Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2020 roku w Lublinie

sprawy z odwołania I. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania I. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 9 lipca 2019 roku znak: OU200000/D/2019-012941/001

oddala odwołanie.

Sygn. akt VIII U 3137/19 PO UZUPEŁNIENIU

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2020 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2020 roku w Lublinie

sprawy z odwołania I. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołania I. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 9 lipca 2019 roku znak: OU200000/D/2019-012941/001

I.  oddala odwołanie,

II.  oddala wniosek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

o zasądzenie kosztów procesu.

Sygn. akt VIII U 3137/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 lipca 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L., działając podstawie art. 83 ust. 1 pkt 2, w związku z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 14, art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 roku, poz. 1778, ze stwierdził, że I. R. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w okresach: od dnia 8 lipca 2009 roku do dnia 31 sierpnia 2009 roku, od dnia 1 grudnia 2009 roku do dnia 31 grudnia 2010 roku, od dnia 1 maja 2011 roku do dnia 30 kwietnia 2012 roku, od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia 31 sierpnia 2014 roku, od dnia 1 grudnia 2014 roku do dnia 31 stycznia 2015 roku, od dnia 1 marca 2015 roku do dnia 30 czerwca 2015 roku, od dnia 1 sierpnia 2015 roku do dnia 31 sierpnia 2015 roku, od dnia 1 listopada 2015 roku do dnia 31 marca 2018 roku, od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia 31 października 2018 roku i od dnia 1 grudnia 2018 roku do nadal. W uzasadnieniu wskazano, że w powyżej wskazanych okresach wnioskodawczyni podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, z tym, że za miesiące marzec 2013 roku, kwiecień 2013 roku, październik 2013 roku, kwiecień 2016 roku, maj 2016 roku, lipiec 2016 roku, październik 2016 roku, styczeń 2017 roku, październik 2017 roku, sierpień 2018 roku i wrzesień 2018 roku została wyrażona zgoda na opłacenie po terminie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. We wniosku o wyrażenie zgody na opłacenie po terminie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za listopad 2018 roku, po raz kolejny, jako przyczynę nieterminowego opłacenia składek wskazała brak środków pieniężnych, wobec czego pismem z dnia 15 lutego 2019 roku nie wyrażono zgody na opłacenie składek po terminie. W konsekwencji wydano powyższą decyzję, mocą której wnioskodawczyni została wyłączona z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego za listopad 2018 roku (decyzja – k. 7-8 t. I akt ZUS).

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła I. R.. Z jego treści wynika, że domaga się zmiany decyzji i objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym w okresie od dnia 1 listopada 2018 roku do dnia 30 listopada 2018 roku. Podniosła, że działalność gospodarcza prowadzona jest od roku 2009, bez przerwy, bez okresu zawieszenia, w trudnej branży, gdzie nie można liczyć na stałe kontrakty, czy wpływy. Bardzo wiele odbiorców usług realizuje płatności za wykonane usługi z opóźnieniem lub wcale. Jako przedsiębiorca nigdy nie posiadała znaczących zaległości w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, tym bardziej celowych, składki zawsze opłacane były na bieżąco. Mogły się zdarzać ewentualne kilkudniowe opóźnienia, ale nigdy nie było to działanie celowe, ewentualnie wynikające z chwilowych zatorów płatniczych, wielu spraw albo problemów z zapłatą przez bank. Wskazała, że przyczyną nieopłacenia w terminie składki był głównie problem z bankiem, bo próba wykonania przelewu została podjęta, jednak nastąpił problem z autoryzacją przelewu i w rezultacie przelew ten nie został wykonany. Reklamacja w banku nie została uznana, gdyż sms autoryzujący przez bank został wysłany. W jej ocenie, biorąc pod uwagę bardzo krótki okres opóźnienia w płatności składek za miesiąc listopad 2018, dokonanie zapłaty bez wezwania, natychmiast po weryfikacji stanu konta bankowego, oraz krótki okres zwolnienia lekarskiego (16-23 listopada 2018 roku), jak również całą historię opłacania składek z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, zgoda na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za listopad 2018 roku powinna zostać wyrażona (odwołanie – k. 3-4 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie – k. 6-7 a.s.).

Sąd Okręgowy w Lublinie ustalił i zważył, co następuje:

Płatnik składek I. R., urodzona w dniu (...), prowadzi od dnia 8 lipca 2009 roku pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą (...), której przedmiotem są pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane. W praktyce wnioskodawczyni jest trenerem biznesu i prowadzi firmę szkoleniową. Zatrudnia dwie osoby ((okoliczności bezsporne, dane zawarte w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, zeznania wnioskodawczyni – k. 15v.-16 i 38-38v. a.s.). Termin płatności składki na ubezpieczenie przypada na 15-tego każdego następnego miesiąca (okoliczność niekwestionowana).

