Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 25/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 5 listopada 2019 r. sygn. akt VK 59/19

Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości w zakresie czynów zarzucanych w punkcie II, V

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut apelacji prokuratora

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia i mający wpływ na jego treść polegający na niesłusznym przyjęciu, że oskarżony nie działał z zamiarem zabójstwa swojego syna R. W. (1), czego konsekwencją było skazanie oskarżonego za czyn z art. 160 § 1 kk, podczas gdy prawidłowa ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego nie daje podstaw do takiego rozstrzygnięcia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zarzuty apelacji obrońcy

W zakresie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie I zaskarżonego wyroku:

I. obrazę przepisów postępowania, regulujących prowadzenie postępowania dowodowego i ocenę dowodów, mogącą mieć wpływ na treść wyroku w postaci art. 7 k.p.k. oraz 410 k.p.k. poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień złożonych przez oskarżonego oraz zeznań pokrzywdzonego R. W. (1) skutkujących ustaleniem, że oskarżony Z. W. działał z zamiarem bezpośrednim popełnienia przestępstwa narażenia R. W. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, gdy wnioski płynące z prawidłowej oceny materiału dowodowego wskazują na to, że działanie Z. W. było podejmowane z umyślną nieświadomością (lekkomyślnością), a więc kwalifikacją czynu Z. W. powinno być nieumyślne narażenie człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu stypizowane w art. 160 § 3 kk.

W zakresie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie II zaskarżonego wyroku:

II. obrazę przepisów postępowania, regulujących prowadzenie postępowania dowodowego i ocenę dowodów, mogącą mieć wpływ na treść wyroku w postaci art. 7 k.p.k. oraz 410 k.p.k. poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień złożonych przez oskarżonego oraz zeznań pokrzywdzonego R. W. (1) oraz J. W. skutkujących ustaleniem, że:

Z. W. działał z zamiarem bezpośrednim, w sposób pozwalający na stwierdzenie szczególnego nastawienia sprawcy,

J. W. w okresie zarzutu pozostawała osobą " pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy",

Z. W. wyzywał J. W. oraz R. W. (1) słowami powszechnie uznanymi za wulgarne i poniżał ich, używając słów obelżywych, wszczynał awantury, utrudniał korzystanie z łazienki i aneksu kuchennego, zakłócał spoczynek nocny, a ponadto groził J. W. pozbawieniem życia,

W zakresie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie III zaskarżonego wyroku:

III. obrazę przepisów prawa materialnego w postaci przyjęcia kwalifikacji prawnej czynu z art. 263 § 1 k.k., zamiast prawidłowej z art. 263 § 2 k.k. oraz rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu Z. W. kary pozbawienia wolności;

W zakresie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie IV zaskarżonego wyroku:

IV. rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu Z. W. kary pozbawienia wolności;

W zakresie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie V zaskarżonego wyroku:

V. obrazę przepisów postępowania, regulujących prowadzenie postępowania dowodowego i ocenę dowodów, mogącą mieć wpływ na treść wyroku w postaci art. 7 k.p.k. oraz 410 k.p.k. poprzez dowolną ocenę materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień złożonych przez oskarżonego oraz zeznań M. Ś. (1) skutkujących ustaleniem, że oskarżony Z. W. dzwonił do M. Ś. (1) ok. godz. 19:00 dnia 31 grudnia 2018 roku i podczas rzeczonej rozmowy groził "tym, że ją załatwi".

VI. obrazę przepisów prawa materialnego poprzez uznanie, że sformułowanie opisane w części dyspozytywnej wyroku jako "o tym, że ją załatwi" stanowi groźbę karalną w rozumieniu art. 190 § 1 k.k.

W zakresie środka karnego orzeczonego w VIII zaskarżonego wyroku:

VII. obrazę przepisów prawa materialnego poprzez brak orzeczenia o terminie wykonania nakazu okresowego opuszczenia lokalu przy ul. (...) w W. zajmowanego wspólnie z J. W. i R. W. (1).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zarzuty apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

w zakresie czynu z pkt I orzeczenie wobec oskarżonego Z. W. (1) rażąco niewspółmiernie łagodnej kary pozbawienia wolności, tj. w wymiarze 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 160 § 1 k.k. w związku z art. 64 § 1 k.k., która to kara nie uwzględnia w należyty sposób występujących w sprawie okoliczności obciążających, takich jak: uprzednia wielokrotna karalność oskarżonego, popełnienie czynu w warunkach recydywy, znaczny stopień zawinienia sprawcy, wysoki stopnia społecznej szkodliwości czynu a w szczególności rodzaj naruszonego dobra, negatywna prognoza kryminologiczno-społeczna, wysoki stopień zdemoralizowania i zdeprawowania, a uwzględnienie których powinno skutkować orzeczeniem znacznie surowszej kary pozbawienia wolności w maksymalnym wymiarze, tj. 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, co sprawia, że orzeczoną karę uznać należy bez wątpienia za rażąco niewspółmiernie łagodną, a tym samym niespełniająca przypisanych jej celów w zakresie prewencji ogólnej jak i szczególnej oraz sprzeczna ze społecznym poczuciem sprawiedliwości.

w zakresie czynu z pkt II orzeczenie wobec oskarżonego Z. W. (1) rażąco niewspółmiernie łagodnej kary pozbawienia wolności w dolnej granicy ustawowego zagrożenia, tj. w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności za czyn z art. 207 § 1 k.k., która to kara nie uwzględnia w należyty sposób występujących w sprawie okoliczności obciążających, takich jak: uprzednia wielokrotna karalność oskarżonego, znaczny stopień zawinienia sprawcy, wysoki stopnia społecznej szkodliwości czynu negatywna prognoza kryminologiczno-społeczna, wysoki stopień zdemoralizowania i zdeprawowania, a uwzględnienie których powinno skutkować orzeczeniem znacznie surowszej kary pozbawienia wolności w maksymalnym wymiarze, tj. 2 lat pozbawienia wolności, co sprawia, że orzeczoną karę uznać należy bez wątpienia za rażąco niewspółmiernie łagodną, a tym samym niespełniająca przypisanych jej celów w zakresie prewencji ogólnej jak i szczególnej oraz sprzeczna ze społecznym poczuciem sprawiedliwości.

w zakresie orzeczenia w pkt VI kary łącznej na podstawie art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, a polegający na pominięciu przez Sąd I instancji okoliczności przemawiających za zastosowaniem wobec oskarżonego zasady pełnej kumulacji, podczas gdy materiał dowodowy zgromadzony w sprawie wskazuje na to, że postawa i zachowanie oskarżonego wskazują, iż proces jego resocjalizacji nie przebiega pomyślnie, jest on osobą zdemoralizowaną wielokrotnie karaną nieprzejawiającą woli i chęci poprawy swojego zachowania w przyszłości, a ponadto z uwagi na luźny związek pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami, który to błąd doprowadził do rażącej niewspółmierności kary poprzez orzeczenie wobec oskarżonego łagodnej kary pozbawienia wolności, nieadekwatnej w stosunku do zachowania oskarżonego oraz do okoliczności obciążających,

w zakresie punktu VIII wyroku orzeczenie wobec oskarżonego Z. W. (1) rażąco niewspółmiernie łagodnego środka karnego w postaci zakazu kontaktowania się oraz zbliżania się przez Z. W. (1) do R. W. (1) na odległość mniejszą niż 50 metrów na okres 5 lat, a także nakaz opuszczania lokalu zajmowanego wspólnie z R. W. (1), tj. lokalu przy Placu (...), (...)-(...) W. na 5 lat, która to kara nie uwzględnia w należyty sposób występujących w sprawie okoliczności obciążających, takich jak: uprzednia wielokrotna karalność oskarżonego, znaczny stopień zawinienia sprawcy, wysoki stopnia społecznej szkodliwości czynu, negatywna prognoza kryminologiczno-społeczna, wysoki stopień zdemoralizowania i zdeprawowania, uwzględnienie których powinno skutkować orzeczeniem środka karnego w górnej granicy, co sprawia, że orzeczoną karę uznać należy bez wątpienia za rażąco niewspółmiernie łagodną, a tym samym niespełniająca przypisanych jej celów w zakresie prewencji ogólnej jak i szczególnej oraz sprzeczna ze społecznym poczuciem sprawiedliwości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutów za zasadne lub niezasadne.

Apelacja Prokuratora okazała się niezasadna.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych poprzez niesłuszne przyjęcie, że oskarżony nie działał z zamiarem zabójstwa swojego syna, nie jest zasadny.

Na akceptację w tej mierze zasługują ustalenia Sądu I instancji poprzedzone kompleksową analizą dowodów, zaś ustalone w oparciu o nie okoliczności odpowiadają ich treści, co odzwierciedla uzasadnienie wyroku na stronach 8-17. Wynika z nich, że oddania strzałów przez oskarżonego w kierunku drzwi, których klamkę przytrzymywał R. W. (1) stworzyło stan zagrożenia dla jego życia i zdrowia, lecz nie stanowiło to zgody na jego śmierć w wyniku postrzału, a więc działania z zamiarem ewentualnym. Wywody te Sąd Apelacyjny w pełni podziela.

Niekwestionowanym przez prokuratora celem działania oskarżonego było zrealizowanie potrzeby opuszczenia, najpierw swojego pokoju a potem mieszkania i w tym celu otwarcie drzwi, które za klamkę przytrzymywał R. W. (1). Zamiar sprawcy i w konsekwencji znamiona czynu zabronionego określone zostały na podstawie niekwestionowanych jego zachowań.

Tak, jak stwierdza skarżący, pierwszy strzał oddany został w kierunku podłogi i w tę stronę drzwi prowadzących do pokoju, po której w tym momencie nie było pokrzywdzonego. Dodać należy, że drzwi były w zdecydowanej części przeszklone, co mimo wiszących na nich ubrań, o czym zeznał pokrzywdzony, i co wynika z materiału poglądowego (k.40) to nie zasłaniały one całego światła otworu tych drzwi. Drugi ze strzałów został oddany w drzwi wejściowe, po sprawdzeniu przez wizjer miejsca, w którym znajdował się pokrzywdzony. Kolejny zaś pocisk z oddanego strzału utkwił w metalowej osłonie klamki drzwi, którą trzymał pokrzywdzony.

Okoliczności w postaci dynamicznego charakteru zajścia, możliwości przemieszczenia się czy zaburzający percepcję stan nietrzeźwości alkoholowej oskarżonego, mimo subiektywnego przekonania o upewnieniu się, co do położenia syna, skutkował przyjęciem przestępstwa narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Przebieg zdarzenia, ani jego skutki nie dają podstaw do przyjęcia, że oskarżony, w obliczu obiektywnie stworzonego swoim działaniem stanu zagrożenia życia i zdrowia syna, godził się na jego śmierć. Skarżący także w swojej argumentacji nie wykracza poza obszar analizy dokonanej przez sąd. Wszystkie bowiem podniesione w apelacji okoliczności zostały przez Sąd rozważone i uwzględnione we właściwym wymiarze, czego słuszną implikacją były dokonane ustalenia Sądu i prawidłowa subsumpcja zachowań oskarżonego pod przepis art. 160§1k.k.

Nie sposób bowiem z zachowania oskarżonego, który mimo oddania w sumie trzech strzałów w przeszkodę w postaci drzwi oddzielającą go od syna, nawet tych oszklonych, przyjąć, że godził się że spowoduje jego śmierć. Przeczy temu element każdorazowego upewniania się o jego położeniu, niezależnie od obiektywnej skuteczności owego upewnienia się, właśnie z racji okoliczności wskazanych w skardze prokuratora a uwzględnionych przez Sąd, jak możliwość gwałtownego przemieszczenia się pokrzywdzonego, w przypadku drugiego i trzeciego strzału, czy rykoszetu.

Odnosząc się do zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego, na wstępie należało stwierdzić, że Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy dokonał oceny dowodów, co odzwierciedlają pisemne motywy zaskarżonego orzeczenia. Wynika z nich, że ocena ta w zgodzie z dyrektywami art.7 k.p.k., w sposób kompleksowy uwzględnia wzajemne odniesienia wszystkich dowodów, przez co nie uchybił normom wskazanych w apelacji przepisów procesowych.

Z tych przyczyn nie może być skuteczny zarzut I apelacji, sformułowany, jako zarzut błędu dowolności oceny wyjaśnień oskarżonego i zeznań pokrzywdzonego R. W. (1). Skarżący bowiem nie kwestionując ustaleń faktycznych, w swojej argumentacji pomija, że ocena zamiaru oskarżonego dokonana została nie poprzez zanegowanie wiarygodności wyjaśnień oskarżonego i oparcie się wyłącznie na zeznaniach pokrzywdzonego, ale na podstawie całokształtu dowodów ocenionych we wzajemnym powiązaniu i wynikających z nich w zasadzie bezspornych okoliczności, jak miejsca, w które oddano strzały, czy ich ilość, na tle pełnego kontekstu sytuacyjnego. Zarzut tymczasem wymienia dwa dowody, o których skarżący stwierdza, że ocenione zostały w sposób dowolny.

Kwestionując przy tym ocenę zeznań R. W. (1) nie wskazuje, w czym upatruje jej wadliwości.

