Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 114/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lipca 2020 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Katarzyna Powalska

Protokolant: st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2020 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa E. Z. i K. Z. (1)

przeciwko A. G. (1)

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

1.  uznaje za bezskuteczną wobec powodów E. Z. i K. Z. (1) umowę darowizny dokonaną w formie aktu notarialnego przed notariuszem P. K. w dniu 22 sierpnia 2015 r. za numerem Rep. (...), pomiędzy S. G. i D. G. a A. G. (1), obejmującą:

a.  nieruchomość stanowiącą działkę oznaczoną numerem ewidencyjnym (...), położoną w B. gmina W. o powierzchni 0,31 ha, dla której Sąd Rejonowy w Sieradzu prowadzi księgę wieczystą numer (...),

b.  nieruchomość składającą się z działek oznaczonych w ewidencji numerami (...), położoną w B. gmina W. o łącznej powierzchni 0,97 ha, dla której Sąd Rejonowy w Sieradzu prowadzi księgę wieczystą numer (...),

w zakresie dotyczącym ochrony wierzytelności powodów w wysokości kwoty głównej 110 000 złotych, wynikającej z aktu notarialnego z dnia 31 lipca 2012 r., sporządzonego przed notariuszem J. S. w G., za Rep. A.(...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności przeciwko S. G. mocą postanowienia Sądu Rejonowego w Sieradzu z dnia 30 stycznia 2017 r. w sprawie o sygnaturze akt I Co 52/17 oraz wierzytelności powodów w wysokości kwoty głównej 211 000 złotych, wynikającej z aktu notarialnego z dnia 1 sierpnia 2014 r., sporządzonego przed notariuszem J. S. w G., za Rep. A. nr (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności przeciwko S. G. mocą postanowienia Sądu Rejonowego w Sieradzu z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie o sygnaturze akt I Co 50/17;

2.  zasądza od pozwanego A. G. (1) na rzecz powodów E. Z. i K. Z. (1) solidarnie 10 800 ( dziesięć tysięcy osiemset ) złotych tytułem zwrotu zastępstwa procesowego;

3.  nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi.

Sygn. akt I C 114/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 10 kwietnia 2017 r. (data wpływu) skierowanym przeciwko A. G. (1) pełnomocnik powodów E. Z. i K. Z. (1) wnosił o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powodów umowy darowizny z dnia 22 sierpnia 2015 r. dokonanej w formie aktu notarialnego Repertorium A nr (...) sporządzonej w Kancelarii Notarialnej przed notariuszem P. K. w G., na mocy której S. G. i D. G. darowali swojemu synowi A. G. (1) dwie nieruchomości: położoną w miejscowości B., gmina W., działkę nr (...) oraz działkę nr (...), o powierzchni 0,97 ha, objęte księgą wieczystą (...) oraz nieruchomość położoną w miejscowości B., gmina W., działkę nr (...), objętą księgą wieczystą (...); dla ochrony wierzytelności powodów w wysokości 110 000 złotych wynikającej z umowy deweloperskiej z dnia 31 lipca 2012 r. zawartej w formie aktu notarialnego , Rep. A. (...) przed notariuszem J. S. w Kancelarii Notarialnej w G.. Nadto strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W pozwie z dnia 17 lipca 2017 r. powodowie domagali się uznania za bezskuteczną wobec nich powyższą darowiznę dla ochrony także drugiej wierzytelności w wysokości 211 000 zł, wynikającej z umowy deweloperskiej zawartej w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. S. w Kancelarii Notarialnej w G. w dniu 1 sierpnia 2014 r, Rep(...).

W odpowiedzi na pozew pozwany A. G. (1) wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm prawem przepisanych. Podnosił, iż powodowie nie mają statusu wierzyciela wobec S. G., skoro czynność prawna będąca źródłem wierzytelności była dokonana ze spółką (...), a darczyńca był jedynie jej wspólnikiem, więc odpowiedzialność wspólnika ma charakter subsydiarny. Wskazywał, że kwestionowaną darowizną rozporządzenia nieruchomością dokonała także D. G. – żona S. i ona nie jest dłużnikiem powodów. Nadto podkreślał, że w dacie dokonania czynności darowizny z 22 sierpnia 2015 r. nie było jeszcze nadanej klauzuli wykonalności przeciwko S. G. jako odpowiadającemu za zobowiązania spółki jej wspólnikowi. Wreszcie argumentował, że jedynym motywem dokonania przedmiotowej darowizny były względy rodzinne bez związku z działaniem na szkodę wierzycieli. Dopiero w toku procesu strona pozwana podniosła dalsze zarzuty przeciwko zasadności żądań pozwu, twierdząc, że nie istnieją wierzytelności, których ochrony domagają się powodowie, bowiem czynności prawne w postaci dwóch umów deweloperskich, będących ich źródłem są nieważne jako zawarte dla pozoru w celu ukrycia pożyczek określonych sum pieniędzy pomiędzy K. Z. (1) i M. G., kwalifikujących się w istocie jako lichwa. Ponadto pełnomocnik pozwanego przekonywał o braku pokrzywdzenia wobec posiadania przez S. G. innego majątku w postaci czterech odrębnych własności lokalowych mieszkań położonych w S..

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Spółka (...) Spółka Jawna z siedzibą w S. powstała w dniu 28 stycznia 1999 r. Wspólnikami spółki są: M. G.- 40 % udziałów, T. G.- 30 % udziałów, S. G.-30 % udziałów. Spółka (...) Sp. Jawna z siedzibą w S. jest wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (...). Przedmiotem działalności spółki jest między innymi budownictwo, zagospodarowanie i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, wynajem nieruchomości na własny rachunek. W wyniku zmian z 2001 r. oraz 2006 r. spółka działa przede wszystkim w branży budowlanej, w szczególności w zakresie budownictwa deweloperskiego. Głównym ośrodkiem podstawowej działalności spółki Spółka (...) była G., W. i H., gdzie spółka prowadziła kilka inwestycji budowlanych, jednak dla żadnej z nich nie utworzono rachunku powierniczego, gdyż rozpoczęcie sprzedaży nastąpiło przed wejściem w życie ustawy z dnia 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, ( bezsporne).

