Sygn. akt XI Ka 186/20
Dnia 30 czerwca 2020 roku
Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący Sędzia Dorota Dobrzańska
Protokolant p.f. protokolanta Katarzyna Bednara
przy udziale Prokuratora Sylwestra Woźniaka
po rozpoznaniu dnia 30 czerwca 2020 roku
sprawy Z. B. syna M. i T. z domu Z., urodzonego (...) we W.
oskarżonego z art. 190 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie z dnia 31 grudnia 2019 roku sygn. akt III K 904/19
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę Z. B. przekazuje Sądowi Rejonowemu Lublin - Zachód w Lublinie do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
XI Ka 186/20 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 31 grudnia 2019 roku w sprawie III K 904/19 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
. |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał własnych dowodów. |
|||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
. |
Sąd odwoławczy nie przeprowadzał własnych dowodów. |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
-błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę i mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu za wiarygodne zeznania T. N. (1), które są wewnętrznie sprzeczne, co doprowadziło do uniewinnienia Z. B. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Sąd pierwszej instancji dopuścił się uchybień, które mogły mieć wpływ na treść zapadłego rozstrzygnięcia. Analiza akt sprawy oraz lektura jego pisemnych motywów doprowadziły do wniosku, że nie uwzględnił on wydźwięku całokształtu materiału dowodowego a przedstawiona ocena narusza zasady logiki i doświadczenia życiowego. Ocena dowodów przeprowadzona nie może zostać uznana za miarodajną i odpowiadającą wymogom art. 7 k.p.k., a przez to dokonane ustalenia faktyczne, posiadają również status wadliwych. Sąd meriti był zobowiązany do poddania w toku procesu, w tym w szczególności w fazie wyrokowania, drobiazgowej analizie wszelkich okoliczności sprawy istotnych z punktu widzenia prawidłowego rozstrzygnięcia o przedmiocie procesu. Z taką samą uwagą i według tożsamych reguł Sąd ten powinien rozważyć i ocenić dowody obciążające, jak i „odciążające” oskarżonego. Analiza akt sprawy prowadzi do wniosku, że Sąd Rejonowy uwzględnił wyłącznie okoliczności korzystne dla Z. B., bezkrytycznie uznając za prawdziwe jego wyjaśnienia, natomiast nie przeanalizował wystarczająco tych przemawiających na jego niekorzyść. Charakter czynu stanowiącego podstawę aktu oskarżenia, w tym również nabrzmiały i długotrwały konflikt pomiędzy stronami niniejszego postępowania, pochodzenie przesłuchanych w sprawie, a istotnych świadków, z kręgu osób najbliższych dla oskarżonego oraz pokrzywdzonego, nakładały na Sąd Rejonowy obowiązek podejścia do tychże dowodów z odpowiednią dozą krytycyzmu oraz dokonania wnikliwej i szczegółowej ich oceny. Tylko w takim przypadku możliwe było wydanie sprawiedliwego wyroku. Nie powinno budzić wątpliwości, iż zeznania pokrzywdzonego S. K. powinny podlegać w sprawie gruntownej analizie i ocenie. Sąd I instancji miał oczywiście prawo ocenić wskazane dowody jako niewiarygodne. Do tego jednak, aby ocena tych dowodów mogła zostać uznana za swobodną, a nie dowolną, Sąd powinien swój pogląd należycie uzasadnić, przy czym przedmiotem oceny winien objąć do tego całokształt relacji świadków zarówno jednej jak i drugiej strony konfliktu. Sąd Rejonowy nie sprostał tym wymaganiom chociażby dlatego, że z jednej strony nie dał wiary zeznaniom świadka A. K., (która zeznała, iż słyszała słowa wypowiadane przez oskarżonego w kierunku jej syna) ponieważ jest osobą najbliższą dla pokrzywdzonego i nie jest obiektywna, nie stosując tych samych standardów przy ocenie zeznań T. N. (1) (konkubiny oskarżonego). Sąd Rejonowy uznał te zeznania za wiarygodne i wystarczające do wsparcia wersji oskarżonego w sytuacji, kiedy T. N. (1) wskazała, iż nic jej nie wiadomo, aby były jakieś groźby, a z drugiej strony podaje, iż nie kojarzy co się