Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 169/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 grudnia 2019 r. – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., inspektorat w S., stwierdził, że K. J. (1), jako pracownik u płatnika składek M. (...) Z.O.O. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 1 lutego 2019 r.

W uzasadnieniu decyzji, ZUS podniósł, że Płatnik składek, w związku z ustaleniem prawa i podstawy do wypłaty zasiłku chorobowego za okres od 04.05.2019 r. do 24.05.2019 r. oraz zasiłku macierzyńskiego od dnia 25.05.2019 r., K. J. (1), przedstawił, 11 czerwca 2019 r., dokumentację do tego celu. Z dokumentacji, tj. z zaświadczenia płatnika ZUS Z-3, wynika, że K. J. (1) została zatrudniona od dnia 1 lutego 2019r., na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 4200,00 zł.

Biorąc pod uwagę okoliczności zatrudnienia K. J. (1), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. inspektorat w S., wszczął postępowanie wyjaśniające.

K. J. (1) przesłała wyjaśnienia, dotyczące zatrudnienia i zgłoszenia do ubezpieczeń z tytułem pracowniczym u płatnika składek M. (...). P. Z O.O. Do wyjaśnień nie dołączyła żadnych dokumentów. Wobec braku wyjaśnień płatnika składek, 1 sierpnia 2019 r. w sprawie zlecono kontrolę. W trakcie kontroli płatnik składek (...) SP. Z O.O. S. T. (1) - Prezes Zarządu wyjaśnił okoliczności zatrudnienia K. J. (1), wskazał stanowisko pracy oraz obowiązki i warunki świadczenia pracy.

Do kontroli przedstawiono dokumenty: umowę o pracę, kwestionariusz osobowy, CV K. J. (1), zakres czynności pracownika, zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy, oświadczenia pracownika ( 6 sztuk ), kartę szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP, informację o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych, informację o ryzyku zawodowym, kserokopię listy obecności za okres od lutego 2019 r. do marca 2019 r., listę płac za okres od lutego 2019 r. do września 2019 r., potwierdzenia wykonania przelewów wynagrodzenia K. J. (1), 2 faktury za usługi biurowe, rejestr sprzedaży V A T, wydruki z systemu finansowo-księgowego.

(...) SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ została

zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym od 14.09.2018 r., gdzie przeważającą działalnością jest transport drogowy towarów. W związku z prowadzoną działalnością, spółka

zatrudnia pracowników od 1 lutego 2019 r.. Aktualnie zatrudnionych jest trzech pracowników, w tym K. J. (1) od 1 lutego 2019 r.

Dnia 31 stycznia 2019 r., Prezes spółki, S. T. (1) zawarł z K. J. (1) umowę o pracę na czas nieokreślony od l lutego 2019 r. w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 4200,00 zł., na stanowisku pracownik obsługi biurowej, miejsce wykonywania pracy wskazano - (...), z dopiskiem praca zdalna.

Płatnik składek, nie zatrudniał wcześniej w spółce pracowników. Jako powód poszukiwania i zatrudnienia pracownika, płatnik składek w wyjaśnieniach podał rozpoczęcie współpracy z firmą (...). K. J. (1) miała się zajmować rozliczaniem czasu pracy czterech kierowców oraz dokumentacją z tym związaną, kontaktami z kontrahentami - głównie (...), wystawianiem faktur do zleceń, prowadzeniem korespondencji firmy, wyjazdami do urzędów i do O.. Jak wynika z akt sprawy, do takiej współpracy nie doszło.

Płatnik zeznał, że w związku z nieuzyskaniem leasingu dla spółki, i K. J. (1) zajmowała się księgowaniem dokumentów z innej firmy - z działalności prowadzonej przez S. T. (1). Za wykonane usługi Spółka (...) S. T. (1) faktury.

W ocenie organu wskazane warunki wykonywania pracy budzą wątpliwość i nie stanowią wyrazu jej rzeczywistego świadczenia przez K. J. (1), W trakcie postępowania płatnik składek (...) SP. Z O.O. - S. T. (1) nie przedstawił bezspornych dowodów świadczących o wykonywaniu czynności. Nie wskazano również świadków, którzy mogliby potwierdzić wykonywanie czynności.

Gdy K. J. (1) stała się niezdolna do pracy nie zatrudniono nikogo na jej stanowisku pracy. W ocenie ZUS Argumentacja płatnika potrzeby zatrudnienia pracownika nie jest więc przekonywująca. Zatrudnienie pracownika na stanowisku pracownika biurowego od lutego 2019 r., biorąc pod uwagę wskazane okoliczności nie znajduje realnego usprawiedliwienia.

Stanowisko pracy powstało zatem w celu zgłoszenia do ubezpieczeń
K. J. (1) z tytułem pracowniczym. Zatrudniono osobę na podstawie umowy o pracę na krótki okres przed powstaniem zdarzenia rodzącego uprawnienia do świadczeń, tj. jej niezdolnością do pracy. Strony umowy o pracę, biorąc pod uwagę daty: umowy o pracę
1.02.2019 r. i niezdolności do pracy 1.04.2019 r. mogły mieć świadomość, że praca nie
będzie wykonywana a osoba zatrudniona może skorzystać ze świadczeń z ubezpieczenia.