W dniu 31 lipca 2012 r. M. G. działający w imieniu (...) Spółki Jawnej z siedzibą w S. zawarł z E. Z. i K. Z. (1) w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. S., prowadzącą Kancelarię Notarialną w G. przy ulicy (...)umowę deweloperską (Rep. (...)), mocą której (...) Spółka Jawna z siedzibą w S. zobowiązało się do wybudowania na nieruchomości położonej we W., stanowiącej działkę nr (...) w podpiwniczonym czterokondygnacyjnym domu mieszkalnym obejmującym (...) lokali mieszkalnych i jeden lokal o innym przeznaczeniu niż mieszkalny (hala garażowa), lokalu mieszkalnego nr (...) położonego na pierwszym piętrze budynku składającego się z pokoju z aneksem kuchennym, łazienki i korytarza o powierzchni 33,10 metrów kwadratowych oraz do przeniesienia na rzecz E. i K. małżonków Z. wolnych od obciążeń własności lokalu mieszkalnego nr (...) oraz własności udziału w lokalu niemieszkalnym- hali garażowej A odpowiadającego jednemu miejscu postojowemu o powierzchni 12,5 metrów kwadratowych i jednemu pomieszczeniu gospodarczemu o powierzchni 2,5 metrów kwadratowych wraz z przynależnymi do lokali udziałami w nieruchomości wspólnej odpowiadającymi stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi, przy czym przeniesienie własności lokalu mieszkalnego i udziału w hali garażowej miało nastąpić do dnia 11 czerwca 2013 r. E. i K. Z. (1) zobowiązali się natomiast kupić lokal mieszkalny za cenę 120.000 zł. M. G. w imieniu (...) Spółki Jawnej potwierdził, że na poczet ceny została już zapłacona kwota 60.000 zł. Resztę ceny w kwocie 60.000 zł nabywcy zobowiązali się zapłacić deweloperowi w ratach, to jest: kwotę 25.000 zł do dnia 03 sierpnia 2012 r. oraz kwotę 35.000 zł w terminie siedmiu dni od dnia podpisania odbioru lokalu nr (...). Za dzień dokonania zapłaty przyjęto datę wpływu kwoty na rachunek (...) Spółki Jawnej. W zawartej umowie M. G. w imieniu (...) Spółki Jawnej co do obowiązku zwrotu nabywcom wpłaconych na poczet ceny kwot, w przypadku odstąpienia od umowy poddał rygorowi egzekucji reprezentowaną spółkę do kwoty 120.000 zł stosownie do treści 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. i oświadczył, że warunkiem upoważniającym nabywców do prowadzenia egzekucji na podstawie umowy o całość bądź część roszczenia będzie brak zapłaty w terminie pomimo skutecznego doręczenia którejkolwiek ze stron oświadczenia drugiej strony o odstąpieniu od umowy oraz że nabywcy mogą wystąpić o nadanie aktowi klauzuli wykonalności w terminie do dnia 31 grudnia 2013 r., (dowód: kserokopia aktu notarialnego Rep (...) k. 39-46).

W dniu 01 sierpnia 2012 r. powodowie dokonali wpłaty kwoty 25.000 zł, w dniu 10 kwietnia 2014 r. kwoty 10.000 zł, zaś w dniu 25 kwietnia 2014 r. kwoty 15.000 zł na poczet ustalonej ceny zakupu lokalu mieszkalnego nr (...) oraz własności udziału w lokalu niemieszkalnym- hali garażowej A stanowiące realizację umowy zawartej w dniu 31 lipca 2012 r. przed notariuszem J. S., (Rep. (...)) pomiędzy M. G. działającym w imieniu (...) Spółki Jawnej z siedzibą w S. i E. Z. oraz K. Z. (1). W dwóch pokwitowaniach wskazane zostało, iż wpłaty zostały dokonane na poczet lokalu mieszkalnego (...), co z kolei wynikało z faktu, iż na podstawie aktu notarialnego z dnia 13 grudnia 2013 r. sporządzonego przed notariuszem J. S. strony dokonały zmiany umowy deweloperskiej zawartej w dniu 31 lipca 2012 r. (Rep. (...)) zmieniającej przedmiot umowy wyłącznie w zakresie lokalu mieszkalnego w ten sposób, że w miejsce lokalu mieszkalnego (...) w treści umowy wpisany został lokal mieszkalny (...).

Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie o sygn. akt I Co 1329/14 z wniosku K. Z. (1) i E. Z. z udziałem (...) Spółka Jawna w S. nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu sporządzonemu w dniu 31 lipca 2012 r. nr Rep. (...)przez notariusz J. S. prowadzącą kancelarię notarialną w G. przy ulicy (...)w zakresie zobowiązania (...) Spółka Jawna do zapłaty na rzecz K. Z. (2) i E. Z. kwoty 110.000 zł, (dowód: kserokopia postanowienia SR w Sieradzu z dnia 22 grudnia 2014 r. k. 500).

W dniu 01 sierpnia 2014 r. E. Z. i K. Z. (1) zawarli z (...) Spółką Jawną kolejną umowę deweloperską w formie aktu notarialnego przed notariuszem J. S., prowadzącą Kancelarię Notarialną w G. przy ulicy (...) , Repertorium (...), mocą której deweloper zobowiązał się do wybudowania domu mieszkalnego wielorodzinnego na nieruchomości położonej we W. stanowiącej działkę nr (...), a następnie ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (...) o powierzchni 60,51 metra kwadratowego oraz własności udziału w lokalu niemieszkalnym- hali garażowej A odpowiadającego jednemu miejscu postojowemu o powierzchni 12,5 metrów kwadratowych i jednemu pomieszczeniu gospodarczemu o powierzchni 2,5 metrów kwadratowych wraz z przynależnymi do lokali udziałami w nieruchomości wspólnej odpowiadającymi stosunkowi powierzchni użytkowej lokalu do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi i przeniesienia jego własności na rzecz E. i K. Z. (1). Przeniesienie własności lokalu mieszkalnego i udziału w hali garażowej miało nastąpić do dnia 30 października 2014 r. Za dzień dokonania zapłaty przyjęto datę wpływu kwoty na rachunek (...) Spółki Jawnej. W zawartej umowie M. G. w imieniu (...) Spółki Jawnej co do obowiązku zwrotu nabywcom wpłaconych na poczet ceny kwot, w przypadku odstąpienia od umowy poddał reprezentowaną spółkę do kwoty 220.000 zł rygorowi egzekucji stosownie do treści 777 § 1 pkt. 5 k.p.c. i oświadczył, że warunkiem upoważniającym nabywców do prowadzenia egzekucji na podstawie umowy o całość bądź część roszczenia będzie brak zapłaty w terminie pomimo skutecznego doręczenia którejkolwiek ze stron oświadczenia drugiej strony o odstąpieniu od umowy oraz że nabywcy mogą wystąpić o nadanie aktowi klauzuli wykonalności w terminie do dnia 31 grudnia 2015 r. Strony ustaliły cenę lokalu mieszkalnego oraz udziału w lokalu niemieszkalnym hali garażowej wraz z przynależnymi udziałami w nieruchomości wspólnej na łączną kwotę 220.000 zł. Na poczet wskazanej ceny powodowie wpłacili kwotę 200.000 zł, a następnie w dniu 18 sierpnia 2014 r. dokonali wpłaty kwoty 11.000 zł. W dniu 05 września 2014 r. powodowie złożyli oświadczenie o odstąpieniu od umowy i wezwali dewelopera do zwrotu uiszczonej ceny w terminie 30 dni od dnia odstąpienia od umowy. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy zostało złożone przed notariuszem D. T. w G. (Rep. (...)), (dowód: kserokopia wypisu z aktu notarialnego z dnia 01 sierpnia 2014 r. Rep. (...) k. 197-201, kserokopia oświadczenia o odstąpieniu od umowy k. 492).