działo w dniu 11 czerwca 2019 roku, twierdząc tylko, iż nie słyszała żadnych awantur (k. 52-52v). Wskazać jednakże należy, iż z zeznań pokrzywdzonego nie wynika, aby wypowiadanie słów w kierunku pokrzywdzonego przybrało postać awantury. To, że konkubina oskarżonego nic nie słyszała nie oznacza, że do incydentu nie doszło. W trwającym między stronami konflikcie świadek T. N. (1) opowiada się po stronie oskarżonego i przedstawia go w jak najkorzystniejszym dla niego świetle wskazując jednocześnie na pokrzywdzonego jako inicjatora konfliktów. W tej sytuacji Sąd Rejonowy nie tyle ocenił jako wiarygodne zeznania świadka T. N. (1) co do konkretnego faktu - braku wypowiadanych przez oskarżonego gróźb - ale ocenił jej przeświadczenie, że takowych nie było. Sąd Okręgowy zauważa również, że nawet w świetle tezy dowodowej oskarżonego (k.40v), T. N. miała być świadkiem nazwania oskarżonego bandytą przez pokrzywdzonego i de facto jej zeznania złożone na rozprawie w dniu 17.12.2019 r. odnoszą się do zdarzeń nie będących przedmiotem rozpoznania w przedmiotowej sprawie. Postawienie na przeciwnych biegunach relacji oskarżonego i jego konkubiny a na drugim pokrzywdzonego i jego matki i dokonanie prostego zabiegu – wybrania jednej wersji a odrzucenia drugiej z tego powodu, że są sprzeczne, nie spełnia wymogów należytego prawniczego rozumowania. Równie dobrze można byłoby uczynić odwrotnie. W sytuacji, kiedy mamy do czynienia z grupami dowodów o sprzecznej wymowie należało głębiej zastanowić się nad ewentualnym powodem do złożenia fałszywego oskarżenia i fałszywych zeznań, wzięcia na siebie odpowiedzialności za to, faktycznym znaczeniem zeznań T. N. i wówczas dopiero wnioskować o wiarygodności dowodów. Mankamenty rozumowania Sądu I instancji na poziomie wytycznych art. 7 kpk stanowiły podstawę uchylenia wyroku. |
||
Wniosek |
||
Uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu Lublin – Zachód w Lublinie do ponownego rozpoznania. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Przedstawiony zarzut oraz trafna argumentacja zawarta w uzasadnieniu złożonej apelacji sprawia, że dokonana przez Sąd meriti ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego nie może zostać zaakceptowana. Sąd Rejonowy nie wziął pod uwagę całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego i odniósł się do niego wybiórczo. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Sąd Rejonowy popełnił błędy w ustaleniach faktycznych wynikające z nieprawidłowej oceny wiarygodności przeprowadzonych dowodów. W związku z regulacją art. 454 § 1 k.p.k., zgodnie z którą Sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, który został uniewinniony w pierwszej instancji, Sąd Okręgowy uchylił wyrok wobec Z. B. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu Lublin – Zachód w Lublinie. |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Ponownie prowadząc postępowanie jurysdykcyjne Sąd I instancji będzie mieć w polu widzenia poczynione wyżej uwagi. Tenże Sąd przesłucha oskarżonego (o ile nie skorzysta on z prawa do odmowy wyjaśnień) oraz świadków: T. N. (1), S. K., A. K., a następnie materiał dowodowy oceni kompleksowo wyciągając logiczne wnioski z uwarunkowań między poszczególnymi dowodami. Zgromadzony materiał dowodowy podda wszechstronnej, szczegółowej i wnikliwej ocenie respektując wskazania logiki, wiedzy i doświadczenia życiowego, po czym ustali stan faktyczny, który podda właściwej ocenie prawnej. Właściwe zastosowanie reguł wynikających m.in. z art. 7 k.p.k., których zaskarżony wyrok nie respektował, będzie warunkiem koniecznym wydania prawidłowego orzeczenia. |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
Brak rozstrzygnięcia, wyrok nie kończy postępowania. |
7. PODPIS |
Dorota Dobrzańska |
XI Ka 186/20
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
oskarżyciel publiczny |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
uniewinnienie |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |