Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1086/20

UZASADNIENIE

POSTANOWIENIA Z DNIA 17.06.2020 R. W CAŁOŚCI

Decyzją z 10.03.2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił W. M. prawa do emerytury od 1.12.2018 r. zgodnie z art. 55 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 53 ze zm.), argumentując, że wnioskodawczyni nie spełnia warunku kontynuowania ubezpieczenia emerytalno – rentowego tzn. nie podlegała temu ubezpieczeniu od 1.01.1999 r. do 21.02.2002 r. tj. przed ukończeniem wieku emerytalnego 60 lat. Zakład podał, że od 1.04.2020 r. będzie dla wnioskodawczyni wypłacana renta rodzinna, a ponadto wskazał, że została uchylona decyzja z dnia 17.01.2019 r. i z dnia 30.01.2019 r. /decyzja w aktach ZUS/.

Uznając powyższą decyzję za krzywdząca W. M. wniosła od niej odwołanie.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.

Pismem procesowym z 27.05.2020 r. ZUS poinformował, że decyzją z 22.05.2020 r. po rozpoznaniu wniosku z 28.12.2019 r. przyznał ubezpieczonej emeryturę od 1.12.2018 r., tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszony został wniosek na podstawie art. 27 ustawy z 17.12.1998 r. emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 53 ze zm.), dodając, że wysokość świadczenia została obliczona zgodnie z art. 53 w zw. z art. 86 ust.1 w/w ustawy i wyjaśniając, że tak obliczona emerytura okazała się mniej korzystna niż renta rodzinna i dlatego wypłata emerytury została wstrzymana /k. 9/.

W dniu 8.06.2020 r. odwołująca złożyła wniosek o ustanowienie w sprawie pełnomocnika z urzędu, dołączając do niego oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym.

W piśmie z 19.06.2020 r. wnioskodawczyni oświadczył, że nie cofa swojego odwołania od decyzji z 10.03.2020 r. w związku z wydaniem przez ZUS decyzji z 22.05.2020 r. /k. 23/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 477(13) § 1 k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności zaskarżonego orzeczenia przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji lub orzeczenia uwzględniającego w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Poza tym zmiana lub wykonanie decyzji lub orzeczenia nie ma wpływu na bieg sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, że nie ulega wątpliwości w świetle utrwalonego orzecznictwa sądowego, że zakres rozpoznania sprawy sądowej wyznacza decyzja organu rentowego, od której wniesiono odwołanie - art. 4779 k.p.c., art. 47714 k.p.c. (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego: z 22 lutego 2012 r., II UK 275/11, LEX nr 1215286; z 2 marca 2011 r., II UZ 1/11, LEX nr 844747; z dnia 18 lutego 2010 r., III UK 75/09, OSNP 2011 nr 15-16, poz. 215; z 3 lutego 2010 r., II UK 314/09, LEX nr 604214).

W świetle cytowanego wyżej art. 47713§ 1 k.p.c. istota decyzji zamiennej polega na uwzględnieniu żądania ubezpieczonego w całości lub w części - czego skutkiem jest umorzenie postępowania w całości lub w części przez Sąd w zakresie w jakim takie uwzględnienie nastąpiło.

Zważywszy, że zaskarżoną w n/n sprawie decyzją z 10.03.2020 r. Zakład odmówił wnioskodawczyni prawa do emerytury od 1.12.2018 r. natomiast kolejną decyzją z dnia 22.05.2020 r. ZUS przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury od 1.12.2018 r. po rozpoznaniu wniosku z 28.12.2018 r. - należało zatem w efekcie przypisać w/w decyzji z 22.05.2020 r. cechę decyzji zamiennej, skoro na jej podstawie wnioskodawczyni zostały przyznane uprawnienia emerytalne, których kwestionowaną w przedmiotowej sprawie decyzją z 10.03.2020 r. jej odmówiono.

Zgodnie z treścią art. 47713 § 1 k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części, przy czym zmiana ta może nastąpić przez wydanie - stosownie do okoliczności danej sprawy - każdej decyzji, byleby tylko jej skutkiem było uwzględnienie w całości lub w części żądania strony objętego przedmiotem zaskarżonej decyzji (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 29 marca 2017 r., III AUa 489/16, Lex nr 2295271).

Zaznaczyć należy, że zaskarżona w n/n postępowaniu decyzja z 10.03.2020 r. dotyczyła tylko samego uprawnienia wnioskodawczyni do emerytury od 1.12.2018 r. i kwestia ta w całości została pozytywnie zmieniona kolejną decyzją z 22.05.2020 r., mocą której prawo do tego świadczenia co do zasady od 1.12.2018 r. zostało ubezpieczonej przyznane. Podkreślić należy również, że inną kwestią jest natomiast wysokość świadczenia emerytalnego wyliczonego przez Zakład dopiero decyzją z 22.05.2020 r. - nie była ona bowiem w ogóle objęta zaskarżoną decyzją z 10.03.2020 r. skoro w ogóle odmówiono nią odwołującej prawa do emerytury od 1.12.2018 r.

