Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1913/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	Sędzia Grzegorz Tyrka
Protokolant	Iwona Sławińska

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2020 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy W. M. (M.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o zwrot nienależnie pobranego świadczenia

na skutek odwołania W. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 11 lipca 2019 r. nr (...)-SER- (...)

oddala odwołanie.

(-) Sędzia Grzegorz Tyrka

VIII U 1913/19

UZASADNIENIE

Ubezpieczony W. M. był uprawniony do renty rodzinnej. Ubezpieczony został pouczony o obowiązku informowania organu rentowego o kontynuacji nauki. Nadto, o obowiązku zwrotu pobranej renty rodzinnej w sytuacji zaprzestania nauki (k. 38-39 akt ZUS).

Ubezpieczony był słuchaczem w szkole na kierunku technik bezpieczeństwa i higieny między innymi w okresie od lutego 2017 roku do sierpnia 2017 roku. Szkoła powiadomiła organ rentowy, że kierunek nie został uruchomiony w/w okresie ze względu na małą liczbę chętnych słuchaczy. W związku z tym ubezpieczony nie uczył się w szkole (k.67 akt ZUS).

Decyzją z dnia 11 lipca 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. zobowiązał ubezpieczonego do zwrotu nienależnie pobranej renty rodzinnej za okres od dnia 1 lutego 2017 roku do dnia 31 sierpnia 2017 roku w wysokości 25 705,61 zł na podstawie art. 138 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst Dz.U. z 2018 roku, poz. 1270) – zwanej ustawą emerytalną – w związku z art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst Dz.U. z 2017 roku, poz. 1778) – zwanej ustawą systemową.

Ubezpieczony wniósł odwołanie, domagając się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez zwolnienie go z obowiązku zwrotu pobranej renty rodzinnej oraz zasądzenia od organu rentowego na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie podano, że ubezpieczony był wpisany na listę słuchaczy w spornym okresie. Ubezpieczony dodał, że nie uczęszczał na zajęcia, bowiem szkoła nie uruchomiła kierunku.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

odwołanie W. M. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do osiągnięcia 25 lat życia.

Należy wskazać, że warunek prawa do renty rodzinnej z art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej ma znaczenie materialne a nie formalne, gdyż kontynuowanie nauki po 16 roku życia nie może być redukowane do formalnego statusu ucznia szkoły. Stanowisko Sądu Okręgowego jest zgodne w tej kwestii i wyrażone zostało w podobnych sprawach o zwrot nienależnie pobranej renty rodzinnej, gdy ubezpieczony niezasadnie zakładał, że wystarczające było legitymowanie się tylko statusem ucznia. Chodzi o: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2012 roku, w sprawie I UK 65/2012, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 sierpnia 2012 roku, w sprawie I UK 96/2012, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2013 roku, w sprawie I UK 525/12. Stwierdzono w tych wyrokach, że samo zapisanie się do szkoły pomaturalnej nie wystarcza do uzyskania prawa do renty rodzinnej, gdy ubezpieczony w ogóle nie uczestniczy w zajęciach (lekcjach), nie pisze prac kontrolnych, nie uzyskuje zaliczeń i nie przystępuje do egzaminów. Renta rodzinna przysługuje dziecku „do ukończenia nauki w szkole”, co oznacza, że nie wystarcza sam formalny zapis i status ucznia (słuchacza) w szkole. Ważna jest przesłanka materialna świadczenia, gdyż funkcją renty rodzinnej jest zapewnienie świadczenia, gdy dziecko się uczy, zatem nie wystarcza sam tylko formalny status ucznia.

Zgodnie z art. 138 ust. 1 ustawy emerytalnej osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu. Natomiast ust. 2 pkt 1 stanowi, że za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu ust. 1 uważa się świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania.

W okresie od lutego do sierpnia 2017 roku zaistniały okoliczności powodujące wstrzymanie wypłaty ubezpieczonemu renty rodzinnej, bowiem nie kontynuował on nauki w szkole w rozumieniu art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej. Ubezpieczony był pouczony, że renta rodzinna przysługuje mu pod warunkiem kontynuowania nauki, nie dłużej niż do ukończenia 25 roku życia; nadto, że winien powiadomić organ rentowy o zaprzestaniu uczęszczania do szkoły.

Skoro nie zostały spełnione przesłanki zawarte w art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej i zostały spełnione przesłanki zawarte w art. 138 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy emerytalnej, to przy zastosowaniu art. 477¹⁴§ 1 k.p.c. odwołanie należało oddalić.

(-) sędzia Grzegorz Tyrka

VIII U 1913/19

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE