Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 czerwca 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: sędzia Joanna Napiórkowska – Kasa

Ławnicy: Agnieszka Olga Mika

Joanna Dorota Korasiak

Protokolant: starszy protokolant sądowy Aleksandra Łaszuk

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2020 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa I. Ł.

przeciwko A. (...) w W.

o odszkodowanie

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza na rzecz pozwanej (...)w W. od powódki I. Ł. kwotę 180,00 zł (słownie: sto osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Agnieszka Olga Mika Joanna Napiórkowska – Kasa Joanna Dorota Korasiak

Sygn. akt VI P 522/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 grudnia 2017 roku (data prezentaty) powódka I. Ł. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej A. (...) w W. kwoty 20.476,50 zł tytułem odszkodowania za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę wraz z odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, że dnia 30 listopada 2017 roku pracodawca wręczył jej oświadczenie w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem. W ocenie powódki przyczyny podane w uzasadnieniu wypowiedzenia są nieprawdziwe, niekonkretne i nierzeczywiste. Powódka dodała, że pracodawca nie podał żadnych konkretnych powodów, które spowodowały rzekomą utratę zaufania do niej jako pracownika, a ponadto wskazane w wypowiedzeniu zarzuty są wynikiem przypisania jej odpowiedzialności za czynności, które wykonywały inne osoby oraz za decyzje, na które powódka nie miała wpływu.

(pozew – k. 1 – 12)

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu swego stanowiska pozwana podała, że w wypowiedzeniu zostały podane przyczyny konkretne i rzeczywiste.

(odpowiedź na pozew – k. 26 – 33)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka I. Ł. była zatrudniona w pozwanej A. (...) w W. (poprzednio Akademia Obrony Narodowej w W.) na podstawie umowy o pracę na czas określony od dnia 9 maja 2005 roku do dnia 31 grudnia 2005 roku, a następnie na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 stycznia 2006 roku. Średnie miesięczne wynagrodzenie powódki wynosiło 6.778,59 zł brutto.

(dowód: umowa o pracę z dnia 09.05.2005r. – k. 2 cz. B a/ powódki, umowa o pracę z dnia 30.12.2005r. – k. 11 cz. B a/o powódki, zaświadczenie o wynagrodzeniu – k. 36)

Powódka zajmowała stanowisko szefa Zespołu (...). Do jej obowiązków należało m. in. kierowanie i sprawowanie nadzoru nad pracownikami Zespołu (...), nadzór nad terminową realizacją zadań Zespołu (...), akceptacja wniosków dotyczących wszczęcia postępowania przetargowego wraz z propozycją trybu udzielenia zamówienia publicznego, sprawowanie nadzoru nad prawidłowym oszacowaniem wartości przedmiotu zamówienia przez merytorycznych pracowników A. (...) uczestniczących w postępowaniach, w szczególności w zakresie zgodności z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych oraz odpowiednim rozporządzeniem prezesa Rady Ministrów w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczenia wartości zamówień publicznych w prowadzonych postępowaniach przetargowych, a także prowadzenie pełnej obsługi procedur przetargowych z wyłączeniem czynności wyliczania wartości szacunkowej zamówienia, opisu przedmiotu zamówienia, określenia specyficznych warunków udziału w postępowaniu w zakresie przedmiotu zamówienia, określenia istotnych postanowień umowy, dotyczących terminów, dostaw, płatności i potrzeb użytkowników. Ponadto powódka na zajmowanym stanowisku była odpowiedzialna za jakość, terminowość, rzetelność i sumienność wykonywanych zadań należących do zakresu działania podległej jej komórki organizacyjnej.

(dowód: zakres obowiązków – k. 84 – 88 cz. B a/o powódki)

Dnia 30 listopada 2017 roku powódka otrzymała oświadczenie pracodawcy w przedmiocie rozwiązania z nią umowy o pracę za wypowiedzeniem. W treści wypowiedzenia jako jego przyczyny pracodawca wskazał na utratę zaufania do pracy powódki i wykonywanych obowiązków służbowych spowodowaną kilkakrotnym naruszaniem procedury przetargowej obowiązującej w pozwanej A. (...) będącej zakładem pracy, wykazywanym zarówno przez kontrole zewnętrzne (w roku 2016) i wewnętrzne prowadzone w A. (...) w roku 2017. Ponadto pracodawca zarzucił w wypowiedzeniu powódce, że jako osoba odpowiedzialna stanowiskowo za należyte i zgodne z prawem prowadzenie postępowań w zakresie zamówień publicznych oraz sprawowanie nadzoru nad poprawnością sporządzania dokumentacji przetargowej dopuściła się wielokrotnie zaniedbań i lekceważenia obowiązujących przepisów oraz akceptacji samowolnego niczym nieuzasadnionego zawyżania szacowania wartości zamówienia, co mogło rodzić odpowiedzialność A. (...) za naruszenie ustawy o zamówieniach publicznych, nieuzasadnione koszty zobowiązań po stronie A. (...) oraz wizerunkowy uszczerbek w postrzeganiu powagi A. (...) jako uczelni wyższej i jednostki wojskowej. Jako przykład takiego działania pracodawca podał, że przy przygotowywaniu przetargu nr (...) na dostawę piwa dla bufetu gastronomicznego pozwanej, za który powódka odpowiadała z tytułu nadzoru nad prawidłowością prowadzenia postępowania (w tym prawidłowością ustalenia szacunkowej wartości zamówienia), powódka zaakceptowała samowolnie niczym nieuzasadnione piętnastokrotne zawyżenie wartości zamówienia, które zostało podane do publicznej wiadomości poprzez ogłoszenie na stronie pozwanej i stało w sprzeczności z interesem pozwanej.

(dowód: wypowiedzenie umowy o pracę – k. 13)

Przed wręczeniem powódce wypowiedzenia umowy o pracę pracodawca pismem z dnia 24 listopada 2017 roku zwrócił się do zakładowej organizacji związkowej z zawiadomieniem o zamiarze rozwiązania umowy o pracę z powódką. W odpowiedzi organizacja związkowa pismem z dnia 27 listopada 2017 roku poinformowała, że powódka nie jest członkiem związku zawodowego i nie zwróciła się z prośbą o ochronę jej interesów.

(dowód: pismo z dnia 24.11.2017r. oraz pismo z dnia 27.11.2017r. – cz. B a/o powódki)

W dniach od 11 kwietnia 2016 roku do 29 kwietnia 2016 roku w pozwanej przeprowadzona została zewnętrzna kontrola zarządzona przez Dyrektora Departamentu Kontroli MON z upoważnienia Ministra Obrony Narodowej. Kontrola ta dotyczyła wykorzystania dotacji celowych przyznanych w 2015 roku z budżetu resortu obrony narodowej na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji i zakupów inwestycyjnych. W wyniku tej kontroli Akademia uzyskała ocenę pozytywną, mimo stwierdzonych nieprawidłowości. Stwierdzone w toku tej kontroli nieprawidłowości związane były z udzielaniem zamówień publicznych i dotyczyły braku dokumentowania czynności związanych z badaniem rynku przy ustalaniu szacunkowych wartości zamówień oraz przypadków nierzetelnego badania i oceny złożonych ofert przez komisje przetargowe. W wystąpieniu pokontrolnym stwierdzono, że za prowadzenie oraz nadzór nad realizacją zamówień publicznych odpowiadał Szef Zespołu (...), którym była wówczas powódka. Wśród stwierdzonych nieprawidłowości wskazano na szacowanie wartości zamówienia bez dochowania należytej staranności, co miało miejsce w przypadku dwóch postępowań przetargowych (nr 3/4/2015 i nr (...)) i polegało na braku możliwości określenia faktycznej daty dokonania ustalenia szacunkowej wartości zamówienia, sposobu i podstawy jej określenia, a także na nieprawidłowym obliczeniu szacunkowej wartości zamówienia, która była wyliczona dla podstawowej ilości sprzętu, nie uwzględniając zamówienia opcjonalnego. Departament Kontroli ocenił negatywnie działalność uczelni w zakresie przygotowywania oraz przeprowadzania zamówień publicznych. W opinii organu kontrolującego stwierdzone naruszenia przepisów ustawy prawo zamówień publicznych były spowodowane brakiem dochowania należytej staranności w toku czynności przygotowania dokumentacji przetargowej oraz podczas prowadzenia całego postępowania. Powołana komisja przetargowa realizowała swoje zadania bez dochowania należytej staranności, co w szczególności znajduje odzwierciedlenie w nierzetelnie dokumentowanym szacowaniu wartości zamówienia oraz błędnym przygotowywaniu SIWZ, jak i wykonywanych czynnościach badania i oceny złożonych ofert, które wprost przekładały się na wynik postępowania i możliwość naruszenia dyscypliny finansów publicznych. We wnioskach i zaleceniach zawartych w wystąpieniu pokontrolnym zawnioskowano o zwiększenie uwagi w obszarze sporządzania dokumentacji związanej z prowadzeniem postępowań o udzielenie zamówień publicznych, w tym w szczególności w zakresie rzetelnego przeprowadzania rozeznania rynku, w celu aktualnego ustalania wartości szacunkowej zamówień publicznych, dokonywania opisu przedmiotu zamówienia w SIWZ zgodnie z art. 29 ust. 1 pzp, precyzyjnego określania sposobu udokumentowania spełniania warunków udziału w postępowaniu, adekwatnego do przedmiotu zamówienia, rzetelnego badania i oceny złożonych ofert przez komisje przetargowe oraz zapewnienia prawidłowej archiwizacji dokumentacji postępowań o udzielenie zamówienia publicznego zgodnie z art. 97 ust. 1 pzp.

(dowód: wystąpienie pokontrolne z 31.03.2017r. – k. 37 – 48 verte)