I. R. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opłacając należne za siebie i pracowników składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, dokonuje samodzielnie rozliczeń za pomocą bankowości elektronicznej (zeznania wnioskodawczyni – k. 17v.-18 i 18v. a.s.).

Od dnia 1 grudnia 2009 roku do dnia 31 grudnia 2010 roku, od dnia 1 maja 2011 roku do dnia 30 kwietnia 2012 roku, od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia 31 sierpnia 2014 roku, od dnia 1 grudnia 2014 roku do dnia 31 stycznia 2015 roku, od dnia 1 marca 2015 roku do dnia 30 czerwca 2015 roku, od dnia 1 sierpnia 2015 roku do dnia 31 sierpnia 2015 roku, od dnia 1 listopada 2015 roku do dnia 31 marca 2018 roku, od dnia 1 lipca 2018 roku do dnia 31 października 2018 roku podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (okoliczność bezsporna).

Za miesiące marzec 2013 roku, kwiecień 2013 roku, październik 2013 roku, kwiecień 2016 roku, maj 2016 roku, lipiec 2016 roku, październik 2016 roku, styczeń 2017 roku, październik 2017 roku, sierpień 2018 roku i wrzesień 2018 roku wnioskodawczyni nie opłaciła należnych składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w terminie (okoliczność bezsporna)

W dniu 4 czerwca 2013 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o przywrócenie terminu do opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za marzec i kwiecień 2014 roku (k. 1 t. II akt ZUS). W dniu 20 lutego 2014 roku wnioskodawczyni złożyła wniosek o przywrócenie terminu do opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za październik 2014 roku (k. 4 t. II akt ZUS). W dniu 7 kwietnia 2017 roku złożyła wniosek o przywrócenie terminu do opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za styczeń 2017 roku (k. 10 t. II akt ZUS) W dniu 8 maja 2017 roku złożyła wniosek o przywrócenie terminu do opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za kwiecień, maj, lipiec i październik 2016 roku (k. 15 t. II akt ZUS). W dniu 28 listopada 2017 roku złożyła wniosek o przywrócenie terminu do opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za październik 2017 roku (k. 20 t. II akt ZUS). W dniu 19 listopada 2018 roku złożyła wniosek o przywrócenie terminu do opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za sierpień i wrzesień 2018 roku (k. 24 t. II akt ZUS). W każdym przypadku wnioskodawczyni powoływała się na brak środków pieniężnych (okoliczność bezsporna). Za każdym razem Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyrażał zgodę na opłacenie składek po terminie, dodając, że w przypadku kolejnego opłacenia składki po terminie może odmówić wyrażenia takiej zgody (k. 3, 9, 14, 17, 23, 28 t. II akt ZUS).

Po raz ostatni zgoda na opłacenie składek po terenie została udzielona w dniu 27 listopada 2018 roku. Pomimo kierowanych pouczeń, płatnik ponownie nie uiścił składki (za miesiąc listopad 2018 roku) w terminie (okoliczność bezsporna).

Klient wnioskodawczyni dający 80% przychodów jej firmie opóźnił się z uiszczeniem należności. Z tego powodu środki na pokrycie wynagrodzeń pracowników i uiszczenie należnych składek uzyskała z kredytu bankowego (zeznania wnioskodawczyni – k. 17v.-18 i 18v. a.s.). Wnioskodawczyni od dnia 20 lutego 2016 roku ma zawartą umowę kredytu w rachunku bieżącym w (...) S.A. Umowa kredytu zostaje automatycznie przedłużona o kolejne 12 miesięcy, pod warunkiem wypełnienia przez kredytobiorcę warunków określonych w regulaminie. Od 11 września 2017 roku limit kredytowy został zwiększony z 50.000 złotych do 116.700 złotych, a od dnia 9 lutego 2018 roku zmniejszony do kwoty 50.00 złotych. Na dzień 26 stycznia 2020 roku zadłużenie wynosiło 30.342,25 złotych (zaświadczenie – k. 21 a.s.).

Należna składka za listopad 2018 roku wynosiła 2.565,80 złotych, w tym za wnioskodawczynię 843,45 złotych. Ostatecznie składka za miesiąc listopad 2018 roku została pokryta wpłatą dokonaną w dniu 22 grudnia 2018 roku (pismo ZUS – k. 24 a.s.).

