Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt V GC 507/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 19 sierpnia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Koninie V Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Grzegorz Turlakiewicz

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Dostatnia

po rozpoznaniu w dniu 5 sierpnia 2020 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w G.

przeciwko A. K.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  kosztami postępowania obciąża powódkę (...) Spółkę Akcyjną w G..

asesor sądowego Grzegorz Turlakiewicz

Sygn. akt V GC 507/20

UZASADNIENIE

Strona powodowa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. wniosła o zasądzenie od pozwanego A. K. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...), Stomatologia, Protetyka (...) kwoty 2 756,69 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty,
a także kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu podała, że pozwany jako przedsiębiorca zawarł z (...) Spółką Akcyjną (dalej jako: (...)) umowy o świadczenie usług dystrybucji: nr D/45/4E/ (...) z dnia 1 października 2013 r., nr D/45/4E/ (...) z dnia 1 października 2013 r. nr (...) z dnia 28 grudnia 2015 r. oraz nr D/45/4E/ (...) z dnia 5 lutego 2015 r. których przedmiotem miały być świadczone przez (...) usługi dystrybucji elektrycznej na rzecz pozwanego. Zgodnie z pkt 3 umów i załącznikiem nr 2 do umów energia elektryczna miała być dostarczana do obiektów pozwanego zlokalizowanych w K. przy ul. (...) ul. (...) ul. (...) oraz w K. przy ul. (...). Ponadto dla zapewnienia ciągłości sprzedaży energii elektrycznej, w przypadku zaprzestania dostarczania energii elektrycznej przez sprzedawcę wybranego przez pozwanego, pozwany udzielił (...) pełnomocnictwa do zawarcia na jego rzecz i w jego imieniu umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej ze sprzedawcą rezerwowym. Jako sprzedawcę rezerwowego pozwany wskazał powódkę. Podniosła, iż wobec zaistnienia podstaw do rozpoczęcia przez powódkę sprzedaży rezerwowej na rzecz pozwanego w postaci wstrzymania świadczenia usług przesyłania przez (...) dotychczasowemu sprzedawcy pozwanego, (...) złożył oświadczenie o przyjęciu oferty powódki w przedmiocie zawarcia umowy sprzedaży rezerwowej na rzecz pozwanego dla wszystkich punktów poboru energii. W konsekwencji powódka zawarła z pozwanym umowę rezerwowej sprzedaży energii elektrycznej nr (...)/8/11/2018 z dnia 13 grudnia 2018 r., (...)/9/11/2018 z dnia 13 grudnia 2018 r., (...)/10/11/2018 z dnia 13 grudnia 2018 r. oraz (...)/11/11/2018 z dnia 13 grudnia 2018 r. W oparciu o dane pomiarowe dotyczące pobranej energii elektrycznej dostarczone przez (...), powódka wystawiła na rzecz pozwanego fakturę VAT nr (...). Pozwany nie wywiązał się z obowiązku zapłaty.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym orzeczono zgodnie z żądaniem strony powodowej.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwany podniósł, że nie zawierał z powódką żadnych umów oraz że powódka nie przedłożyła ani jednej umowy zawartej pomiędzy stronami. Oświadczył, że od przełomu 2014/2015 roku zmienił sprzedawcę energii elektrycznej na D., a następnie od 2017 roku do dnia dzisiejszego sprzedawcą energii elektrycznej pozwanego jest (...) i Gaz. Pozwany zaakcentował, iż na żadnej z przedłożonych przez powódkę umów (oprócz jednej z 28 grudnia 2015 r.) nie widnieją podpisy pozwanego. Podnosił również, iż pełnomocnik występujący w jego imieniu umowach nie jest mu znany. Pozwany zaprzeczył, aby nie miał ważnej umowy ze sprzedawcą energii oraz żeby współpracował z powódką po 2015 r. Zaprzeczył, aby wiązała go złożona przez powódkę instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 października 2013 r. (...) Spółka Akcyjna w G. ( (...)) zawarła z pozwanym – jako odbiorcą energii umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej. Pierwsza o nr D/45/4E/ (...) dotyczyła obiektu zlokalizowanego w K. przy ul. (...) maja 18/37, natomiast druga o nr D/45/4E/ (...) dotyczyła obiektu zlokalizowanego przy ul. (...) maja 18/46. W imieniu pozwanego umowy podpisał pełnomocnik K. H. (1). Z punktu 6 umów wynika, iż dla zapewnienia ciągłości sprzedaży energii elektrycznej w przypadku zaprzestania dostarczania energii elektrycznej przez sprzedawcę wybranego przez odbiorcę, odbiorca zgadza się na zawarcie, na jego rzecz i w jego imieniu, przez (...) umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej ze sprzedawcą rezerwowym. Jako sprzedawcę rezerwowego odbiorca wskazał powódkę.

(dowód: umowy o świadczenie usług dystrybucji z Odbiorcą energii elektrycznej wraz z załącznikiem nr 2 k. 9-12v)

W dniu 28 grudnia 2015 r. (...) Spółka Akcyjna w G. ( (...)) zawarła z pozwanym – jako odbiorcą energii umowę o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej o nr (...). Umowa dotyczyła obiektu zlokalizowanego w K. przy ul. (...). Pozwany osobiście podpisał umowę. Z punktu 7 umowy wynika, iż dla zapewnienia ciągłości sprzedaży energii elektrycznej w przypadku zaprzestania dostarczania energii elektrycznej przez sprzedawcę wybranego przez odbiorcę, odbiorca zgadza się na zawarcie, na jego rzecz i w jego imieniu, przez (...) umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej ze sprzedawcą rezerwowym. Jako sprzedawcę rezerwowego odbiorca wskazał powódkę.

(dowód: umowa o świadczenie usług dystrybucji z Odbiorcą energii elektrycznej wraz z załącznikiem nr 2 k. 13-14v)

We wniosku o zawarcie umowy o świadczenie usług dystrybucji z Odbiorcą energii elektrycznej z dnia 21 grudnia 2015 r. dotyczącego punktu poboru energii w K. przy ul. (...) sporządzonego przez pozwanego pierwotnie wskazano, iż sprzedawcą rezerwowym energii ma zostać (...), jednakże zapis ten został przekreślony, a w jego miejsce wpisano E. Obrót. Obok przekreślenia znajduje się parafa pozwanego.

(dowód: wniosek o zawarcie umowy o świadczenie usług dystrybucji z Odbiorcą energii elektrycznej k. 15)

W dniu 5 lutego 2015 r. (...) Spółka Akcyjna w G. ( (...)) zawarła
z pozwanym – jako odbiorcą energii umowę o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej o nr D/45/4E/ (...). Z umowy wynika, iż dotyczyła obiektu zlokalizowanego w K. przy ul. (...). Umowa nie została podpisana przez pozwanego, natomiast w miejscu przeznaczonym do podpisu odbiorcy widnieje sformułowanie ,,Zgodnie z oświadczeniem woli, o którym mowa w punkcie D. 1.2 Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej”. Z punktu 7 umowy wynika, iż dla zapewnienia ciągłości sprzedaży energii elektrycznej w przypadku zaprzestania dostarczania energii elektrycznej przez sprzedawcę wybranego przez odbiorcę, odbiorca zgadza się na zawarcie, na jego rzecz i w jego imieniu, przez (...) umowy sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej ze sprzedawcą rezerwowym. Jako sprzedawcę rezerwowego odbiorca wskazał powódkę.

(dowód: umowa o świadczenie usług dystrybucji z Odbiorcą energii elektrycznej wraz z załącznikiem nr 2 k. 16-17v)

W związku z zawarciem umowy sprzedaży energii elektrycznej przez pozwanego z (...) Spółką Akcyjną w G. (dalej jako: D.), D. złożył oświadczenie o wyrażeniu w imieniu odbiorcy – tj. pozwanego zgody na zawarcie umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej dla punktu zlokalizowanego w K. przy ul. (...). W imieniu D. oświadczenie złożył pełnomocnik K. H. (1)

(dowód: oświadczenie odbiorcy o zgodzie na zawarcie umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej z (...) spółka akcyjna k. 18-19)

Pozwany 23 listopada 2015 r. zawarł umowę sprzedaży energii elektrycznej z (...) spółką akcyjną w G. dla punktu zlokalizowanego przy ul. (...), (...)-(...) K.

(dowód:umowa sprzedaży energii elektrycznej k. 76-77, załącznik 1 do umowy k. 117 verte)

Pozwany udzielił (...) spółce akcyjnej w G. pełnomocnictwa do zawarcia umowy o świadczenie usług dystrybucji ze wskazanym Operatorem Systemu (...) na warunkach określonych w (...)