W październiku 2017 roku rozpoczęła się procedura składania zamówienia publicznego na dostawę piwa i cydru do kasyna znajdującego się w pozwanej A. (...). Proces przetargowy był podzielony na etapy, różne jednostki i różni pracownicy pozwanej odpowiadali za poszczególne kwestie związane z tym zamówieniem. Wniosek o wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na dostawę piwa został zaakceptowany przez powódkę, jako szefa Zespołu (...) dnia 18 października 2017 roku. Postępowaniu nadano numer (...). W treści wniosku wskazano również, że szacowana wartość dostaw w zamówieniu wynosi 358.605,00 zł netto, co następnie zmieniono na 358.716,00 zł netto. Za podanie tej wartości był odpowiedzialny szef Wydziału Logistyki ppłk P. D., któremu podlegało kasyno i sekcja żywnościowa, on określał wielkość zapotrzebowania. P. D. sporządził szacunek wartości zamówienia, jednak zamiast wpisać wartość szacunkową realnego zakupu piwa z roku poprzedniego, która opiewała na kwotę około 23.000,00 zł netto, P. D. wpisał w to miejsce kwotę przepisaną z umowy na dostawę piwa zawartej w 2015 roku. Była to umowa zawarta na 24 miesiące, a nie na jeden rok, jak w przypadku procedowanego zamówienia. Jednocześnie P. D. nie sprawdził, w jakim stopniu poprzednia umowa na piwo została zrealizowana. Okazało się bowiem, że z kwoty całkowitej zamówienia na dwa lata, pozwana zrealizowała zamówienia zaledwie na kwotę 78.042,65 zł. Ponadto P. D. zaznaczył w formularzu, że dokonał oszacowania wartości zgodnie z przepisami, co nie było prawdą, gdyż przepisał wartości z poprzedniej umowy.

Po wypełnieniu wniosku co do wartości zamówienia, został on zaakceptowany przez szefa Zespołu (...) ppłk dr inż. R. R., a następnie potwierdzone zostało zabezpieczenie środków finansowych na realizację zamówienia przez zastępcę kwestora B. G.. Dopiero po tych etapach wniosek trafił do powódki jako szefa Zespołu (...). Powódka zaakceptowała ten wniosek dnia 18 października 2017 roku, sprawdziła wartość zamówienia pod kątem zgodności z przepisami prawa zamówień publicznych oraz rachunkowym. Miała możliwość sprawdzenia oszacowania wartości zamówienia jedynie pod kątem rachunkowym, mogła też ocenić, czy została przyjęta prawidłowa metodologia. Nie mogła jednak sprawdzić merytorycznie tej wartości i jakie jest rzeczywiste zapotrzebowanie na piwo w kasynie. Nie dysponowała informacjami o tym, w jakim stopniu została zrealizowana poprzednia umowa na dostawę piwa, wiedziała jedynie na jaką kwotę została ona zawarta. Szacunkowa wartość zamówienia mogła też być sprawdzona przez każdego z innych pracowników biorących udział w procedurze przetargowej, takich jak kanclerz, kwestor, czy szef Zespołu (...).

W związku z zaakceptowaniem wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie 71/2017 powódka sporządziła dnia 31 października 2017 roku korektę nr 21 do korekty nr 19 do planu postępowań o udzielenie zamówień na dostawy powyżej 30 tysięcy euro jakie zamawiający – Akademia (...) – przewiduje przeprowadzić w roku 2017. Pierwotnie w tym planie na dostawę alkoholu przewidziano kwotę 50.000,00 zł, w wyniku korekty zaś wskazano w nim kwotę 378.549,98 zł na dostawę alkoholu.

Ostatecznie ogłoszenie o przetargu na dostawę piwa zostało umieszczone w dzienniku urzędowym Unii Europejskiej dnia 2 listopada 2017 roku, a 30 października 2017 roku zostało umieszczone na stronie internetowej pozwanej A. (...). W treści ogłoszenia, w opisie zamówienia, wskazano nazwy własne konkretnych marek piwa i cydru bez dodania słów „lub równoważne”.

(dowód: wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie 71/2017 – k. 72 – 73, szacunek wartości zamówienia – k. 74 – 76, korekta nr 21 – k. 77, ogłoszenie o zamówieniu – k. 78 – 88, zeznania świadka P. D. – protokół rozprawy z dnia 04.04.2019r. od 00:45:51 do 00:59:13, zeznania świadka D. M. – protokół rozprawy z dnia 04.04.2019r. od 00:59:34 do 01:19:17, zeznania świadka J. T. – protokół rozprawy z dnia 21.11.2019r. od 00:07:39 do 01:25:14, opinia audytora z dnia 05.02.2018r. – k. 217 - 227)

Na początku listopada 2017 roku w pozwanej przeprowadzono wewnętrzny audyt dotyczący postępowania przetargowego na zamówienie piwa do pozwanej A. (...), nr postępowania (...). Kontrola ta była spowodowana aferą medialną wokół tego przetargu. Doniesienia medialne w tej sprawie pojawiły się 3 listopada 2017 roku, tuż po nich doszło do przeprowadzenia kontroli. Dnia 6 listopada 2017 roku audytor wewnętrzny otrzymał polecenie przeprowadzenia tej kontroli od kanclerza pozwanej uczelni. W opinii audytora wewnętrznego z dnia 9 listopada 2017 roku, wskazano na błędy i naruszenia ustawy prawo zamówień publicznych w ramach postępowania w sprawie nr 71/2017. Naruszenia polegały na:

- nieprawidłowym opisie przedmiotu zamówienia – naruszenie to miało miejsce przez cytowanie znaków towarowych – nazw własnych piw i Cydru L., bez dodania zwrotu „lub równoważny” z określeniem parametrów równoważności, co narusza zasady określone w art. 29 ust. 3 ustawy prawo zamówień publicznych oraz wyklucza uczciwą konkurencję, określoną w art. 29 ust. 2 tej ustawy;

- nierzetelnym i niezgodnym z przepisami ustawy prawo zamówień publicznych ustaleniu wartości zamówienia zarówno kwotowo jak i ilościowo – nie została podana wielkość zamówienia realnie wykorzystanego w roku poprzednim; realna suma, za którą sprzedano piwo wyniosła za rok 2016 – 23.305,36 zł netto, tymczasem szacujący wartość zwiększył ją na 358.716,00 zł netto, czyli 15-krotnie wyższą; takie zwiększenie wartości nie zostało niczym uzasadnione i udokumentowane;

- opóźnionym o jeden dzień w stosunku do umieszczenia ogłoszenia o zamówieniu sporządzeniu korekty planu postępowań zamówień publicznych z wielokrotnie zwiększoną wartością zamówienia.

