Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2020 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Paulina Lebowska

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2020 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L.

przeciwko (...) spółka akcyjna w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.230 (sześć tysięcy dwieście trzydzieści) złotych i 23 (dwadzieścia trzy) grosze z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27 marca 2019 roku;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zwraca powodowi od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 189 (sto osiemdziesiąt dziewięć) złotych i 92 (dziewięćdziesiąt dwa) grosze tytułem nadpłaconej zaliczki;

4.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.012 (dwa tysiące dwanaście) złotych i 61 (sześćdziesiąt jeden) groszy tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 1193/19

Sprawa rozpoznana w postępowaniu zwykłym.

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. złożyła pozew przeciwko (...) spółka akcyjna w W.. Powódka zażądał zapłaty od pozwanego kwotę 7.361,13 złotych tytułem kosztów naprawy pojazdu i skapitalizowanych odsetek i kwoty 1.045,50 złotych tytułem kosztów wykonania prywatnej ekspertyzy. Powódka zażądała również zasądzenia od pozwanego kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że uszkodzeniu uległ pojazdu marki O. o numerze rejestracyjnym (...), a sprawca szkody posiadał ubezpieczenie OC w pozwanej spółce. Powódka nabyła wierzytelność od poszkodowanego w części ponad kwotę zapłaconą poszkodowanym przez ubezpieczyciela.

W sprawie wydano nakaz zapłaty w postepowaniu upominawczym, orzekając zgodnie z żądaniem pozwu (karta 39).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu od powódki na jego rzecz. Pozwany zakwestionował zasadność żądania powódki co do zapłaty zarówno odszkodowania za koszty naprawy jako hipotetyczne. Wskazał, że umożliwiał naprawę w zakładzie partnerskim

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 grudnia 2018 roku doszło do zdarzenia, w którym uszkodzony został pojazd marki O. o numerze rejestracyjnym (...). Sprawca szkody posiadał ubezpieczenie OC w (...) spółka akcyjna w W.. Pojazd stanowił własność P. M. i B. M.. W toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel, po sporządzeniu kalkulacji, uznał swoją odpowiedzialność i wypłacił poszkodowanemu odszkodowanie za naprawę pojazdu w kwocie 1.900,70 złotych.

Niesporne;

W dniu 15 listopada 2018 roku poszkodowani B. M. i P. M. jako cedenci zawarł z W. D. umowę przelewu wierzytelności przysługującej cedentowi od (...) spółka akcyjna w W. w związku z wyżej opisaną szkodą.

Umową cesji z dnia 18 marca 2019 roku W. D. zbył opisaną wierzytelność na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L.

O zbyciu wierzytelności poinformowano ubezpieczyciela.

Dowód:

- umowa cesji, karta 17;

- pełnomocnictwo karta 18;

- umowa cesji, karta 19;

- zawiadomienie, karta 8;

Powód zlecił wykonanie kalkulacji naprawy opisanego pojazdu. Wyliczenie opiewa na kwotę 8.109,02 złotych. Koszt sporządzenia tej opinii wyniósł 1.045,50 złotych brutto.

Dowód:

prywatna opinia- k. 9-15

faktura VAT, karta 21;

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w L. wezwała ubezpieczyciela do zapłaty.

Niesporne

Hipotetyczny koszt naprawy pojazdu przy użyciu części oryginalnych stanowił kwotę 7.018,69 złotych. Z uwagi na 14 letni czas eksploatacji pojazdu oraz znaczny przebieg pojazdu wynoszący 216440 kilometrów można uznać go za znaczeni wyeksploatowany. Tym samym technicznie możliwe i uzasadnione byłoby użycie do jego naprawy dostępne części alternatywne ale wyłącznie o jakości porównywalnej do jakości części oryginalnych potwierdzonej przez niezależne instytuty badawcze, czyli części co najmniej jakości PC i PT gdyż tylko tej jakości części pozwalały a pełne przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody pod względem funkcjonalnym, technicznym i estetycznym. Przy użyciu części wyłącznie nowych i oryginalnych koszt naprawy wyniósłby 8.201,64 złotych.

