Pełny tekst orzeczenia

Sygn.akt III AUa 397/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący sędzia Marek Szymanowski

Sędziowie Sławomir Bagiński

Bogusław Dobrowolski

Protokolant Edyta Katarzyna Radziwońska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 lipca 2020 r. w B.

sprawy z odwołania J. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o ustalenie wysokości zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne

na skutek apelacji wnioskodawcy J. Ł.

od wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 12 marca 2020 r. sygn. akt V U 43/16

I. zmienia zaskarżony wyrok i poprzedzającą go decyzję Zakładu

(...) Oddział B. z dnia 9 listopada 2015 r. w ten sposób, że nie stwierdza zadłużenia odwołującego z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od września 2014 r. do września 2015 r.;

II. zasądza tytułem zwrotu kosztów procesu od Zakładu (...)

(...) Oddział w B. na rzecz J. Ł. kwotę 675 ( sześćset siedemdziesiąt pięć ) złotych.

Sławomir Bagiński Marek Szymanowski Bogusław Dobrowolski

Sygn. akt III AUa 397/20

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 9 listopada 2015 r. wydaną na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.) określił wysokość zadłużenia J. Ł. z tytułu składek na kwotę 3 698,46 zł, w tym na ubezpieczenie zdrowotne ( zakres nr deklaracji 01-39) za okres od 2014-09 do 2015-09 w kwocie 3 563,46 zł oraz należne odsetki w kwocie 153,00 zł ( naliczone na dzień 9 listopada 2015 r.).

J. Ł. w odwołaniu od tej decyzji zarzucił:

naruszenie art. 82 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - poprzez niezastosowanie tego przepisu, mimo powzięcia informacji od ubezpieczonego w piśmie procesowym z dnia 10 listopada 2015 r., o nieprowadzeniu działalności przez Ubezpieczonego w okresie od IX. 2014r. - IX. 2015r. jako wspólnika spółki osobowej ARSENAL-BUD M. i wspólnicy spółka jawna w B. oraz nieprowadzenia działalności gospodarczej i nieuzyskiwania przychodów przez samą spółkę osobową;

wydanie zaskarżonej decyzji bez sprecyzowanej podstawy prawnej tj. - powołanie jako podstawy prawnej art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, bez wskazania na który punkt ust. 1 tego artykułu organ rentowy powołuje się, albowiem artykuł 83 ust. 1 tej ustawy zawiera sześć punktów, a każdy z nich opisuje inny stan prawny.

Wskazując na powyższe ubezpieczony wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i orzeczenie, że nie miał obowiązku opłacania składek za okres IX. 2014r. - IX. 2015r. z uwagi na nieprowadzenie działalności gospodarczej przez siebie i nie prowadzenie działalności gospodarczej przez spółkę osobową ARSENAL-BUD M. i wspólnicy spółka jawna w B..

Wyrokiem z dnia 12 marca 2020 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku oddalił odwołanie i zasądził od J. Ł. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił, że z informacji zawartych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej wynika, że J. Ł. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą zarejestrowaną pod firmą (...) od dnia 28 kwietnia 1997 r. do dnia 26 lipca 2013 r. Ponadto z (...) wynika także, że J. Ł. prowadził pozarolniczą działalność gospodarczą zarejestrowaną pod firmą USŁUGI (...) od dnia 20 marca 1989 r. ( zawieszona w okresie od dnia 1 sierpnia 2011 r. i do dnia 31 lipca 2013 r. oraz od dnia 2 sierpnia 2013 r.). Wpis przedmiotowej działalności został wykreślony z (...) z dniem 4 grudnia 2015 r. Natomiast z informacji zawartych w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego wynika, że J. Ł. był od dnia 23 września 2008 r. do 28 kwietnia 2020 r. wspólnikiem spółki jawnej prowadzącej obecnie działalność pod firmą: (...) SPÓŁKA JAWNA.

Z ustaleń Sądu wynika także, że J. Ł. został zgłoszony przez płatnika składek spółkę (...) SPÓŁKA JAWNA do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w okresie od dnia 7 października 2008 r. do dnia 31 sierpnia 2010 r., zaś od dnia 1 września 2010 r. zgłosił się ( wskazując siebie jako płatnika) do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego jako wspólnik spółki jawnej. Ponadto J. Ł. zgłosił się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 31 grudnia 1998 r. do dnia 3 lutego 2004 r. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Ubezpieczony nie spełniał warunków do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą gdyż od dnia 5 lutego 2004 r. pozostaje w ubezpieczeniu pracowniczym.