Płatnik składek przedstawił dokumenty kadrowo płacowe, tj.: umowę o pracę,
kwestionariusz osobowy, CV K. J. (1), zakres czynności pracownika,
zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy, oświadczenia pracownika (6 sztuk), kartę
szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP, informację o warunkach zatrudnienia
i uprawnieniach pracowniczych, informację o ryzyku zawodowym, kserokopię listy
obecności za okres od lutego 2019 r. do marca 2019 r., listę płac za okres od lutego 2019 r.
do września 2019 r., potwierdzenia wykonania przelewów wynagrodzenia
K. J. (1) oraz dokumenty firmy: 2 faktury za usługi biurowe, rejestr
sprzedaży VAT, wydruki z systemu finansowo-księgowego. Dokumenty te są przejawem
uwierzytelnienia zatrudnienia i nie świadczą o rzeczywistym wykonywaniu pracy.

K. J. (1), jak wynika z wyjaśnień płatnika składek pracowała zdalnie,
dokonywała księgowania dokumentów księgowych w programach komputerowych.
Nie miała jednak odrębnego loginu i hasła umożliwiającego dostęp do komputera.
Nie korzystała również ze skrzynki e-mailowej.

Utworzenie stanowiska pracy, koszty związane z zatrudnieniem pracownika nie
znajdują racjonalnego uzasadnienia w materiale dowodowym. Wyjaśnienia płatnika składek
dotyczące rodzaju i ilości wykonywanej pracy przez pracownika biurowego są bardzo ogólne,
niepoparte dowodami, niewskazujące na wykonywanie pracy na stanowisku w sposób
efektywny i systematyczny.

Zdaniem organu wynagrodzenie w kwocie 4200,00 zł. stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, płatnik ustalił K. J. (1) nie w celu realnej
odpłatności za pracę a w celu uzyskania naliczenia od takiej podstawy świadczeń. Potwierdza
to fakt, że wynagrodzenie to ustalone od początku zatrudnienia tej osoby, jest najwyższym
wynagrodzeniem wśród osób zgłoszonych do ubezpieczeń, pozostając w dysproporcji do tych
wynagrodzeń.

Zatrudnienie osoby na stanowisku pracownika biurowego nie znajduje uzasadnienia
w materiale dowodowym. Wyjaśnienia płatnika składek dotyczące zatrudnienia,
wykonywania pracy budzą wątpliwość i nie stanowią wyrazu jej rzeczywistego wykonywania. Załączone dokumenty kadrowo-płacowe nie są wymiernym wiarygodnym materiałem dowodowym. Są przejawem uwierzytelnienia zatrudnienia i nie świadczą o rzeczywistym, w sposób systematyczny wykonywaniu pracy.

Dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń, biorąc pod uwagę wskazane okoliczności, nie
wskazuje na zamiar świadczenia pracy. Celem jego było skorzystanie z ochrony
ubezpieczeniowej i ze świadczeń z pracowniczego tytułu do ubezpieczeń.

Zatem na podstawie art. 83 § 1 Kodeksu cywilnego, w związku art. 300 Kodeksu
pracy
–organ stwierdził, że umowa o pracę zawarta między płatnikiem składek
(...) SP. Z O.O. a K. J. (1), jako zawarta dla pozoru, jest
nieważna a K. J. (1) z tytułu zawartej umowy o pracę nie podlega
ubezpieczeniom społecznym od 1 lutego 2019 r.

/decyzja – k. 1 – 3 akt ZUS/

W dniu 19 grudnia 2019 r. odwołanie od powyższej decyzji wniosła K. J. (1) wnosząc o jej zmianę. W uzasadnieniu swego stanowiska podniosła iż będąc zatrudnianą w M. (...) Z.O.O. pracę faktycznie wykonywała. Podniosła, że składając CV w 2018 r. nie wiedziała o ciąży a krótki okres wykonywania przez nią pracy nie był przez nią zamierzony a wynikał tylko i wyłącznie z powodu komplikacji w przebiegu ciąży. Podniosła iż wynagrodzenie zostało ustalone na dość wysokim poziomie bowiem w pracy zdalnej posługiwała się prywatnym samochodem a kosztów z tym związanych nie rozliczała z pracodawcą. Brak jej podpisów na dokumentacji wynika zaś z faktu iż dopiero wdrażała się w pracę i wszystkie dokumenty które przygotowywała przechodziły przez ręce S. T. (1).

/ odwołanie k 3-5 /

W odpowiedzi na powyższe organ rentowy reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, podtrzymując argumentację podniesioną w zaskarżonej decyzji.