W dniu 01 sierpnia 2014 r. strony dokonały w formie aktu notarialnego (Rep. (...)) zmiany umowy deweloperskiej z dnia 31 lipca 2012 r. w ten sposób, że termin odbioru lokalu ustaliły do dnia 30 listopada 2014 r. zaś termin przeniesienia własności ustaliły do dnia 30 grudnia 2014 r. Określony w umowie termin, do którego E. i K. Z. (1) mogą odstąpić od umowy z trzydziestodniowym wypowiedzeniem ustalony został do dnia 30 marca 2015 r. Określony w umowie termin, do którego E. i K. Z. (1) mogą wystąpić o nadanie aktowi klauzuli wykonalności ustaliły do dnia 31 grudnia 2015 r. Określony w umowie termin zakończenia prac budowlanych przedsięwzięcia deweloperskiego został przez wykonawcę określony na październik 2014 r. W dniu 05 września 2014 r. powodowie złożyli oświadczenie o odstąpieniu od wyżej wskazanej umowy i wezwali dewelopera do zwrotu uiszczonej ceny w terminie 30 dni od dnia odstąpienia od umowy. Oświadczenie o odstąpieniu od umowy zostało złożone przed notariuszem D. T. w G. (Rep. (...)). (...) Spółka Jawna z siedzibą w S. nie dokonało dobrowolnej spłaty zadłużenia, (dowód: kserokopia zmiany umowy w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) k. 490-491, kserokopia oświadczenia o odstąpieniu k. 494-495).

Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie o sygn. akt I Co 1324/14 z wniosku K. Z. (1) i E. Z. z udziałem (...) Spółka Jawna w S. nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu sporządzonemu w dniu 01 sierpnia 2014 r. nr Rep. (...) przez notariusz J. S. prowadzącą kancelarię notarialną w G. przy ulicy (...)w zakresie zobowiązania (...) Spółka Jawna do zapłaty na rzecz K. Z. (2) i E. Z. kwoty 211.000 zł, (dowód: kserokopia postanowienia SR w Sieradzu z dnia 22 grudnia 2014 r. k. 202).

W dniu 18 lutego 2015 r. pełnomocnik powodów złożył u Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni J. B. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi (...) Spółka Jawna w celu wyegzekwowania w celu wyegzekwowania części należności wynikającej z tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego z dnia 31 lipca 2012 r. sporządzonego przez notariuszem J. S. prowadzącą Kancelarię Notarialną w G. przy ul. (...) IV nr 49/1 (Rep. (...)) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną postanowieniem Sądu Rejonowego w Sieradzu z dnia 22 grudnia 2014 r. sygn. akt I Co 1329/14, (dowód: wniosek o wszczęcie egzekucji z dnia 18 lutego 2015 r. k. 1-3 akt komorniczych Km 1082/15).

Postanowieniem z dnia 01 kwietnia 2015 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Gdyni J. B. na wniosek wierzyciela umorzył postępowanie egzekucyjne wszczęte przeciwko dłużnikowi (...) Spółki Jawnej z siedzibą w S., (postanowienie Komornika Sądowego przy SR w Gdyni z dnia 01 kwietnia 2015 r. k. 52 akt Km 1082/15, k. 56 akt sprawy).

Na koniec 2014 r. (...) Spółka Jawna notowało stratę z tytułu działalności na poziomie 4.162.233,92 zł, przy już istniejącej stracie z lat poprzednich na poziomie 1.173.107,32 zł ( w tym nieopłacone składki ZUS). W 2015 r. wpisano na nieruchomościach spółki hipoteki przymusowe na łączną kwotę nie mniej niż 5.770.000 zł. W tym okresie spółka nie realizowała zawartych z nabywcami umów deweloperskich. W dniu 31 marca 2015 r. (...) Spółka Jawna zaciągnął pożyczkę od wierzyciela (...), której zabezpieczenie stanowiła hipoteka umowna na posiadanych nieruchomościach na kwotę 1.400.000 zł. W dniu 16 lutego 2015 najwięksi wierzyciele spółki (...) uzyskali tytuł wykonawczy, który wykorzystali do wszczęcia postępowań egzekucyjnych, prowadzonych przez: Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni W. S. pod sygn.. akt KM 1106/15, Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie J. Ś. pod sygn. akt KM 1937/15, Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Sopocie A. T. pod sygn. akt Km 1200/15 oraz Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie M. M.. W toku prowadzonych postępowań egzekucyjnych komornicy pozajmowali rachunki bankowe spółki, jednakże nie było na nich środków pieniężnych. W tym samym roku wszczęto liczne postępowania sądowe przeciwko spółce w sprawach o sygn. akt I Co 591/15, I Co 1054/15, I Co 1135/15, I C 523/15, VI GNC 3501/15, I Co 1200/15 W dniu 17 września 2015 r. najwięksi wierzyciele spółki (...) uzyskali wpis na nieruchomości spółki hipoteki przymusowej łącznej na kwotę 5.320.617,80 zł. Wymieniona kwota była konsekwencją umowy zawartej przez wymienionych oraz (...) Spółka Jawna w formie aktu notarialnego w dniu 29 sierpnia 2013 r., którym to aktem spółka poddała się egzekucji w trybie art. 777 k.p.c. Spółka przestała realizować swoje zobowiązania wobec A. i M. W. (1) w 2014 r. W tym okresie wierzycielem spółki (...) Spółka Jawna jest również Bałtycka (...). Zobowiązania te wynikają z tytułu umowy o roboty budowlane, w ramach których wierzyciel wykonywał dla dłużnika szereg prac w tym: wykonanie i montaż stolarki otworowej PCV w budynku mieszkalnym wielorodzinnym przy ul. (...) we W., wykonanie stanu surowego budynku w G. przy ul. (...), wykonanie stanu surowego budynku mieszkalnego wielorodzinnego przy ul. (...) na H.. Z tego tytułu wskazany wierzyciel wystawił (...) Spółka Jawna faktury VAT. Daty płatności wskazanych rachunków bezskutecznie upłynęły. Termin płatności najstarszej faktury upłynął w dniu 01 grudnia 2013 r. W dniu 31 grudnia 2014 r. strony zawarły ugodę, w ramach której dłużnik uznał zobowiązanie wierzyciela do kwoty 3.866.558,31 zł. (...) Spółka Jawna nie wywiązał się z zakreślonych ugodą terminów zapłaty. Najstarsze niezaspokojone zobowiązania spółki dotyczą długu na rzecz firmy (...) z terminem płatności 31 grudnia 2012 r. oraz firmy (...). (...) z terminem wymagalności 13 września 2013 r., (dowód: kserokopia postanowienia SR w Sieradzu z dnia 30 stycznia 2017 r. k. 49-54, kserokopia sprawozdania nadzorcy sądowego z dnia 20 czerwca 2016 r. k. 57-63, uzupełnienie sprawozdania k. 64-66, kserokopia postanowienia z dnia 17 stycznia 2017 r. Sądu Rejonowego Gdańska-Północ w Gdańsku w sprawie VI GU 392/16 k. 67-79, wydruki treści księgi wieczystej k. 385-402, 524-603, 604-680, częściowo zeznania S. G.- protokół rozprawy z dnia 21 listopada 2017 r. 00:06:16-00:57:05 w zw. z k. 681v-682, kserokopia wniosku egzekucyjnego k. 690, kserokopia wypisu aktu notarialnego k. 691-696, kserokopia wniosku egzekucyjnego k. 698-699, częściowo zeznania M. G.- protokół rozprawy z dnia 02 lutego 2018 r. 00:12:37-01:12:38 w zw. z k. 737v-738, kserokopia sprawozdania finansowego za rok 2015 (...) Spółka Jawna k. 746-753, kserokopia uchwały wspólników k. 754, kserokopia sprawozdania finansowego za rok 2016 (...) Spółka Jawna k. 755-762, kserokopia uchwały wspólników k. 763, częściowo zeznania świadka P. Z. – protokół rozprawy z dnia 11 lipca 2018 r. 00:02:16-00:49:01 w zw. z k. 830-833, częściowo zeznania świadka M. K.- protokół rozprawy z dnia 29 stycznia 2019 r. 00:04:02-00:45:46 w zw. z k. 1013-1014, częściowo zeznania świadka A. K.- protokół rozprawy z dnia 21 lutego 2019 r. 00:03:09-00:48:10 w zw. z k. 1049-1052, zeznania powoda K. Z. (2)- protokół rozprawy z dnia 05 grudnia 2019 r. 00:06:35-00:40:48 w zw. z k. 1131v-1132, częściowo zeznania pozwanego A. G. (1)- protokół rozprawy z dnia 03 lipca 2020 r. 00:03:17-01:08:58 w zw. z k. 1202-1203).

W dniu 22 sierpnia 2015 r. S. G. wraz ze swoją małżonką D. G. zawarli ze swoim synem A. G. (1) umowę darowizny w formie aktu notarialnego sporządzoną w Kancelarii Notarialnej notariusza P. K. w G. (Rep. (...),) na mocy której darowali pozwanemu dwie nieruchomości, a mianowicie nieruchomość położoną w miejscowości B., gmina W., działka nr (...) oraz działka nr (...), o powierzchni 0,97 ha dla której Sąd Rejonowy w Sieradzu VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz nieruchomość położoną w miejscowości B., gmina W., działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Sieradzu VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), (dowód: wydruki treści księgi wieczystej k. 14-38 ). A. G. (1) mieszkał od urodzenia na przedmiotowych nieruchomościach wraz z rodzicami i dziadkami macierzystymi, gdyż grunty te były od dawna w rodzinie. Pozwany do lata 2012 r. był zatrudniony w spółce (...) na podstawie umowy o pracę. W listopadzie 2012 r. zarejestrował działalność gospodarczą w przedmiocie hodowli szynszyli, którą zamierzał prowadzić w rodzinnej nieruchomości w B.. Od stycznia 2015 r. miał narzeczoną, z którą planował zawarcie związku małżeńskiego 6 lutego 2016 r. Pozwany prowadził w przedmiotowej nieruchomości powyższą hodowlę, którą zlikwidował dwa lata temu i wyjechał zarobkowo do Danii. Wraz z darowizną przedmiotowej nieruchomości S. i D. G. na początku 2016 r. wyprowadzili się do mieszkania w S.. Małżonkowie S. i D. G. byli właścicielami czterech mieszkań w S., obciążonych hipotekami, które były przedmiotem zajęcia komorniczego w sprawie Km 530/17. Wysokość obciążeń hipotecznych na tych lokalach wynosiła : w księdze wieczystej (...) SR w Sieradzu – łącznie 1.523.050,74 zł, w księdze wieczystej (...) SR w Sieradzu – łącznie 1.467.648 zł, w księdze wieczystej (...) SR w Sieradzu – łącznie 1.793.519,56 zł, w księdze wieczystej (...) SR w Sieradzu – łącznie 1.467.648 zł ( dowód: zeznania świadka S. G. 00:06:16 – 00:57:05k. 681 verte - 682 zeznania pozwanego A. G. 00:03:17 – 01:01:16, protokół k. 1202-1203, akta Km 530/17 k.47 – 50, odpisy z ksiąg wieczystych k. 517 - 680).

