcję co do prawa materialnego.

Należy zważyć, iż nie występuje wyłączna właściwość polskiego sądu. Art. 1103 3§1 kpc w zakresie prawa prywatnego międzynarodowego sprawy o alimenty należą do jurysdykcji krajowej także wtedy, gdy powodem jest uprawniony, który ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej. W przedmiotowej sprawie powód mieszka jak ww. w Niemczech.

Ustalając jurysdykcję wg prawa UE Sąd posiłkował się natomiast pkt 8 preambuły Rozporządzenia Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (Dz.U.UE L z dnia 10 stycznia 2009 r.), który stanowi, że „ W ramach H. Konferencji Prawa Prywatnego Międzynarodowego Wspólnota i jej państwa członkowskie wzięły udział w negocjacjach, które zakończyły się 23 listopada 2007 r. przyjęciem Konwencji o międzynarodowym dochodzeniu świadczeń na rzecz dzieci oraz innych form alimentów rodzinnych (dalej zwanej "Konwencją haską z 2007 roku") i Protokołu o prawie właściwym dla zobowiązań alimentacyjnych (dalej zwanego "Protokołem haskim z 2007 roku"). Oba te instrumenty powinny być brane pod uwagę w odniesieniu do niniejszego rozporządzenia”.

Powyższe rozporządzenie UE W dniu 18 czerwca 2011 roku weszło w życie i Polska jako członek Unii Europejskiej (od maja 2004 r) jest stroną tego rozporządzenia.

Jak wynika z art. 3 oraz art. 5 tego rozporządzenia tutejszy sąd jest właściwy tej alimentacyjnej sprawie transgranicznej jako sąd zwykłego miejsca pobytu pozwanego, jak również mając na względzie, iż pozwany wdał się w spór, co stanowi milczące zawarcie umowy o jurysdykcję.

Ustalając prawa procesowe Sąd jednocześnie stwierdził iż w przedmiocie prawa materialnego alimentacyjnego należy stosować polskie przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, co wynika z art.15, ww. rozporządzenia, gdyż prawo właściwe dla zobowiązań alimentacyjnych ma być ustalane zgodnie z Protokołem haskim z 23 listopada 2007 r o prawie właściwym dla zobowiązań alimentacyjnych, w państwach członkowskich będących stronami tego protokołu. Podstawową zasadą ustalającą materialne prawo właściwe wprowadzoną przez Protokół haski jest prawo miejsca zwykłego pobytu wierzyciela. Jednakże w niniejszej sprawie wierzyciel wybrał wytoczenie sprawy przed sądem dłużnika i dlatego na mocy art. 4 ust. 3 - jeśli wierzyciel wytoczył powództwo przed właściwym organem państwa, w którym dłużnik ma miejsce zwykłego pobytu, stosuje się prawo miejsca organu orzekającego w sprawie chyba, że wierzyciel nie jest w stanie uzyskać na mocy tego prawa świadczeń alimentacyjnych od dłużnika, to wówczas stosuje się prawo państwa, w którym wierzyciel ma miejsce zwykłego pobytu.

W związku z powyższym tutejszy sąd jako właściwy przystąpił do rozpoznania sprawy stosują przepisy kodeksu postępowania cywilnego oraz kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zgodnie z art. 133 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego (art. 135 kro).

Natomiast w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego, o czym stanowi art. 138 kro.

Rozpoznając niniejszą sprawę, na podstawie całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że powództwo o podwyższenie alimentów zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Niewątpliwie koszty utrzymania małoletniego powoda od czasu orzekania w sprawie rozwodowej zmieniły się. Obecnie małoletni wspólnie z matką zamieszkuje w Niemczech, gdzie koszty życia są większe niż w Polsce. Ponadto małoletni powód nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, a dochody które małoletni otrzymuje z tytułu wynajmu połowy mieszkania w K., nie wystarczają na pokrycie całości kosztów jego utrzymania i wychowania. Dlatego też, oboje rodzice są obowiązani do łożenia na utrzymanie małoletniego powoda.

Ustalając wysokość należnych alimentów, Sąd wziął pod uwagę możliwości zarobkowe i aktualną sytuację finansową obojga rodziców oraz dochód małoletniego z tytułu wynajmu połowy mieszkania w K..

Wskazać przy tym należy, że pozwany uznał powództwo do kwoty 400 zł alimentów miesięcznie. Sąd ocenił, że powyższa kwota zabezpieczy część kosztów utrzymania małoletniego powoda. Kiedy małoletni mieszkał wspólnie z matką w Polsce, rodzice dogadywali się w kwestii łożenia na utrzymanie syna. Sytuacja zmieniła się, kiedy małoletni wspólnie z matką wyjechał do Niemiec. Obecnie kontakty ojca z synem są znacznie ograniczone, a całość kosztów utrzymania małoletniego jest po stronie matki.