W dniu 22 stycznia 2019 roku I. R. wniosła o wyrażenie zgody na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za listopad 2018 roku. Pismem z dnia 15 lutego 2019 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wyraził zgody na powyższy wniosek (k. 31 t. II akt ZUS)

W konsekwencji Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. w dniu 9 lipca 2019 roku wydał zaskarżoną decyzję, która wyłączyła listopad 2018 roku z okresu podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu skarżącej (k. 7-8 t. I akt ZUS).

Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego i aktach sądowych, których wartości dowodowej nie kwestionowała żadna ze stron. Zeznania ubezpieczonej były spontaniczne, spójne i korelowały z treścią przedłożonych dokumentów. Sąd nie znalazł podstaw, by odmówić im waloru wiarygodności. Jedynym wyjątkiem są jej twierdzenia, że na początku grudnia wzięła kredyt na pokrycie potrzeb bieżących formy (wynagrodzenia i składki). Z zaświadczenia banku wynika, że już od 2016 roku dysponowała kredytem w rachunku bieżącym w (...) S.A., którego limit wynosił 50.000 złotych.

Odwołanie nie jest zasadne.

Wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 roku, poz. 266, ze zmianami, zwanej dalej ustawą systemową), obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi. W rozpoznawanej sprawie poza sporem pozostawało, że ubezpieczona prowadziła pozarolniczą działalność gospodarczą, a zatem podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu.

Zgodnie z art. 13 pkt 4 ustawy systemowej obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne w następujących okresach - osoby prowadzące pozarolniczą działalność - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W myśl art. 11 ust. 2 ustawy systemowej, dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu podlegają na swój wniosek osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi, wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 5. Jak wynika zaś z art. 46 ust. 1 ustawy systemowej, płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Zagadnienie objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym zostało uregulowane w art. 14 ustawy systemowej. Stosownie do treści tego artykułu, objęcie dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 1a (zgodnie z którym objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wówczas, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4).

W myśl zaś art. 14 ust. 2 ustawy systemowej, ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz chorobowe, o których mowa w ust. 1, ustają:

1)  od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony;

2)  od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie - w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób wymienionych w art. 7; w uzasadnionych przypadkach Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, z zastrzeżeniem ust. 2a.

Zasadą jest, że dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą wprowadzono obowiązek terminowego opłacania składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ze skutkiem, że w przypadku uchybienia terminowi płatności dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje z mocy prawa od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie należnej składki. Tylko na wniosek ubezpieczonego w uzasadnionych wypadkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych może wyrazić zgodę na opłacenie składek po terminie, co skutkuje kontynuowaniem ubezpieczenia chorobowego.

Przepis art. 14 ust. 2 pkt 2 ma charakter wyjątkowy i powinien znajdować zastosowanie tylko w uzasadnionych przypadkach. Jest tak dlatego, że ubezpieczenie chorobowe jest dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą ubezpieczeniem dobrowolnym. Wyłącznie od autonomicznej woli osób prowadzących działalność gospodarczą zależy, czy osoby takie chcą podlegać wskazanemu ubezpieczeniu. Przy ocenie wniosku o przywrócenie terminu i jego zasadności należy mieć na uwadze przyczynę opóźnienia oraz stopień zawinienia płatnika.

Kwestia rodzaju przyczyn i ich znaczenia oraz procedury Zakładu Ubezpieczeń Społecznych uzasadniających wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Sądów różnych instancji.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 sierpnia 2015 roku (sygn. akt III UK 233/14, LEX nr 1784526 wyjaśniając kwestię objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i ustania tego ubezpieczenia stwierdził, że koniecznym warunkiem objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i podlegania mu jest terminowe opłacanie składek należnych na to ubezpieczenie. W pojęciu „nieopłacenia w terminie składki należnej na ubezpieczenie” mieszczą się zaś trzy sytuacje: niepłacenie w ogóle w terminie składki za dany miesiąc, opłacenie składki w terminie, ale w niepełnej wysokości oraz opłacenie składki w pełniej wysokości, lecz po terminie. Ustawodawca uznał, że osoba składająca wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i oczekująca świadczeń od organu rentowego, zobowiązana jest do opłacania składki na to ubezpieczenie w terminie i we właściwej wysokości. Zaistnienie którejś ze wskazanych wyżej sytuacji powoduje - z mocy art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych - ustanie tegoż ubezpieczenia. Ubezpieczenie to wygasa nawet w sytuacji, gdy osoba zobowiązana nie ponosi winy za nieopłacenie składki.