Tymczasem sposób oceny tego dowodu, przeprowadzony został przez Sąd Okręgowy w sposób niezwykle obiektywny. Warto choćby wskazać, że podawany przez pokrzywdzonego fakt oddania przez oskarżonego czterech strzałów znalazł odzwierciedlenie w ustaleniach jedynie w zakresie trzech z nich- tych, których oddanie spowodowało konkretne skutki i potwierdziły to w sposób jednoznaczny zabezpieczone dowody rzeczowe. Pokrzywdzony mówiąc o pierwszym, nieuwzględnionym w ustaleniach, strzale zeznawał, że jakkolwiek go usłyszał, to stwierdził jednocześnie, że nie widział jego skutków. Dopiero drugi ze strzałów oddany w drzwi, za którymi znajdował się pokrzywdzony, zbił w nich szybę. Trudno więc uznać tę ocenę za niekorzystną dla oskarżonego, jeśli się zważy, że R. W. (1) wypowiadał się w tym zakresie kategorycznie, w tym po raz pierwszy w toku przesłuchania, zaledwie parę godzin po zdarzeniu o godzinie 1.35 w nocy 1 stycznia 2019 r. (k.13). Zatem nie przekonanie pokrzywdzonego prezentowane w tym zakresie, w toku całego postępowania, lecz ustalone fizyczne skutki oddania strzału z broni palnej, w postaci wyrzutu pocisku z broni, na podstawie ujawnionych pocisków i łusek stanowiło dla sądu dowód bezsporny. Sąd zatem prawidłowo nie kwestionował wiarygodności informacji o usłyszanym przez R. W. (1) i opisanym odgłosie, jedynie oceniając, że został zinterpretowany przez niego, jako oddanie strzału. (str. 10 uzasadnienia).

Podobnie obiektywnie Sąd meriti dokonał oceny możliwości obserwacji położenia R. W. (1) przed oddaniem strzału przez przeszklone drzwi pokoju oskarżonego, gdy ten stwierdzał, że widoczność ograniczały wiszące na drzwiach ubrania. Sąd słusznie więc tego twierdzenia nie zinterpretował na niekorzyść oskarżonego, stwierdzając, że jeśli oskarżony nie miał możliwości dokładnego obserwowania, gdzie znajduje się jego syn, to oddał jednak strzał nie w tę stronę drzwi, gdzie znajdował się R. W. (1), ale w stronę przeciwną, bardziej od niego odległą (str. 11 uzasadnienia).

Także sekwencja poszczególnych zachowań oskarżonego została oparta na ocenie jego wyjaśnień i zeznań pokrzywdzonego, protokołu oględzin i ekspertyz, jak i zeznań świadka J. W., z którą pokrzywdzony utrzymywał w czasie zdarzenia kontakt telefoniczny, z których w wyniku kompleksowej oceny tych dowodów wywiódł zamiar bezpośredni działania, które polegało na tym, że oddał trzy strzały z broni palnej w taki sposób, że naraził R. W. (1) na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.

Zaprezentowanej przez Sąd w uzasadnieniu na stronach 8-17, oceny dowodów, jak i trafności ustaleń nie może podważyć argumentacja postawionego zarzutu.

Z postulatem ustalenia, że Z. W. (1) działał nieumyślnie, mając przekonanie, że oddając w ustalony sposób trzy strzały nie wyrządzi synowi krzywdy, nie sposób się zgodzić. Bezzasadności takiego twierdzenia przeciwstawić należy obszerną argumentację Sądu, z której wynika, że oskarżony oddał strzały z broni palnej, w sposób szczegółowo opisany w uzasadnieniu i nie kwestionowany przez strony, które nie zmierzały do ugodzenia syna, lecz jego odstraszenia od drzwi, które trzymał i w czasie, kiedy je trzymał. Sposób i okoliczności ich oddania skutkowały oddaleniem zarzutu o usiłowanie zabójstwa z zamiarem ewentualnym i przyjęciem działania stanowiącego narażenie na bezpośrednie niebezpieczeństwo życia lub zdrowia.

Za takim ustaleniem słusznie przemawiała okoliczność oddania trzech strzałów z broni palnej w kierunku przeszkód, za którymi znajdował się R. W. (1). Słusznie też Sąd wskazał na fakt, że pokrzywdzony nie stał w „sztywnej niezmiennej pozycji”, lecz trzymając drzwi w pewnym zakresie zmienił pozycję swojego ciała. Stwierdził też, że trzeci ze strzałów oddał strzał w przeszkodę, za którą znajdowała się ręka pokrzywdzonego (str. 16 uzasadnienia). Ponadto Sąd trafnie wskazał na możliwość trafienia pokrzywdzonego w wyniku rykoszetu. Zresztą pierwszy strzał oddał w oszklone drzwi, które przytrzymywał pokrzywdzony, a które w wyniku strzału stłukły się.

