Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 51/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu z 24 września 2019 roku, sygn. akt III K 521/17

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Obraza prawa procesowego i błąd w ustaleniach faktycznych:

Apelacja obrońcy oskarżonego S. C. (1):

1.  art. 2§ 1 pkt 1 kpk, art. 4 k.p.k. i art. 5 § 2 k.p.k. poprzez wydanie zaskarżonego wyroku bez dowodów uprawdopodobniających fakt zawinienia oraz poprzez naruszenie podstawowych zasad procesowych określających regułę dowodzenia winy i zastąpienie ich przez domniemanie winy oskarżonego S. C. (1)

2.  art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. poprzez zaniechanie przeprowadzenia przez sąd z urzędu dowodu z konfrontacji obu oskarżonych na okoliczność ustalenia kto i kiedy oraz w jakim ceku dokonał zaboru telefonu komórkowego pokrzywdzonego a nadto zakresu porozumienia dotyczącego realizacji czynności wykonawczych, podczas gdy było to niezbędne dla realizacji zasady prawdy materialnej i ustalenia istotnych okoliczności sprawy, co w konsekwencji skutkowało oparciem zaskarżonego wyroku na niekompletnym materiale dowodowym

3.  obrazę art. 424 §1 punkt 1 k.p.k polegającą na sporządzeniu uzasadnienia z brakami i uchybieniami naruszającymi dyrektywy art. 5 § 1 i 2 k.p.k. , art. 410 k.p.k. i art. 7 k.p.k.

4.  przez niesłusznie przyjęcie, że oskarżony używał wobec pokrzywdzonego przemocy w postaci dwukrotnego uderzenia pięścią w celu utrzymania się przez R. K. w posiadaniu środków pieniężnych

5.  polegający na błędnym przyjęciu, że szkoda pokrzywdzonego wynosi 400 złotych

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy przepisów postępowania i błędu w ustaleniach faktycznych częściowo zasadne jedynie w powiązania ich z zarzutem obrazy prawa materialnego (zarzuty mieszane), a dotyczącym kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego oskarżonemu S. C. (1) z art. 281 k.k. Zaszła bowiem konieczność zmiany opisu czynu i kwalifikacji prawnej czynu oskarżonego S. C. (1) na art. 18 §3 k.k. w zw. z art. 281 k.k.

W pozostałym zakresie zarzuty ww. są niezasadne.

Sąd Okręgowy nie zgodził się z obrońcą aby, jak to zakłada zarzut 1. przy wydawaniu zaskarżonego wyroku doszło do naruszenia reguł procesowych w zakresie oceny zgromadzonych w sprawie dowodów. Sąd Rejonowy rzetelnie i szczegółowo dokonał analizy materiału dowodowego, a w uzasadnianiu podał powody tak przedstawionej oceny materiału dowodowego, bez podnoszonej przez obronę obrazy art. 424 § 1 punkt 1 k.p.k. ( zarzut 3. całkowicie bezzasadny) i ostatecznie stanowisko Sądu co do wartościowania dowodów okazało się w pełni trafne.

Sąd I instancji w wystarczającym stopniu uwzględnił zasady prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego i poddał ocenie wszystkie zgromadzone dowody, wyraźnie wskazał, którym dowodom bądź ich częściom przyznał przymiot wiarygodności a którym cechy tej odmówił. Przeprowadzona w opisany wyżej sposób weryfikacja dowodów była zgodna z art. 7 k.p.k. i z art. 5 § 1 k.p.k. i pozwalała na kontrolę instancyjną zaskarżonego orzeczenia.