W dniu 17 stycznia 2017 r. Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku Wydział VI Gospodarczy w sprawie o sygn. akt VI GU 392/16 oddalił wniosek wierzycieli Bałtyckiej Instytucji Budżetowej (...), A. W., M. W. (2) i K. Z. (2) o ogłoszenie upadłości (...) Spółki Jawnej , złożony 15 marca 2016 r. z uwagi, na fakt iż majątek spółki nie wystarczyłby na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego. W toku tego postępowania sąd upadłościowy ustalił, że choć spółka (...) jest właścicielem majątku nieruchomego o wartości łącznej 7.675.000 złotych, to nie posiada środków pieniężnych, a na jej nieruchomościach ustanowione są hipoteki na kwotę 16.866.091,27 złotych. Roszczenia zaś o przeniesienie własności lokali i hipoteki ustanowione na majątku warte są 7.670.000 złotych. Jednocześnie zobowiązania spółki (...) wynoszą około 20.316.180 złotych. Przeciwko dłużnej spółce toczyło się co najmniej dziesięć postępowań egzekucyjnych. W tych realiach suma możliwa do uzyskania z majątku dłużnika to 445.583.68 złote i nie wystarczy na szacowane na 483.400 złote koszty postępowania upadłościowego (dowód: kserokopia postanowienia z dnia 17 stycznia 2017 r. Sądu Rejonowego Gdańska-Północ w Gdańsku w sprawie VI GU 392/16 k. 67-79).

Postanowieniem z dnia 30 stycznia 2017 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie o sygn. akt I Co 52/17 z wniosku K. Z. (1) i E. Z. z udziałem M. G., T. G. i S. G. nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu nr Rep. (...) sporządzonemu w dniu 31 lipca 2012 r. w Kancelarii Notarialnej w G., przed notariuszem J. S. w zakresie zobowiązania (...) Spółki Jawnej z siedzibą w S. do zapłaty na rzecz K. Z. (1) i E. Z. kwoty 110.000 zł zaopatrzonego w klauzulę wykonalności przez Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie I Co 1329/14 na rzecz wierzycieli K. Z. (1) i E. Z. solidarnie przeciwko wspólnikom (...) Spółki Jawnej z siedzibą w S., to jest M. G., T. G. oraz S. G.. W uzasadnieniu Sąd Rejonowy w Sieradzu stwierdził, że egzekucja przeciwko (...) Sp. jawna z siedzibą w S. jest bezskuteczna, zgodnie zaś z art. 22 § 2 k.s.h. każdy wspólnik spółki jawnej odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką (dowód: kserokopia postanowienia SR w Sieradzu z dnia 30 stycznia 2017 r. k. 49-54).

Postanowieniem z dnia 05 kwietnia 2017 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie o sygn. akt I Co 50/17 z wniosku K. Z. (1) i E. Z. z udziałem M. G., T. G. i S. G. nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu nr Rep. (...) sporządzonemu w dniu 01 sierpnia 2014 r. w Kancelarii Notarialnej w G., przed notariuszem J. S. zaopatrzonego w sądową klauzulę wykonalności postanowieniem Sąd Rejonowego w Sieradzu wydanym w dniu 22 grudnia 2014 r. w sprawie o sygn. akt I Co 1324/14 przeciwko wspólnikom (...) Spółki jawnej z siedzibą w S., to jest M. G., T. G. oraz S. G., (dowód: kserokopia postanowienia SR w Sieradzu z dnia 05 kwietnia 2017 r. k. 203-204).

Egzekucja z majątku wspólników spółki jawnej, w tym także z majątku S. G., prowadzona przez Komornika Sądowego J. B. okazała się bezskuteczna. Postanowieniem z dnia 21 marca 2017 r. wydanym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni J. B. w sprawie o sygn. akt Km 530/17 prowadzona egzekucja została umorzona wobec bezskuteczności, (dowód: postanowienie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni z dnia 21 marca 2017 r. k. 92 akt komorniczych Km 530/17, k. 55 akt sprawy).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o przywołane dowody, głównie w postaci dokumentów, których nie kwestionowały obie strony. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka M. G. i P. Z. w zakresie okoliczności dotyczących pozorności umów deweloperskich, będących źródłem wierzytelności powodów. Twierdzenia te nie znajdują bowiem oparcia w pozostałym materiale dowodowym sprawy, M. G. jest wspólnikiem i bratem ojca pozwanego, co czyni go zainteresowanym korzystnym wynikiem rozstrzygnięcia. P. Z. zaś nie jest wiarygodny przez pryzmat swojej współpracy biznesowej z M. G.. Okoliczności zaś istnienia wierzytelności i jej charakteru zostały wykazane dokumentem w formie aktu notarialnego sporządzonym przed notariuszem jako osobą zaufania publicznego. Sąd nie dał wiary także zeznaniom S. G. co do dobrej kondycji (...) spółki (...) w czasie zawarcia przedmiotowych umów darowizny, bo stoją one w opozycji do zebranych dokumentów .

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne.

Podstawę roszczenia w niniejszej sprawie stanowi przepis art. 527 § 1 k.c. Zgodnie z jego treścią gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Wierzytelność osoby występującej z żądaniem z art. 527 k.c. musi istnieć najpóźniej w chwili zamknięcia rozprawy, choć nie musi ona być ściśle określona co do wysokości. Musi jednak być zaskarżalna, wymagalna i dotyczyć ma wierzytelności pieniężnych.