/ odpowiedź na odwołanie k. 4-8/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. J. (1) posiada wykształcenie wyższe. Ukończyła Szkołę Główną Gospodarstwa (...) w W. na kierunku gospodarka przestrzenna, uzyskując w 2011 r. tytuł magistra inżyniera. Pracowała mi.in. jako konsultant Centrum bankowości Bezpośredniej w Banku (...) S.A. doradca klienta detalicznego w Banku (...) S. A. Oddział G. S. i jako doradca do spraw klienta w (...) Banku (...) w S., prowadzonym przez E. M. (1), która prowadziła także solarium.

/kwestionariusze osobowe k. 131-133 akt ZUS, CV k. 135 akt ZUS nadto wskazane dokumenty oraz dyplom świadectwa pracy w aktach osobowych koperta k. 70 zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18/

Wnioskodawczyni jest matką czworga dzieci: W. ur. (...), W. ur. (...) oraz W. i K. ur. (...)

/ bezsporne, skrócone akty urodzenia w aktach osobowych koperta k. 70 zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18/

Płatnik składek (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością REGON (...) NIP (...), została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym od 14.09.2018 r., gdzie, przeważającą, działalnością jest transport drogowy towarów. Prezesem zarządu spółki upoważnionym do działania samodzielnie w jej imieniu jest S. T. (1). WW. posiada większość jej udziałów.

/ odpis z KRS k. 115-125 akt ZUS oraz k. 64- 69 zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

Firma przewozi różne towary,: mrożonki, leki, papier. Ma w leasingu 5 sztuk samochodów chłodni.

/ zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

Spółka do końca 2018 r. starała się o różne pozwolenia w tym VAT który uzyskała w grudniu wskazanego roku.

/ zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

S. T. (1) poza tym, iż jest prezesem zarządu płatnika od maja 2010 r. jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na umowę o pracę jako księgowy w Kancelarii (...). Na umowie o pracę obsługuje księgowość około 30 firm.

/ umowa o pracę wraz z aneksami k. 79-82 zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

S. T. (1) nadto od grudnia 2014 r. prowadzi własną działalność gospodarczą S. T. (1) (...) REGON (...) w ramach której zatrudnia 15-20 osób. Przedmiotem podstawowej działalności jest działalność rachunkowo – księgowa i doradztwo podatkowe a dodatkowej transport towarów . W ramach prowadzonej działalności ma podpisanych ok. 20 umów na prowadzenie księgowości. W 2019 r. posiadał w leasingu 10 samochodów w tym, 7 chłodni i 3 plandeki.

/ wypis z (...) k. 85 zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

Obroty z jednoosobowej działalności gospodarczej wynoszą kilka milionów złotych.

/ księga przychodów i rozchodów za styczeń i luty 2019 r. k. 32 – 63, zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/,

Wnioskodawczyni znała S. T. (1), ponieważ pracował w firmie rachunkowej, obsługującej jej poprzedniego pracodawcę E. M.. Wnioskodawczynię - płatnikowi, poleciła E. M..

/ zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18, zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

Nie było ogłoszenia o ofercie pracy u płatnika. Wnioskodawczyni pod koniec 2018 r. złożyła CV w siedzibie firmy (...) w S..

/ zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18/

Dnia 31 stycznia 2019 r. Prezes spółki M. (...) Z.O.O. , S. T. (1) zawarł z K. J. (1) umowę, nazwaną umową o pracę, na czas nieokreślony od l lutego 2019 r. w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 4200,00 zł., na stanowisku pracownik obsługi biurowej, miejsce wykonywania pracy wskazano - (...), z dopiskiem praca zdalna.

/ umowa k. 137 akt ZUS oraz w aktach osobowych koperta k. 70/

Wnioskodawczyni została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia u płatnika w dniu 7 marca 2019 r.

/ bezsporne/

Do chwili zgłoszenia K. J. (1), w spółce nie było zgłoszonych żadnych pracowników. Jej stanowisko było stanowiskiem nowoutworzonym. Następnie, spółka zatrudniła od 17 czerwca 2019 r. I. W. na stanowisku pracownika biurowego – pracownik bez prawa jazdy zatrudniony za minimalnym wynagrodzeniem za pracę , od 1 września 2019 r. K. C. na stanowisku kierowcy za wynagrodzeniem 2400 zł tj wynagrodzenie najniższe + 150 zł + diety, od 1 stycznia (...). J. S. konsultant ds. językowych za minimalnym wynagrodzeniem

/ zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

Płatnik utworzył dokumentację pracowniczą dotyczą ubezpieczonej, w której m.in. znalazły się następujące dokumenty: umowa o pracę, kwestionariusz osobowy, CV K. J. (1), zakres czynności pracownika, zaświadczenie lekarskie o zdolności do pracy, oświadczenia pracownika (6 sztuk), kartę szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP, informację o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych, informację o ryzyku zawodowym, kserokopię listy obecności za okres od lutego 2019 r. do marca 2019 r., listę płac za okres od lutego 2019 r. do września 2019 r., potwierdzenia wykonania przelewów wynagrodzenia
K. J. (1)

/ dokumenty k. 131 -207 akt ZUS nadto wskazane dokumenty w aktach osobowych koperta k. 70/

Do obowiązków wnioskodawczyni w ramach zatrudnienia miało należeć wykonywanie poleceń przełożonych, przygotowywanie pism, wypełnianie druków do urzędów, sporządzanie deklaracji do US (VAT – 7, VAT 27 VAT –REF), księgowanie dokumentów, kontakty z pracownikami, kontakty z kontrahentami.