Powódka przed zatwierdzeniem wniosku o wszczęcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego informowała wielokrotnie kanclerza pozwanej uczelni, że nie można wskazywać w zamówieniu na konkretne marki danych produktów, że powinien być użyty zwrot „lub równoważny”, jednak było przyzwolenie ze strony jej przełożonego na taki opis przedmiotu zamówienia. Powódka nie zgłaszała zaś przełożonemu żadnych zastrzeżeń co do szacunkowej wartości zamówienia w zakresie tej konkretnej procedury nr (...).

W odpowiedzi na zgłoszone przez audytora zastrzeżenia powódka przyznała, że kontrolowane postępowanie przetargowe ma wady, ale są to wady usuwalne. Powódka wskazała też, że zostanie usunięta wada w postaci braku równoważności produktów.

Po sugestiach audytora wskazane przez niego wady zostały usunięte i dnia 25 listopada 2017 roku dokonano ogłoszenia o sprostowaniu pierwotnego ogłoszenia o przetargu.

(dowód: opinia audytora wewnętrznego z dnia 09.11.2017r. – k. 49 – 51, zeznania świadka M. L. – protokół rozprawy z dnia 25.09.2018r. od 00:14:27 do 00:31:00, zeznania świadka B. N. – protokół rozprawy z dnia 25.09.2018r. od 00:57:22 do 01:25:06, mail powódki z dnia 08.11.2017r. – k. 53, ogłoszenie o sprostowaniu – k. 89 – 97)

W listopadzie 2017 roku przeprowadzono jeszcze jeden audyt wewnętrzny w pozwanej A. (...). Tym razem przedmiotem audytu było postępowanie przetargowe nr (...). (...) wykazał nieprawidłowości związane ze zbyt wczesnym zamieszczeniem ogłoszenia o przetargu na stronie internetowej i tablicy ogłoszeń w pozwanej, wadliwym opisem przedmiotu zamówienia (znów wymienienie nazw własnych produktów bez opisania ich równoważności i bez określenia parametrów równoważności), niewłaściwym opisem warunków udziału w postępowaniu, nieprawidłowym sformułowaniem załącznika do SIWZ oraz niestarannie wypełnionym protokołem DRUK ZP-PN. Podczas tego audytu wewnętrznego sprawdzono również postępowanie przetargowe nr (...), w którym stwierdzono nieliczne uchybienia mniejszej wagi.

W odpowiedzi na wykazane błędy w postępowaniu nr (...) powódka mailem przesłała swoje wyjaśnienia, w których wskazywała, że niektóre błędy nie są istotne, zaś co do braku równoważności podała, że problem opisu przedmiotu zamówienia był zgłaszany audytorowi i radcy prawnemu, jednak nikt nie umiał dać jednoznacznej odpowiedzi jak powinien on zostać sporządzony. Ponadto powódka wskazała, że decyzje w zakresie opisu przedmiotu zamówienia na żywność oraz jej sprzedaży leżą w kompetencji osób zarządzających w sprawach logistycznych, a nie w zakresie kompetencji powódki, a nadto, że Zespół (...) wprowadził do specyfikacji zapis o treści: „Z uwagi na przeznaczenie do dalszej odsprzedaży art. zawartych w załączniku nr 1 w pozycjach 148-164, 167-177, 183-197 w tabeli wskazano nazwy handlowe produktów, które są kupowane przez nabywców od Zamawiającego”, który miał doprowadzić do uniknięcia zarzutu braku dopuszczenia równoważności. Powódka dodała też, że błędy w postępowaniach przetargowych są spowodowane zbyt małą liczbą pracowników w stosunku do ilości postępowań przetargowych.

(dowód: opinia audytora wewnętrznego z dnia 23.11.2017r. – k. 54 – 61, mail powódki z dnia 22.11.2017r. – k. 62 – 71)

Procedura przetargowa w pozwanej A. (...) zakładała współdziałanie i udział pracowników rożnych komórek, nie tylko powódki i podległych jej pracowników Zespołu (...). W tej procedurze brali udział pracownicy merytoryczni z poszczególnych komórek, których działalności zamówienie miało dotyczyć, kwestor, który wypowiadał się odnośnie środków finansowych, czy wreszcie kanclerz, który akceptował przekazane mu wnioski, po przeprowadzeniu ich opinii przez powódkę i podległy jej zespół. Postępowanie przetargowe rozpoczynało się poprzez przygotowanie wniosku przez odpowiednią komórkę merytoryczną, która przygotowuje również szacunkową wartość zamówienia. Następnie księgowość sprawdza dostępność środków finansowych w planie na dane zamówienie. Po potwierdzeniu zabezpieczenia środków wniosek jest przekazywany do zespołu zamówień publicznych. Zespół kwalifikuje procedurę przetargową, weryfikuje i sprawdza jej poprawność, a następnie przekazuje wniosek do kanclerza celem jego zatwierdzenia. Następnie zamówienie publiczne jest ogłaszane na stronie internetowej, określany jest termin złożenia ofert, potem powoływana jest komisja, która ocenia zgłoszone oferty i wybiera oferenta, z którym jest ostatecznie podpisywana umowa na realizację zamówienia.

