Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 730/20

UZASADNIENIE

WYROKU W CAŁOŚCI

Decyzją z dnia 24 stycznia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M. przyznał K. Z. prawo do emerytury od 1 stycznia 2020 r., to jest od miesiąca zgłoszenia wniosku z dnia 17 stycznia 2020 r., z jednoczesnym zawieszeniem wypłaty świadczenia z uwagi na zbieg prawa do więcej niż jednego świadczenia. W uzasadnieniu decyzji wskazano, że może być wypłacane tylko jedno - wyższe lub wybrane przez wnioskodawcę świadczenie.

/decyzja w aktach ZUS/

Z odwołaniem wystąpił ubezpieczony, który zaskarżył decyzję w zakresie zawieszenia wypłaty świadczenia zarzucając naruszenie art. 95 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Odwołujący się wniósł o zmianę decyzji poprzez uchylenie zawieszenia wypłaty świadczenia.

/odwołanie k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o oddalenie odwołania podnosząc, że w przedmiotowej sytuacji nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 95 ust. 2 ustawy emerytalnej, gdyż wyjątek wynikający z tego przepisu dotyczy sytuacji, gdy ubezpieczony nie ma możliwości doliczenia stażu cywilnego do emerytury policyjnej, natomiast skarżący pobiera emeryturę mundurową i ma prawo wystąpienia wnioskiem o doliczenie do niej stażu cywilnego.

/odpowiedź na odwołanie k. 21/

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

K. Z. urodził się (...) /niesporne/.

Wnioskodawca ma przyznane prawo do emerytury policyjnej na mocy decyzji Zakładu Emerytalno – Rentowego MSW z dnia 15 czerwca 1999 r., zgodnie z którą emerytura odwołującego została obliczona w oparciu o art. 15a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, (...) Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, z tytułu wysługi lat wg zestawienia wynosi 75% podstawy wymiaru (nie więcej niż 75% tej podstawy) a nadto emerytura została podwyższona o 5% podstawy wymiaru z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą (tak, aby z tym zwiększeniem nie przekroczyła 80% tej podstawy).

/niesporne, a nadto decyzja k. 8-9/.

W trakcie pobierania policyjnego świadczenia emerytalnego ubezpieczony był zatrudniony w Starostwie Powiatowym w S. w okresie od 1 stycznia 2002 r. do 31 grudnia 2002 r. na 1/2 etatu jako inspektor, w Urzędzie Gminy w G. od 2 stycznia 2003 r. do 30 września 2004 r. w pełnym wymiarze czasu pracy jako zastępca wójta oraz w w Urzędzie Gminy w M. w okresie od 1 lutego 2007 r. do 30 czerwca 2011 r. na 1/2 etatu jako zastępca wójta.

/świadectwa pracy k. 4-7/

Wnioskodawca nie ma doliczonego do emerytury policyjnej żadnego innego stażu zatrudnienia poza stażem wynikającym ze służby wojskowej. /niesporne/

W dniu 17 stycznia 2020 r. ubezpieczony złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o emeryturę.

/wniosek k. 1 w aktach ZUS/

W dniu 24 stycznia 2020 r. organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję przyznającą wnioskodawcy prawo do emerytury i jednocześnie zawieszające wypłatę świadczenia z uwagi na zbieg prawa do więcej niż jednego świadczenia.

/decyzja w aktach ZUS/

Tak ustalony stan faktyczny sprawy przyjęty został na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i załączonych aktach ZUS, którym Sąd w całości dał wiarę.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Przedmiot sporu stanowiła wykładnia przepisów prawa materialnego tj. art. 95 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1076; dalej jako ustawa emerytalna).

W rozpoznawanej sprawie spór sprowadzał się do interpretacji użytego w art. 95 ust. 2 ustawy emerytalnej zwrotu "emerytura (...) została obliczona według zasad określonych w art. 15a albo art. 18e ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, (...) Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin" i rozstrzygnięcia, czy ma on znaczenie podmiotowe czy też przedmiotowe - ukierunkowane na sposób jej obliczenia.