(dowód: pełnomocnictwo k. 117)

W dniu 1 października 2012 r. (...) spółka akcyjna w G. udzieliła K. H. (2) pełnomocnictwa rodzajowego do działania w imieniu i na rzecz odbiorców, którzy zawarli bądź zawrą z D. umowę sprzedaży energii elektrycznej
w zakresie m.in. zawierania umów o świadczenie usług dystrybucyjnych z właściwymi (...).

(dowód: pełnomocnictwo rodzajowe k. 118)

(...) Spółka Akcyjna w G. oświadczeniami datowanymi na 12 października 2018 r. poinformowała powódkę, że imieniu (...) (pozwanego) przyjmuje ofertę powódki zawarcia rezerwowej umowy sprzedaży dotyczącej punktów zlokalizowanych w K. przy ul. (...) (...) oraz w K. przy ul. (...). Jako datę rozpoczęcia rezerwowej sprzedaży wskazano 16 października 2018 r. Oświadczenia podpisała A. H..

(dowód: oświadczenia k. 24, 30, 36, 42)

W dniu 13 grudnia 2018 r. zostały sporządzone umowy rezerwowe sprzedaży energii elektrycznej nr (...)/8/11/2018, (...)/9/11/2018, (...)/10/11/2018 oraz (...)/11/11/2018 do obiektów zlokalizowanych w K. przy ul. (...), ul. (...) ul. (...) oraz w K. przy ul. (...). Z treści umów wynika, iż zostały one zawarte pomiędzy (...) Spółką Akcyjną w G., a pozwanym jako odbiorcą energii, przy czym na umowach nie widnieją podpisy stron. Nie wskazano również, kto w imieniu stron te umowy zawarł. Z § 2 umów wynika, iż jej przedmiotem jest sprzedaż energii przez sprzedawcę rezerwowego (powódkę) na rzecz odbiorcy (pozwanego) w przypadku zaprzestania sprzedaży energii przez wybranego przez odbiorcę sprzedawcę podstawowego, natomiast z § 9 wynika, że realizacja sprzedaży energii elektrycznej przez sprzedawcę rezerwowego następuje po zaprzestaniu sprzedaży energii elektrycznej przez sprzedawcę podstawowego (nie wcześniej niż w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia umowy ze sprzedawcą podstawowym i powzięciu wiadomości o tym przez sprzedawcę rezerwowego).

(dowód: wydruki umów rezerwowych sprzedaży energii elektrycznej k. 26-29, 32-35, 38-41, 44-47)

Powódka w dniu 22 marca 2019 r. obciążyła pozwanego fakturą VAT nr (...) na kwotę 2 756,69 zł z tytułu sprzedaży energii elektrycznej do obiektów zlokalizowanych w K. przy ul. (...), ul. (...), ul. (...) oraz w K. przy ul. (...) w okresie od 16 października 2018 r. do 12 listopada 2018 r. Termin płatności faktury zakreślono do 5 kwietnia 2019 r.

(dowód: faktura VAT nr (...) wraz z potwierdzeniem odbioru k. 52-53)

Pozwany od 5 czerwca 2017 r. ma zawartą umowę sprzedaży energii elektrycznej z (...)
i (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. . Na podstawie tej umowy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. sprzedaje pozwanemu energię elektryczną m.in. do obiektów zlokalizowanych w K. przy ul. (...), ul. (...), ul. (...) oraz w K. przy ul. (...).

(dowód: umowa sprzedaży energii elektrycznej z 5 czerwca 2017 r. z załącznikiem k. 73-75, aneks z dnia 19 września 2018 r. k. 72, faktura VAT nr (...) k. 78, wykaz rachunku pozwanego z wyszczególnionymi płatnościami na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością k. 79)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dokumentów i wydruków, które w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości. Na podstawie art. 233 k.p.c. Sąd dokonując ich oceny w ramach swobodnej oceny dowodów, uznał je za wiarygodne i przydatne dla ustalenia stanu faktycznego.

Sąd zważył co następuje:

Strona powodowa określiła swoje roszczenia w pozwie jako wynikające z umowy sprzedaży energii elektrycznej. Zgodnie z art. 535 k. c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Sprzedaż jest umową odpłatną, wzajemną, zaś zobowiązania stron dochodzą do skutku solo consensu. Skutkiem zawarcia umowy sprzedaży jest zobowiązanie się sprzedawcy do przeniesienia własności rzeczy lub prawa na kupującego oraz zobowiązanie się kupującego do zapłacenia sprzedawcy umówionej ceny. Ważność umowy zależy więc od zgodnych oświadczeń woli stron a wydanie rzeczy czy też zapłata ceny są zdarzeniami będącymi wyłącznie przejawami jej wykonania. Zgodnie natomiast z art. 555 k.c. przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii, praw oraz wody.