W przedmiotowej sprawie nie ulega wątpliwości, że powodowie mają względem dłużnika S. G. w aspekcie jego solidarnej odpowiedzialności wraz z pozostałymi (...) spółki (...) co najmniej dwie wierzytelności w wysokości 110.000 zł i 211 000 złotych, które dotąd nie zostały zaspokojone. Potwierdzeniem ich istnienia są przed wszystkim dwie umowy deweloperskie w formie aktów notarialnych, zawarte ze Spółką (...), którym ostatecznie nadano sądową klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikom spółki. W toku postępowania pozwany podnosił argument, iż wierzytelności te nie istnieją bowiem ich źródłem są czynności nieważne z racji pozorności ich zawarcia. Pełnomocnik pozwanego forsował argument jakoby w istocie M. G. reprezentujący spółkę (...) korzystał z lichwiarskich pożyczek od K. Z. (1), których jedynie zabezpieczeniem miały być przedmiotowe umowy. Okoliczność ta nie znajduje jednak dla swojej wiarygodności wystarczających podstaw dowodowych. Z jednej bowiem strony fakt zawarcia porozumień jako umów deweloperskich potwierdzają dokumenty w postaci aktów notarialnych, przeciwko osnowie których strona powodowa stawia zeznania świadków. Niezależnie nawet od ograniczeń dowodowych ( art. 247 k.p.c. ), zeznania te nie są wiarygodne z racji zainteresowania M. G. korzystnym dla jego bratanka – pozwanego wynikiem procesu i P. Z., który opisuje w sposób bardzo ogólny pewne mechanizmy biznesowego funkcjonowania i wzajemnych relacji K. Z. (1) i M. G., nie odnosząc się konkretnie do okoliczności zawarcia przedmiotowych umów. Ponadto trzeba zauważyć, że zanim doszło do nadania przez sąd klauzuli wykonalności tytułom egzekucyjnym w postaci dwóch aktów notarialnych z 31 lipca 2012 r. i 1 sierpnia 2014 r. przeciwko (...) spółki (...), to uprzednio sąd nadawał taką klauzulę wykonalności przeciwko samej spółce jako dłużnikowi. W oparciu zresztą o taki tytuł wykonawczy przeciwko spółce (...) toczyły się postępowania egzekucyjne, zakończone bezskutecznością. Wiodącą rolę z ramienia spółki (...) we wszystkich tych czynnościach miał M. G. i na żadnym etapie nie podnosił okoliczności nieistnienia wierzytelności. Nie kwestionował w imieniu spółki ani faktu nadania klauzuli wykonalności przez sąd , ani nie występował z akcją uznania nieważności umów na gruncie ich pozorności. Twierdzenia te podniesione dopiero w niniejszym procesie nie są zatem wiarygodne. Nie znajdują także obiektywnego potwierdzenia okoliczności dotyczące wygaśnięcia zobowiązania poprzez jego spłatę bezpośrednio do rąk K. Z. (1), co miało warunkować złożenie przez niego wniosku o umorzenie egzekucji toczonej przeciwko spółce (...) przez komornika sądowego J. B.. Wprawdzie analiza akt egzekucyjnych o sygnaturze Km 1082/15 wskazuje na umorzenie egzekucji w dniu 1 kwietnia 2015 r. z uwagi na wniosek wierzyciela ( art. 825 pkt 1 k.p.c. ) , ale brak przy tym jakiegokolwiek potwierdzenia , że doszło do spłaty egzekwowanego długu. Tymczasem jeśli okoliczność taka miałaby miejsce, to M. G. dysponowałby choćby potwierdzeniem przekazania gotówki, albo wystąpił z roszczeniem o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, aby unicestwić ponowny wiosek egzekucyjny ze strony tego wierzyciela, co nie miało miejsca. Zatem skoro brak podstaw na gruncie materiału dowodowego przedmiotowej sprawy do przyjęcia, iż nie istnieją wierzytelności , których ochrony domagają się wierzyciele, należało przyjąć istnienie wymagalnych wierzytelności pieniężnych i rozważyć kolejne wskazane na wstępie przesłanki akcji pauliańskiej.

Podstawową przesłanką skuteczności zaskarżenia czynności dłużnika jest to, aby spowodowała ona pokrzywdzenie wierzyciela, które polega na tym, że jego wierzytelność nie może być zrealizowana i zrealizowanie jej w przyszłości jest również wątpliwe oraz to, iż dłużnik właśnie z taką świadomością pokrzywdzenia wierzycieli działał, czyli zdawał sobie sprawę z tego, że jego czynność prawna może spowodować niemożliwość uzyskania zaspokojenia przez jego wierzycieli. Nie jest natomiast konieczny zamiar pokrzywdzenia wierzyciela i zła wiara dłużnika. Wystarczy uznanie, że dłużnik przewidywał pokrzywdzenie w granicach ewentualności.

Nadto istotne jest także, że pokrzywdzenie wierzyciela należy oceniać nie według chwili dokonania czynności prawnej dłużnika z osobą trzecią, lecz według chwili jej zaskarżenia tj. wystąpienia z żądaniem uznania bezskuteczności czynności prawnej. Przepis art. 527 § 2k.c. wiąże bowiem pokrzywdzenie wierzyciela z rzeczywistą niewypłacalnością dłużnika, która musi istnieć w chwili wystąpienia ze skargą pauliańską, jak i w chwili orzekania przez sąd o żądaniu wierzyciela uznania czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną - art. 316 § 1 k.p.c. por. wyrok S.N. z dnia 27 lutego 2009 r. V CSK 309/08 , LEX nr 603191, wyrok S.N. z dnia 19 lutego 2010r. , IV CSK 303/09, LEX nr 852580).

Ciężar udowodnienia niewypłacalności dłużnika spoczywa przy tym na wierzycielu. Faktu tego może dowodzić wszelkimi środkami dowodowymi, ale w praktyce podstawową rolę odgrywa postanowienie komornika o umorzeniu egzekucji z powodu jej bezskuteczności. Jednakże do postanowienia tego w ramach procesu ze skargi pauliańskiej nie należy przywiązywać kapitalnego znaczenia. Sąd w tej sprawie akceptuje pogląd, zgodnie z którym bezskuteczność egzekucji nie mogłaby być przesłanką skuteczności akcji pauliańskiej choćby z tego powodu, że jej celem nie jest samo pozbawienie skuteczności prawnej zaskarżonej czynności prawnej dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, lecz właśnie umożliwienie wierzycielowi prowadzenia skutecznej egzekucji z majątku dłużnika w celu zaspokojenia swojego roszczenia. Skarga pauliańska nie ma więc charakteru wtórnego w stosunku do postępowania egzekucyjnego, ale – z zasady – go wyprzedza ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 17 lipca 2014 r., I ACa 566/14 , Lex nr 1500792 ) . Na wierzycielu spoczywa także ciężar udowodnienia tego, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia.

Nie ulega wątpliwości, że zaskarżona czynność spowodowała pokrzywdzenie wierzycieli – powodów E. i K. Z. (1), czyli zaistnienie takiego stanu faktycznego majątku dłużnika, który powoduje wręcz niemożliwość albo co najmniej utrudnienie i odwleczenie ich zaspokojenia. Wierzyciele podejmowali bowiem czynności mające doprowadzić do wyegzekwowania ich wierzytelności, co okazało się bezskuteczne, bowiem prowadzone postępowania egzekucyjne także przeciwko wspólnikom dłużnej spółki, zostały umorzone z racji ich bezskuteczności.