Wyrażenie przez organ rentowy zgody na opłacenie składki po terminie sprawia natomiast, że, pomimo, iż składka nie została uiszczona w terminie, dobrowolne ubezpieczenie nie ustaje. Opłacenie składki po upływie terminu, w którym powinna być opłacona i ustanie w związku z tym dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego nie powoduje ponownego nawiązania stosunku ubezpieczenia, niemniej jednak w razie złożenia wniosku o przywrócenie terminu do opłacenia składki na dobrowolne ubezpieczenie społeczne, pozytywna decyzja organu rentowego powoduje kontynuowanie dotychczasowego stosunku ubezpieczenia pod warunkiem opłacenia należnych składek, natomiast negatywna decyzja potwierdza ustanie z mocy prawa dobrowolnego tytułu ubezpieczenia społecznego i może być zaskarżona w sądowym postępowaniu odwoławczym. W ustawie nie zostały jednak określone przesłanki „wyrażenia zgody” na opłacenie składki po terminie, co jednak nie oznacza przyznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych niczym nieskrępowanego uznania w uwzględnieniu lub nieuwzględnieniu wniosku o wyrażenie owej zgody. Przyznana kompetencja winna być wykonywana według sprawdzalnych, sprawiedliwych kryteriów. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyposażony w uprawnienie wyrażania zgody na opłacenie składki po terminie winien ujawnić, jakimi przesłankami kierował się odmawiając jej, a jego decyzja podlega merytorycznej ocenie sądu.

W niniejszej sprawie wnioskodawczyni złożyła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie uzasadniając to brakiem płynności finansowej, co w toku postępowania sądowego sprecyzowała na trudną sytuacją finansową związaną z opóźnieniem się płatności od głównego klienta, dającego 80% przychodów. Dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych były to przyczyny niewystarczające i nieusprawiedliwiające zaniechania dokonania czynności w terminie, czemu dał wyraz najpierw w piśmie z dnia 15 lutego 2019 roku, a następnie w zaskarżonej decyzji.

W zakresie konkretnych przyczyn uzasadniających wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie Sądy wyrażały się wielokrotnie. W wyroku z dnia 22 lipca 2015 roku Sąd Apelacyjny w Lublinie (sygn. akt III AUa 387/15 LEX nr 1770999), wskazano, że przepis art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy nie powinien być traktowany z nadmiernym rygoryzmem, w tym znaczeniu że niejako automatycznie prowadzi do wyłączenia z ubezpieczenia, bez względu na okoliczności. Trzeba zatem wziąć pod uwagę te szczególne wypadki, gdy z przyczyn niezależnych w danym miesiącu uiszczenie składki nie następuje. Jest to tym bardziej uzasadnione, gdy niedopatrzenie to zostaje naprawione, nie ma ono charakteru działania specjalnego, mającego niejako "oszukać" system ubezpieczeń społecznych, a nadto w historii płatnika zdarzenie to jest jednorazowe. Z kolei w wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 czerwca 2015 roku (sygn. akt III AUa 921/14, LEX nr 1755232) stwierdzono, że jako przyczynę uzasadniającą wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie wskazać można chorobę ubezpieczonego, nagły wyjazd, brak pieniędzy wywołany czynnikami niezależnymi od ubezpieczonego, siłę wyższą, wypadek losowy, czy też inne okoliczności, które obiektywnie wskazują, że zapłata składek w terminie była niemożliwa, a niemożliwość zapłacenia składek w terminie nie była spowodowana tylko zaniedbaniem ubezpieczonego. W innym zaś wyroku Sąd Apelacyjnego w Łodzi z dnia 8 października 2013 roku (sygn. akt III AUa 76/13, LEX nr 1386124) wskazano, że przez uzasadnione przypadki, w których Zakład, na wniosek ubezpieczonego, może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie, należy rozumieć nadzwyczajne zdarzenia, na które ubezpieczony nie ma wpływu a przekroczenie terminu do zapłaty składek nastąpiło bez jego winy. Za takie nie można uznać braku możliwości skorzystania z pomocy innych osób w zapłaceniu składki i braku komputera. W wyroku z dnia 13 lutego 2013 roku, w sprawie sygn. akt III AUa 1390/12, LEX nr 1286501) Sąd Apelacyjny w Gdańsku stwierdził zaś, że nie można uznać za uzasadniony przypadek, w którym Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyraża zgodę na opłacenie składki po terminie, sytuacji, która nie nosi znamion wyjątkowości, lecz związana jest ze zwykłymi, powtarzającymi się czynnościami zawodowymi wnioskodawcy.