/ pisemny zakres obowiązków k. 139 akt ZUS nadto w aktach osobowych koperta k. 139/

Pod koniec stycznia 2019 r. płatnik miał rozpocząć współpracę z (...) K. J. (1) miała się zajmować rozliczaniem czasu pracy czterech kierowców oraz dokumentacją z tym związaną, kontaktami z kontrahentami - głównie (...), wystawianiem faktur do zleceń, prowadzeniem korespondencji firmy, wyjazdami do urzędów i do O.. Do takiej współpracy jednak nie doszło.

/zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38, protokół przesłuchania S. T. w ramach kontroli ZUS. k. 209-211v. protokół kontroli k. 233-235/

Oczekiwania – aktywności wnioskodawczyni były następujące: miała wykonywać czynności, zdalnie, w domu, jeżdżąc po odbiór dokumentów do S. T. o S. do siedziby firmy (...) i do klientów. Miała wprowadzać do sytemu faktury. Miała jeździć kilka razy w tygodniu do klientów nie będących klientami płatnika a klientów S. T. w ramach prowadzonej przez niego działalności. Miała zajmować się dokumentacją firm, obsługiwanych przez S. T. w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej , wykonywać czynności na rzecz firmy (...) z która ww. się rozliczał, wystawiać faktury na rzecz jednoosobowej firmy S. T..

/ zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18, zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38, zeznania świadka J. J. (1) protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:04:29 – 00:09:13 zeznania świadka protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:09:13 -00:16:39/

Nie ma żadnych dowodów potwierdzających - księgowanie dokumentów przez wnioskodawczynię. Wnioskodawczyni, w okresie od lutego do marca 2019 r. , dodawała do systemu, kontrahentów, w ramach jednoosobowej działalności S. T..

/zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38, zestawienie (...) ślad kartotekowy S. T. (1) M. (...) k. 27- 31/

Za wykonane usługi, polegającej na księgowaniu dokumentów z jednoosobowej działalności M. (...) płatnik wystawił S. T. faktury sprzedaży na 4500 i 4600 zł. Faktury te płatnik zaksięgował w Rejestrze sprzedaży VAT.

/ faktury k. 213-215 akt ZUS Rejestr VAT sprzedaży k. 217-219 akt ZUS/

K. J. (1) nie była upoważniona do podpisywania dokumentów, nie miała oddzielnego loginu i hasła do pracy na służbowym komputerze, ani własnej skrzynki mailowej. Sama nie wystawiała i nie podpisywała faktur.

/ zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18, zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

Wnioskodawczyni miała mieć nienormowany czas pracy.

/ zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18, zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

Ubezpieczona miała podpisywać listy obecności gdy widziała się z S. T.. Nie robiła tego codziennie. Nie prowadzono oddzielnej ewidencji czasu pracy.

/ zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18, zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38 protokół przesłuchania S. T. w ramach kontroli ZUS. k. 209-211v. protokół kontroli k. 233-235/

Wnioskodawczyni nie wydawano codziennych poleceń.

/zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18/,

Badaniem ginekologicznym z dnia 21.01.2019 r. stwierdzono u wnioskodawczyni 16 tydzień ciąży – data ostatniej miesiączki 29.09.2018 r.

/ dokumentacja i karta ciąży koperta k. 72/

Wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy od dnia 1.04.2019 r. z powodu choroby przypadającej w okresie ciąży. W związku z urodzeniem bliźniąt, w dniu 25.05.2019 r., nie powróciła do pracy.

/ okoliczności bezsporne, zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18/

Kiedy wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy, jej obowiązki przejął S. T. i osoby, zatrudnianie przez S. T., w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W jej miejsce nikt nie został zatrudniony ani zaangażowany.

/ zeznania wnioskodawczyni protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r. 00:17:21 -00:21:51 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:04:40 -00:30:18, zeznania płatnika protokół z rozprawy z dnia 26 sierpnia 2020 r 00:21:51 -00:34:41 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami protokół z rozprawy z dnia 22 lipca 2020 r. 00:30:18 -01:13:38/

Na koniec 2019 r. płatnik osiągnął zysk netto 44 115,29 zł.

/ rachunek zysków i strat k. 74-75 bilans za 2019 r. k. 76 -78/

Sąd Okręgowy w Łodzi dokonał następującej oceny dowodów:

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów w postaci dokumentów m.in. akt osobowych ubezpieczonej, dokumentacji medycznej wnioskodawczyni, dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, dokumentacji finansowej płatnika składek nadto dokumentacji finansowej S. T. w ramach prowadzonej przez niego jednoosobowo działalności gospodarczej jak i pozostałych dokumentów złożonych w toku procesu dokumenty te nie były bowiem kwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd jedynie częściowo dał wiarę zeznaniom wnioskodawczyni oraz płatnika w zakresie w jakim posłużyły do poczynienia ustaleń.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom ubezpieczonej K. J. (1) oraz płatnika S. T. (1), w części w której wskazywały na realność zawartej umowy o pracę oraz faktycznego świadczenia pracy przez ubezpieczoną w ramach tej umowy. W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego, brak jest podstaw do przyjęcia, iż stosunek pracy faktycznie był realizowany. Przeciwko prawdziwości zeznań stron, zdaniem Sądu, ustalone okoliczności faktyczne.

Przede wszystkim wskazać należy, iż za okres zatrudnienia poza dokumentacją osobową czy inną dokumentacją dotyczącą pracownika, które stanowią formalny element zatrudnienia, a nie są dowodem faktycznego istnienia pomiędzy stronami stosunku pracy, brak jest jakichkolwiek innych dokumentów potwierdzających działalność ubezpieczonej bezpośrednio na rzecz płatnika.

K. J. (1), wobec braku kontraktu z (...), miała księgować dokumenty, spotykać się z klientami płatnika, lecz ,w czasie procesu, nie został okazany żaden z dokumentów, potwierdzających dokonanie tego typu czynności. Bez wpływu na powyższe, pozostaje okoliczność, iż, złożone w toku procesu, dokumenty, potwierdzają pewną aktywność ubezpieczonej w ramach współpracy z S. T., jednakże w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej np. wprowadzanie nowych kontrahentów do sytemu. Zaznaczyć, bowiem, należy, iż wskazane czynności nie były wykonywane na rzecz samego płatnika, lecz S. T., w ramach prowadzonej przez niego indywidualnie działalności. Jednocześnie, uwadze Sądu nie uszło, iż płatnik wystawił S. T., faktury na wykonanie usług w postaci księgowania dokumentów. Jednakże, w ocenie Sądu powyższe miało, jedynie, uprawdopodabniać fakt zawarcia stosunku prawnego, nazwanego stosunkiem pracy, z wnioskodawczynią. Należy podkreślić, co przyznał sam S. T., iż nie ma żadnego dowodu, potwierdzającego fakt księgowania dokumentów przez wnioskodawczynię na rzecz płatnika. Wnioskodawczyni wykonała, wprawdzie, czynność, polegającą na uzupełnianiu bazy kontrahentów czyli dodawała nowych kontrahentów do systemu, ale robiła to nie - w systemie płatnika - , lecz w systemie księgowym S. T. , w ramach jego działalności jednoosobowej, co potwierdza NIP wydrukowany na dokumentach. Nie ma jakichkolwiek, wiarygodnych, dowodów, wskazujących na to, iż wnioskodawczyni świadczyła usługi na rzecz spółki. Ubezpieczona, wykonując czynności na rzecz spółki, faktycznie wykonywała je na rzecz S. T. jako jednoosobowego podmiotu gospodarczego, nie podpisywała żadnych dokumentów, nie miała własnego loginu i hasła do komputera służbowego, nie miała skrzynki mailowej. Nie można, więc, potwierdzić, iż czynności te miały miejsce w ramach wykonywanej przez płatnika usługi dla S. T., a nie jego samego indywidualnie. Ponadto, w ocenie Sądu, obsługa biurowa, którą miała się zajmować wnioskodawczyni, w takich warunkach jest całkowicie nieprawdopodobna. Trudno uznać, iż, nie mając większego doświadczenia w sprawach księgowych, wnioskodawczyni mogła mieć nieograniczony dostęp do zasobów płatnika poprzez login i hasło S. T., choćby z uwagi na bezpieczeństwo danych i szkód, które, w ten sposób, choćby przez nieuwagę, mogłaby dokonać. Nadto, nieprawdopodobnym jest, by mogła świadczyć jakąkolwiek aktywność biurową, nie podpisując żadnych dokumentów, choćby kwitując ich odbiór.

Brak też dowodów, na to iż ubezpieczona spotykała się z klientami czy kontrahentami płatnika. W ocenie Sądu, nie wystarczają, dla ustalenia tej okoliczności, zeznania przesłuchanych w procesie świadków J. J. i J. Z.. Świadkowie potwierdzają, co prawda, iż parę razy przekazali dokumentację księgową, faktury, wnioskodawczyni, jednakże, jak zeznają, współpracowali odpowiednio z firma (...) od lutego 2018 r. i listopada 2017 r. , a płatnik prowadzi swą działalność od września 2018 r. – data rejestracji w KRS. Tym samym, uprawniona jest konkluzja, że ta współpraca musiała mieć miejsce w ramach indywidualnej działalności S. T., a nie spółki. Dodatkowo, J. Z. zeznał, iż przekazał dokumenty K. J. w styczniu i w marcu 2019 r. ,podczas gdy ta, miała zawarta umowę, nazwaną umową o pracę, od lutego 2019 r. Tym samym, w styczniu 2019r, taka sytuacja nie mogła mieć miejsca.