Nie zmienia zasadniczo sytuacji dłużnika w tym kontekście okoliczność, iż składnik majątku, którego wyzbył się dłużnik objęty był reżimem wspólności majątkowej dłużnika i jego małżonka. Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie podziela pogląd, zgodnie z którym powództwo przewidziane w art. 527 k.c. jest dopuszczalne także wtedy, gdy dłużnikiem jest tylko jeden z małżonków, a przedmiot zaskarżonej czynności wchodził do majątku wspólnego dłużnika i jego małżonka ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2003 r., IV CKN 204/01, Lex nr 82124).

Tak jak ciężar udowodnienia niewypłacalności dłużnika spoczywa na wierzycielu, tak obciąża go obowiązek wykazania tego, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia.

Zaskarżona czynność darowizny spowodowała pokrzywdzenie powodów, wobec zaistnienia takiego stanu faktycznego majątku dłużnika, który powoduje utrudnienie i odwleczenie zaspokojenia wierzyciela, które jest przyszłe i niepewne, zwłaszcza w kontekście przebiegu dotychczas prowadzonych czynności egzekucyjnych. Dłużnik S. G. zawierając bowiem z pozwanym umowę darowizny wyzbył się majątku w postaci nieruchomości w B. i choć posiada nadal cztery lokale mieszkalne stanowiące odrębną własność lokalową w S., to okoliczność ich znacznego obciążenia hipotecznego (w księdze wieczystej (...) SR w Sieradzu – łącznie 1.523.050,74 zł, w księdze wieczystej (...) SR w Sieradzu – łącznie 1.467.648 zł, w księdze wieczystej (...) SR w Sieradzu – łącznie 1.793.519,56 zł, w księdze wieczystej (...) SR w Sieradzu – łącznie 1.467.648 zł ), wyklucza możliwość zaspokojenia powodów z racji pierwszeństwa wierzycieli hipotecznych.

Tymczasem o niewypłacalności dłużnika w rozumieniu art. 527 § 2 k.c. decyduje nie tyle rachunkowy bilans składników majątku dłużnika, co faktyczna możliwość zaspokojenia przez wierzyciela całej wierzytelności ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 października 2014 r., VI ACa 1940/13, Lex nr 1567112 ).

Nie budzi , zdaniem sądu, wątpliwości także istnienie świadomości dłużnika w zakresie działania z pokrzywdzeniem wierzycieli. Przede wszystkim w tym względzie istotne jest, że skoro kwestionowana umowa darowizny została zawarta w dniu 22 sierpnia 2015 roku, to był to czas kiedy S. G. zdawał sobie doskonale sprawę z zakresu niezaspokojonych długów spółki (...) i ich wielkości oraz następczej możliwości zwrócenia się przez niezaspokojonych wierzycieli przeciwko niemu jako wspólnikowi. Nie można zaakceptować bowiem jego twierdzenia , iż wewnętrzny podział ról pomiędzy wspólnikami sprowadzający się do tego, że sferą prawno – finansową miał zajmować się M. G. zwalnia go z odpowiedzialności w zakresie świadomości kondycji finansowej spółki na zewnątrz wobec jej kontrahentów. Nie może więc zasłaniać się niewiedzą stanu spółki, której był wówczas czynnym wspólnikiem. Stan ten zaś przedstawiał się tak, że na koniec 2014 r. (...) Spółka Jawna notowało stratę z tytułu działalności na poziomie 4.162.233,92 zł, przy już istniejącej stracie z lat poprzednich na poziomie 1.173.107,32 zł ( w tym nieopłacone składki ZUS). W 2015 r. wpisano na nieruchomościach spółki hipoteki przymusowe na łączną kwotę nie mniej niż 5.770.000 zł. W tym okresie spółka nie realizowała zawartych z nabywcami umów deweloperskich. W dniu 31 marca 2015 r. (...) Spółka Jawna zaciągnął pożyczkę od wierzyciela (...), której zabezpieczenie stanowiła hipoteka umowna na posiadanych nieruchomościach na kwotę 1.400.000 zł. W dniu 16 lutego 2015 najwięksi wierzyciele spółki (...) uzyskali tytuł wykonawczy, który wykorzystali do wszczęcia postępowań egzekucyjnych, prowadzonych przez: Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Gdyni W. S. pod sygn.. akt KM 1106/15, Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie J. Ś. pod sygn. akt KM 1937/15, Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Sopocie A. T. pod sygn. akt Km 1200/15 oraz Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wejherowie M. M.. W toku prowadzonych postępowań egzekucyjnych komornicy pozajmowali rachunki bankowe spółki, jednakże nie było na nich środków pieniężnych. W tym samym roku wszczęto liczne postępowania sądowe przeciwko spółce w sprawach o sygn. akt I Co 591/15, I Co 1054/15, I Co 1135/15, I C 523/15, VI GNC 3501/15, I Co 1200/15. W dniu 17 września 2015 r. najwięksi wierzyciele spółki (...) uzyskali wpis na nieruchomości spółki hipoteki przymusowej łącznej na kwotę 5.320.617,80 zł. Wymieniona kwota była konsekwencją umowy zawartej przez wymienionych oraz (...) Spółka Jawna w formie aktu notarialnego w dniu 29 sierpnia 2013 r., którym to aktem spółka poddała się egzekucji w trybie art. 777 k.p.c. Spółka przestała realizować swoje zobowiązania wobec A. i M. W. (1) w 2014 r. W tym okresie wierzycielem spółki (...) Spółka Jawna jest również Bałtycka (...). Zobowiązania te wynikają z tytułu umowy o roboty budowlane, w ramach których wierzyciel wykonywał dla dłużnika szereg prac. Z tego tytułu wskazany wierzyciel wystawił (...) Spółka Jawna faktury VAT. Daty płatności wskazanych rachunków bezskutecznie upłynęły. Termin płatności najstarszej faktury upłynął w dniu 01 grudnia 2013 r. W dniu 31 grudnia 2014 r. strony zawarły ugodę, w ramach której dłużnik uznał zobowiązanie wierzyciela do kwoty 3.866.558,31 zł. (...) Spółka Jawna nie wywiązał się z zakreślonych ugodą terminów zapłaty. Najstarsze niezaspokojone zobowiązania spółki dotyczą długu na rzecz firmy (...) z terminem płatności 31 grudnia 2012 r. oraz firmy (...). (...) z terminem wymagalności 13 września 2013 r. W takich okolicznościach dłużnik musiał mieć świadomość , że kondycja finansowa spółki nie jest dobra, a co najmniej nie jest pewne czy takie trudności finansowe uda jej się pokonać, bo stanowiły poważne zagrożenie dla bytu samego podmiotu. Zatem S. G. w owych realiach decydując się na uszczuplenie swojego majątku w sierpniu 2015 r. co najmniej obejmował świadomością możliwość pozbawienia realnie już wtedy istniejących wierzycieli ( postanowieniem z 22 grudnia 2014 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu w sprawie o sygn. akt I Co 1324/14 z wniosku K. Z. (1) i E. Z. z udziałem (...) Spółka Jawna w S. nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu sporządzonemu w dniu 01 sierpnia 2014 r. nr Rep. (...)). Realna była zatem egzekucja wierzytelności.