Nie sposób zatem w świetle ustalonych faktów uznać, że oskarżony nie był świadomy stworzonego swoim działaniem zagrożenia dla życia i zdrowia pokrzywdzonego.

Także i argumenty apelacji odnoszące się do całokształtu relacji oskarżonego w stosunku do jego syna, „charakteryzujące się miłością i troską o przyszłość syna”, jeśli się zważy na prezentowane przez niego zachowania przez kilka miesięcy poprzedzających przedmiotowe zdarzenie, w postaci wypowiadanych wobec syna wyzwisk, poniżających słów obelżywych czy wszczynanych awantur, jak też innych zachowań utrudniających normalne funkcjonowanie.

Niezasadny jest także zarzut II . Uchybienia wskazanej w nim normie art.7 k.p.k. nie zostały w żaden sposób wykazane. Natomiast ocena dowodów w postaci zeznań J. W. i R. W. (1) przedstawiona została we wzajemnym powiązaniu i powiązaniu z innymi dowodami, które je potwierdzają. Sam oskarżony także częściowo przyznał się do takich wypowiedzi, lecz traktował je w kategorii żartu.

Nie sposób uznać działań przypisanych oskarżonemu w punkcie II sentencji wyroku a odpowiadających dyspozycji art.207§1k.k. jako popełnionych inaczej, niż w zamiarze bezpośrednim. Działania w postaci wypowiadania słów obelżywych, wulgarnych, gróźb, wszczynanie awantur, jednoznacznie świadczą o zamiarze sprawcy. Przytaczane w treści uzasadnienia na stronie 1 i w zeznaniach świadków zwroty w swojej prostocie i bezpośredniości nie nasuwają trudności interpretacyjnych, czyniąc je jednoznacznymi zarówno w wymowie, nastawieniu jak i w intencji. W tym kontekście także zachowania zakłócający korzystanie ze wspólnych pomieszczeń w sposób utrudniający przygotowanie posiłków, zwłaszcza rano przed pójściem do pracy, czy utrudnianie korzystania z urządzeń sanitarnych, zakłócanie nocnego odpoczynku - godzi w najbardziej podstawowe potrzeby człowieka, w dodatku w miejscu, które stanowi jego schronienie. Trudno więc brutalną ingerencję w te sfery życia człowieka ocenić inaczej, niż uczynił to Sąd meriti. Skutkiem zachowań oskarżonego była konieczność kilkukrotnego nocowania pokrzywdzonych poza domem.

Nie sposób natomiast uznać odłączenia rutera, jako prowokacji awantury, skoro stanowił on własność pokrzywdzonej.

Nie jest też zasadny zarzut ustalenia relacji pokrzywdzonej z oskarżonym, jako osoby pozostającej w stałym lub przemijającym stosunku zależności. W tym względzie na akceptację zasługują ustalenia Sądu zawarte na stronie 19 uzasadnienia. Wynika z nich, że od 16 lipca 2018 r., z chwilą orzeczenia między stronami rozwodu, osoby te przestały być dla siebie osobami najbliższymi. Orzeczony sposób korzystania z mieszkania polegający na wspólnym zamieszkiwaniu w nim i dodatkowo na konieczności dzielenia wspólnego aneksu kuchennego i łazienki stworzył stan stosunku zależności. Pokrzywdzona nie była bowiem zdolna do przeciwstawienia się przypisanym w zarzucie formom znęcania psychicznego oskarżonego, bez pogorszenia swoich dotychczasowych warunków życiowych. Z ustaleń Sądu wynika, że w celu uniknięcia owych doznawanych form znęcania, pokrzywdzeni nocowali poza domem. Zatem tylko w tak doraźny sposób byli w stanie uniknąć aktów przemocy psychicznej ze strony oskarżonego.

Zarzut III apelacji obrońcy jest zasadny.

Zarówno zrzut III aktu oskarżenia, jak przypisany w punkcie III sentencji wyroku czyn, obarczone są błędem obrazy prawa materialnego, poprzez ustalenie kwalifikacji prawnej czynu, jako występku z art.263§1k.k. Natomiast opis i ustalone przez oba organy znamiona czynu polegającego na posiadaniu bez wymaganego zezwolenia broni w postaci pistoletu kal. 7,62 mm i amunicji przypisanej ilości 10 sztuk, odpowiadają dyspozycji przepisu art.263§2 k.k.

Uchybienie to skutkować musiało zmianą kwalifikacji na art.263§2 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k.

Konsekwencją zmiany kwalifikacji prawnej czynu, którego sankcja przepisu przewiduje karę niższą, niż przepis uprzednio przypisanego czynu z art.263§1 k.k., należało obniżyć wymiar kary z 2 lat na 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Tak wymierzona kara, za czyn zagrożony od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności, uwzględnia rodzaj i ilość broni oraz amunicji, jak też warunki osobiste sprawcy czynu, uprzednio wielokrotnie karanego.

Zarzut V i VI.

Niezasadność zarzutu obrazy art.7 k.p.k. i 410 k.p.k., jak i użytej na jego poparcie argumentacji wynika z nietrafnego zarzucenia Sądowi dowolnej oceny materiału dowodowego, w szczególności zeznań M. Ś. (1), skutkującej ustaleniem, że oskarżony Z. W. dzwonił do niej ok. godz. 19.00 dnia 31 grudnia 2018 r. i podczas rzeczonej rozmowy groził „tym, że ją załatwi”, wynika z wybiórczości odniesienia zarówno do materiału dowodowego, jak i do ustaleń w sprawie.

Skarżący odnosząc się jedynie do pewnych elementów materiału dowodowego, celowo abstrahuje od pozostałych, wskazanych i ocenionych przez Sąd meriti kompleksowo we wzajemnym powiązaniu, odzwierciedlonych w uzasadnieniu wyroku na stronach 22-26.

Kwestionowanie faktu, że Z. W. (1) zatelefonował do M. Ś. (1) w dniu 31 grudnia 2018 r. o godzinie 19.00, nie może być skuteczne poprzez zanegowanie logiczności twierdzenia Sądu, że celowo pozbył się karty pre-paid, z której miałby do niej dzwonić a pozostałe pozostawił przy sobie.

Przeciwnie, właśnie logiczny jest wniosek Sądu o pozbyciu się karty L., z której oskarżony dzwonił do pokrzywdzonej, bo fakt odnalezienia jej by go dodatkowo istotnie obciążył. Pozostawienie zaś pozostałych kart tego samego, stosunkowo mało znanego, operatora sieci komórkowej, co trafnie dostrzegł Sąd, nie dowodzi wprost, że posiadał i trzecią kartę tego operatora. Podnoszona okoliczność nie miała więc istotnego znaczenia, w odróżnieniu od innych, których skarżący nie dostrzega, a z których Sąd wywiódł sprawstwo oskarżonego.

Sąd mianowicie ustalił i odzwierciedlił w treści uzasadnienia następujące okoliczności:

- w dniu zdarzenia oskarżony zabrał J. W. telefon komórkowy a po pewnym czasie ona zadzwoniła na swój telefon, który oskarżony odebrał i zażądała zwrotu telefonu (str.1-2);

- następnie tego dnia o godzinie 19.00 z zastrzeżonego numeru telefonu Z. W. (1) zadzwonił do M. N. dawnej sąsiadki J. W. i dopytywał się gdzie jest J. W. (str.2);

- o godzinie 19.01 z zastrzeżonego numeru telefonu Z. W. (1) zadzwonił do M. Ś. (1), która po głosie rozmówcy poznała go, po czym wypowiedział szereg słów obelżywych, obciążał winą za rozwód z jej siostrą a następnie wypowiedział groźby, że załatwi ją, i wszyscy troje pokrzywdzeni pożałują. (str. 2).

Ustalone okoliczności czynią nieprzekonującym wywód obrońcy o niemożności zatelefonowania do M. Ś. (1), wobec nieznajomości jej numeru telefonu, gdyż dbała, aby go nie miał, skoro sąd ustalił, że właśnie tego dnia, dysponował telefonem swojej żony, której go przed zdarzeniem zabrał. Miał więc możliwość dostępu do jego danych, skoro, jak zeznała J. W., telefon ten odebrał, gdy zadzwoniła na niego po tym jak go jej zabrał. Ponadto wynika z nich jednoznacznie, że M. Ś. (1) wiedziała, że rozmawia w czasie inkryminowanego zdarzenia z oskarżonym. Rozmowa trwała prawie 7 minut, zaś przytoczony przez świadka M. Ś. (1) sens i przebieg rozmowy oraz zachowane wrażenia rozmowy nie nasuwają żadnych wątpliwości, co do obiektywnej także możliwości rozpoznania, że rozmawia z wieloletnim byłym szwagrem. Przedstawiona przez Sąd na stronach 22-26 ocena dowodów potwierdza wiarygodność jednoznacznych w tym zakresie depozycji M. Ś. (1). Wynika z nich, że w czasie przez nią wskazanym odebrała ona telefon. Z jej twierdzeniem, że był to numer zastrzeżony koresponduje ustalenie, że minutę wcześniej także z telefonu zastrzeżonego oskarżony zadzwonił do M. N., dawnej sąsiadki swojej żony.