W końcu, nawet, jeśli dojść do przekonania iż wnioskodawczyni dokonywała określonych czynności dla spółki, w ramach świadczonych przez nią usług dla S. T., prowadzącego działalność gospodarczą – do czego, w świetle materiału dowodowego brak podstaw - to i tak niemożliwym jest zakwalifikowanie tych czynności jako wykonywanych w ramach umowy o pracę. W ocenie Sądu, niewiarygodnymi są, bowiem, twierdzenia ubezpieczonej i płatnika, iż, w ramach powierzonych jej czynności, były one jakkolwiek kontrolowane. Listy obecności nie mogą stanowić podstawy ustaleń ,w zakresie faktycznego czasu pracy wnioskodawczyni, bowiem, co przyznają strony, nie były prowadzone na bieżąco . Brak jest ewidencji czasu pracy. Nie wiadomo więc nawet jaki był faktyczny wymiar jej czasu pracy. Ponadto, jak zeznała ubezpieczona, polecenia, dotyczące pracy nie były jej na bieżąco codziennie wydawane. W konsekwencji, brak dowodów na wykonywanie – pracy- pod kierownictwem pracodawcy.

W ocenie Sądu, niewiarygodnymi są też zeznania płatnika i wnioskodawczyni, w zakresie faktycznej potrzeby gospodarczej, jej zatrudnienia. Kontrakt z (...), nie był realizowany., niejasnym jest co wnioskodawczyni miała robić dla samego płatnika, w końcu, w jej miejsce, podczas długiej nieobecności, nikt nie został zatrudniony ani zaangażowany, a jej obowiązki przejął sam S. T. lub osoby, zatrudniane przez niego w ramach prowadzonej przez niego indywidualnie działalności. Znamiennym jest też, iż wnioskodawczyni nie miała żadnego doświadczania ani wiedzy z zakresu księgowości, a samo doświadczenie w zakresie pracy biurowej, nabyte w bankach, nie tłumaczy ani powierzenia jej obowiązków związanych księgowaniem dokumentów ani przyznania, relatywnie, wysokiego wynagrodzenia w wysokości 4200 zł brutto (pozostali później zatrudnieni prze płatnika pracownicy otrzymali wynagrodzenie minimalne). W ocenie Sądu, przytoczone okoliczności przemawiają za uznaniem, iż dla ubezpieczonej został stworzony sztuczny etat, którego celem było jedynie zagwarantowanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Mając na względzie powyższe, Sąd odmówił wiary wnioskodawczyni płatnikowi i świadkom, co do faktu, że rzeczywiście ubezpieczona świadczyła – pracę - w ramach zawartej umowy, nazwanej umową o pracę od 1 lutego 2020 r.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jako niezasadne podlegały oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2020 roku, poz.266 tj) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2020 r., poz. 870) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

O uznaniu stosunku, łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy , przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie, organ rentowy stanął na stanowisku, iż umowa o pracę, zawarta między ubezpieczoną K. J. (1) a płatnikiem składek M. (...) Z.O.O., jest nieważna, bowiem została zawarta dla pozoru.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku (sygn. akt III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

O czynności prawnej, mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest, natomiast, obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro, z zawarciem umowy o pracę, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia, w celu objęcia ubezpieczeniem i, ewentualnego, korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia, nie może być kwalifikowane jako obejście prawa.

W sytuacji, gdy wolą stron, zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (wyrok SN z dnia 2 lipca 2008 roku, sygn. akt II UK 334/07, opubl. L.).

Sąd Okręgowy, w całości, podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 r. w sprawie o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) można wyczytać, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 r. w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja, skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 22 § 1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić odwołującej zarzutów, że zawarła umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym wszakże warunkiem, że, na podstawie kwestionowanej umowy, realizowałaby zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne, należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego musiał zatem badać, czy pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

W tej sytuacji do Sądu należało przeprowadzenie oceny, czy analizowany stosunek prawny nosił konstytutywne cechy stosunku pracy.

