Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 560/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 grudnia 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 21.10.2019 r. odmówił W. K. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1918 r. 1270 ze zm.) z uwagi na to, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił wymaganego 25-letniego stażu pracy oraz 15 lat pracy w warunkach szczególnych

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na wymagane 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych przebytych do dnia 31.12.1998 r. udokumentował jedynie 24 lata 3 miesiące i 9 dni w tym 23 lata 9 miesięcy i 13 dni okresów składkowych oraz 5 miesięcy i 26 dni okresów nieskładkowych. Natomiast na wymagane 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze udowodnił łącznie 7 lat 8 miesięcy i 21 dni w okresie od 5.05.1981 do 14.06.1981 oraz od 1.12.1990 do 31.12.1998 r. z tytułu zatrudnienia w Hucie (...) S. A. z wyłączeniem okresów niewykonywania pracy przebytych po dniu 14.11.1991 r. za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Zgodnie bowiem z art. 32 ust. 1a okresów tych nie zalicza się do zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Nadto poinformował wnioskodawcę że w związku z decyzja odmawiająca prawa do świadczenia w chwili obecnej brak jest możliwości realizacji wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa.

/ decyzja k. 19 akt ZUS/

W dniu 20 stycznia 2020 r. odwołanie od powyższej decyzji wniósł wnioskodawca W. K. przy wsparciu profesjonalnego pełnomocnika. Odwołujący zaskarżył przedmiotową decyzję w całości zarzucając jej naruszenie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych poprzez jego błędne niezastosowanie i uznanie, iż odwołujący się nie udowodnił wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych. W uzasadnieniu odwołania podniesiono, iż organ rentowy nieprawidłowo ocenił okoliczności sprawy gdyż w ocenie odwołującego złożona do sprawy dokumentacja wskazuje na okresy dłuższe niż określone przez organ w zaskarżonej decyzji.

Z uwagi na powyższe odwołujący wniósł o: zmianę przedmiotowej decyzji i rozstrzygnięcie co do istoty sprawy, względnie o uchylenie przedmiotowej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, nadto o zasądzenie od organu na rzecz odwołującego kosztów postępowania według norm przepisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

/ odwołanie k. 3-4/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentacje podniesiona w zaskarżonej decyzji. Nadto organ rentowy podniósł iż wnioskodawca w odwołaniu nie sprecyzował które jego zdaniem okresy nieprawidłowo nie zostały uwzględnione przez organ rentowy do stażu pracy ogólnego oraz stażu pracy w szczególnych warunkach na dzień 1.01.1999 r.

/odpowiedź na odwołanie k 16-17v./

Zarządzeniem z dnia 26 lutego 2020 r. pełnomocnik wnioskodawcy został wezwany do złożenia w terminie 14 dni ewentualnych wniosków dowodowych.

/ zarządzenie k. 9/

W odpowiedzi na powyższe strona powodowa nie przedstawiła żadnego stanowiska.

/ bezsporne/

Zarządzeniem z dnia 22 lipca 2020 r. sprawę skierowano na posiedzenie niejawne w trybie art. 148 1 kpc

/ zarządzenie k. 13/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. K. urodził się (...)

/bezsporne/

W okresie od dnia 01.09.1974 r. do 31.07.2016 r. wnioskodawca był zatrudniony w Hucie (...) S. A. i w jej poprzednikach prawnych w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach: uczeń tokarz, tokarz szlifierz, szlifierz, ślusarz, montażowy, ślusarz UR, mistrz hydrauliki siłowej, brygadzista UR, operator urządzeń przygotowania wsadu, brygadzista operator urządzeń przygotowania wsadu,, operator urządzeń przygotowania wsadu (prasonożyce) z obowiązkiem przygotowania wsadu, przygotowywacz- rozdzielca wsadu, przygotowywacz- rozdzielca wsadu – klasyfikator złomu, przygotowywacz- rozdzielca wsadu – klasyfikator złomu wsadowy kosza, wsadowy kosza, , brygadzista wsadowy kosza, wsadowy kosza, brygadzista wsadowy kosza.

/ świadectwo pracy k. 10 akt ZUS/

W okresie od 23.04.1979 r. do 9.04.1981 r. wnioskodawca pełnił zasadniczą służbę wojskową.