Należało również wyjaśnić, że w niniejszej sprawie z uwagi na datę zawarcia umów o świadczenie usług dystrybucji elektrycznej oraz daty zawarcia umów rezerwowej sprzedaży energii elektrycznej nie miały zastosowania przepisy art. 5aa ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 833 z późn. zm.), które weszły w życie dopiero 18 czerwca 2019 r., a zatem już po okresie, za który powódka domagała się zapłaty.

Godzi się zauważyć, że w niniejszej sprawie pozwany konsekwentnie zaprzeczał, aby zawierał z powódką umowy rezerwowej sprzedaży energii elektrycznej, jak również kwestionował, aby udzielał pełnomocnictwa do zawarcia takich umów. W takiej sytuacji na powódce spoczywał ciężar wykazania, że do zawarcia takich umów istotnie doszło. Powódka ciężarowi temu nie sprostała. Na wstępie należy wskazać, że na przedłożonych przez powódkę umowach sprzedaży rezerwowej zawarto adnotacje, że z uwagi na zawarcie umowy na odległość, nie wymaga ona podpisów. Stwierdzić należy, iż umowa sprzedaży nie wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności, a zatem rzeczywiście, dokumenty te nie musiały zostać opatrzone podpisami. Niemniej jednak z komparycji umowy wynika, że umowy te zostały zawarte na podstawie oświadczeń z 12 października 2018 r. złożonych przez (...) Spółkę Akcyjną, która jest umocowana do składania oświadczeń w imieniu i na rzecz odbiorcy (pozwanego) na mocy umowy o świadczenie usług dystrybucji. Z przedłożonych do pozwu oświadczeń z 12 października 2018 r. wynikało, że podpisała je A. H., jednocześnie jednak powódka nie wykazał umocowania A. H. do reprezentowania (...) Spółki Akcyjnej ani do działania w imieniu pozwanego. W konsekwencji w sytuacji, gdy pozwany kwestionował zawarcie umów sprzedaży rezerwowej w tym kwestionował umocowanie osób, które działały w jego imieniu, brak wykazania umocowania A. H. do reprezentowania (...) Spółki Akcyjnej lub do działania w imieniu pozwanego, skutkować musiał oceną, że umowy te w imieniu pozwanego zostały zawarte przez osobę, która nie miała umocowania (falsus procurator). Tym samym ważność umów zależała od potwierdzenia ich przez pozwanego. Stanowisko procesowe pozwanego prowadzi do wniosku, że pozwany przynajmniej w sposób dorozumiany odmawia potwierdzenia tych umów, co skutkuje uznaniem ich za nieważne.

Ponadto należało zauważyć, że powódka wywodziła umocowanie (...) Spółki Akcyjnej ( (...)) do zawierania w imieniu pozwanego umów rezerwowej sprzedaży energii
z zawartych przez pozwanego z (...) umów o świadczenie usług dystrybucji, w których wskazano, że w przypadku zaprzestania dostarczania energii elektrycznej przez sprzedawcę wybranego przez odbiorcę, odbiorca wyraża zgodę na zawarcie umowy sprzedaży rezerwowej w imieniu pozwanego z powódką. Zatem pełnomocnictwo dla (...) do zawarcia z powódką umów sprzedaży rezerwowej udzielone zostało przez pozwanego pod warunkiem zawieszającym, którym było zaprzestanie dostarczania energii elektrycznej przez sprzedawcę wybranego przez pozwanego. Pozwany przedłożonymi umowami z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wydrukami z rachunku bankowego wykazał, że miał zapewnioną ciągłość dostarczania energii elektrycznej przez wybranego przez siebie sprzedawcę, a zatem nie ziścił się warunek upoważniający (...) do zawarcia w imieniu pozwanego z powódką umowy rezerwowej sprzedaży energii. Tym samym (...) zawierając z powódką umowy rezerwowej sprzedaży energii nie była umocowana do działania w imieniu pozwanego, a zatem ważność tych umów zależała od potwierdzenia ich przez pozwanego, a skoro pozwany odmawia ich potwierdzenia, to uznać należało te umowy za nieważne.