W tym celu Sąd zbadał, czy odwołująca się osobiście świadczyła pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Zdaniem Sądu, analiza, zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, prowadzi do wniosku, że ubezpieczona na rzecz płatnika składek w spornym okresie nie wykonywała żadnej pracy. Wyżej wymieniona miała wykonywać zdalnie prace biurowe księgować dokumenty w systemie komputerowym spotykać się z kontrahentami ale nie miała żadnych uprawnień do podpisywania dokumentów, loginu i hasła do komputera, skrzynki mailowej . W sprawie nie przedstawiono nawet szczątkowej dokumentacji mogącej potwierdzać działalność wnioskodawczyni w zakresie księgowanych na rzecz płatnika dokumentów, ani dowodów potwierdzających jej kontakt z osobami współpracującymi z płatnikiem. Wnioskodawczyni co prawda w świetle złożonej w procesie dokumentacji współpracowała z S. T. w czynnościach związanych z indywidualnie prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jednakże brak dowodów na to, iż współpraca ta miała miejsce, na skutek, zawartego przez nią i, w ramach faktycznie wykonywanego z płatnikiem, stosunku pracy. Żadnych dowodów, wiarygodnie potwierdzających te okoliczności, w procesie, nie przedstawiono. Tym samym, Sąd doszedł do przekonania, iż żadnych z tych czynności, wnioskodawczyni nie wykonywała.

W procesie, nie przedstawiono żadnych wiarygodnych dowodów, wskazujących na rzeczywisty czas pracy i jej wymiar. Ubezpieczona miała wykonywać czynności, zdalnie w domu na rzecz płatnika w różnych godzinach, przy czym, ani wymiar pracy ani jej pora, nie są w ogóle, możliwe do skontrolowania. Ponadto, nie jest jasnym, jak ubezpieczona była, z czasu pracy, przez płatnika, rozliczana, skoro ten nie miał odzwierciedlenia ani w listach obecności ani ewidencji czasu pracy ani w bezpośrednim nadzorze, gdyż S. T. pracował na etacie w innej firmie i dodatkowo prowadził własną działalność gospodarczą.

Przede wszystkim, jednak, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, nie potwierdza, aby płatnik kierował pracą wnioskodawczyni na rzecz spółki, w szczególności, aby wskazywał jakiekolwiek konkretne zadania do realizacji związane z powierzonym stanowiskiem pracy oraz aby zakreślał konkretne terminy wykonania poszczególnych zadań. Jest to istotne, jeżeli uwzględni się, że zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu. Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, natomiast, aby codzienne polecenia, co do bieżącego wykonywania pracy, były wydawane przez płatnika. Z zeznań samej wnioskodawczyni, wynikało, iż kontakt z S. T. miała co kilka dni przy okazji odbioru lub dostarczenia dokumentów, a więc bieżące polecenia nie były jej wydawane. Ponadto czynności , jakie wykonywała, nie miały związku z działalnością spółki - transportem, lecz obsługą dokumentów i klientów S. T., w ramach prowadzonej przez niego działalności, a w procesie nie wykazano, by spółka zatrudniała wnioskodawczynię, po to, aby, ostatecznie, wykonywała czynności dla kontrahenta, jakim był indywidualnie S. T..

Ustawodawca zastrzegł, w przepisie art. 22 § 1 k.p., że pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy, przy czym nie zdefiniował tej cechy zatrudnienia. W literaturze przedmiotu wyinterpretowano, że kierownictwo pracodawcy przejawia się w poleceniach, podporządkowaniu organizacyjnym oraz podporządkowaniu represywnym i dystrybutywnym. Nie jest jednak jasne, czy wszystkie przejawy kierownictwa pracodawcy muszą występować jednocześnie i z pełnym nasileniem. Zmieniające się warunki i potrzeby świadczenia pracy, zrodziły dylemat. Sprowadza się on do pytania, czy niewystępowanie w trakcie zatrudnienia (lub występowanie w ograniczonym rozmiarze) poleceń podmiotu zatrudniającego, jak również pozostałych cech kierownictwa, pozwala na uznanie istnienia stosunku pracy. Wydaje się, że odpowiedzią orzecznictwa jest konstrukcja podporządkowania autonomicznego. Sąd Najwyższy przyjął, że podporządkowanie pracownika ( art. 22 § 1 k.p. ) może polegać na określeniu przez pracodawcę czasu pracy i wyznaczeniu zadań, natomiast co do sposobu ich realizacji pracownik ma pewien zakres swobody (Wyrok SN z dnia 7.09.1999 r., I PKN 277/99, OSNAPiUS 2001 nr 1, poz. 18, wyrok SN z dnia 04.04.2002 r., I PKN 776/00 OSNP 2004 nr 6, poz.94.).

Do koncepcji tej nawiązywał Sąd Najwyższy również w późniejszych orzeczeniach (Wyrok SN z dnia 7.03.2006 r., I PK 146/05,OSNP 2007, nr 5-6, poz. 67, postanowienie SN z dnia 11 października 2007 r., III UK 70/07, OSNP 2008, nr 23-24, poz. 366).

Konstatacja ta jest ważna, gdy założy się, że praca pod kierownictwem w myśl art. 22 § 1 k.p. , jest jedną z najważniejszych cech w procesie typizacji charakteru stosunku prawnego łączącego strony (wyrok SN z dnia 20.03.1965 r., III PU 28/64, OSNCP 1965, nr 9, poz. 157).