/ zaświadczenie k. 9 akt ZUS/

Wnioskodawca legitymuje się świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach i w szczególnym charakterze z dnia 31.07.2016 r. za wskazany okres zatrudnienia w świetle którego:

-od dnia 05.05.1981r. do dnia 14.06.1981r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w: - Dział III poz. 78 zał. nr l wyk A tj. szlifowanie lub ostrzenie wyrobów i narzędzi metalowych oraz polerowanie mechaniczne na stanowisku: szlifierz, które jest tożsame ze stanowiskiem szlifierz, krajacz metali tarczą ścierną -wymienionym w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. Dz.U. nr 8 poz 43: Dział III poz. 78 pkt. 6 Z. nr 1 wykaz A

- od dnia 01.12.1990 r. do dnia 14.11.1991r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w: Dział XIV poz. 25 pkt. 1 zał. nr 1 wykaz A tj. bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano remontowe

na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie: Dział III poz. 10 zał. nr l wyk. A tj. obsługa pieców stalowniczych, przygotowanie do rozlewania i rozlewanie stali oraz apretura wlewków na stanowisku:

ślusarz UR - wykonywał prace przy stanowiskach:

- operator urządzeń odpylających i klimatyzacyjnych wymienionych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.83r.-Dz.U.Nr 8,poz.43: Dział III poz. 10 pkt. 08 zał. nr 1 W.. A

- przygotowywacz osprzętu w stalowni wymienionych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.83r.-Dz.U. Nr 8, poz.43: Dział III poz. 10 pkt. 11 zał. nr 1 W.. A

- od dnia 15.11.1991r. do dnia 31.10.1993r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w: Dział XIV poz. 24 pkt 1 Z.. nr 1 Wykaz nr A tj. kontrola międzyoperacyjna, kontrolajakości produkcji oraz dozór inżynieryjno-techniczny w oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie

- Dział III poz. 10 zał nr 1 wykaz nr A tj: obsługa pieców stalowniczych, przygotowanie

do rozlewania i rozlewanie stali oraz apretura wlewków

- Dział III poz. 86 zał nr 1 wykaz nr A tj: obsługa suwnic

na stanowisku: mistrz hydrauliki siłowej - wykonywał pracę przy stanowiskach:

-operator urządzeń odpylających i klimatyzacyjnych wymienionym w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.83r.-Dz.U.Nr8,poz.43 : Dział III poz. 10 pkt.08 zał. Nr 1wykaz A

-operator suwnicy wsadzarkowej wymienionym w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.83r.-Dz.U.Nr8,poz.43 : Dział III poz.86 pkt.15 zał. Nr 1 wykaz A

-ślusarz remontowy suwnic -wymienionym w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.83r.-Dz.U.Nr8,poz.43: Dział III poz.86 pkt.18 zał. Nr 1 wykaz A

- od dnia 01.11.1993r. do dnia 30.06.1994r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w: Dział XIV poz. 25 pkt. 1 zał. nr 1 wykaz A

tj: bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie: Dział III poz. 10 zał. nr 1 wyk. A tj: obsługa pieców stalowniczych, przygotowanie do rozlewania i rozlewanie stali oraz apretura wlewków na stanowisku: brygadzista DR - wykonywał prace przy stanowiskach:

- operator urządzeń odpylających i klimatyzacyjnych wymienionych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.83r.-Dz.U.Nr8,poz.43 : Dział III poz. 10 pkt. 08 zał. nr 1 W.. A

- przygotowywacz osprzętu w stalowni wymienionych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.83r.-Dz.U.Nr8,poz.43: Dział III poz. 10 pkt. 11 zał. nr 1 W.. A

(przy tym wskazano iż wg. struktury organizacyjnej wszyscy brygadziści są brygadzistami pracującymi)

- od dnia 01.07.1994 r. do dnia 31.12.2008 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace wymienione w: Dział III poz. 08 zał. nr 1 wykaz A tj: Rozładunek i przygotowanie wsadu na stanowisku: operator urządzeń przygotowania wsadu, brygadzista operator urządzeń przygotowania wsadu, operator urządzeń przygotowania wsadu (prasonożyce) z ob. przygotowania wsadu, przygotowywacz- rozdzielca wsadu, przygotowywacz- rozdzielca wsadu- klasyfikator złomu, które jest tożsame ze stanowiskiem przygotowywacz wsadu - wymienionym w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7.02.83r.-Dz.U.Nr8,poz.43: Dział III poz. 08 pkt. 04 zał. nr 1 Wykaz A

(przy tym wskazano, iż wg. struktury organizacyjnej wszyscy brygadziści są brygadzistami pracującymi)

Stanowiska określono zgodnie z Rozporządzeniem RM z dnia 07.02.1983r. Dz.U.Nr 8 poz.43 z dn.18.02.1983r. oraz z zarządzeniem Nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985r. w sprawie stanowisk pracy na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego (Dz.Urz. MB i PM Nr 1-3 poz. l z późniejszymi zmianami).

/ świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 5 akt ZUS/

W okresie od 15.11.1991 do 31.07.2016 r. odwołujący przebywał na zwolnieniach lekarskich (chorobowych) zgodnie z wykazem sporządzonym przez pracodawcę Hutę (...) S. A. z dnia 31.07.2016 r.

/ wykaz z 31.07.2016 r. k. 6-8v akt ZUS/

W dniu 21.10.2019 r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę.

/wniosek – k. 1 – 6 akt ZUS/

Wnioskodawca złożył wniosek o przekazanie środków z OFE na dochody Skarbu Państwa.

/ bezsporne wniosek – k. 1 – 6 akt ZUS//

Organ rentowy uznał iż wnioskodawca na wymagane 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych przebytych do dnia 31.12.1998 r. udokumentował 24 lata 3 miesiące i 9 dni w tym 23 lata 9 miesięcy i 13 dni okresów składkowych oraz 5 miesięcy i 26 dni okresów nieskładkowych. Natomiast na wymagane 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze udowodnił łącznie 7 lat 8 miesięcy i 21 dni w okresie od 5.05.1981 r. do 14.06.1981r. oraz od 1.12.1990 r. do 31.12.1998 r. z tytułu zatrudnienia w Hucie (...) S. A. z wyłączeniem okresów niewykonywania pracy przebytych po dniu 14.11.1991 r. za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

/ bezsporne karta przebiegu zatrudnienia k. 17-18 akt ZUS/

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz.53.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat – dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Natomiast w myśl ust. 3, przy ustalaniu podstawy obliczenia emerytury ubezpieczonego, który złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa, składki na ubezpieczenie emerytalne, zaewidencjonowane na jego koncie w Zakładzie, zwiększa się przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22, stanowiącym stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zaewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w Zakładzie.

Zgodnie z art. 27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ubezpieczonym urodzonym przed 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki: osiągnęli wiek emerytalny wynoszący co najmniej 65 lat (dla mężczyzn), oraz mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat (dla mężczyzn).

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1. Ustęp 2 tego przepisu stanowi natomiast, że dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Ustęp 4 cytowanego przepisu stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ustępie 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ustępie 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Przywołane przepisy dotychczasowe to Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz.43 z późn zm.). W myśl § 2 tego Rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ustęp 2 Rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. W § 3 ustawodawca wskazał, że za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany „wymaganym okresem zatrudnienia” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Z kolei § 4 tego rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W myśl art. 32 ust. 1 a ustawy emerytalnej przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się: okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Jednakże w myśl ugruntowanego orzecznictwa wykazanie na dzień 1 stycznia 1999 r. okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wymaganego przepisem art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wyłącza ustalanie tego okresu po osiągnięciu wieku emerytalnego według zasad wynikających z art. 32 ust. 1a ustawy. Toteż, jeśli ubezpieczony w dniu 1 stycznia 1999 r. legitymuje się wymaganym zatrudnieniem w warunkach szczególnych, nie jest dopuszczalne obliczanie tego stażu ponownie przez pomijanie okresów niezdolności do pracy z powodu choroby na podstawie art. 32 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. /III AUa 944/18 - wyrok SA Łódź z dnia 21-05-2019 III UK 122/18 - wyrok SN - Izba Pracy z dnia 14-05-2019/

Przypadające od 14 listopada 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. okresy pobierania zasiłku chorobowego w czasie zatrudnienia w szczególnych warunkach należy uwzględnić do stażu pracy w szczególnych warunkach uprawniającego do wcześniejszej emerytury. /II UK 102/18 - postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 09-04-2019/

Dochodzenie prawa do emerytury w trybie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wyłącza możliwość zastosowania art. 32 ust. 1a ww. ustawy przy ustalaniu wymiaru pracy wnioskodawcy w warunkach szczególnych. Art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi samoistną podstawę nabycia prawa do emerytury. /III AUa 113/18 - wyrok SA Rzeszów z dnia 28-02-2019/.

