Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W piśmie z dnia 26 czerwca 2019 roku (data prezentaty Biura Podawczego) wnioskodawczyni A. D. wniosła o zagrożenie uczestniczce postępowania M. B. (poprzednio noszącej nazwisko D.) nakazaniem zapłaty na jej rzecz kwoty 300 zł za każde niewykonanie zobowiązania wynikającego z postanowienia Sądu Rejonowego w Warszawie z dnia 22 lutego 2019 roku wydanego w sprawie o sygn. akt VI Nsm 338/18, w przedmiocie kontaktów z małoletnim wnukiem E. D. oraz o zasądzenie od uczestniczki kosztów postępowania wg norm przepisanych. Ostatecznie wniosek został zmodyfikowany co do kwoty, tj. do 1.000 zł za każdy nieodbyty kontakt.

W uzasadnieniu wniosku wskazano, że wnioskodawczyni pozbawiona została kilkakrotnie możliwości kontaktów z dzieckiem, w szczególności 19.05.2019 r. i 16.06.2019 r. Wskazano, że M. B. uniemożliwia realizację kontaktów babki ojczystej z wnukiem; odwołuje wizyty, zmienia terminy, nie dopuszcza do wyjść wnioskodawczyni z wnukiem na spacer poza miejsce zamieszkania dziecka bez obecności matki. Ponadto wskazano, że kontakty są utrudniane poprzez zapraszanie osób trzecich, wykonywacie prac porządkowych w ogrodzie, wykonywanie prac domowych – np. sprzątanie pokoju, niemożność wykonywania kontaktów telefonicznych czy wideo rozmowy z wnukiem

(wniosek k. 1-2, wniosek k. 41-42).

W odpowiedzi na wniosek uczestniczka postępowania M. B. zastępowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o oddalenie wniosku w całości oraz zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż złożony wniosek przez babkę ojczystą jest taktyką procesową mającą na celu wsparcie ojca małoletniego – W. D. oraz kreowanie niekorzystnego obrazu matki małoletniego; ponadto negatywnie wpływa na sytuacją opiekuńczo-wychowawczą małoletniego

( odpowiedź na wniosek k. 50-57).

Na rozprawie w dniu 29 września 2020 r. strony pozostały przy swoich stanowiskach. Ponadto do wniosku przyłączył się uczestnik postępowania – W. D. (e-protokół rozprawy z dnia 29.09.2020 r. k. 108-116).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni E. D., urodzony dnia (...), ma 4 lata, pochodzi ze związku małżeńskiego W. D. i M. D.. Rodzice małoletniego nie mieszkają razem od lutego 2017 r., kiedy to M. D. wyprowadziła się wraz z małoletnim synem .

(odpis skrócony aktu małżeństwa k. 7, odpis skrócony aktu urodzenia k. 6 – akt sprawy dołączonej V. N. 338/18 )

Wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2018 r. Sąd Okręgowy w Warszawie VI Wydział Cywilny Rodzinny Odwoławczy rozwiązał przez rozwód związek małżeński zawarty w dniu (...) r. w Urzędzie Stanu Cywilnego w (...) W. pomiędzy W. D. a M. B. z domu B. - bez orzekania o winie (pkt 1); wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim E. D. urodzonym dnia (...), pozostawił obojgu rodzicom i ustalił, że miejscem pobytu małoletniego będzie każdorazowe miejsce zamieszkania matki dziecka. Sąd ponadto w pkt 4 wyroku ustalił kontakty W. D. z małoletnim E. D.. Wyrok nie jest jeszcze prawomocny, został zaskarżony w części dotyczącej kontaktów. Obecne kontakty ojca z dzieckiem reguluje postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z 25.07.2017 r., sygn. akt: VI C 1321/17, zmienione postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 06.03.2018 r. (sygn. akt: I ACz 1989/17) w zakresie punktu 3 postanowienia. Kontakty te ustalone są w następującym zakresie:

-w każdy wtorek od godz. 15.00 do 18.00, w miejscu zamieszkania dziecka i w obecności matki;

- w każdą środę od godz. 15.00 do 18.00 w miejscu zamieszkania dziecka i w obecności matki;