Zwrócić także należy uwagę, że umowy o świadczenie usług dystrybucji z (...) w imieniu pozwanego (z wyjątkiem umowy dotyczącej obiektu zlokalizowanego przy ul. (...) w K.) zostały zawarte przez K. H. (1). W ocenie Sądu powódka nie wykazała należytego umocowanie K. H. (1) do działania w imieniu pozwanego. Godzi się bowiem zauważyć, że wykazując umocowanie K. H. (1), powódka przedłożyła dokument z 1 października 2012 r., którym (...) spółka akcyjna w G. udzieliła K. H. (2) pełnomocnictwa rodzajowego do działania w imieniu i na rzecz odbiorców, którzy zawarli bądź zawrą z D. umowę sprzedaży energii elektrycznej w zakresie m.in. zawierania umów o świadczenie usług dystrybucyjnych z właściwymi (...). Natomiast pełnomocnictwo, które pozwany udzielił (...) spółce akcyjnej w G. nie było opatrzone żadną datą, a zatem na jego podstawie nie można było ustalić, że w dacie zawierania umów z (...) (tj. między 1 października 2013 r. a 5 lutego 2015 r.) (...) spółka akcyjna, a w konsekwencji K. H. (2) była umocowana do działania w imieniu pozwanego. Z treści pełnomocnictwa wynikało, że stanowiło ono załącznik do umowy, jednakże jedyna złożona do akt umowa zawarta przez pozwanego z (...) spółką akcyjną opatrzona była datą 23 listopada 2015 r., a więc datą późniejszą niż zawierane umowy z (...).

Wreszcie podkreślenia wymaga, że wszystkie przedstawione przez powódkę umowy rezerwowej sprzedaży energii datowane były na dzień 13 grudnia 2018 r. i z ich treści nie wynika, aby wiązały strony przed tą datę. Jednocześnie faktura, której zapłaty domagała się powódką miała dotyczyć sprzedaży energii dostarczonej w okresie od 16 października 2018 r. do 12 listopada 2018 r., a więc wcześniejszym niż przedłożone przez powódkę umowy sprzedaży rezerwowej. W konsekwencji należy stwierdzić, że powódka nie wykazała, aby w okresie, za który domaga się zapłaty, pozwany związany był z powódką umową rezerwowej sprzedaży energii.

Jednakże nawet przyjmując, iż pozwanego łączyła ze stroną powodową umowa o sprzedaż energii, to kwestią podstawową pozostaje nadal brak wykazania przez powódkę, iż rzeczywiście dostarczyła na rzecz pozwanego energię elektryczną. W celu udowodnienia powyższej okoliczności powódka przedłożyła jedynie fakturę VAT. Sąd w niniejszym składzie podziela w całości S. wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z 14 czerwca 2017 r. wydanym w sprawie o sygn. akt IV CSK 475/16, zgodnie z którym co do zasady to wystawca faktury ponosi ciężar wykazania, że ujęta w niej wierzytelność istnieje i jest wymagalna. Faktura złożona przez powódkę w niniejszej sprawie nie została podpisana ani przez osobę wystawiająca fakturę ani przez pozwanego. Dlatego sama tylko faktura nie miała wystarczającej mocy dowodowej dla stwierdzenia, że udowodniony został fakt, że dostarczono pozwanemu energię elektryczną w ilości wskazanej w tej fakturze. Jednocześnie powódka nie przedstawiła innego dowodu potwierdzającego zużycie energii przez pozwanego (przykładowo odczytu z liczników). Ponadto w sytuacji, gdy pozwany przedłożył ważną umowę sprzedaży energii elektrycznej z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P.
i z umowy tej wynika, że dotyczy ona dostarczania energii do obiektów, za które zapłaty domaga się powódka, to nieprawdopodobne jest, żeby jednocześnie zużywał energię dostarczaną przez powódkę.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że powódka nie wykazała, aby strony łączyła umowa rezerwowej sprzedaży energii elektrycznej obejmująca punkty poboru energii w K. przy ul. (...), ul. (...), ul. (...) oraz w K. przy ul. (...), obowiązująca w okresie, za który wystawiona była faktura VAT, której zapłaty domagała się powódka. Nie wykazała również, aby dostarczyła pozwanemu energię wskazaną w tej fakturze VAT.

Reasumując, powództwo należało oddalić w całości, zaś kosztami postępowania zgodnie z art. 98 k.p.c. obciążyć w całości stronę powodową, o czym orzeczono w pkt 1 i 2 wyroku.

Asesor sądowy Grzegorz Turlakiewicz