Niemniej jednak, sytuacja majątkowa matki odkąd zamieszkuje w Niemczech poprawiła się. J. T. pracuje w Niemczech w fabryce, a ponadto osiąga dodatkowy dochód w kwocie 800 zł z tytułu wynajmu mieszkania w Polsce. Mieszkanie to było własnością rodziców dziecka. Należy zauważyć, iż Sąd wyraził zgodę na przekazanie w formie darowizny połowy tego mieszkania przez pozwanego na rzecz małoletniego powoda, zatem zgodnie z art. 133 kro połowa kwoty najmu czyli 400 zł stanowi dochód małoletniego, który winien być przeznaczony na bieżące utrzymanie dziecka. Natomiast kwestia kredytu hipotecznego zaciągniętego przez rodziców małoletniego na zakup mieszkania, w żadnym stopniu nie obciąża małoletniego powoda. W dalszym ciągu oboje rodzice zobowiązani są do spłaty tego kredytu i sami ustalają w jaki sposób będą ten obowiązek realizować. Nie do zaakceptowania jest jednak stanowisko matki powoda, iż jak zeznała, zdecydowała, że większość kwoty najmu tj. 500 zł przeznaczy na wcześniejszą spłatę hipoteki, a po brakujące pieniądze na utrzymanie dziecka wystąpi wnosząc pozew o podwyższenie alimentów.

Należy zauważyć, iż wnosząc przedmiotowy pozew matka małoletniego powoda określiła koszt utrzymania syna na kwotę 1800 zł miesięcznie, jednak po stronie dochodów dziecka nie wskazała że oprócz alimentów od ojca dziecka, dysponuje samodzielnie dysponuje miesięcznie kwotą 800 zł z najmu, w tym 400 zł jaką dysponuje małoletni z tytułu najmu części mieszkania przekazanego mu przez pozwanego oraz kwotą 200 euro jaką otrzymuje w ramach wsparcia socjalnego w Niemczech. Suma tych dochodów pokrywa większość kosztów utrzymania małoletniego powoda.

Wskazać w tym miejscu należy, iż obowiązek alimentacyjny obciąża także matkę małoletniego powoda, która wedle własnych możliwości zarobkowych powinna łożyć na utrzymanie syna. J. T. pracuje, zatem z własnego dochodu jest w stanie pokryć pozostałe koszty utrzymania syna, których nie zabezpieczą alimenty od pozwanego i dochód małoletniego z najmu połowy mieszkania orz uzyskiwane 200 euro pomocy w Niemczech.

Jednocześnie zauważyć trzeba, że matka małoletniego wyjechała z synem i konkubentem za granicę w celu poprawy własnej sytuacji majątkowej i szybszej spłaty zaciągniętych kredytów (zeznania k. 92v), zatem przerzucanie wyższych kosztów utrzymania syna na pozwanego jest rażąco niesprawiedliwe. Matka wyjechała za granicę na własne życzenie i powinna liczyć się z tym, że koszty utrzymania dziecka w Niemczech są inne niż w Polsce. Pozwany nie ma zatem obowiązku wyrównywać kosztów życia w Niemczech do stawek w Polsce. Należy również dodać, iż wniesienie niniejszej sprawy, w ocenie Sądu, nie może być także próbą przedstawicielki ustawowej dziecka zabezpieczenia rychłego spadku jej własnego dochodu w związku z zaprzestaniem w Niemczech świadczenia pracy. J. T. jest bowiem w ciąży i wkrótce przerwie pracę na czas ciąży, porodu oraz macierzyństwa

Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w pkt. I wyroku.

W pkt. II wyroku Sąd, powództwo w pozostałej części oddalił albowiem żądana przez powódkę kwota 600 zł alimentów miesięcznie jest nadmiernie wygórowana. W ocenie Sądu, alimenty w wysokości 400 zł miesięcznie, odpowiadają usprawiedliwionym potrzebom małoletniego powoda, zabezpieczą część kosztów jego utrzymania i są adekwatne do możliwości zarobkowych pozwanego. Sąd ocenił, że w ten sposób koszt utrzymania małoletniego powoda i będzie rozłożony równomiernie na obydwoje rodziców.

Na podstawie art. 100 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj. Dz. U z 2020r. poz.755) nie obciążył pozwanego kosztami sądowymi.

Na podstawie art. 333§1 pkt. 1 kpc wyrokowi w pkt. I nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Sędzia Grzegorz Olejarczyk