Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 219/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 września 2020 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodnicząca

Sędzia SO Ewa Tomczyk

Protokolant

Dorota Piątek

po rozpoznaniu w dniu 23 września 2020 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko D. C., S. C.

o zapłatę kwoty 388.153,55 zł

zasądza od pozwanych S. C. i D. C. solidarnie na rzecz powoda (...) Bank Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 388.153,55 (trzysta osiemdziesiąt osiem tysięcy sto pięćdziesiąt trzy 55/100) złotych wraz z odsetkami:

- umownymi w wysokości podwójnego oprocentowania umownego, które na dzień sporządzenia pozwu wynosi 10 % w stosunku rocznym, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 351.854,26 (trzysta pięćdziesiąt jeden tysięcy osiemset pięćdziesiąt cztery 26/100) złotych od dnia 21 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty,

- ustawowymi za opóźnienie od kwoty 36.282,33 (trzydzieści sześć tysięcy dwieście osiemdziesiąt dwa 33/100) złotych od dnia 27 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty

oraz kwotę 19.425,00 (dziewiętnaście tysięcy czterysta dwadzieścia pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia Ewa Tomczyk

Sygn. akt I C 219/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 27 sierpnia 2019 r. wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin - Zachód w Lublinie strona powodowa (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych D. C. i S. C. kwoty 388.153,55 zł wraz z odsetkami:- umownymi w wysokości podwójnego oprocentowania umownego, które na dzień sporządzenia pozwu wynosi 10 % w stosunku rocznym, ale nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 351.854,26 zł od dnia 21 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty,- ustawowymi za opóźnienie od kwoty 36.282,33 zł od dnia 27 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty, wraz z kosztami postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że kwota dochodzona pozwem wynika z braku wywiązania się przez pozwanych z obowiązku spłaty kredytu zaciągniętego w dniu 10.03.2010 r. nr (...).

Postanowieniem z dnia 19.09.2019 r. w sprawie sygn. akt VI Nc-e 1653026/19 Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie w następstwie stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Tryb. (k. 12).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. orzekł zgodnie z żądaniem pozwu (k. 119)

Pozwani wnieśli sprzeciwy od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości. Wskazali, że nie zgadzają się z nakazem zapłaty bowiem strona pozwana chce ich oszukać. Pozwany D. C. podał, że został oszukany przez pozwany G. (...) Bank – podpisał bowiem zgodę o obciążenie nieruchomości hipotekami, uważając, że podpisuje porozumienie o przerwie w spłacie krat kredytowych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10.03.2010 r. została zawarta pomiędzy powodowym (...) Bank Spółką Akcyjną w W. a pozwanymi D. C. i S. C. umowę kredytu hipotecznego nr (...), na podstawie której pozwany jako kredytobiorcy otrzymali kwotę 437.471,60 zł, która mieli spłacić w 180 miesięcznych ratach kapitałowo – odsetkowych. Kredyt miał być przeznaczony w kwocie 66.000 zł na dowolny cel konsumpcyjny, a w pozostałej części na spłatę kredytów zaciągniętych przez pozwanych w innych bankach, ja również na pokrycie kosztów związanych z zaciągnięciem kredytu. Zabezpieczeniem spłaty kredytu była między innymi hipoteka ustanowiona na kilku nieruchomościach.

Zgodnie z umową oprocentowanie kredytu było zmienne, ustalone w dniu podpisania umowy w oparciu o stawkę (...) i marże Banku w wysokości 6,35 % i w dacie zawarcia umowy oprocentowanie to wynosiło łącznie 10,51% w stosunku rocznym.

W § 21 umowy przewidziano, że Bank w razie stwierdzenia że warunki

udzielenia kredytu nie zostały dotrzymane lub w razie zagrożenia terminowej spłaty kredytu z powodu złego stanu majątkowego kredytobiorcy, a w szczególności niespłacenia dwóch rat odsetkowych lub odsetkowo – kapitałowych lub skierowania egzekucji do nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kre4dytu Bank może wypowiedzieć umowę kredytu w całości lub w części, a okres wypowiedzenia wynosi 30 dni. Integralną częścią umowy miał być Regulamin do umowy kredytu hipotecznego.

(dowód: umowa kredytu – k. 33-38)

Aneksem z dnia 11.05.2016 r. został wydłużony okres spłaty zobowiązań wynikających z umowy kredytu o 120 miesięcy, to jest do dnia 31.05.2035 r., oraz została wprowadzona 24 miesięczna karencja w spłacie kredytu, w którym to okresie pozwaniu byli zobowiązani jedynie do spłaty rat odsetkowych.