Skoro przepis art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odsyła do art. 32 tej ustawy jedynie w zakresie przewidzianego w nim wieku emerytalnego, to przepis art. 32 ust. 1a nie ma zastosowania do ubezpieczonych ubiegających się o przyznanie wcześniejszej emerytury na podstawie przepisu przejściowego, jakim jest art. 184 ustawy. /III AUa 1285/19 - wyrok SA Wrocław z dnia 29-01-2020/

Zwrot „wykonywanie pracy stale i w pełnym wymiarze obowiązującym na danym stanowisku” może być rozumiany „efektywnie” – w takim wypadku wliczane będą do stażu kwalifikowanego tylko dni, w których praca była stale i w pełnym wymiarze realizowana w warunkach szczególnych, albo „stanowiskowo” – w tym ujęciu punktem wyjścia jest wykonywanie pracy w warunkach szczególnych, jednak przy uwzględnieniu, że w jej świadczeniu będą występować „normalne” przerwy wynikające z zaangażowania czynnika ludzkiego (a zatem urlopy wypoczynkowe, zwolnienia lekarskie, urlopy okolicznościowe, urlopy macierzyńskie i inne). Pod pojęciem „wykonywanie pracy w szczególnych warunkach” należy rozumieć okresy pozostawania w stosunku pracy na stanowiskach, na których praca uznawana jest za wykonywaną w szczególnych warunkach, niezależnie od tego, czy w okresach tych wynagrodzenie było wypłacane za czas wykonywania pracy, za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy, czy też zamiast wynagrodzenia pracownik otrzymywał zasiłek z tytułu choroby lub macierzyństwa (art. 32 ust. 1a w związku z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1270 ze zm., w związku z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). /III UK 123/18 - wyrok SN - Izba Pracy z dnia 14-05-2019/

Tym samym w kontekście powyższego ustalenie przez ZUS okresu pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach z pominięciem na podstawie art. 32 ust. 1a w związku z art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, okresów w jakich zgodnie z zaświadczeniem wystawionym przez pracodawcę w okresie 14 listopada 1991 r. do 31 grudnia 1998 r. przebywał na zwolnieniach lekarskich jawi się jako nieuprawnione. W świetle świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawionego przez Hutę (...) S. A. wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w tym charakterze od 5.05.1981 r. do 14.06.1981 r. oraz od 1.12.1990 r. do 31.12.1998 r. Organ rentowy z resztą tej okoliczności nie kwestionował wyłączając jedynie w sposób wadliwy z tego okresu okresy niewykonywania pracy przebyte po dniu 14.11.1991 r. za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Tym samym cały ten okres winien być kwalifikowany jako praca w szczególnych warunkach. Wobec powyższego w ocenie Sądu prawidłowo ustalony okres wykonywania pracy w tym charakterze wynosi 8 lat 2 miesiące i 10 dni. Przyznanie racji wnioskodawcy w tym zakresie nie czyni jednak jego żądań przyznania emerytury w wieku wcześniejszym usprawiedliwionymi.

Podkreślenia wymaga iż do przyznania emerytury konieczne jest aby wszystkie wskazane w cytowanych przepisach przesłanki zostały spełnione łącznie. Wnioskodawca musi zatem wykazać, że na dzień 1 stycznia 1999 r. miał wymagany staż ogólny (25 lat), staż pracy w warunkach szczególnych (15 lat). Musi ukończyć 60 lat oraz nie może być członkiem otwartego funduszu emerytalnego albo musi złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody państwa. Nabycie przez ubezpieczonego prawa do emerytury w obniżonym wieku (60 lat) na zasadach określonych w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wymaga kumulatywnego spełnienia wszystkich przesłanek wymienionych w przedmiotowej regulacji. Prowadzi to do wniosku, że ubezpieczony uzyskuje prawo do emerytury z dniem ukończenia 60 roku życia tylko wtedy, gdy zostanie udowodnione, że w dniu 1 stycznia 1999 r. legitymował się nie tylko 25-letnim (ogólnym) stażem ubezpieczeniowym, ale również 15-letnim stażem zatrudnienia w warunkach szczególnych. /III UK 228/18 - postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 04-04-2019/

Bez kumulatywnego spełnienia powyższych warunków prawo do emerytury w oparciu o w/w przepisy cytowanej ustawy zatem nie przysługuje.

