Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 3710/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 maja 2019 r. po rozpatrzeniu wniosku z dnia 17 kwietnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił J. K. prawa do rekompensaty z tytułu utraty możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury w związku z pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy podniósł, iż zgodnie z art. 21 pkt 1 ustaw z dnia 19.2.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. nr 237 poz 1656 ze zm) rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS , wynoszący co najmniej 15 lat przebytych do dnia 31.12.2008 r.

Organ rentowy wskazał iż do wniosku o emeryturę ubezpieczony nie złożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach tylko świadectwo pracy z dnia 18.04.2008 r. w którym w pkt 8 pracodawca podał, ze ww. wykonywał pracę w szczególnych warunkach ale nie podał:

- okresu w jakim praca była wykonywana, charakteru pracy zgodnego z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnianych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze

- stanowiska pracy wg przepisów resortowych pod jakie podlegał zakład pracy z podaniem , wykazu, działu pozycji i punktu.

Jednocześnie organ wskazał, że ponowne rozpatrzenie uprawnień do rekompensaty może nastąpić po nadesłaniu świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub zaświadczenia zawierającego podanie okresu od do w jakim praca była wykonywana, wymiaru czasu pracy, stanowiska zgodnego z przepisami resortowymi z podaniem wykazu, działu i punktu oraz charakterem pracy zgodnym z Rozporządzeniem Rady Ministrów z 7.02.1983 r.

/decyzja z dnia 29.05.2019 r. k. nienumerowane akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 17.07.2019 r. złożył J. K. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie prawa do rekompensaty nadto zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych podnosząc, iż w okresie od 1.07.1979 do 30.06.2006 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w szczególnych warunkach na stanowiskach młodszy asystent, asystent, starszy asystent zgodnie z nabywanymi kolejno kwalifikacjami specjalizacją I i II stopnia w zakresie ginekologii i położnictwa zaś w latach 01.07.2006 -18.04.2008 r. w wymiarze ½ etatu wykonywał pracę na stanowisku zastępcy ordynatora w oddziale położniczym /oddział Ciąży Powikłanej gdzie pracował zarówno na sali porodowej jak i wykonywał niezbędne zabiegi operacyjne – chirurgiczne. Z tych też względów wniesione odwołanie jest w pełni uzasadnione.

/ odwołanie k.3-5/

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 19 sierpnia 2019 r. organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc, iż wnioskodawca nie udowodnił 15 lat pracy w warunkach szczególnych, bowiem przedłożone przez niego dokumenty nie są wystarczające dla stwierdzenia tego faktu.

/ odpowiedź na odwołanie k. 23-24/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca J. K. urodził się (...)

/ bezsporne/

W dniu 17 kwietnia 2019 r. J. K. złożył wniosek o emeryturę z rekompensatą.

/wniosek – k. 1-6 akta ZUS/

Decyzją z dnia 29.05.2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych oddział w L. w rozpoznaniu wskazanego wniosku przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od 1.04.2019 r. tj od miesiąca w którym złożono wniosek. Nadto w tej samej dacie wydano zaskarżoną decyzje o braku prawa do rekompensaty.

/decyzja z dnia 29.05.2019 r. k. nienumerowane akt ZUS/

W okresie od dnia 1.07.1979 r. do dnia 18.04.2008 r. J. K. był zatrudniony w IV Szpitalu Miejskim im. (...) H. Jordana w Ł. kolejno na stanowiskach młodszy asystent, asystent, starszy asystent oraz od 1.09.2005 r. na stanowisku zastępcy ordynatora, w okresie od 1.07.1979 r. do 30.06.2006 r. w pełnym wymiarze czasu pracy zaś od 1.07.2006 r. do 18.04.2008 r. w wymiarze ½ etatu.

/świadectwo pracy koperta k. 39 dokumentacja osobowa koperta k. 31, pismo k. 18/

Ubezpieczony we wskazanym okresie zatrudnienia korzystał z urlopu bezpłatnego w dniach 8.09.-23.09.1983 r. 21.09.-27.09.1985 r., 17.04 -25.04 1987 r., 28.12-31.12. 1987 r. 02.04-03.04.1988 r. 22.06-07.07.1989 r. na podstawie 174 kp.

/świadectwo pracy koperta k. 39/

Za wskazany okres zatrudnienia pracodawca IV Szpital Miejski im. (...) H. Jordana w Ł. wydał wnioskodawcy pierwotnie świadectwo pracy z dnia 18.04.2008 r. przedłożone w organie rentowym, w którym wskazał, iż w okresie zatrudnienia wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze Rozp. Rady Min. z dnia 07.02.1983 (Dz.U. nr 8 poz 43) wykaz A, Dział XII , poz. 2

/ świadectwo pracy z dnia 18.04.2008 r. k. 23/

W toku procesu, na wniosek ubezpieczonego Miejskie Centrum Medyczne im. (...) K. J. w Ł., będące następcą prawnym ww. placówki w zakresie dotychczasowych stosunków pracy, w oparciu o posiadaną dokumentacje kadrowo – płacową sprostowało świadectwo pracy wnioskodawcy poprzez uszczegółowienie informacji dot. pracy w szczególnych warunkach , stanowiska oraz właściwych podstaw prawnych. W konsekwencji w świadectwie pracy z dnia 12.08.2019 r. wskazano, iż J. K. w okresie od 03.12.1979 -14.06.1980 oraz 01.01.1981 -18.04.2008 r. wykonywał pracę lekarza w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych. Podstawa prawna wykaz A, D. X., poz. 2 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. (Dz.U. 1983 nr 8 poz. 43 ze zm.) oraz wykaz A, dział XII poz 2 lit a) pkt 1) – załącznika nr 1 do zarządzenia Ministra zdrowia i Opieki społecznej z dnia 12 lipca 1983 . (Dz. Urz (...) nr 8 poz 40 ze zm.)

/ świadectwo pracy koperta k. 39 pismo k. 40/

Wnioskodawca nie posiada świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach za powyższy okres.

/ bezsporne/

Wnioskodawca jest lekarzem specjalistą ginekologiem położnikiem.

/bezsporne/

We wskazanym okresie wnioskodawca był zatrudniony na oddziale ginekologiczno- położniczym, przy czym oddział ginekologii zachowawczej stanowił oddział operacyjny, a na oddziale położniczym odbywały się porody przez cesarskie cięcie.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:03;11 -00:23:33, zeznania świadka J. S. protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:25:50 -00:34:56 zeznania świadka M. W. protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:34:56 – 00:45:51/

Wnioskodawca był lekarzem operatorem. Praktycznie codziennie wykonywał zabiegi operacyjne, a oprócz tego szereg zabiegów, które nie były typowymi zabiegami operacyjnymi ale wiązały się z wykonaniem określonych procedur chirurgicznych. Wnioskodawca wykonywał zabiegi lub asystował przy zabiegach. W skład zespołu operacyjnego wchodził operator 1-2 lekarzy asystujących, anestezjolog plus personel średni. Na oddziale położniczym wykonywał zabiegi cesarskiego cięcia.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:03;11 -00:23:33 zeznania świadka J. S. protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:25:50 -00:34:56/

W minionych latach wykonywane zbiegi trwały o wiele dłużej niż obecnie . wynika to z postępu technicznego. Cesarskie cięcie trwało od 45 min do godziny, inne zabiegi od 1 do 2 godzin. Średnio wykonywało się dziennie od 1- do 3 zabiegów sporadycznie żadnego.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:03;11 -00:23:33/

Praca na oddziale odbywała się w systemie rotacyjnym, przez pół roku wnioskodawca pracował na oddziale ginekologicznym gdzie wykonywane były zabiegi planowe, ale także nagłe, a kolejne pół roku pracował na oddziale położniczym i wtedy brał udział w zabiegach związanych z porodem.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:03;11 -00:23:33 zeznania świadka J. S. protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:25:50 -00:34:56, zeznania świadka M. W. protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:34:56 – 00:45:51 zeznania świadka M. W. protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:34:56 – 00:45:51/

Ubezpieczony pracował od godziny 8 do godziny 15.15/ 15.20. Wnioskodawca był również zobligowany do pełnienia od 6-8 dyżurów medycznych, podczas których również były wykonywane zabiegi nagłe.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:03;11 -00:23:33 zeznania świadka J. S. protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:25:50 -00:34:56/

W związku z objęciem funkcji zastępcy ordynatora ilość wykonywanych przez wnioskodawcę zabiegów operacyjnych nie uległa zmniejszeniu na poczet wykonywania pracy administracyjnej.

/zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:03;11 -00:23:33/

W takich warunkach ubezpieczony pracował nieprzerwanie do zakończenia stosunku pracy w 2008 r. przy czym, od 1.07 2006 r. wnioskodawcy zmniejszono wymiar czasu pracy do ½ etatu.

/ świadectwo pracy koperta k. 39 zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:03;11 -00:23:33 zeznania świadka M. W. protokół z rozprawy z dnia 10 czerwca 2020 00:34:56 – 00:45:51/

Sąd Okręgowy w Łodzi dokonał następującej oceny dowodów

i zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Zgodnie z art. 21 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1924) rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

W myśl art. 23 ust.1 i 2 powołanej ustawy, ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę; rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (zob. np. M. Zieleniecki, Komentarz do art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych, LEX/el. 2017; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 31.03.2016 r., III AUa 1899/15, LEX 2044406).

Przepisy art. 2 pkt 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty, tj.:

1) nienabycie prawa do emerytury pomostowej,

2) osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat.

Skoro zgodnie z art.23 ustawy o emeryturach pomostowych rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, a zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., za których były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne przed dniem 1 stycznia 1999 r., to warunek sformułowany w art. 21 ust.2 ustawy o emeryturach pomostowych należy rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z FUS obliczanej według formuły zdefiniowanego świadczenia. Analiza układu warunkującego prawo do emerytury pomostowej prowadzi do wniosku, że świadczenie to przysługuje tym pracownikom, którzy osiągnęli co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale nie nabyli prawa do emerytury pomostowej z powodu nieuznania ich pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W przedmiotowej sprawie bezsporne jest, że odwołujący się nie nabył prawa do emerytury pomostowej, ani prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

Stosownie natomiast do treści art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t. j. Dz. U. z 2020 r. , poz. 53) za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei przepis art. 32 ust.4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.).

Z §1 cytowanego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.

Przepis § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, że za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W niniejszym postępowaniu wnioskodawca domagał się ustalenia, że w okresie zatrudnienia, w IV Szpital Miejski im. (...) H. Jordana w Ł., kiedy to pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, tj. od 1.07.1979 do 30.06.2006 r., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych i tym samym spełnia warunki do przyznania rekompensaty.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji.

Natomiast w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. 2011. 237.1412) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia.

Dla rozstrzygnięcia spornej kwestii zasadnym stało się zatem ustalenie, czy praca wykonywana przez wnioskodawcę w IV Szpitalu Miejskim im. (...) H. Jordana w Ł. od 1.07.1979 do 30.06.2006 r., była pracą wykonywaną w warunkach szczególnych, o jakich mowa w cytowanych wyżej przepisach.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że wymienione w pkt 2 działu XII w służbie zdrowia prace w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych są pracami w szczególnych warunkach.

Pomocniczo wskazać należy, że w załącznik nr 1 do resortowego zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 lipca 1983 r. /Dz.Urz. MZiOS nr 8 poz 40/ w wykazie A w Dziale XII w służbie zdrowia i opiece społecznej poz 2 lit a prace w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych oraz prace lekarzy stomatologów: w pkt. 1 wymienia stanowisko lekarza (operujący, asystujący do operacji, prowadzący znieczulenie).

Przedkładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że z ustaleń poczynionych w oparciu o zgromadzone w sprawie dokumenty w tym dokumentację osobową wnioskodawcy, jego wiarygodne zeznania i wiarygodne zeznania świadków wynika, iż wnioskodawca w okresie zatrudnienia w IV Szpitalu Miejskim im. (...) H. Jordana w Ł. od 1.07.1979 do 30.06.2006 r., (zatrudnienie na pełen etat) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę lekarza w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych. Wnioskodawca pracował na oddziale ginekologiczno- położniczym, gdzie w pełnym wymiarze czasu pracy, a nadto dodatkowo na dyżurach medycznych dokonywał zabiegów operacyjnych zarówno planowych jak i nagłych, albo uczestniczył w zabiegach związanych z porodem. Jego charakter pracy nie uległ zmianie również w okresie późniejszym jednakże z uwagi na okrojenie etatu do ½ wymiaru nie sposób uznać iż tego rodzaju czynności wykonywał w pełnym wymaganym wymiarze.

W konsekwencji należało dojść do przekonania, że wnioskodawca od 1.07.1979 do 30.06.2006 r. z wyjątkiem dni kiedy to bezspornie przebywał na urlopie bezpłatnym w dniach 8.09.-23.09.1983 r. (16 dni) 21.09.-27.09.1985 r. (7 dni), 17.04 -25.04 1987 r.(9 dni), 28.12-31.12. 1987 r. (4 dni) 02.04-03.04.1988 r. (2 dni) 22.06-07.07.1989 r. (16 dni) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych na stanowisku lekarza, wymienione w pkt 2 działu XII wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.) tj . prace w szczególnych warunkach.

Reasumując, stwierdzić należy, że po uwzględnieniu spornego okresu zatrudnienia wnioskodawcy od 1.07.1979 do 30.06.2006 r. minus 54 dni urlopu bezpłatnego, zaliczonego przez Sąd do pracy w warunkach szczególnych, ww. spełnia wymóg posiadania 15-letniego okresu pracy w takim charakterze. W przypadku J. K. okres ten wynosi bowiem 26 lat 10 miesięcy i 6 dni. Tym samym wnioskodawcy przysługuje prawo do spornego świadczenia.

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając na względzie powyższe, na podstawie powołanych przepisów prawa materialnego i art. 477 14 § 2 k.p.c. Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach od dnia 1 kwietnia 2019 r. tj. miesiąca od którego złożono wniosek.

W przedmiocie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz.1800).

J.L.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. ZUS pouczając, że strona może wnieść apelację do Sądu, który wydał zaskarżony wyrok w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem (art.369 § 1 k.p.c.). Termin o którym mowa w § 1 uważa się za zachowany także wtedy, gdy przed jego upływem strona wniosła apelację do Sądu drugiej instancji (art.369 § 3).

Wypożyczyć akta rentowe.