Strona pozwana forsowała w sprawie argumentację jakoby motywem kwestionowanej umowy darowizny były względy rodzinne, a nie chęć uniknięcia odpowiedzialności za długi S. G., ale okoliczności te nie są wiarygodne. Wprawdzie judykatura dopuszcza ewentualność badania motywacji stron przy zawarciu umowy usuwającej spośród składników majątkowych dłużnika określonych składników w aspekcie braku świadomości działania z pokrzywdzeniem wierzycieli, ale motywy takiej czynności prawnej podlegają konfrontacji z pozostałym materiałem dowodowym i są poddawane ocenie na podstawie zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego ( por. wyrok Sadu Apelacyjnego w Krakowie z 18 lutego 2019 r. , I ACa 1505/17, Lex nr 2748602). W okolicznościach przedmiotowej sprawy trzeba podnieść w tym względzie, że choć wiarygodne są motywy dokonania czynności darowizny z 22 sierpnia 2015 r. pomiędzy A. G. (1) i jego rodzicami, to w okolicznościach jakie wówczas miały miejsce po stronie spółki (...), w której uczestniczył S. G., nie miały znaczenia dla świadomości działania z pokrzywdzeniem wierzycieli. Skala bowiem zadłużenia tego podmiotu już od roku 2014 ( strata finansowa na poziomie ponad 4 milionów złotych ) musiała prowadzić do wniosku, że trzeba realnie liczyć się z odpowiedzialnością wobec wierzycieli, zwłaszcza przy takiej skali długów i utracie płynności finansowej, skutkującej złożeniem w marcu 2015 r. przez wierzycieli wniosku o ogłoszenie upadłości spółki. Zresztą sąd upadłościowy oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości podnosił, że suma możliwa do wygenerowania z majątku dłużnika z punktu widzenia kosztów upadłościowego w wysokości 445.583,68 złotych nie jest wystarczająca na pokrycie szacowanych kosztów postępowania w wysokości 483.400 zł. Sąd za wnioskami biegłej przyjął wówczas, iż na nieruchomościach spółki ustanowione były hipoteki na kwotę ponad 16 milionów złotych, zaś zobowiązania spółki szacowano na wysokość około 20 milionów złotych. Zatem podjęcie decyzji o wyzbyciu się jakiegokolwiek składnika majątkowego przez dłużnika będącego wspólnikiem z jego majątku osobistego w takich warunkach, gdy należało się spodziewać roszczeń ze strony licznych wierzycieli nie może mieć uzasadnionego usprawiedliwienia wyłącznie w motywacji względami rodzinnymi.

Dla przyjęcia bowiem świadomości dłużnika działania z pokrzywdzeniem wierzycieli wystarczy bowiem aby w tym czasie dłużnik przewidywał pokrzywdzenie wierzycieli w granicach ewentualności czyli zdawał sobie sprawę , że dokonana czynność może spowodować dla ogółu wierzycieli niemożność zaspokojenia się .

Zgodnie z cytowanymi na wstępie zasadami regulującymi instytucję skargi pauliańskiej, dla przyjęcia odpowiedzialności dłużnika konieczne jest także aby po stronie osoby trzeciej, która uzyskała przysporzenie istniała świadomość działania dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli. Przepis § 3 art. 527 k.c. ułatwia sytuację procesową wierzyciela w przypadku, gdy wskutek czynności krzywdzącej go korzyść otrzymała osoba będąca w bliskim stosunku z dłużnikiem. Ustawodawca wprowadzając domniemanie prawne, zwolnił w takiej sytuacji wierzyciela z konieczności dowodzenia, iż osoba trzecia wiedziała o tym, że dłużnik działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Wierzyciel musi wówczas jedynie wykazać podstawę domniemania czyli istnienie bliskiego stosunku między dłużnikiem a osobą trzecią w chwili dokonywania zaskarżonej czynności. W art. 527 § 3 k.c. chodzi o taki stosunek bliskości między dwiema osobami, który uzasadnia przyjęcie, iż jedna z nich jest w posiadaniu informacji o obecnej sytuacji majątkowej drugiej. Będą to najczęściej więzy wynikające z pokrewieństwa, bliskiej znajomości, bądź jak w tej sprawie, z małżeństwa ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 czerwca 2014 r., I ACa 448/14, Lex nr 1566993 ).

W realiach przedmiotowej sprawy pozwany nie zdołał obalić tego domniemania. Do roku 2012 był pracownikiem spółki (...). Mieszkał razem z rodzicami w tym samym gospodarstwie aż do czasu gdy po dokonaniu przedmiotowej darowizny, małżonkowie S. i D. G. wyprowadzili się do S. tj. do roku 2016. Brak w materiale dowodowym sprawy podstaw do uznania, że w takich warunkach pozwany nie miał wiedzy choćby o ewentualności powstania w przyszłości odpowiedzialności swojego ojca za zobowiązania spółki, której był wspólnikiem, zwłaszcza, że było to przedsięwzięcie biznesowe trzech braci G.. Niezależnie jednak od tego A. G. (1) uzyskał korzyść majątkową nieodpłatnie ( darowizna), co oznacza, że wierzyciele mogli żądać uznania czynności za bezskuteczną, nawet przy założeniu, iż osoba trzecia nie wiedziała i przy dołożeniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć o działaniu dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli ( art. 528 k.c. ).

Zatem wobec zaistnienia wszystkich przesłanek warunkujących dopuszczalność skargi pauliańskiej w przedmiotowym stanie faktycznym, należało uwzględnić powództwo w całości.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 §1 i 3 k.p.c., przy zastosowaniu zasady odpowiedzialności za wynik sprawy. W skład zasądzonych kosztów wchodzi wyłącznie wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika - adwokata w jednej stawce minimalnej – 10 800 złotych przy wskazanej wartości przedmiotu sprawy na podstawie § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. - w sprawie opłat za czynności adwokackie - ( Dz. U. poz. 1800 ze zm.).