(dowód: zeznania świadka M. P. – protokół rozprawy z dnia 25.09.2018r. od 00:31:08 do 00:57:12)

Powódka często na odprawach organizowanych u kanclerza zgłaszała, że osoby merytoryczne źle wyliczają szacunkową wartość zamówienia. Organizowała dla tych osób szkolenia w tym zakresie. Zgłaszała, że jest dużo przetargów, a zespół liczy mało osób. Ponadto powódka informowała swoich przełożonych, że nie wolno określać w opisie zamówienia nazw własnych produktów bez dodania oznaczenia „lub równoważny”, jednak szefowie zabezpieczenia logistycznego tłumaczyli, że oni muszą kupować konkretne produkty danych marek.

(dowód: zeznania świadka M. P. – protokół rozprawy z dnia 25.09.2018r. od 00:31:08 do 00:57:12, zeznania powódki I. Ł. – protokół rozprawy z dnia 21.05.2020r. od 00:02:37 do 01:32:51)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wskazane wyżej dowody z dokumentów, których wiarygodność nie została przez strony skutecznie zakwestionowana w toku postępowania. Sąd oparł się również na zeznaniach świadków i powódki, różnie jednak oceniając ich wiarygodność.

Sąd uznał za wiarygodne w całości zeznania świadków M. L., M. P., D. M., J. T., J. Ł., są one bowiem spójne i zgodne ze sobą, a także znajdują potwierdzenie w pozostałym zgromadzonym materiale dowodowym. Zeznania świadka T. B. zostały uznane za wiarygodne w całości. Sąd miał jednakże na uwadze, że świadek zeznał, że stoi na stanowisku, że sprawa z nieprawidłowościami wykazanymi w wynikach audytu zewnętrznego nie jest rozstrzygnięta. W ocenie Sądu jednak jest to prywatna opinia świadka, zaś z dokumentów złożonych do akt sprawy nie wynika, aby wyniki audytu zawarte w wystąpieniu pokontrolnym miały być kiedykolwiek uchylane, czy poprawiane.

Odnośnie zeznań świadka T. N. Sąd nie dał im wiary w zakresie, w jakim świadek twierdzi, że zamówienie tak dużej ilości alkoholu, jak w pierwotnym opisie zamówienia w postepowaniu nr (...) było spowodowane chęcią rozwoju działalności kasyna, nie znajduje to bowiem potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym, przeczą temu zaś dokumenty wskazujące na rzeczywiste wykonanie poprzedniej umowy na dostawę alkoholu. W pozostałym zakresie Sąd dał wiarę zeznaniom tego świadka, mając jednak na uwadze, że świadek głównie skupiał się na okoliczności sprawdzenia przez niego samego wartości oszacowania zamówienia nr (...), a nie na kwestii prawidłowości działań samej powódki. Jednocześnie świadek T. N. w swych zeznaniach podaje, że rektor chciał zwolnić powódkę z pracy, jednak nie podaje on jakie miały być motywy takiego zamiaru.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka P. D. w zakresie, w jakim świadek zeznał, że powódka miała możliwość sprawdzenia wartości oszacowania zamówienia nie tylko rachunkowo, ale i merytorycznie, czyli co do ilości zamawianego asortymentu. Z zeznań świadka D. M. wynika bowiem jednoznacznie, że powódka nie miała dostępu do danych dotyczących realnego zapotrzebowania kasyna na piwo, czy też do danych odnoszących się do realizacji poprzedniej umowy zawartej na dostawę piwa. Potwierdza to również świadek J. T., jak i sama powódka w swych zeznaniach. W pozostałym zakresie zeznania świadka P. D. są wiarygodne.

Zeznania świadka B. N. nie są wiarygodne w zakresie, w jakim świadek twierdzi, że powódka miała możliwość sprawdzenia wartości oszacowania zamówienia. Sąd odmówił wiarygodności tym zeznaniom z tych samych przyczyn jak wyżej przy ocenie zeznań świadka P. D.. W pozostałym zakresie Sąd uznał zeznania świadka B. N. za wiarygodne.

Odnośnie zeznań powódki Sąd nie dał im wiary w zakresie, w jakim powódka twierdzi, że jej wszystkie zastrzeżenia co do wyników kontroli zewnętrznej z 2016 roku zostały uznane, brak bowiem potwierdzającego takie okoliczności dokumentu. W aktach sprawy znajduje się jedynie wystąpienie pokontrolne, z którego wynikają stwierdzone błędy w postępowaniach przetargowych, a także korespondencja kierowana przez powódkę z wytłumaczeniem tych błędów. Brak jednak dokumentu uznającego tłumaczenia powódki za zasadne. W pozostałym zakresie Sąd dał wiarę zeznaniom powódki, mając jednocześnie na uwadze, że potwierdza ona nieprawidłowość postępowania w zakresie braku równoważności produktów w opisie zamówienia, tłumacząc się jednocześnie tym, że wielokrotnie zwracała na to uwagę przełożonym.