Skarżący pomija także przytoczoną przez Sąd Okręgowy argumentację na poparcie ustalenia, że tego dnia oskarżony dzwonił do M. Ś. (1), która poinformowała o tym swoją siostrę J. W. a ta okoliczność tę, jak i fakt, że oskarżony dzwonił do M. N. podała już w toku pierwszego przesłuchania w dniu 31 grudnia 2018 r. - czyli w dniu zdarzenia w godzinach nocnych. Wówczas też wskazała, że oskarżony wypowiadał groźby wobec M. Ś. (1). Trafnie, jako okoliczność świadczącą o rzetelności wypowiedzi tego świadka, Sąd Okręgowy wskazał fakt, że składała ona zeznania po zdarzeniu związanym głównie z zaistnienia stanu bezpośredniego zagrożenia życia jej syna, więc na tym była skoncentrowana i trudno uznać, by wymyśliła incydent o przebiegu rozmowy telefonicznej pomiędzy oskarżonym a jej siostrą. Tę okoliczność także podała pokrzywdzona M. Ś. już w czasie pierwszych zeznań, na które została wezwana w związku z przestępstwem popełnionym na szkodę jej siostrzeńca. Opisała przebieg rozmowy a w szczególności sens i kontekst wypowiadanych przez oskarżonego słów, jak też stwierdziła, że się obawia o swoje życie i zdrowie, spełnienia jego gróźb (k.131). Trudno uznać cytowane przez nią wówczas (22 stycznia 2019 r.) słowa za nieokreśloną groźbę, skoro jej obawa dotyczyła konkretnej sfery - życia i zdrowa. Tymczasem zabieg retoryczny obrońcy polega na tym, że wyjmuje z całego kontekstu słownego i sytuacyjnego jeden tylko zwrot, jego zdaniem niewystarczający do uznania go za groźbę karalną. Z ustaleń Sądu wynika, że wypowiadane w trakcie trwającej 404 sekundy (6,7 minuty) rozmowy słowa miały taki sens, że to z powodu M. Ś. (1) żona się z oskarżonym rozwiodła i ona a także J. W. i R. W. (1) pożałują, oraz że ich „załatwi”. Zasadność obaw M. Ś. (1) o życie i zdrowie potwierdzają natomiast zeznania J. W. złożone w dniu zdarzenia, w których wskazuje, że groźby odnosiły się do tej sfery dóbr. Trafnie więc uznał Sąd Okręgowy, że stanowiły one groźbę popełnienia wobec pokrzywdzonej przestępstwa.

Jakkolwiek więc groźba nie była bardzo jasno sprecyzowana, to zwrot, że oskarżony ją „załatwi” odebrała jako groźbę karalną Stwierdziła: „Znam swojego byłego szwagra i jego słowa traktuję, jako groźbę karalną. Obawiam się o swoje życie i zdrowie”. (k.131).

Zarzut IV

Nie jest zasadny także zarzut rażącej niewspółmierności kary orzeczonej za czyn określony w art.226§1 k.k. przypisany w punkcie IV wyroku. Trudno bowiem uznać, że kara 3 miesięcy pozbawienia wolości jest zbyt surowa, jeśli się zważy zarówno na całokształt okoliczności czynu, jak i przyczyny prowadzonych przez funkcjonariuszy czynności służbowych, jak też w świetle uprzedniego sposobu życia i uprzedniej karalności oskarżonego.

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego R. W. (1) , oparta na zarzutach rażącej niewspółmierności kary okazała się częściowo zasadna.

Zarzut I jest zasadny.

Trafnie wskazane zostały w zarzucie okoliczności kształtujące wymiar kary, jak znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, jak też cechy osobiste sprawcy uprzednio karanego, który czynu dopuścił w warunkach recydywy, co uzasadnia także twierdzenie o niekorzystnej prognozie kryminologicznej, jak też stopniu jego demoralizacji. Także rozmiar szkody psychicznej z uwagi na silny strach o własne życie, jak też traumę wywołaną u pokrzywdzonego, w związku z oddaniem strzałów przez własnego ojca, ma znaczenie dla wymiaru kary. Funkcją tych okoliczności winna być kara wymierzona w wyższym wymiarze. Stąd uwzględniając zarzut należało podwyższyć jej wymiar do 4 lat i 6 miesięcy.