Sąd zważył, że Sąd Najwyższy w wyroku z 24 stycznia 2019 r. I UK 426/17 (OSNP 2019/9/114) uznał za właściwy taki kierunek wykładni art. 95 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej, z którego wynika, że użyte w ust. 2 tego artykułu sformułowanie "emerytura (...) obliczona według zasad określonych w art. 15a albo art. 18e ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych" oznacza odwołanie się do zasad obliczenia emerytury wojskowej określonych w tych przepisach, a więc z uwzględnieniem wyłącznie służby wojskowej, co z kolei uzasadnia prawo do pobierania dwóch emerytur "wypracowanych" niezależnie od siebie. O wyjątku od zasady pobierania jednego świadczenia nie decyduje zatem data przyjęcia do służby, ale brak możliwości obliczenia emerytury wojskowej przy uwzględnieniu "cywilnego" stażu emerytalnego. Przy czym ten "brak możliwości" nie zachodzi wtedy, gdy emeryt wojskowy nie decyduje się na złożenie wniosku o doliczenie po zwolnieniu ze służby wojskowej okresów składkowych i nieskładkowych, choć mogą one zwiększyć podstawę wymiaru emerytury do 75%, lecz wówczas, gdy wynikające z przepisów prawa uwarunkowania nie pozwalają na wykorzystanie stażu "cywilnego" w emeryturze wojskowej. Wspólnym mianownikiem uzasadniającym prawo do dwóch świadczeń są uwarunkowania wynikające z przepisów prawa niepozwalające na wykorzystanie stażu "cywilnego" w emeryturze wojskowej, a nie wybór emeryta wojskowego. W rezultacie powyższych rozważań SN uznał w wyroku z 24 stycznia 2019 r. I UK 426/17, że zarzut naruszenia 36 art. 95 ust. 2 ustawy emerytalnej w związku z art. 15a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy okazał się uzasadniony.

Sąd Okręgowy w niniejszym składzie całkowicie zgadza się z zaprezentowanym powyżej stanowiskiem Sądu Najwyższego, w świetle którego w sytuacji kiedy występuje brak możliwości obliczenia emerytury wojskowej przy uwzględnieniu "cywilnego" stażu emerytalnego, ubezpieczony ma możliwość pobierania dwóch świadczeń emerytalnych z odrębnych systemów ubezpieczeniowego i zaopatrzeniowego. Zasada ta ma również zastosowanie do przypadku nabycia prawa do emerytury policyjnej, albowiem art. 95 ust. 2 określający wyjątek od zasady pobierania jednego świadczenia emerytalnego odnosi się zarówno do emerytur wojskowych jak i policyjnych.

W rezultacie tak obranej wykładni prawa Sąd Okręgowy uznał za zasadny zarzut odwołującego dotyczący naruszenia art. 95 ust. 2 ustawy emerytalnej w związku z art. 15a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, (...) Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin. Odwołujący się nie ma bowiem możliwości włączenia okresów "cywilnego" stażu emerytalnego do algorytmu obliczenia wysokości emerytury policyjnej, która został obliczona w oparciu o art. 15 a w/w z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji. Zmiana wysługi emerytalnej w konsekwencji doliczenia okresów cywilnego zatrudnienia po zwolnieniu ze służby policyjnej do posiadanej dotychczas przez ubezpieczonego wysługi emerytalnej w policji, pozostawałaby bez wpływu na wysokość pobieranej przez wnioskodawcę emerytury policyjnej, ponieważ w procentowym wymiarze wysokości emerytury było już uwzględnione zwiększenie z tytułu inwalidztwa (5%), a maksymalna wysokość emerytury nie może przekraczać 75% podstawy wymiaru. Powyższe znajduje potwierdzenie w zalegającej za kartą 8-9 decyzji Zakładu Emerytalno – Rentowego MSW z dnia 15 czerwca 1999 r. Tym samym należało uznać, że odwołujący ma prawo do pobierania dwóch emerytur "wypracowanych" niezależnie od siebie. Odpowiednio długa służba i wzrost emerytury z tytułu inwalidztwa sprawiły, że - przy spłaszczeniu podstawy wymiaru emerytury policyjnej do maksymalnie 75% - "cywilne" okresy ubezpieczenia w żaden sposób nie zwiększałyby świadczenia. W takim przypadku ubezpieczony, jako emeryt policyjny, niezależnie od swojej woli, nie ma prawnej możliwości skonsumowania w emeryturze policyjnej żadnego "cywilnego" okresu ubezpieczenia.

Wobec powyższego Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do wypłaty świadczenia emerytalnego od 1 stycznia 2020 r., o czym orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c.

A.P.