Organ rentowy uznał, że na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca nie ma wymaganego 25 - letniego okresu składkowego i nieskładkowego jak 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Z twierdzeniem tym nawet po dokonaniu ww. korekty stażu pracy w szczególnych warunkach należy się zgodzić.

Należy podkreślić, że nabycie prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym jest przywilejem w stosunku do nabywania emerytur w powszechnym wieku emerytalnym, przeto skorzystanie z tego prawa nie może podlegać uznaniu lub opierać się na wykładni rozszerzającej, ale powinno mieć oparcie w ustalonych okolicznościach faktycznych sprawy, które spełniają prawne wymagania zakwalifikowania poszczególnych okresów jako składkowe i nieskładkowe nadto określonej pracy jako zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wnioskodawca pomimo, iż kwestionował ustalony przez organ wymiar zarówno ogólnego stażu pracy jak i okresu pracy w szczególnych warunkach nie wykazał żadnych innych okresów, które mogłyby zostać zaliczone dodatkowo do udokumentowanego ogólnego stażu pracy ustalanego na dzień 1 stycznia 1999 r. jak i innych okresów pracy w szczególnych warunkach niż te ostatecznie uwzględnione przez Sąd.

W tym miejscu zaakcentować należy, że zgodnie z art. 6 k.c. to na wnioskodawcy spoczywał ciężar dowodowy w niniejszej sprawie. Sąd bezskutecznie wzywał pełnomocnika powoda do przedstawienia dowodów na poparcie zgłaszanych w procesie twierdzeń. Podkreślenia wymaga, iż oparcie polskiej procedury cywilnej na zasadzie kontradyktoryjności jedynie w wyjątkowych przypadkach pozwala Sądowi na podjęcie czynności mających na celu pobudzenie inicjatywy stron, a zasadą w tym zakresie jest samodzielne dążenie uczestników postępowania do wykazania prawdziwości podnoszonych twierdzeń. Jeżeli twierdzenie istotne dla rozstrzygnięcia nie zostanie udowodnione, to o merytorycznym rozstrzygnięciu sprawy decyduje rozkład ciężaru dowodu. Zatem strona, na której spoczywa ciężar dowodu, ponosi ryzyko ujemnych skutków niedopełnienia swoich obowiązków w tym zakresie. Sąd Okręgowy uznał również, zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996 roku, iż nie jest zarówno zobowiązany, jak i uprawniony do przeprowadzenia dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (patrz wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76). Tymczasem wnioskodawca nie przedłożył w toku sprawy żadnych dowodów, które by świadczyły o tym, że na dzień 1.01.1999 r. legitymował się stażem ogólnym przekraczającym 25 lat pracy oraz okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ponad 15 lat. Dokumenty przedstawione w procesie a znajdujące się w aktach ZUS nie pozwoliły na poczynienie takich ustaleń.

Jeszcze raz podnieść należy, iż prawo do emerytury na podstawie art. 184 ustawy emerytalnej nabywa tylko ten ubezpieczony, który na dzień wejścia w życie ustawy emerytalnej spełnił określone w niej warunki stażowe, a po tej dacie osiągnął wymagany wiek, niezależnie od tego, czy w chwili osiągnięcia tego wieku wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub był pracownikiem wykonującym inną pracę, czy też pozostawał w zatrudnieniu na innej podstawie niż stosunek pracy bądź nie pozostawał w jakimkolwiek zatrudnieniu. Warunki stażowe dotyczą zaś nie tylko okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach bądź szczególnym charakterze, ale także okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 tej ustawy. /Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 maja 2019 r. I UK 244/18/

W świetle przedstawionego materiału dowodowego wnioskodawca wymogów tych nie spełniał.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako bezzasadne.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy.

24 IX 2020 roku.

J.L.