Zarzut II

Niezasadność tego zarzutu wynika z tego, że Sąd w zakresie czynu przypisanego w punkcie II wyroku we właściwym wymiarze rozważył wszystkie okoliczności kształtujące karę. Zarówno zarzut, jak i jego argumentacja nie wskazują na takie okoliczności, które mogłyby nakazywać zreformowanie jej wymiaru.

Natomiast należy zwrócić uwagę, że fakt popełnienia przestępstwa na szkodę osoby najbliższej w przypadku tego czynu nie może stanowić okoliczności obciążającej, skoro stanowi znamię czynu.

Zarzut III. Ukształtowanie kary łącznej zgodnie z zasadę asperacji było trafne. Wymierzając nową karę łączną wobec zmiany wymiaru kar za czyn przypisany w punkcie I i III wyroku także ukształtowano ją zgodnie z tą zasadą. Przemawia za tym fakt popełnienia czynów I i II w stosunku do jednej osoby. Wszystkie czyny wykazują się łącznością czasową, jak też sposób działania w przypadku czynu I, wykazuje związek z czynem przypisanym w punkcie III. Natomiast istotnie każdy z czynów został popełniony przeciwko innemu dobru chronionemu prawem.

Stąd karę łączną w wymiarze 5 lat i 6 miesięcy ukształtowała zasada asperacji.

Na koniec odnieść należało się do zarzutów kwestionujących rozstrzygnięcie o środku karnym orzeczonym na podstawie art.41a k.k.

Zarzut VII apelacji obrońcy oskarżonego o określenie terminu wykonania nakazu okresowego opuszczenia lokalu wymagał uwzględnienia, wszak obowiązek ten wynikał z treści art.41 a§5 k.k. Biorąc pod uwagę kierunek złożonego środka odwoławczego orzeczono termin najbardziej korzystny dla oskarżonego, czyli datę uprawomocnienia się wyroku.

Zarzut IV apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego R. W. (1) nie mógł być uwzględniony z uwagi na treść art. 41§3a , który stanowi, że okresowe opuszczenie mieszkania sąd orzeka na ten sam okres, co zakaz zbliżania się do pokrzywdzonego. Brak apelacji na niekorzyść oskarżycielki posiłkowej J. W. uniemożliwiał wydłużenie zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej, czego implikacją była niemożność wydłużenia okresu nakazu opuszczenia lokalu.

Wnioski apelacyjne

Apelacja prokuratora

Apelacja obrońcy oskarżonego:

Wnioski: 1, 2, 4, 5

Wniosek 3

Wniosek 6

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego:

Wniosek 1a

Wniosek 1b, c, d,

Wniosek 2

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Apelacja prokuratora - Nieuwzględnienie zarzutów apelacji

Apelacja obrońcy oskarżonego:

Wnioski: 1, 2, 4, 5 Nieuwzględnienie zarzutów apelacji.

Wniosek 3 Uwzględnienie zarzutu w zakresie kwalifikacji prawnej czynu i częściowo zasadny w zakresie kary, lecz jedynie w zakresie uwzględnienia pierwszej części zarzutu.

Wniosek 6

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego:

Wniosek 1a uwzględnienie zarzutu 1 apelacji

Wniosek 1b, c, d, nieuwzględnienie zarzutów 2,3 i 4 apelacji

Wniosek 2 Uwzględnienie wniosku o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

W zakresie rozstrzygnięcia w punkcie II, IV, V, VIII,

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Niezasadność zarzutów apelacji w tym zakresie

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

- w zakresie czynu przypisanego w punkcie I podwyższono karę do 4 lat i 6 miesięcy;

- w zakresie czynu przypisanego w punkcie III zmieniono kwalifikację prawną czynu na art. 263§2 k.k. i obniżono karę do roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

- wymierzono nową karę łączną w wymiarze 5 lat i 6 miesięcy .

Zwięźle o powodach zmiany.

Uwzględnienie zarzutów obrońcy (zarzut III) i oskarżyciela posiłkowego (I).

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

Z. W. (1)

V

VI

Zasądzono wynagrodzenie na rzecz obrońcy i pełnomocnika pokrzywdzonego – działających z urzędu

Na podstawie art.624 k.p.k. §1 k.p.k. zwolniono oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych z uwagi na trudną sytuację materialna wynikającą z uprzedniego wieloletniego pobytu w zakładzie karnym, jak i wymiar orzeczonej w przedmiotowej sprawie kary pozbawienia wolności.

PODPIS

Anna Zdziarska Ewa Jethon Zbigniew Kapiński