Jeśli zaś skarżąca nie zgadza się z wyliczoną decyzją z dnia 22.05.2020 r. wysokością jej emerytury, której wypłata została zawieszona z uwagi na to, że okazała się mniej korzystna od dotychczasowej renty rodzinnej – to wnioskodawczyni winna złożyć odwołanie od decyzji z 22.05.2020 r., w którym to odwołaniu będzie mogła prawidłowość wyliczonej przez Zakład kwoty emerytury poddać kontroli sądowej.

Innymi słowy, kwestia braku uprawnień skarżącej do emerytury od 1.12.2018 r. o czym orzekł ZUS decyzją z 10.03.2020 r. została w całości zmieniona na korzyść ubezpieczonej kolejną decyzją z 22.05.2020 r. czego konsekwencją musi być aktualnie umorzenie n/n postępowania odwoławczego przez Sąd. Ewentualne badanie poprawności wyliczenia wysokości świadczenia emerytalnego dla wnioskodawczyni w decyzji z 22.05.2020 r. z uwagi na to, że nie było przedmiotem skarżonej decyzji z 10.03.2020 r. nie może być przedmiotem orzekania Sądu w n/n postępowaniu odwoławczym. Dodać należy, że Sąd zarządził w dniu 17.06.2020 r. /k. 25/ by pouczyć wnioskodawczynię o tym, że przysługuje jej prawo odwołania się od decyzji z 22.05.2020 r. do Sądu Okręgowego w terminie miesiąca od jej otrzymania zgodnie z pouczeniem zawartym w tej decyzji jeżeli nie zgadza się z jej treścią.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 47713§ 1 k.p.c. Sąd umorzył postępowanie w n/n sprawie, o czym orzekł, jak w punkcie 2 sentencji postanowienia.

Powyższe skutkowało oddaleniem wniosku ubezpieczonej o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w n/n sprawie z uwagi na brak potrzeby udziału profesjonalnego pełnomocnika w sprawie. Zgodnie z art. 117 § 1 k.p.c. strona zwolniona przez sąd od kosztów sądowych w całości lub części, może domagać się ustanowienia adwokata lub radcy prawnego.

Ponadto zgodnie z § 2 tego artykułu osoba fizyczna, niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

Jednakże zgodnie z art. 117 § 5 k.p.c. Sąd uwzględni wniosek, jeżeli udział adwokata lub radcy prawnego w sprawie uzna za potrzebny.

W n/n sprawie przedmiotem oceny merytorycznej Sądu, jak wyżej wyjaśniono, była jedynie kwestia nabycia uprawnień emerytalnych od 1.12.2018 r. przez wnioskodawczynię, których skarżącej odmówiono kwestionowaną decyzją z 10.03.2020 r. a co zostało w całości pozytywnie zmienione decyzją z 22.05.2020 r. Przestała zatem istnieć konieczność dowodzenia przez ubezpieczoną przed Sądem w n/n postępowaniu, że nabyła uprawnienia do emerytury od 1.12.2018 r. W efekcie nie ma też potrzeby ustanawiania w tym celu profesjonalnej pomocy dla wnioskodawczyni. Postępowanie sądowe w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych ma charakter odwoławczy, gdyż inicjowane jest wniesieniem odwołania od decyzji organu rentowego, pełniącego jedynie rolę pozwu podlegającego regułom zwykłego postępowania procesowego. Przedmiotem postępowania w sprawach o świadczenia z ubezpieczeń społecznych jest zatem co do zasady kontrola decyzji organu rentowego według stanu rzeczy z chwili jej wydania. Skoro w n/n sprawie z odwołania od decyzji z 10.03.2020 r. spór dotyczył wyłącznie tego czy ubezpieczona nabyła czy też nie nabyła uprawnienia do emerytury od 1.12.2018 r. a organ rentowy kolejną decyzja z 22.05.2020 r. przyznał, że skarżąca prawo do emerytury od 1.12.2018 r. nabyła – no to obecnie nie ma już potrzeby by wnioskodawczyni musiała dochodzić na drodze sądowej uprawnienia do w/w emerytury od 1.12.2018 r., ani korzystać w tym celu z pomocy zawodowego pełnomocnika.

Wobec powyższego na podstawie art. 117 § 5 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił wniosek ubezpieczonej o ustanawianie dla niej w n/n sprawie pełnomocnika z urzędu, o czym orzeczono, jak w punkcie 1 sentencji postanowienia.

ZARZĄDZENIE

odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni z pouczeniem ,że w terminie 7 dni od jego otrzymania może złożyć zażalenie do Sądu Apelacyjnego w Łodzi

24.07.2020

A.P.