Dowód

- opinia biegłego, karta 80-96

- opinia ustna uzupełniająca, płyta CD protokół karta 125;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w części (85%).

Podstawę prawą żądania pozwu stanowi przepis art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z § 4 art. 822 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Odpowiedzialność pozwanej wynika również z ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Art. 35 ustawy stanowi, iż ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela wobec poszkodowanego obejmuje szkody na osobie oraz szkody w mieniu (art. 34 ust. 1 powołanej ustawy).

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi również art. 361 k.c., zgodnie z którym zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Natomiast § 2 art. 361 k.c. stanowi, iż w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu, ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Spór natomiast dotyczy wysokości należnego odszkodowania z tytułu szkody w pojeździe.

W spornym zakresie Sąd oparł się na dokumentach złożonych przez strony, zeznaniach świadka oraz pomocniczo na opinii biegłego sądowego. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego na okoliczność kosztów naprawy w różnych wariantach.

Powódka jest wyposażona w legitymację czynną zgodnie z art. 509 k.c., który stanowi, iż wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei norma zawarta w art. 510 § 1 k.c. stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Powódka przedłożyła ważne umowy cesji (ciąg umów). Legitymacja ta wynika z przedłożonych umów cesji oraz z art. 509 k.c. Zgodnie z normą zawartą w art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei norma zawarta w art. 510 § 1 k.c. stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności, ale kwestionował wysokość odszkodowania, które zostało wyliczone przez powódkę na podstawie kalkulacji naprawy. Odpowiedzialność ubezpieczyciela pokrywa się z odpowiedzialnością sprawcy szkody. Zgodnie z art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ich posiadacze mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odpowiedzialność za skutki takiego zdarzenia oparta jest na zasadzie winy (art. 415 k.c.). Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Ubezpieczeniem tym jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 cyt. ustawy). Z kolei zgodnie z art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Rolą odszkodowania jest wyrównanie uszczerbku majątkowego poszkodowanego – również przy cesji wierzytelności. Stąd zawsze dla ustalenia odszkodowania koniczne jest określenie faktycznego uszczerbku w majątku poszkodowanego. Jeżeli naprawa nie miała miejsca właściwe jest zastosowania przeciętnych stawek i kosztów naprawy, co określane jest z reguły przez rzeczoznawcę majątkowego. Jeżeli jednak naprawa miała miejsce uszczerbkiem majątkowym są faktycznie poniesione koszty – one mogą być i wyższe i niższe od przeciętnych.

Chodzi zawsze o zapewnienie poszkodowanemu rekompensaty uszczerbku majątkowego doznanego w związku z uszkodzeniem pojazdu, która przysługuje mu wszak niezależnie od tego, w jaki sposób spożytkuje on uzyskane odszkodowanie. Naprawienie szkody może, w razie takiego wyboru poszkodowanego, polegać na zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej i nie powinno być uzależnione od sposobu jej wykorzystania przez poszkodowanego. Szkodą podlegającą naprawieniu jest bowiem uszczerbek w majątku poszkodowanego, co prawda konkretyzujący się zwykle w konieczności poniesienia kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, jednak nie będący od niej uzależnionym (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988r., sygn. akt I CR 151/88, LEX Nr 8894, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2011r., sygn. akt III CZP 68/01, OSNC z 2002r., Nr 6, poz. 74; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 sierpnia 2003r., sygn. akt IV CKN 387/01, LEX Nr 141410). W takim przypadku, wysokość szkody należy obliczać na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznie uzasadnionych kosztów naprawy, przy przyjęciu przewidzianych kosztów materiału i robocizny według cen z daty ich ustalenia ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002r., sygn. akt V CKN 908/00, LEX Nr 54365; uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003r., sygn. akt III CZP 32/03, OSNC z 2004r., Nr 4, poz. 51). Przez koszty uzasadnione należy rozumieć takie, które odpowiadają realiom rynkowym, a przy tym zapewniają dokonanie naprawy uszkodzonego pojazdu zgodnie z wymogami technologicznymi i w sposób zapewniający jego późniejszą eksploatację.