- w każdą sobotę od godz. 12.00 do 18.00 w miejscu zamieszkania dziecka i w obecności matki z możliwością wyjścia na godzinny spacer poza miejsce zamieszkania dziecka bez obecności matki;

- w dniu 4 grudnia (urodziny małoletniego) od godz. 15.00 do godz. 18.00 w miejscu zamieszkania małoletniego i w obecności matki;

-w dniu 6 grudnia (tzw. M.) od godz. 16.00 do 17.00 w miejscu zamieszkania małoletniego i w obecności matki;

- w dniu 24 grudnia (Wigilia Świąt Bożego Narodzenia) od godz. 15.00 do godz. 16.00 w miejscu zamieszkania małoletniego i w obecności matki;

- w dniu 26 grudnia (Drugi Dzień Świąt Bożego Narodzenia) w godz. 11.00 do godz. 16.00 z możliwości zabrania poza miejsce zamieszkania małoletniego;

- w Poniedziałek Wielkanocny od godz. 11.00 do godz. 16.00 z możliwością zabrania poza miejscem zamieszkania małoletniego;

-w dniu 23 czerwca ( Dzień Ojca) od godz. 11.00 do godz. 16.00 z możliwością zabrania poza miejscem zamieszkania małoletniego.

(postanowienie zabezpieczające Sądu Okręgowego z dnia 25 lipca 2017 r. sygn. akt VI C 1321/17k. 71-76, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 6 marca 2018 r. sygn. akt I ACz 1989/17 k. 77-83, wyrok rozwodowy z dnia 6 kwietnia 2018 r. sygn. akt VI C 1321/17 k. 84-90 – akta sprawy dołączonej V. N. 338/18)

Postanowieniem z dnia 22 lutego 2019 sygn. akt VI Nsm 338/18, w sprawie o ustalenie kontaktów z małoletnim E. D. z wniosku A. D., tut. Sąd postanowił: ustalić kontakty A. D. z małoletnim wnukiem E. D., urodzonym (...), w miejscu zamieszkania dziecka w obecności matki bądź dziadków macierzystych w każdą trzecią niedzielę miesiąca w godzinach od 12.00 do 15.00, z możliwością wyjścia na spacer na jedną godzinę poza miejsce zamieszkania dziecka bez obecności matki lub dziadków macierzystych. Kontakty nie będą obowiązywać w sytuacji ich kolizji z kontaktami ojca, jak również występowania ich w okresie Świąt Bożego Narodzenia i Ś. Wielkanocnych - zaś w pozostałym zakresie wniosek oddalił. Postanowienie jest prawomocne z dniem 15 kwietnia 2019 r. (postanowienie k. 18).

Wnioskodawczyni A. D. ma 58 lat, ma ustalone kontakty z wnukiem raz w miesiącu, w III niedzielę każdego miesiąca. Odbywają się one w domu matki dziecka w godzinach od 12.00 do 15.00 w obecności matki bądź dziadków macierzystych. Po uprawomocnieniu się postanowienia z dnia 22 lutego 2019 roku, kontakty A. D. z jej wnukiem nie były realizowane w dniach: 19 maja 2019 r. i 16 czerwca 2019 r. – kiedy to małoletni był chory (por. k. 43v), dostawał antybiotyk. 24 sierpnia 2020 r. małoletni miał zdiagnozowaną ospę wietrzną. Nie odbyły się dwa kontakty podczas pandemii. W czerwcu, lipcu i sierpniu 2020 r. kontakty odbywały się regularnie, we wrześniu 2020 r. kontakt odbył się w IV niedzielę zamiast w III na prośbę wnioskodawczyni.

M. B. (dawniej D.) ma obecnie lat 29, od marca 2020 r. pracuje jako nauczyciel wspomagający w szkole podstawowej integracyjnej w M.. W opiece nad małoletnim pomagają jej rodzice.

Kontakty małoletniego E. D. z jego ojcem, W. D. (obecnie lat 31), odbywając się z udziałem kuratora sądowego.

(zeznania uczestniczki M. D. nagranie 01:06:34- 01:57:22, k.155-159 – akt sprawy dołączonej V. N. 338/18 )

Opisany powyżej stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zebrane w aktach spraw syg. akt VI Nsm 29/20 i syg. akt VI Nsm 338 /18 oraz w oparciu o przesłuchanie stron. Wyjaśnienia stron w kwestii faktów istotnych dla rozstrzygnięcia pozostawały zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w aktach postępowania, jak również w większości korelowały ze sobą nawzajem. Uczestnicy różnili się natomiast zasadniczo, jeżeli chodzi o ocenę wzajemnego postępowania, jak również inaczej interpretowali przebieg niektórych zdarzeń. W szczególności odmiennie pojmują kwestię dobra małoletniego. Sąd uznał za wiarygodne wyjaśnienia M. B. iż z jej strony nie występują trudności w ustaleniu ewentualnych zmian terminów kontaktów. Okoliczność ta wynika zarówno z dowodów osobowych, jak i załączonej korespondencji mailowej.

Do ustaleń faktycznych wykorzystano również sprawozdanie z wywiadu środowiskowego sporządzone przez kuratora w miejscu zamieszkania uczestniczki postępowania i małoletniego. Sprawozdanie jest w ocenie Sądu rzetelne, profesjonalne, koresponduje z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Dlatego też Sąd w całości dał mu wiarę.

Sąd, postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 29.09.2020 r. - oddalił pozostałe wnioski dowodowe uczestniczki postępowania tj. przesłuchanie świadków: I. Przestępnej i W. L., uznając, iż żądane dowody nie były istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek należało oddalić.

Zgodnie z treścią art. 598 ¹⁵ §1 k.p.c., jeśli osoba, pod której pieczą dziecko pozostaje, nie wykonuje albo niewłaściwie wykonuje obowiązki wynikające z orzeczenia albo z ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, sąd opiekuńczy, uwzględniając sytuację majątkową tej osoby, zagrozi jej nakazaniem zapłaty na rzecz osoby uprawnionej do kontaktu z dzieckiem oznaczonej sumy pieniężnej za każde naruszenie obowiązku. W myśl § 2 wymienionego przepisu, jeżeli osoba uprawniona do kontaktu z dzieckiem albo osoba, której tego kontaktu zakazano, narusza obowiązki wynikające z orzeczenia albo z ugody zawartej przed sądem lub przed mediatorem w przedmiocie kontaktów z dzieckiem, sąd opiekuńczy zagrozi tej osobie nakazaniem zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej na rzecz osoby, pod której pieczą dziecko pozostaje, stosując odpowiednio przepis § 1.

W niniejszej sprawie postanowienie z dnia 22.02.2019r. syg. akt VI Nsm 333/18 regulujące kontakty babki ojczystej A. D. z czteroletnim wnukiem E. D. stricte nie określa innych obowiązków matki małoletniego M. B. niż jej obecność w czasie tych kontaktów ( lub obecność jej rodziców).

Wypełnienia tego obowiązku wnioskodawczyni nie kwestionowała. Na zasadach logiki można uznać, iż obowiązkiem matki było umożliwienie babce spotkania z wnukiem w każdą trzecią niedzielę miesiąca ( wpuszczenie jej do domu) i tego również wnioskodawczyni nie kwestionowała. A. D. podniosła, iż nie odbyły się jej kontakty w dniach 19.05.2019r. i 16.06.2019r. jednak ustalono iż wtedy małoletni był chory. Okoliczność ta usprawiedliwia dwukrotne nie odbycie kontaktów.

Innych zarzutów A. D. co do przebiegu jej kontaktów z wnukiem nie można uznać za zasadne ( np. oczekiwanie wyjścia na spacer z małoletnim, oczekiwanie ciszy w domu itp.) , bowiem matka nie miała w tym zakresie żadnych sprecyzowanych obowiązków. Dlatego też nie możliwe jest zagrożenie jej nakazaniem zapłaty za ich niewykonanie.

Na marginesie zauważyć należy, iż celowe dla dobra małoletniego E. D. byłoby, aby obie panie – jego matka i babka ojczysta przeprosiły się , przestały się do siebie odnosić agresywnie, a zaczęły się odnosić do siebie życzliwie, pokazując dziecku jak powinny wyglądać dobre relacje w normalnej rodzinie.

Z uwagi na powyższe wniosek został oddalony.

O kosztach postępowania sądowego, Sąd orzekł na podstawie art. art. 520 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego zgodnie z ogólną regułą, iż każdy z uczestników ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

(...)