Zdaniem Sądu Okręgowego, analiza, zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, prowadzi jednak do wniosku, że w sprawie niniejszej nie zostały stwierdzone omówione powyżej elementy świadczące o tym, iż ubezpieczona miała określoną autonomię, w wykonywaniu zadań, nie wiadomo, bowiem, jak w ogóle z zadań tych przy braku jednoznacznej konkretyzacji ich zakresu, nie mając własnego służbowego hasła loginu i maila przy nienormowanym czasie pracy została rozliczona. Tym samym, nie sposób dojść do przekonania, że wykonywała pracę na podstawie umowy o pracę i łączył ją z płatnikiem składek stosunek pracy.

W ocenie Sądu, płatnik w ogóle, w spornym okresie, nie miał potrzeby zatrudniania pracownika w oparciu o umowę o pracę. Umowa z kontrahentem (...) nie była realizowana, a czynności jakie względnie mogła wykonywać powódka dotyczyły indywidualnej działalności S. T. i jego klientów i nie wiązały się z potrzebami firmy transportowej. Ponadto, o braku potrzeby zatrudnienia K. J. (1), świadczy, przede wszystkim, brak zatrudnienia lub zaangażowania, pracownika, w czasie jej nieobecności w pracy, spowodowanej chorobą w okresie ciąży i w okresie urlopu macierzyńskiego. Czynności jej rzekomo powierzone wykonywał sam. S. T. i pracownicy zatrudniani, przez niego, w ramach indywidualnej dzielności gospodarczej. Podkreślić należy, że fakt braku zatrudnienia pracownika na zastępstwo, utwierdza Sąd w przekonaniu, że zatrudnienie wnioskodawczyni, przez płatnika, było ekonomicznie nieuzasadnione, a co za tym idzie było fikcyjne. Nie należy tez tracić z pola widzenia, iż płatnik zatrudnił ubezpieczoną, gdy była już w drugim trymestrze ciąży, a zgłoszenia do ubezpieczeń dokonał dopiero 7 marca 2019 r., a zatem na krótki okres przed wystąpieniem zdarzenia, uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, za relatywnie wysokim wynagrodzeniem, które nie zostało przyznane żadnemu, z następnie zatrudnionych, przez spółkę, pracowników. Wnioskodawczyni nie miała też większego doświadczenia w księgowaniu dokumentów, pracując, uprzednio, jako doradca klienta w bankach, w dokonywanych rzekomo czynnościach, nie mogła być samodzielna – brak możliwości złożenia podpisu co również nie usprawiedliwiało wielkości kwoty przyznanej jej płacy

W ocenie Sądu, okoliczności te, jednoznacznie, wskazują, że celem, podjętych przez płatnika i ubezpieczoną, działań było wyłącznie uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Celem działania stron nie było, bowiem, świadczenie pracy w ramach stosunku pracy i uzyskiwanie z tego tytułu wynagrodzenia, a jedynie osiągnięcie innych korzyści, które prawo wiąże z istnieniem stosunku pracy. Tymczasem co już podniesiono głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści.

Wprawdzie płatnik, w toku procesu, złożył dokumentację, dotyczącą pracownika za sporny okres, to jednak, w ocenie Sądu, dokumenty te, nie świadczą o wykonywaniu pracy. Stworzenie tej dokumentacji, miało, jedynie, uprawdopodobnić świadczenie pracy. Dokumentacja kadrowa potwierdza, jedynie, fakt formalnego jej sporządzenia, a nie jest dowodem, faktycznego, istnienia, pomiędzy stronami , stosunku pracy. Do ustalenia, że doszło do powstania między stronami stosunku pracy, nie jest wystarczające spełnienie warunków formalnych zatrudnienia, a konieczne jest ustalenie, że strony miały zamiar wykonywać obowiązki stron stosunku pracy, wynikające z umowy o pracę i to czyniły.

W ocenie Sądu, na gruncie rozpoznawanej sprawy, strony umowy musiały mieć świadomość tego, że umowa nie będzie ich obowiązywać, a ich ewentualne zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne będą krótkotrwałe. Nawiązanie stosunku pracy, którego elementami są zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy i zobowiązanie pracodawcy do wypłacania wynagrodzenia, nie było rzeczywistym celem stron. Stronom chodziło o uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia chorobowego i temu celowi podporządkowały skonstruowanie określonej sytuacji prawnej, a umowa o pracę stanowić miała przede wszystkim narzędzie do realizacji tego celu. Fikcyjne, czyli tylko pozorne zawarcie umowy o pracę nie mogło stanowić zaś podstawy do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami pracowników.

Wobec powyższego, Sąd uznał, że zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ustalająca niepodleganie przez K. J. (1), od 1 lutego 2019 r., ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę jako pracownika u płatnika M. (...) Z.O.O., odpowiada prawu i, na podstawie art.477 14§1 k.p.c., oddalił odwołanie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. , a wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalił zgodnie z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz.265).

J.L

Dnia 14 września 2020 roku

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć S. T. (1) ( k. 90)

.