Odnosząc się do zarzutu w punkcie 2. apelacji, Sąd Okręgowy za bezzasadne uznał zastrzeżenia skarżącego co do braku inicjatywy dowodowej Sądu Rejonowego, a tym samym obrazy art. 366 § 1 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k., w zakresie przeprowadzenia między oskarżonymi konfrontacji. Jak wynika z akt sprawy – k. 321 i dalsze, na rozprawie w dniu 24 października 2017r. zostali przesłuchani obydwaj oskarżeni. Nie byli pozbawieni swobody wypowiedzi, co więcej odczytywano im wyjaśnienia z postępowania przygotowawczego i to w obecności obrońców. Obrońca oskarżonego S. C. (1) zadawał pytania oskarżonemu P. K. (1). Zgodnie z treścią art. 172 k.p.k. osoby przesłuchiwane mogą być konfrontowane w celu wyjaśnienia sprzeczności. Zarówno Sąd Rejonowy jak i obrońcy oskarżonych mieli możliwość wyjaśnienia wszelkich sprzeczności w czasie rozprawy bez potrzeby dodatkowej czynności konfrontacji. Podnieść jeszcze należy, że oskarżony C. odmówił udzielenia odpowiedzi na pytania Sądu Rejonowego zarówno po odczytaniu wyjaśnień jak i po odtworzeniu nagrania z monitoringu, zatem przeprowadzenie konfrontacji w zakresie w jakim wskazuje obrona w apelacji było całkowicie zbędne a wręcz niewykonalne. Brak konfrontacji między oskarżonymi w żaden sposób nie miał wpływu na kompletność materiału dowodowego.

Jest natomiast oczywiste, że przestępstwo z art. 281 k.k. może być dokonane przez osobę, która uprzednio dokonała przestępstwa kradzieży (złodzieja). Możliwe jest tu jednak przyjęcie konstrukcji współsprawstwa, jeśli między osobą stosującą opisane w art. 281 k.k. sposoby oddziaływania a sprawcą zaboru rzeczy istniało porozumienie (wyrok SN z 23.11.1981 r., I KR 42/81, OSNKW 1982/4–5, poz. 22). Z kolei osoba, która bezpośrednio po dokonaniu kradzieży przez innego sprawcę stosuje przemoc względem osoby lub groziła natychmiastowym jej użyciem, aby sprawca kradzieży utrzymał się w posiadaniu zabranego mienia, odpowiada za pomocnictwo do kradzieży rozbójniczej (wyrok SA w Lublinie z 15.10.1993 r., II AKr 168/93).

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż stan faktyczny ustalony przez Sąd Rejonowy, mimo że prawidłowy, nie pozwala przyjąć, by oskarżony S. C. (1) współdziałał z P. K. (1) w dokonaniu czynu z art. 281 k.k. W kradzieży pieniędzy bowiem uczestniczył tylko P. K. (1) i należy przyjąć, że S. C. (1) nie widział o takim przestępnym działaniu P. K. (1) w zakresie zaboru mienia. P. K. (1) także przez pewien czas sam używał przemocy w celu utrzymania się w posiadaniu zabranych pokrzywdzonemu pieniędzy i dopiero po pewnym czasie wezwał na pomoc S. C. (1), który wiedząc już o przyczynie szamotaniny pokrzywdzonego z P. K. (1), niezwłocznie udzielił oskarżonemu P. K. (1) pomocy w utrzymaniu się w posiadaniu zabranej przez P. K. (1) rzeczy w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 87 złotych bezpośrednio po dokonaniu kradzieży, w ten sposób, że użył wspólnie z P. K. (1) i na jego wezwanie przemocy wobec R. G. w postaci uderzania pięściami w głowę( dwukrotnie wbrew twierdzeniom obrony, uderzył pokrzywdzonego w twarz), powodując straty w wysokości 87 złotych na szkodę R. G.. Takim działaniem S. C. (1) wyczerpał niewątpliwie znamiona przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 281 k.k.

Analizując natomiast i w części uwzględniając zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego P. K. (1) co do zaboru przez tego oskarżonego telefonu komórkowego marki S. (...) należącego do pokrzywdzonego, Sąd Okręgowy przyjął, że P. K. (1) nie uczestniczył w zaborze tego telefonu. Materiał dowodowy i prawidłowe ustalenia faktyczne poczynione w niniejszej sprawie przez Sąd Rejonowy, wyjaśnienia pokrzywdzonego i niedające się usunąć wątpliwości co do sprawstwa P. K. (1) w tym zakresie, pozwalają jedynie na przyjęcie, że zabór telefonu komórkowego to samodzielne działanie oskarżonego, eksces S. C. (1), bez porozumienia z drugim oskarżonym. Eksces to zachowanie sprawcy nie uzgodnione ze współsprawcami i stanowiące wykroczenie poza ustalony plan działania. Przepis art. 20 k.k. zawiera kluczową dla prawa karnego i procesu karnego zasadę indywidualizacji odpowiedzialności poszczególnych osób biorących udział w popełnieniu przestępstwa. Zasada ta oznacza, że odpowiedzialność każdego z współdziałających w popełnieniu danego czynu (współsprawców, sprawców kierowniczych i polecających, podżegaczy, pomocników) będzie ustalana i badana osobno w stosunku do każdego ze sprawców i będzie on odpowiadał tylko w granicach umyślności lub nieumyślności swojego czynu.

Zatem to oskarżonemu S. C. (1) przypisać można jedynie zabór telefonu, uwalniając od tego zarzutu również P. K. (1). Wartość natomiast telefonu podana przez pokrzywdzonego, wobec jego nieodzyskania, stanowi realną szkodę, której wysokość jest prawdopodobna i nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego.

Wniosek

Zamiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie zmiana wyroku poprzez przyjęcie, że zachowanie oskarżonego wyczerpało wyłącznie znamiona wykroczenia z art. 119 § 1 kw i wymierzenie oskarżonemu stosownie łagodnej kary grzywny i uchylenie wymierzonej kary ograniczenia wolności oraz orzeczonego obowiązku naprawienia szkody

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zmiana zaskarżonego wyroku nastąpiła w stosunku do oskarżonego S. C. (1) z uwagi na konieczność zmiany kwalifikacji prawnej czynu z art. 281 k.k. na art. 18§3 k.k. w zw. z art. 281 k.k. oraz przyjęciu, że wykroczenia z art. 119 § 1 k.w. dopuścił się indywidualnie.

Wniosek o uniewinnieni lub uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania – niezasadny

Orzeczona wobec S. C. (1) kara za wykroczenie z art. 119 § 1 k.w. mimo iż wykroczenia tego dopuścił się indywidualnie, a nie z inną osobą, co było elementem obciążającym w wyroku Sądu Rejonowego, jest adekwatna do stopnia szkodliwości społecznej tego czynu.

Lp.

Zarzut

2

Obraza prawa materialnego:

Apelacja obrońcy oskarżonego S. C. (1):

6. i 7. art. 281 k.k. w zw. z art. 18 § 1 i 3 k.k. poprzez uznanie, że oskarżony stosując wobec pokrzywdzonego przemoc realizował znamiona kradzieży rozbójniczej, lub działał w ramach współsprawstwa, podczas gdy ewentualne podejmowane przez oskarżonego środki rozbójnicze należało by zakwalifikować co najwyżej jako formę pomocnictwa do kradzieży rozbójniczej

8. niesłuszne zastosowanie środka kompensacyjnego art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 119 § 4 k.k. wobec oskarżonego w postaci obowiązku naprawienia szkody w całości, tj. zapłaty kwoty 487,00 złotych na rzecz pokrzywdzonego.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zachowanie oskarżonego S. C. (1) należało zakwalifikować z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 281 k.k. – uzasadnienie jak powyżej w Lp.1.

Wobec zamiany opisu czynów przypisanych obu oskarżonym oraz kwalifikacji prawnej przyjętej wobec oskarżonego S. C. (1) zarzuty obrazy prawa materialnego są częściowo zasadne.

Wniosek

Zamiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie zmiana wyroku poprzez przyjęcie, że zachowanie oskarżonego wyczerpało wyłącznie znamiona wykroczenia z art. 119 § 1 kw i wymierzenie oskarżonemu stosownie łagodnej kary grzywny i uchylenie wymierzonej kary ograniczenia wolności oraz orzeczonego obowiązku naprawienia szkody.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zmiana zaskarżonego wyroku nastąpiła w stosunku do oskarżonego S. C. (1) z uwagi na konieczność zmiany kwalifikacji prawnej czynu z art. 281 k.k. na art. 18§3 k.k. w zw. z art. 281 k.k. oraz przyjęciu, że wykroczenia z art. 119 § 1 k.w. dopuścił się indywidualnie.