(dowód: aneks do umowy –k. 39-40)

Aneksem z dnia 2.05.2017 r. zmieniono zapis umowy kredytowej dotyczącej nieruchomości obciążonych hipoteką.

(dowód: aneks do umowy – k. 41)

Pozwani dokonali spłaty ostatniej raty kredytu w dniu 1.06.2018 i po tej dacie zaniechali spłaty swego zobowiązania.

(dowód: rozliczenie umowy – k. 65- 118)

W związku z powstaniem po stronie pozwanych zaległości w spłacie kredytu, pismami z dnia 14.08.2018 r. pozwani zostali wezwani pod rygorem wypowiedzenia umowy do uregulowania w terminie 14 dni roboczych zaległości wynoszącej na dzień sporządzenia pisma kwotę 2.091,90 zł z tytułu należności kapitałowej, 4.703,07 zł tytułem odsetek umownych oraz odsetek podwyższonych za opóźnienie o kosztów. W piśmie Bank poinformował jednocześnie pozwanych o możliwości złożenia w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

(dowód: wezwania do zapłaty – k. 42-43 wraz z kopią książki nadawczej – k. 44-46)

W związku z stwierdzeniem, że warunki udzielenia kredyt nie został dotrzymane z uwagi na wszczęcie egzekucji z nieruchomości stanowiącej przedmiot zabezpieczenia i brakiem ustanowienia przez pozwanych nowego zabezpieczenia kredytu niewywiązywaniem się przez pozwanych z obowiązku zapłaty zaległego zadłużenia, pismem z dnia 17.04.2019 r. powód wypowiedział pozwanym umowę o kredyt z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Pisma te zostały doręczone pozwanym w dniu 24. 04.2019 r.

(dowód: oświadczenie o wypowiedzeniu umowy wraz z potwierdzeniem odebrania – k. 47-57)

Pismem z dnia 18.06.2019 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty całości wymagalnej należności w łącznej kwocie 696.780,13 zł.

(dowód: wezwania do zapłaty – k. 59-62, kopia książki nadawczej – k. 63-64)

W dniu 7 maja 2019 r. powodowy Bank wystawił wyciąg z własnych ksiąg rachunkowych stwierdzający wymagalne zadłużenie pozwanych z tytułu umowy kredytu hipotecznego nr (...) z dnia 10.03.2010 r. w kwocie 388.153,55 zł, na którą to kwotę składają się: - 351.854,26 zł tytułem niespłaconego kapitału, - 27.578,39 zł z tytułu odsetek umownych naliczonych od dnia 1.06.2018 r. do dnia 27.05.2019 r. - 8.703,94 zł z tytułu odsetek za opóźnienie od zobowiązania przeterminowanego naliczonych od dnia 1.06.2018 r. do dnia 20.08.2019 r.,– 16,96 zł – opłat.

(dowód: wyciąg z ksiąg bankowych – k. 17)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jednolity – Dz.U. z 2019 r., poz. 2357) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Jak wynika z dowodów przedstawionych przez stronę powodową pozwani nie wywiązali się z obowiązku spłaty kredytu. Pozwani zaskarżając nakaz zapłaty wskazali, że nie zgadzają się z tym orzeczeniem i czują się oszukani przez powodowy Bank, jednak nie wskazali na żadne działania powodowego banku świadczące o naruszeniu przez Bank warunków umowy kredytu, nie kwestionowali przy tym, że nie wywiązali się z obowiązku spłaty kredytu. Tymczasem powodowy bank złożonymi do akt sprawy dokumentami wykazał, że wypowiadając pozwanym umowę kredytu dopełnił wszystkich wymaganych ustawą wymogów związanych z wypowiedzeniem pozwanym umowy.

W świetle dokumentów przedłożonych przez stronę powodową, a mianowicie umowy kredytu, wypowiedzenia umowy kredytu, wyciągu z ksiąg rachunkowych i szczegółowego rozliczenia kredytu wysokość zobowiązania pozwanych nie budzi wątpliwości, a na pewno nie została skutecznie zakwestionowana przez pozwanych.

Wprawdzie wyciąg z ksiąg banku wobec uchylenia art. 95 k.c. prawa bankowego będącego następstwem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 marca 2011 r., P 7/09 nie ma wprawdzie mocy dokumentu urzędowego w postępowaniu cywilnym (art. 95 ust. 1 a) ustawy Prawo Bankowe), nie mniej kwalifikacja taka nie pozbawia tego dokumentu mocy dowodowej i wiarygodności. Ma on moc dowodową dokumentu prywatnego, którego wprawdzie nie dotyczy domniemanie z art. 245 k.p.c., jednakże zgodnie z utrwalonym orzecznictwem dowód z dokumentu prywatnego może być podstawą ustaleń faktycznych, jest samodzielnym środkiem dowodowym, którego moc sąd ocenia według zasad określonych w art. 233 § 1 k.p.c. , to jest podlega on ocenie sądu na podstawie wszechstronnego rozważenia całego materiału dowodowego (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 27 lipca 2010 r., II CSK 119/10, LEX nr 603161, z dnia 13 grudnia 2013 r. ,III CSK 66/13, LEX nr1463871,, z dnia 12 września 2014 r., I CSK 634/13, LEX nr 1504324).