Sąd zważył, co następuje:

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest roszczenie odszkodowawcze powódki związane z wręczonym jej wypowiedzeniem umowy o pracę.

Podstawą materialnoprawną roszczenia jest regulacja z art. 45 § 1 KP, zgodnie z którym w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. W niniejszej sprawie powódka argumentowała, że wypowiedzenie jest nieuzasadnione. Wobec tego Sąd przeanalizował przyczyny wskazane w wypowiedzeniu pod kątem ich prawdziwości oraz tego, czy faktycznie mogą one uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie.

Z analizy wręczonego powódce wypowiedzenia umowy o pracę wynika, że jako jego przyczyny pracodawca wskazał na:

- utratę zaufania do pracy powódki i wykonywanych obowiązków służbowych spowodowaną kilkakrotnym naruszaniem procedury przetargowej obowiązującej w pozwanej A. (...) będącej zakładem pracy, wykazywanym zarówno przez kontrole zewnętrzne (w roku 2016) i wewnętrzne prowadzone w A. (...) w roku 2017;

- zachowanie polegające na tym, że jako osoba odpowiedzialna stanowiskowo za należyte i zgodne z prawem prowadzenie postępowań w zakresie zamówień publicznych oraz sprawowanie nadzoru nad poprawnością sporządzania dokumentacji przetargowej dopuściła się wielokrotnie zaniedbań i lekceważenia obowiązujących przepisów oraz akceptacji samowolnego niczym nieuzasadnionego zawyżania szacowania wartości zamówienia, co mogło rodzić odpowiedzialność A. (...) za naruszenie ustawy o zamówieniach publicznych, nieuzasadnione koszty zobowiązań po stronie A. (...) oraz wizerunkowy uszczerbek w postrzeganiu powagi A. (...) jako uczelni wyższej i jednostki wojskowej. Jako przykład takiego działania pracodawca podał, że przy przygotowywaniu przetargu nr (...) na dostawę piwa dla bufetu gastronomicznego pozwanej, za który powódka odpowiadała z tytułu nadzoru nad prawidłowością prowadzenia postępowania (w tym prawidłowością ustalenia szacunkowej wartości zamówienia), powódka zaakceptowała samowolnie niczym nieuzasadnione piętnastokrotne zawyżenie wartości zamówienia, które zostało podane do publicznej wiadomości poprzez ogłoszenie na stronie pozwanej i stało w sprzeczności z interesem pozwanej.