Sad Okręgowy ustalił też, że decyzją z dnia 16 lutego 2016 r. ( wydaną na wniosek ZUS) Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia stwierdził, że J. Ł., podlegał obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresach:

- od 1 stycznia 1999 r. do 26 lipca 2013 r. (wykonywanej pod firmą (...)

- od 1 stycznia 1999 r. do 31 lipca 2011 r. oraz w dniu 1 sierpnia 2013r. (wykonywanej pod firmą: USŁUGI (...)); - oraz podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej od dnia 23 września 2008 r. do nadal, jako wspólnik spółki jawnej (prowadzącej obecnie działalność pod firmą: (...) SPÓŁKA JAWNA).

Ubezpieczony, pismem z dnia 6 kwietnia 2016 r. wniósł odwołanie od w/w decyzji Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia odwołania. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia postanowieniem z dnia 8 czerwca 2018 r. odmówił przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji z dnia 16 lutego 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W., wyrokiem z dnia 28 listopada 2018 r., oddalił skargę J. Ł. na postanowienie Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 8 czerwca 2018 r. Natomiast Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 13 listopada 2019 r. oddalił skargę kasacyjną J. Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Okoliczność podlegania J. Ł. obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej m.in. od dnia 23 września 2008 r., jako wspólnika spółki jawnej (prowadzącej obecnie działalność pod firmą: (...) SPÓŁKA JAWNA) została potwierdzona decyzją Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 16 lutego 2016 r., która jest ostateczna i prawomocna. W konsekwencji Sąd rozpoznający niniejszą sprawę związany jest tymi ustaleniami.

Sąd Okręgowy wskazał, że na podstawie art. 46 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Zgodnie z art. 32 ustawy do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne. Zgodnie z art. 47 ust. 1 ustawy płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1 a, 2a i 2b, nie później niż:

1)  do 10 dnia następnego miesiąca - dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie;

2)  do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

3)  do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników.

W świetle art. 23 ust. 1 powołanej ustawy od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie brak jest podstaw
do zmiany zaskarżonej decyzji z uwagi na to, że decyzja Dyrektora (...) Oddziału Wojewódzkiego (...) z dnia 16 lutego 2016 r. stwierdzająca obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego J. Ł. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od dnia 23 września 2008 r., jako wspólnika spółki jawnej (prowadzącej obecnie działalność pod firmą: (...) SPÓŁKA JAWNA) - jest prawomocna.

Jednocześnie przeprowadzone postępowanie wykazało, że ubezpieczony nie przekazał na rachunek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłaty na ubezpieczenie zdrowotne od 2014-09 do 2015-09. Ubezpieczony nie kwestionował tej okoliczności, ani samej wysokości zadłużenia.