W swej istocie wyciąg z ksiąg rachunkowych zawiera złożone w szczególnej formie oświadczenie wiedzy uprawnionych osób, dotyczące danych zaksięgowanych w księgach rachunkowych banku. Prowadzenie zaś tych ostatnich poddane jest zarówno regulacji ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2343) oraz rozporządzenia Min. Finansów z dnia 1 października 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U. z 2013 r., poz. 329), jak i ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 298).

Zaprzeczenie prawdziwości dokumentów, w tym nawet prywatnych, ale sporządzonych przez podmiot profesjonalnie zajmujący się udzielaniem oraz obsługą pożyczek i kredytów nie może polegać na samej negacji istnienia lub wysokości długu, jeśli z pozostałych dowodów przedłożonych przez stronę powodową wynika fakt zawarcia umowy, jej wysokość i ustalone przez strony warunku spłaty, a także wykaz i sposób naliczenia niespłaconego kredytu i odsetek (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 15.10.2018 r., I AGa 117/18, wyroki Sądu Apelacyjnego w Łodzi: z dnia 6.09.2018 r. I AGa 178/18 i z dnia 9 czerwca 2016 r., I ACa 1758/15).

Zatem w świetle wskazanych wyżej dowodów zaoferowanych przez stronę powodową uznać trzeba za udowodnione, że w dacie wystawienia wyciągu z ksiąg rachunkowych dług pozwanych w stosunku do banku wynosił kwotę tam wskazaną. Fakty zatem zawarte w treści powyższego dowodu Sąd Okręgowy miał obowiązek uznać za ustalone i to na pozwanych ciążył obowiązek wykazania, że treść tego dokumentu nie jest zgodna z prawdziwym stanem rzeczy (art. 252 k.p.c.).

Pozwani ograniczyli swoje stanowisko procesowe wyłącznie do negowania żądania pozwu, nie wykazując żadnej inicjatywy dowodowej, choć to na nich spoczywał w rozpatrywanej sprawie ciężar dowodu. Zaprzeczając żądaniu pozwu pozwani nie przedstawili własnej wersji dotyczącej wysokości ich zobowiązania, co pozostaje w sprzeczności z regułą zawartą w art. 3 k.p.c. i art. 232 k.p.c.

Wskazać należy, że pozwani nie stawili się nawet na posiedzenie sądowe, pozbawiając się tym samym możliwości przedstawienia choćby twierdzeń co do przyczyn kwestionowania swego zobowiązania. Podkreślić należy, że pozwany D. C. jest, jak wynika z treści sprzeciwu od nakazu zapłaty, jest od wielu lat przedsiębiorcą, w przeszłości zaciągał wiele kredytów (por. § 2 umowy kredytu –k. 33 odwrót), a zatem jako profesjonalny uczestnik obrotu gospodarczego posiada właściwą orientację w zakresie umów łączących go z innymi przedsiębiorcami. Mimo tego jednak zaniechał skutecznej obrony w tym procesie, czego konsekwencje obciążają pozwanych w postaci przegranego przez nich procesu.

Mając na uwadze przedstawione wyżej zachodziły podstawy do udzielenia ochrony prawnej powodowi poprzez uwzględnienie powództwa. Została zasądzona kwota 388.153,55 zł, na którą składają się: kwota 351.854,26 zł z tytułu kapitału oraz kwoty: 27.578,39 zł z tytułu odsetek umownych i 8.703,94 zł z tytułu odsetek za opóźnienie oraz 16,96 z tytułu opłat (wyliczenie wskazane w wyciągu z ksiąg bankowych)

Podstawą orzeczenia o odsetkach był przepis art. 481 k.c.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu był przepis art. 98 § 1 i 3 k.p.c., który wyraża zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Ponieważ pozwani przegrali sprawę, są zobowiązani do zwrotu solidarnie (art. 105 § 2 k.p.c.) poniesionych przez stronę powodową kosztów, na które składa się opłata sądowa od pozwu w kwocie 19.408 zł oraz wydatek na opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Sędzia SO Ewa Tomczyk