Przenosząc powyższe na realia niniejszej sprawy zadać należy sobie pytanie i ocenić czy przyczyny, z powodu których wnioskodawczyni nie opłaciła w terminie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za listopad 2018 roku spełniają kryteria wypracowane przez orzecznictwo sądów, to jest: czy przyczyny te obiektywnie wskazują, że zapłata składek w terminie była niemożliwa, czy nie została spowodowana tylko zaniedbaniem ubezpieczonej, czy zapłata składki po terminie nosiła znamiona wyjątkowości, czy istnieje wina po jej stronie ubezpieczonej w związku z wykonywaniem przez nią powtarzających się czynności zawodowych, przy czym nie należy tracić z pola widzenia, że składka przez wnioskodawczynię została opłacona dwa dni po terminie a więc uchybienie terminowi nie było znaczne.

W ocenie Sądu nie można przyjąć, że przyczyna zapłaty składek po terminie była usprawiedliwiona, że zapłata składek w terminie była obiektywnie niemożliwa.

Nie ulega wątpliwości, że sytuacja wnioskodawczyni związana z brakiem płynności finansowej spowodowana niesolidnością kontrahenta, może być uznana za trudną.

Należy zaznaczyć, że ubezpieczenie chorobowe w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą ma charakter dobrowolny. Jego powstanie uzależnione jest od woli samego ubezpieczonego, a warunkiem trwania tego ubezpieczenia jest terminowe opłacanie należnych z tego tytułu składek. Tymczasem ubezpieczona wielokrotnie uchybiała terminowi płatności składek, powołując się na sytuację finansową i brak środków (za miesiące marzec 2013 roku, kwiecień 2013 roku, październik 2013 roku, kwiecień 2016 roku, maj 2016 roku, lipiec 2016 roku, październik 2016 roku, styczeń 2017 roku, październik 2017 roku, sierpień 2018 roku i wrzesień 2018 roku). W efekcie była zmuszona złożyć aż sześć wniosków o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie

Zdaniem Sądu osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą, zgłaszająca się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, oczekująca wypłaty z tego ubezpieczenia, powinna wykazać należytą staranność w regulowaniu swoich zobowiązań, od których uzależniona jest ta wypłata. Przyczyny, które wskazała wnioskodawczyni nie usprawiedliwiają opłacenia składki po terminie w każdym przypadku. Jakkolwiek powoływała się ona zawsze na brak środków finansowych i w sześciu przypadkach Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyrażał na o zgodę, to jednak informował ją, że w przypadku kolejnego opłacenia składki po terminie może odmówić wyrażenia takiej zgody. Tym samym wyraźnie sygnalizował, że wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie nie będzie uwzględniane na każdy wniosek motywowany trudną sytuacją materialną. Jest to o tyle uzasadnione, że jak wspomniano, wnioskodawczyni aż 11 razy uchybiła terminowi płatności składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Sytuacja, do jakiej doprowadziła wnioskodawczyni – wielokrotne nieopłacenie składek w terminie z tego samego powodu, nie może skutkować pewnym przywróceniem terminu po złożeniu wniosku. Powodowałoby to swego rodzaju bezkarność ubezpieczonych i możliwość zapłaty składek na dobrowolne przecież ubezpieczenie w praktycznie dowolnym terminie.

Istotne jest również to, że wnioskodawczyni już od 2016 roku dysponowała kredytem w rachunku bankowym. Tym samym w razie braku środków pochodzących z bieżącej działalności mogła sięgnąć po środki z kredytu. Tak też zrobiła, jednakże uczyniła to z opóźnieniem. W toku postępowania przyznała, że nie zapłaciła składki w terminie, „bo tak się złożyło” i „jest zapracowana” (k. 16 a.s.). Oznacza to, że do kwestii terminowości zapłaty składek, wnioskodawczyni, mimo wcześniejszego 11-krotnego uchybienia terminom, pozytywnego załatwienia 6 wniosków o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie i regularnego informowania jej o możliwych konsekwencjach dalszych uchybień, nadal podchodziła z brakiem należytej staranności. Co istotne wnioskodawczyni nie przedstawiła również jakichkolwiek dowodów na ferowaną w odwołaniu wersję o problemach z dokonaniem przelewu i późniejszej procedurze reklamacyjne prowadzonej z bankiem.

W ocenie Sądu obiektywnie nie było uzasadnionych przyczyn dokonania płatności po terminie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zasadnie nie wyraził zgody na opłacenie składek po terminie i w konsekwencji prawidłowo zgodnie z treścią cytowanego ar. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ustalił w zaskarżonej decyzji, że I. R. nie podlega w listopadzie 2018 roku dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu w związku z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał odwołanie za niezasadne i na mocy wyżej wskazanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. odwołanie oddalił.