Wniosek o uniewinnieni lub uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania – niezasadny

Orzeczona wobec S. C. (1) kara za wykroczenie z art. 119 § 1 k.w. mimo iż wykroczenia tego dopuścił się indywidualnie, a nie z inną osobą, co było elementem obciążającym w wyroku Sądu Rejonowego, jest adekwatna do stopnia szkodliwości społecznej tego czynu.

Zmiana zaskarżonego wyroku i uznanie, że zachowanie oskarżonego S. C. (1) należało zakwalifikować z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 281 k.k. – uzasadnienie jak powyżej w Lp.1. oraz, że czynu z art. 119 § 1 kw dopuścił się sam (wobec uniewinnienia w tym zakresie P. K. (1)), co skutkowało obciążeniem go samodzielnie obowiązkiem naprawienia szkody w całości na rzecz J. G. w kwocie 400 złotych, jako zwrot równowartości telefonu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Niepodlegająca zmianom część rozstrzygnięcia.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak konieczności ingerencji w pozostałe elementy zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

W stosunku do oskarżonego P. K. (1) w punkcie 1 :

⚫

Sąd Okręgowy uznał tego oskarżonego za winnego tego, że w dniu 14 maja 2017r. w P. przy pomocy oskarżonego S. C. (1), w celu utrzymania się w posiadaniu zabranej rzeczy w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 87 złotych bezpośrednio po dokonaniu kradzieży, użył przemocy wobec R. G. w postaci uderzania pięściami w głowę, powodując straty w wysokości 87 złotych na szkodę R. G., przy czym oskarżony P. K. (1) czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu w okresie od 7 maja 2015 roku do 5 stycznia 2017 roku kary co najmniej 1 roku pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu z dnia 14 lipca 2015 roku w sprawie o sygn. akt III K 262/15, obejmującym wyrok Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu z dnia 23 czerwca 2014 roku w sprawie o sygn. akt III K 579/13 za przestępstwo z art. 280 §1 k.k. w zw. z art. 64 §1 k.k., tj. przestępstwa z art. 281 k.k. w zw. z art. 64 §2 k.k. i za to na podstawie art. 281 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

⚫

uniewinnił oskarżonego P. K. (1) od czynu z art. 119 § 1 k.w. przypisanego mu w punkcie 1.

⚫

na podstawie art. 46 § 1 k.k. zasądzono od oskarżonego P. K. (1) na rzecz pokrzywdzonego R. G. kwotę 87 (osiemdziesiąt siedem złotych) tytułem obowiązku naprawienia szkody,

W stosunku do oskarżonego S. C. (1) w punkcie 2 w ten sposób, że:

⚫

uznał oskarżonego S. C. (1) za winnego tego, że w dniu 14 maja 2017 roku w P., udzielił oskarżonemu P. K. (1) pomocy w utrzymaniu się w posiadaniu zabranej przez P. K. (1) rzeczy w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 87 złotych bezpośrednio po dokonaniu kradzieży, w ten sposób, że użył wspólnie z P. K. (1) i na jego wezwanie przemocy wobec R. G. w postaci uderzania pięściami w głowę, powodując straty w wysokości 87 złotych na szkodę R. G., tj. przestępstwa z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 281 k.k. i za to na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 281 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

⚫

przyjął, że czynu z art. 119§1 kw przypisanego oskarżonemu w punkcie 2 dokonał on samodzielnie

⚫

porządkowo uchylono orzeczenie zawarte w punkcie 5,

⚫

na podstawie art. 119 § 4 k.w. zasądzono od oskarżonego S. C. (1) na rzecz pokrzywdzonego R. G. kwotę 400 (czterysta) złotych tytułem zwrotu równowartości skradzionej rzeczy

Zwięźle o powodach zmiany

Jak powyżej przy omówieniu podniesionych w apelacji zarzutów

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Na podstawie § 4 i § 17 ust. 2 pkt 3 i 4 w zw. z § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714), zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy kwotę 516,60 zł (w tym VAT) tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Na podstawie art. 633 kpk i art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (jedn. tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 ze zm.) zwolniono oskarżonego z obowiązku zwrotu na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, w tym nie wymierzono mu opłaty.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak Ewa Taberska Piotr Gerke