Odnośnie pierwszej przyczyny w postaci utraty zaufania należy wskazać, że istotna jest nie sama utrata zaufania pracodawcy do pracownika, lecz przyczyny, które ją spowodowały. Utrata zaufania do pracownika sama w sobie nie może być przyczyną wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę. Uzasadnia wypowiedzenie, jeżeli wynika z obiektywnych i racjonalnych przyczyn, które same w sobie usprawiedliwiają wypowiedzenie. Utrata zaufania musi konkretnie z czegoś wynikać - np. z określonego zachowania pracownika, obiektywnie wadliwego. Tylko takie przyczyny utraty zaufania uzasadniają w istocie wypowiedzenie. Jeżeli przyczyny utraty zaufania do pracownika są prawdziwe, obiektywne i racjonalne, to mogą uzasadniać wypowiedzenie (tak SN w wyroku z dnia 31 marca 2009 roku, sygn. akt II PK 251/08). W treści wypowiedzenia pracodawca wskazał, że utrata zaufania do powódki była spowodowana kilkakrotnym naruszaniem procedury przetargowej obowiązującej w pozwanej A. (...) będącej zakładem pracy, wykazywanym zarówno przez kontrole zewnętrzne (w roku 2016) i wewnętrzne prowadzone w A. (...) w roku 2017. Wobec tego Sąd przeanalizował ten zarzut pod kątem ustalonego stanu faktycznego. Z ustaleń Sądu wynika, że faktycznie w pozwanej przeprowadzono w 2017 roku dwa audyty wewnętrzne oraz jeden audyt zewnętrzny w roku 2016. W wynikach audytu z 2016 roku, przeprowadzanego w kwietniu 2016 roku, którego wyniki zostały podane w wystąpieniu pokontrolnym z marca 2017 roku, faktycznie wskazano na szereg nieprawidłowości związanych z procedurą udzielania zamówień publicznych. Jednocześnie te nieprawidłowości niewątpliwie obciążają powódkę, bowiem to ona była wówczas szefem Zespołu (...). Powódka jako szef zespołu odpowiada za pracę całego zespołu, co również zostało wpisane w jej zakresie obowiązków i odpowiedzialności, podpisanym przez powódkę. Oznacza to, że powódka przyjęła na siebie tę odpowiedzialność ze wszelkimi tego konsekwencjami. Z wyników audytów wewnętrznych przeprowadzonych w listopadzie 2017 roku również wynika szereg nieprawidłowości. Nie chodzi tu tylko o kwestię ustalenia wartości zamówienia, która jest przedmiotem drugiej przyczyny wypowiedzenia, ale o inne zaniedbania i niedopatrzenia, stanowiące naruszenia przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych. Odnośnie zamówienia na dostawę piwa nr (...) to oprócz kwestii wartości zamówienia wewnętrzny audyt wykazał nieprawidłowości w opisie przedmiotu zamówienia oraz zbyt późne sporządzenie korekty planu postępowań zamówień publicznych. Z kolei jeśli chodzi o postępowanie nr (...) audyt wykazał nieprawidłowości związane ze zbyt wczesnym zamieszczeniem ogłoszenia o przetargu na stronie internetowej i tablicy ogłoszeń w pozwanej, wadliwym opisem przedmiotu zamówienia, niewłaściwym opisem warunków udziału w postępowaniu, nieprawidłowym sformułowaniem załącznika do SIWZ oraz niestarannie wypełnionym protokołem DRUK ZP-PN. Z powyższego wynika, że w postępowaniach w sprawie zamówień publicznych, które były prowadzone pod nadzorem powódki jako szefa Zespołu (...), dochodziło do szeregu nieprawidłowości. Jak wynika z audytów nie wszystkie ze stwierdzonych nieprawidłowości były tego rodzaju, że mogłyby dyskwalifikować przetargi, nie były to też kwestie, których nie dałoby się poprawić, jednak niektóre z nich mogły doprowadzić do podważenia wyników ogłoszonego postępowania w sprawie danego zamówienia. W ocenie Sądu należy mieć na uwadze, że powódka zajmowała stanowisko szefa Zespołu (...) i na tym stanowisku była odpowiedzialna za bezbłędne przeprowadzenie procedury przetargowej w każdym wypadku. Do jej zadań należało monitorowanie i nadzorowanie prowadzonych postępowań, wykrywanie błędów i nieprawidłowości oraz ich usuwanie, a także niedopuszczenie do ich pojawienia się w przyszłości. Jak już wskazano wyżej powódka była odpowiedzialna za prowadzone w pozwanej postępowania przetargowe, wobec czego nawet jeśli to nie ona osobiście doprowadziła do błędu, to jednak odpowiedzialność spada na nią. Powódka nie może się również bronić zbyt małą liczbą pracowników, pracodawca ma bowiem prawo wymagać, aby pracownik dawał sobie radę przy zarządzaniu mniejszym zespołem. Sąd miał też na uwadze, że następca powódki na jej stanowisku dawał sobie radę z początkowo nawet mniej licznym zespołem pracowników niż w przypadku powódki. Ponadto błędy, czy nieprawidłowości stwierdzone w badanych postępowaniach nie musiały być błędami rażącymi, czy o odpowiednio wielkiej wadze, czy doniosłości dla prowadzonego postępowania. Nie można bowiem zapominać, że powódka otrzymała od pracodawcy rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem, które jest zwykłym sposobem rozwiązania stosunku pracy. Nie jest to rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, które wymaga dla swej zgodności z prawem ciężkiego naruszenia przez pracownika jego podstawowych obowiązków. W wypadku wypowiedzenia nie musi dojść do zagrożenia interesów pracodawcy, naruszenia pracownika nie muszą być przez niego zawinione. Jednocześnie pracodawca jako przyczynę wypowiedzenia wskazał na utratę zaufania. Do utraty zaufania nie jest wymagany ciężki delikt pracownika, wystarczy czasem nagromadzenie się małych błędów, czy też nieumiejętność poradzenia sobie z błędami w dłuższym okresie. W przypadku powódki widać, że dochodziło do błędów w nadzorowanych przez nią postępowaniach przetargowych, niektóre błędy się powtarzały, jak chociażby kwestia szacunkowej wartości wykazana w dwóch badanych postępowaniach przez audytora zewnętrznego, czy też kwestia braku spełnienia warunku równoważności w opisie zamówienia. W ocenie Sądu, mimo iż błędy w postępowaniach przetargowych w większości nie były znaczące, to jednak ich nagromadzenie może uzasadniać utratę zaufania pracodawcy do powódki. Ponadto niektóre błędy, jak w przypadku braku równoważności, mogły prowadzić do podważenia wyników przetargów organizowanych przez pozwaną. Istotne jest również to, że powódka pełniła funkcję kierowniczą, a od pracownika na wyższym stanowisku pracodawca ma prawo więcej wymagać. Reasumując, Sąd uznał, że błędy stwierdzane w kolejnych audytach uzasadniają utratę zaufania do powódki jako pracownika, ta przyczyna jest więc prawdziwa i uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Sąd miał również na uwadze, że powódka w toku postępowania argumentowała, że niektóre błędy, związane z nieprawidłowym opisem przedmiotu zamówienia w dwóch przetargach badanych w audytach wewnętrznych, a polegające na braku dodania słów „lub równoważne” i wskazaniu konkretnych marek produktów, nie były przez nią zawinione, była to bowiem praktyka akceptowana przez przełożonych. Nie można jednak pomijać tego, że wymóg ustawowy zawarty w art. 29 ust. 3 ustawy – Prawo zamówień publicznych jasno wskazuje, że przedmiotu zamówienia nie można opisywać przez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy „lub równoważny”. W ocenie Sądu nawet nakaz przełożonego powódki nie zwalnia jej z obowiązku przestrzegania przepisów prawa. Powódka powinna sprzeciwić się takiemu nakazowi zachowania sprzecznego z prawem, choćby była to praktyka stosowana w pozwanej A. (...). Praktyka ta nie może bowiem prowadzić do uchylenia przepisów rangi ustawowej. Powódka działając zgodnie z taką praktyką i nie dodając słów „lub równoważny” w rzeczywistości działała niezgodnie z przepisami ustawy – Prawo zamówień publicznych, co stanowi niewątpliwie naruszenie procedury przetargowej, za które powódka jako Szef Zespołu (...) odpowiada. Jednocześnie z maili powódki z k. 62 – 71 i z k. 53 wynika, że doskonale zdawała sobie sprawę z tego, że brak owej równoważności jest błędem. Jednocześnie należy jeszcze raz powtórzyć, że powódka otrzymała rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem, a taki sposób rozwiązania umowy o pracę nie wymaga postawienia powódce ciężkich zarzutów, czy przesłanki jej winy w stwierdzonych naruszeniach.