Sąd akceptuje w tym zakresie jednoznaczną linię orzeczniczą Sądu Najwyższego, wskazującą, że naprawa pojazdu po kolizji jest okolicznością obojętną dla sprawy przeciwko ubezpieczycielowi, ponieważ sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/1, OSNC 2002/6/74). W uzasadnieniu uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2007 r., III CZP 150/06 (OSNC 2007/10/144) wyjaśniono problem powstania roszczenia odszkodowawczego, a tym samym szkody (uszczerbku majątkowego) - roszczenie odszkodowawcze w ramach ustawowego obowiązku ubezpieczenia komunikacyjnego OC powstaje już z chwilą wyrządzenia szkody tj., właśnie w chwili nastąpienia wypadku komunikacyjnego i pojawienia się dalszych przesłanek odpowiedzialności sprawcy na podstawie art. 436 k.c. Obowiązek naprawienia szkody nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał dokonać takiej naprawy w przyszłości.

Wysokość odszkodowania powinna być pochodną szkody ustalonej stosownie do art. 361 k.c. I tak Sąd przyjął za biegłym, iż uzasadniony koszt naprawy uszkodzonego pojazdu marki O. wynosił 7.018,69 zł, koszt ten należało pomniejszyć o kwotę dotychczas wypłaconego odszkodowania tj. 1.900,70 zł, co daje kwotę 5.117,99 złotych.

Przy wyborze sposobu naprawy oraz rodzaju użytych części, sąd za biegłym przyjął sposób z użyciem części PC i PT.

Żądanie pozwu uznano również za uzasadnione co do kwoty 1.045,50 zł tytułem sporządzonej kalkulacji naprawy. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z 18 maja (...). (III CZP 24/04, OSNC 2005/7-8/117), odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów może - stosownie do okoliczności sprawy - obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego. Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powódce.

Pozwana znacznie zaniżyła koszty naprawy pojazdu, stąd aby je oszacować przedmiotowa opinia była niezbędna.

Mając na uwadze powyższe Sąd w pkt I wyroku zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 6.230,23 złotych (5.117,99 złotych + 1.045,50 złotych) zł tytułem dopłaty do należnego powódce odszkodowania. Podstawą prawną orzeczenia o odsetkach od kwoty zasądzonej w pkt 1 stanowi art. 817 § 1 k.c., 481 k.c., art. 482 k.c. zgodnie z którym ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Do kwoty tej należało doliczyć część skapitalizowanych odsetek od kwoty odszkodowania od dnia 10 stycznia 2019 roku do 19 marca 2019 roku w kwocie 66,74 złotych (powód żądał odsetek w kwocie wyższej, bo 107,31 złotych).

Dla sądu nie ma również znaczenia fakt, czy pozwany proponował naprawę przy pomocy własnego warsztatu partnerskiego. Szkodę zlikwidować bowiem można bądź w sposób niepieniężny, bądź przez zapłatę odpowiedniej kwoty i taki właśnie sposób wybrał powód. W takim układzie wysokość szkody badać należy w oparciu o koszty hipotetyczne, średnie, rynkowe, nie zaś występujące w konkretnym warsztacie.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie normy zawartej art. 100 k.p.c., zgodnie z którą w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powódka wygrała sprawę w części 85 %.

Koszty poniesione przez powoda to opłata od pozwu 369 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika 1.800 złotych, koszt pełnomocnictwa 17 złotych, pokryty przez powoda koszt opinii biegłego 610,08 złotych. Daje to sumę 2.796,08 złotych z czego 85 % (6.230,33 złotych : 7.361,13 złotych) daje 2.376,67 złotych. Na koszty poniesione przez pozwanego składa się wynagrodzenie pełnomocnika oraz opłata od pełnomocnictwa 1.817 złotych, 610,08 złotych tytułem kosztów opinii z czego 15 % daje kwotę 364,06 złotych. Stąd 2.376,67 złotych – 364,06 złotych daje 2.012,61złotych, stąd orzeczono jak w punkcie 4 wyroku. O zwrocie nadpłaconej zaliczki w punkcie 3 wyroku orzeczono na podstawie ar. 82 i art. 84 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (800 złotych – 610,08 złotych = 189,92 złotych).

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)