Zgodnie z danymi zawartymi w pełnym odpisie Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego J. Ł. był w okresie od 23 września 2008 r. do 28 kwietnia 2020 r. (czyli także w okresie wskazanym w decyzji) wspólnik spółki jawnej prowadzącej obecnie działalność pod firmą: (...) SPÓŁKA JAWNA. Nadto w tym okresie odwołujący był zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS z kodem ubezpieczenia (...) - wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej. Okoliczności te potwierdzają, iż wnioskodawca winien podlegać obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tego tytułu od dnia 23.09.2008r. do 28 kwietnia 2020 r. Należy bowiem podkreślić, iż istotą działalności gospodarczej jest jej prowadzenie w sposób ciągły i zorganizowany na własny rachunek i ryzyko osoby prowadzącej taką działalność, która inaczej niż w przypadku stosunku pracy sama dysponuje swoim czasem przeznaczonym na wykonywanie działalności i może go wykorzystać na bezpośrednie świadczenie usług, na czynności pomocnicze oraz może swój czas wykorzystywać na sprawy prywatne (leczenie, sprawy rodzinne, urlop itp.). Wbrew twierdzeniom ubezpieczonego, iż w okresie od września 2014r. do września 2015 roku nie prowadził pozarolniczej działalności gospodarczej jako (...) SPÓŁKA JAWNA, a także, że w/w spółka w tym okresie nie prowadziła działalności gospodarczej lecz jej działalność nie może być zawieszona ze względu na trwający proces sądowy, a kwestia opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne w związku z posiadaniem statusu wspólnika spółki jawnej zależy od faktycznego wykonywania działalności przez tę spółkę zważyć należy, iż wpis w KRS nie ma charakteru deklaratoryjnego lecz konstytutywny. Taki charakter wpisu wynika z literalnego brzmienia art. 25 1 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych, który wprost stanowi, że spółka jawna powstaje z chwilą wpisu do rejestru, natomiast zgodnie z art. 84 § 2 k.s.h. rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru. Wykreślenie ma charakter konstytutywny. Spółka traci swój byt prawny, traci więc zdolność prawną. W przypadku rozwiązania spółki następuje również utrata podmiotowości gospodarczej spółki, przestaje ona być przedsiębiorcą (A. Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Tom I. Komentarz do art. 1-300 k.s.h. opublikowano: WKP, 2011). Wobec powyższego prowadzenie działalności w charakterze wspólnika spółki jawnej jest tożsame z wpisem do KRS. Okoliczności podnoszone przez ubezpieczonego nie mogą prowadzić do wniosku, że Jerzy Łuckiewicz w okresie od września 2014 roku do września 2015 roku nie prowadził działalności w charakterze wspólnika spółki jawnej w świetle brzmienia w/w przepisów k.s.h. Także okoliczność, że spółka nie osiągała dochodów nie ma znaczenia w kontekście objęcia J. Ł. ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej jako wspólnika spółki jawnej. Okolicznością decydującą o objęciu obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym jest fakt, J. Ł. do dnia 28 kwietnia 2020 r. figuruje jako wspólnik (...) SPÓŁKA JAWNA. Sam fakt nieosiągania dochodów z tytułu wykonywania działalności, nie przesądza o tym, iż faktycznie działalność gospodarcza nie była prowadzona. Brak dochodów może świadczyć na przykład o tym, że prowadzona działalność nie przynosiła oczekiwanych efektów ekonomicznych. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko, zgodnie z którym obowiązek ubezpieczenia wspólnika spółki jawnej wynika wyłącznie z członkostwa w tej spółce ( por. uzasadnienie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2012 r., sygn.. akt: II UK 121/12, OSNP 2013/23-24/281). Podleganie przez wspólnika takiej spółki obowiązkowi ubezpieczenia w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności pozarolniczej do dnia zaprzestania jej wykonywania należy więc odnosić do okresu posiadania statusu wspólnika w spółce prowadzącej działalność gospodarcza, niezależnie od rzeczywistego uczestnictwa w działalności takiej spółki oraz faktycznego włączania się w prowadzenie jej spraw (podobnie: Sąd Apelacyjny w Krakowie w uzasadnieniu wyroku z dnia 10 lipca 2013r., sygn. akt: III AUa 1796/12, LEX nr 1345533).

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie i orzekł jak w wyroku i orzekł o kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Wysokość kosztów zastępstwa procesowego ustalono na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015, poz. 1804).

W apelacji od tego wyroku wywiedzionej odwołujący zaskarżył go w całości i zarzucił :

1. naruszenie przepisów prawa materialnego:

a) poprzez niezastosowanie art. 82 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - który to przepis wyraźnie stwierdza, że ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą uzyskuje przychody z więcej niż jednego z rodzajów działalności określonych w ust. 5, lub z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego rodzaju działalności, gdzie warunkiem, że taka działalność jest prowadzona a w niniejszej sprawie oodwołujący jej nie prowadził;

b) naruszenie prawa materialnego poprzez niezastosowanie przepisu art. 3 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców - albowiem działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły, której to odwołujący nie prowadził w okresie objętym tym postępowaniem;

c) naruszenie prawa materialnego w postaci przepisu art. 10 § 1 k.s.h. w zw. z art. 25 i art. 251 k.s.h. - poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie w sprawie i przyjęcie, że regulują one skutki nabycia ogółu praw i obowiązków i czynność ta jest czynnością deklaratywną, gdy w istocie jest czynnością konstytutywną;

d) naruszenie prawa materialnego w postaci art. 10 w zw. z art. 25 i art. 251 k.s.h. i art. 26 k.s.h. - poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że zmiana składu osobowego spółki jawnej, będącej spółką osobową polskiego prawa handlowego, związana z przeniesieniem własności ogółu praw i obowiązków komplementariusza, wymaga dla swojej skuteczności wpisu do KRS i że wpis ten jest konstytutywny, podczas gdy prawidłowa wykładnia tych przepisów wskazuje, że wpis zmiany składu osobowego wspólników spółki osobowej jest obowiązkowy, ale jest to wpis deklaratoryjny;

2. naruszenie przepisów prawa procesowego, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w postaci:

a) naruszenia przepisu art. 227 k.p.c. w zw. z art. 217 § 1 i § 2 k.p.c. polegające na niedopuszczalnym nieprzeprowadzeniu przez Sąd Okręgowy wniosków dowodowych oodwołującego zgłoszonych w odwołaniu od decyzji (...) Oddział w B. nr (...) z dnia 9 listopada 2015r. w przedmiocie nie osiągania przychodów a tym samym nie prowadzenia działalności gospodarczej;

b) naruszenia przepisu art. 233§ 1 k.p.c. poprzez nie swobodną a dowolną ocenę zebranych w sprawie dowodów z dokumentów i ich wadliwą ocenę w świetle przepisów art. 82 ust. 3i 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz przepisów art. 3 w zw. z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców i przepisów art. 10 w zw. z art. 25 i art. 251 k.s.h. i art. 26 k.s.h.;

c) naruszenia art. 327 1 § 1 k.p.c. przez niewyjaśnienie podstawy prawnej wyroku w uzasadnieniu wyroku i niewskazanie konkretnych dowodów, na których się Sąd oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, co powoduje, że uzasadnienie wyroku jest lakoniczne, stanowi de facto króciutkie sprawozdanie, bezkrytycznie przyjmuje we wszystkich kwestiach stanowisko ZUS i brakuje w nim jakichkolwiek rozważań prawnych dotyczących meritum sprawy;

Wskazując na powyższe apelacja wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i uchylenie decyzji (...) Oddział w B. nr (...) z dnia 9 listopada 2015 r. i umarzenie postępowania w tym przedmiocie; oraz zasądzenie od oorganu rentowego na rzecz odwołującego wszelkich kosztów procesu.

J. skarżący w zakresie zachowania terminu do wniesienia apelacji nawiązał do regulacji art. 15zzs ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19. innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ( Dz. U. z 2020 r. poz. 374. 567, 568.) - wobec czego termin do złożenia apelacji upływał w dniu 8 czerwca 2020 r.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje

Apelacja okazała się być zasadną

W celu odniesienia się do podniesionych w apelacji zarzutów konieczne jest uporządkowanie istotnych elementów stanu faktycznego, w szczególności przypomnienie, że zaskarżoną decyzją z 9 listopada 2015 r. organ rentowy określił wysokość zadłużenia J. Ł. z tytułu składek w wysokości 3 698,46 zł, w tym na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 2014-09 do 2015-09 w kwocie 3 563,46 zł oraz należne odsetki w kwocie 153,00 zł ( naliczone na dzień 9 listopada 2015 r.). W odpowiedzi na odwołanie ( bo w decyzji tego nie uczynił) - organ rentowy określił, iż przedmiotowe składki wynikają z przyjętego podlegania przez J. Ł. ubezpieczeniu zdrowotnemu jako (...) spółki jawnej (...) i wspólnicy (k.11).

Z niekwestionowanych ustaleń Sądu Okręgowego wynika też, iż odwołujący od 5 lutego 2004 r. pozostaje w ubezpieczeniu pracowniczym, co ustalił również w swojej decyzji Dyrektor (...) NFZ (k. 21) oraz, że odwołujący w tym samym okresie, z który wymierzono składki wspomniane wyżej z tytułu bycia (...) spółki jawnej (...), był zgłoszony do ubezpieczenia z kodem (...) – czyli jako wspólnik jednoosobowej spółki jawnej, komandytowej czy partnerskiej.

Bezsporne też było, że zgodnie z wpisem w KRS odwołujący w okresie objętym decyzją figurował jako (...) spółki jawnej (...) i wspólnicy. D. z dnia 16 lutego 2016 r. , wydaną na wniosek organu rentowego, Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia stwierdził, że J. Ł., podlegał obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresach:

- od 1 stycznia 1999 r. do 26 lipca 2013 r. ( wykonywanej pod firmą (...)

- od 1 stycznia 1999 r. do 31 lipca 2011 r. oraz w dniu 1 sierpnia 2013r. (wykonywanej pod firmą: USŁUGI (...)); - oraz podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej od dnia 23 września 2008 r. do nadal, jako wspólnik spółki jawnej (prowadzącej obecnie działalność pod firmą: (...) SPÓŁKA JAWNA).

Ubezpieczony, pismem z dnia 6 kwietnia 2016 r. wniósł odwołanie od w/w decyzji Dyrektor (...) Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do złożenia odwołania. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia postanowieniem z dnia 8 czerwca 2018 r. odmówił przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji z dnia 16 lutego 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W., wyrokiem z dnia 28 listopada 2018 r., oddalił skargę J. Ł. na postanowienie Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 8 czerwca 2018 r. Natomiast Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 13 listopada 2019 r. oddalił skargę kasacyjną J. Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Właśnie toczące się równolegle postępowanie administracyjne w kwestii podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu skutkowało zawieszaniem niniejszego postępowania postanowieniem z dnia 19.04.2016 r. (k.36) , o co sam skarżący wnosił (k.28) i ostatecznym podjęciem tego postępowania w dniu 31.01.2020 r. - po prawomocnym zakończeniu postępowania decyzją Dyrektora Oddziału (...) (k.151) .

W konsekwencji powyższego trzeba zatem przyjąć, że decyzja Dyrektora (...) Oddziału (...) jest prawomocna i oznacza podleganie przez odwołującego ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu w niej wskazanego i w okresach których dotyczy. Przypomnieć trzeba, iż zgodnie z art. 109 ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.2019.1373 j.t.) dyrektor oddziału wojewódzkiego funduszu rozpatruje indywidualne sprawy z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego, do których to spraw zalicza się sprawy dotyczące objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i ustalenia prawa do świadczeń. Zakład Ubezpieczeń Społecznych natomiast w świetle art. 109 ust. 2 ustawy jako organ ubezpieczeń społecznych uprawniony jest do wymierzania i pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z ust. 3 art. 109 tejże ustawy Zakład Ubezpieczeń Społecznych może też złożyć wniosek w sprawie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym i z takiego prawa w stosunku do odwołującego organ rentowy w świetle decyzji Dyrektora NFZ skorzystał . Tak czy inaczej kwestia podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu nie mogła już być przedmiotem niniejszego postępowania, bo tego nie dotyczy nawet zaskarżona decyzja. Trzeba bowiem dostrzec, iż w orzecznictwie jednoznacznie przyjmuje się, iż organ rentowy wydając decyzję o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne, nie rozstrzyga o ubezpieczeniu zdrowotnym nawet wtedy, gdy nie zapadła jeszcze decyzja uprawnionego w tym zakresie organu Dyrektora Oddziału (...) ( postanowienie SN z dnia 7 marca 2019 r., III UZ 43/18, B. - (...).2019/3-4/57). W sytuacji gdyby doszło wcześniej do wydania decyzji stwierdzającej podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu ( co w istocie miało w sprawie miejsce , w toku postępowania sądowego), to nie powinno być sporne, że w sprawie o podstawę wymiaru składek sąd jest związany ostateczną decyzją administracyjną rozstrzygającą kwestię podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, która nie może być już przedmiotem ponownego badania w sprawie o podstawę wymiaru składek na to ubezpieczenie (por. wyrok SN z 4.11.2015 r., I UK 507/14,LEX nr 1943210). Przesądzenie jednak podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu przez odwołującego się nie oznacza jeszcze automatycznego obowiązku uiszczania składek na to ubezpieczenie, a decyzja Dyrektora NFZ wiążąca w zakresie istnienia obowiązku ubezpieczania zdrowotnego nie ma takiego charakteru w zakresie istnienia obowiązku uiszczanie konkretnych składek na to ubezpieczenie, bo po pierwsze leży to w kompetencji Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a po drugie mogą istnieć okoliczności, w których obowiązek uiszczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne oderwany jest od potencjalnego faktu podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Chodzi tu przede wszystkim o sytuacje zbiegu tytułów do ubezpieczenia zdrowotnego. Zasadą w tym zakresie jest wprawdzie zgodnie z art. 82 ust.1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, że składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie, to z treści tego przepisu wynika jednocześnie, iż warunkiem jest uzyskiwanie przychodów z tych różnych tytułów. A contrario zatem brak jakichkolwiek przychodów ( nie chodzi zatem o brak dochodów) przekłada się na brak obowiązku uiszczania z tego tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne z danego tytułu. Podobne zasady dotyczą też zbiegu tytułów do ubezpieczenia zdrowotnego w przypadku prowadzenia więcej niż jednego rodzaju pozarolniczej działalności ( art. 82 ust. 3 ustawy) lub z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności w ramach więcej niż jednej spółki (art. 82 ust. 4 ustawy), gdzie również składkę opłaca się od każdego z tych rodzajów działalności odrębnie, to warunkiem tego jest również uzyskiwanie przychodów tych działalności. Wykładania literalna tych norm ( art. 82 ust. 1, 3, i 4 ustawy) nie powinna budzić wątpliwości, zwłaszcza że w prawie ubezpieczeń ze względu na swoją istotę i konstrukcję przepisy te podlegają wykładni ścisłej. Nie powinno się więc stosować do nich wykładni celowościowej, funkcjonalnej lub aksjologicznej w opozycji do wykładni językowej, jeżeli ta ostatnia prowadzi do jednoznacznych rezultatów interpretacyjnych, a zatem nie można ich poddawać ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, modyfikującej ( por. w tym uchwały Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 1997 r., III ZP 38/97, OSNAPiUS 1998 Nr 8, poz. 234; z dnia 8 lutego 2000 r., I KZP 50/99, OSNKW 2000 nr 3-4, poz. 24 i z dnia 25 kwietnia 2003 r., III CZP 8/03, OSNC 2004 Nr 1, poz. 1 ; uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2008 r., I UZP 6/08, OSNP 2009 nr 9-10, poz. 120). Skoro zatem wedle przyjętej wykładni art. 81 ust.1,3 i 4 powołanej ustawy warunkiem uiszczania składek na ubezpieczenie zdrowotne z każdego tytułu jest uzyskiwanie przychodów z tych tytułów, to brak takowych przychodów nie powoduje obowiązku opłacania składek od nierodzącego przychodu tytułu. Jak się zdaje powyższe wykładnia jest już utrwalona w orzecznictwie sądów powszechnych, które zgodnie przyjmują, że obowiązek uiszczania składek w przypadku zbiegu powstaje dopiero po osiągnięciu przychodu z danego tytułu ( por. w tym zakresie wyroki Sądów Apelacyjnych : w K. z 12.09.2019 r., III AUa 1794/2018 LEX nr 2741242; we W. z 28.02.2019 r. , III AUa 1501/2018 LEX nr 2891816; w K. z 21.11.2018 r. , III AUa 954/16, LEX nr 2611138; w G. z 27.12.2017 r. , III AUa 469/217, LEX nr 2427758; w B. z 13.02.2020 r. III AUa 463/19 LEX nr 2847164). Odnosząc to do odwołującego się, w okresie objętym zaskarżoną decyzja (od września 2014 r. do września 2015 r.) spółka (...) nie uzyskała żadnych przychodów, a zatem w przypadku zbiegu w spornym okresie tego tytułu odwołującego się do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułem pracowniczym ( art. 82 ust 1 ustawy) i z tytułem prowadzonej pozarolniczej działalności ( art. 83 ust. 3 i 4 ustawy ) - brak jest podstaw do obciążenia odwołującego składkami zdrowotnymi za ten okres. Z pisma procesowego pełnomocnika odwołującego się złożonego jeszcze na etapie postępowania przed organem rentowym wynikało, iż spółka (...) w zasadzie od lat nie prowadzi działalności, a jej brak wykreślenia związany jest z faktem prowadzenia procesu sądowego, który się nie zakończył ( pismo z listopada 2015 r. w aktach rentowych a.r.). Jedyny przychód jaki spółka uzyskała miał miejsce w maju 2014 r. ( miesiąc nie objęty decyzją), kiedy to spółka uzyskała opóźnioną wypłatę z tytułu sprzedaży nieruchomości rok wcześniej.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny na zasadzie art. 386 §1 k.p.c. dokonał stosownej zmiany zaskarżonego wyroku i decyzji.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 §1-3 k.p.c. w zw. art. 99 oraz § 2 pkt 3 w zw. z §10 ust.1 pkt 2 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2018 r., 265 j.t.) - przy przyjęciu za podstawę ustalonej wysokości wynagrodzenia wskazanej w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia ( 3.563, 46 zł).

.