Druga z przyczyn jest związana z przetargiem na dostawę piwa nr (...), w którym doszło do zawyżenia szacunkowej wartości zamówienia. Istota tej przyczyny sprowadza się do zarzucenia powódce, że zaakceptowała szacunkową wartość zamówienia, która znacznie przekraczała rzeczywiste zapotrzebowanie na piwo do kasyna oficerskiego. W toku postępowania Sąd ustalił, że faktycznie doszło do zawyżenia szacunkowej wartości zamówienia, co wynikało z błędu popełnionego przez P. D., który w ramach tego postępowania miał za zadania oszacować tę wartość. Zamiast sprawdzić faktyczne zapotrzebowanie na piwo poprzez porównanie jego zużycia w poprzednich latach, a także zamiast sprawdzenia faktycznego wykonania umowy zawartej poprzednio na dostawę piwa, poprzestał on na przepisaniu wartości zamówienia z umowy zawartej poprzednio, nie zauważając przy okazji, że tamta umowa była zawarta na dwa lata, a aktualnie wnioskowane zamówienie miało dotyczyć okresu rocznego. Powódka zaakceptowała taką wartość podaną w dokumentacji przetargowej przez P. D., jednak nie można jej z tego tytułu postawić skutecznego zarzutu. Sąd miał bowiem na uwadze, że z ustaleń faktycznych wynika, że powódka jako Szef Zespołu (...) nie miała kompetencji do sprawdzenia faktycznego zapotrzebowania na asortyment zamawiany w procedurze nr (...). Nie miała ona dostępu do dokumentów potwierdzających ilość piwa rzeczywiście konsumowanego w ramach kasyna oficerskiego w poprzednich latach, mogła ona jedynie porównać kwotę szacowaną z kwotami widniejącymi na umowach zawieranych w latach wcześniejszych. Jednocześnie powódka nie miała wiedzy co do stanu realizacji tych wcześniejszych umów. Jedynie w przypadku zamówień powtarzających się okresowo powódka mogła żądać dokumentów odnośnie stanu wykonania poprzednich umów. Pozwany pracodawca nie wykazał jednak w toku postępowania, aby to konkretne zamówienie na piwo należało do kategorii zamówień powtarzających się okresowo. Jednocześnie świadkowie, którzy współpracowali z powódką zgodnie podkreślali, że w tym przypadku powódka nie mogła uzyskać informacji na temat faktycznego zapotrzebowania na piwo do kasyna oficerskiego. Z zakresu obowiązków powódki wynika, że powinna ona co prawda sprawdzać prawidłowość oszacowania wartości zamówienia, ale jednocześnie znajduje się tam doprecyzowanie, że chodzi o zgodność z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych oraz odpowiednim rozporządzeniem prezesa Rady Ministrów w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczenia wartości zamówień publicznych w prowadzonych postępowaniach przetargowych. Chodziło więc o sprawdzenie pod kątem właściwego użycia przepisów prawnych oraz pod kątem rachunkowym. Jednak zarzut postawiony powódce w wypowiedzeniu sprowadza się do braku sprawdzenia przez nią wartości pod kątem merytorycznym. Jak jednak wynika z powyższego wywodu, nie można powódce takiego zarzutu postawić, nie była ona bowiem pracownikiem odpowiedzialnym za sprawdzenie szacunkowej wartości pod kątem merytorycznym, nie mogła za to odpowiadać w tej konkretnej procedurze przetargowej. Wobec tego drugi z zarzutów wskazanych w wypowiedzeniu umowy o pracę jest niezasadny i nie może uzasadniać rozwiązania umowy o pracę z powódką.

Reasumując Sąd uznał, że z dwóch podanych w wypowiedzeniu przyczyn tylko jedna faktycznie może je uzasadniać. Jednocześnie należy wskazać, że przyczyna, w postaci utraty zaufania pracodawcy do powódki, wystarczy dla przyjęcia, że wypowiedzenie jest uzasadnione, a co za tym idzie roszczenie powódki podlega oddaleniu.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

W kwestii kosztów postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 i 99 KPC oraz §9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. - Dz. U. z 2018r., poz. 265), zasądzając na rzecz pozwanej od powódki kwotę 180,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd przejął również na rachunek Skarbu Państwa koszty poniesione tymczasowo w toku postępowania przez Skarb Państwa.