Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 3134/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29.05.2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U z 2018, poz. 1270 t.j.) ponownie ustalił W. W. kapitał początkowy, który według stanu na dzień 1.01.1999 roku wyniósł 36.171,63 zł. Ustalony w oparciu o przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest okresu od 01.01.1971 r. do 31.12.1980 r., wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 42,94 %. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego przyjęto okresy składkowe w ilości: 7 lat, 2 miesięcy i 7 dni. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998 r. wieku (47 lat) oraz okresu składkowego i nieskładkowego dla ubezpieczonego wyniósł 42,39 %. Organ rentowy wskazał, że nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 01.01.1978 r. do 31.12.1979 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. z powodu braku informacji o liczbie przepracowanych dni. (decyzja k. 98 -99 akt kapitałowych ZUS)

W. W. w dniu 27 czerwca 2020 r. odwołał się od powyższej decyzji do Sądu Okręgowego w Łodzi uznając ją za krzywdzącą i wniósł o jej zmianę i ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego przy uwzględnieniu okresu zatrudnienia od 1.01.1978 r. do 31.12.1979 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O.. Ubezpieczony podkreślił, że we wskazanej Spółdzielni świadczył pracę w okresie od 8.06.1975 r. do 31.05.1980 r. Podanie o przyjęcie w poczet członków złożył w dniu 1.01.1978 r. jednak brak jest na nim adnotacji o rozpatrzeniu przez Walne Zgromadzenie Członków. W związku powyższym według ubezpieczonego przyjąć trzeba, że do dnia 1.01.1980 r. był on pracownikiem najemnym a dopiero po tej dacie członkiem zarządu. Wnioskodawca podniósł, że wnosi o przyjęcie za rok 1978 minimalnego wynagrodzenia pracowników, gdyż nie zachowała się z tego okresu dokumentacja płacowa. ( odwołanie k. 3 )

Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. wniósł o odrzucenie odwołania zgodnie z art. 199 § 1 pkt 2 ustawy z 17.11.1964 r. k.p.c. z uwagi na to, że to samo roszczenie między tymi samymi stronami zostało już prawomocnie osądzone. Organ rentowy wskazał, że roszczenie wnioskodawcy w zakresie przyjęcia za rok 1978 minimalnego wynagrodzenia nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem przepis ten odnosi, się do pracowników, a skarżący od 01.01.1978 r. był członkiem Spółdzielni i nie ma żadnych innych dokumentów z badanego okresu zatrudnienia, w tym dokumentacji płacowej i informacji o ilości przepracowanych dniówek, wobec czego nie jest możliwe odtworzenie jego wynagrodzenia w 1978 r., które zależało od ilości dniówek obrachunkowych. ZUS podkreślił, że wnioskodawca złożył odwołanie od decyzji z dnia 06.02.2018 r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego wnosząc o jej zmianę poprzez uwzględnienie do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego okresu pracy w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. od 08.06.1975 r. do 31.05.1980 r. Sąd Okręgowy w Łodzi wyrokiem z dnia 15.11.2018 r., sygn. akt: VIII U 769/18 zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił wysokość kapitału początkowego wnioskodawcy na dzień 01.01.1999 r. na kwotę 35237,40 zł., przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego w wysokości 42,94% i oddalił odwołanie w pozostałym zakresie. Wydając wyrok Sąd Okręgowy oparł się też na hipotetycznych wyliczeniach ZUS. Do wyliczenia wskaźnika wysokości kapitału początkowego ZUS uwzględnił w wymiarze stażu pracy okres zatrudnienia od 06.06.1975 r. do 31.12.1977 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. (tj. do dnia przyjęcia świadczeniobiorcy w poczet członków Spółdzielni od 01.01.1978 r.) przyjmując stawkę wynagrodzenia zasadniczego 13 zł. za godzinę oraz pełen wymiar czasu pracy. Lata 1979 i 1980 zostały uwzględnione w wysokości wykazanej na zaświadczeniu Rp -7 z dnia 20.12.2017 r. Dochody w 1978 r. nie zostały udowodnione, bowiem od 01.01.1978 r. wnioskodawca, zgodnie ze swoim podaniem, został przyjęty w poczet członków przedmiotowej spółdzielni i nie istnieje dokumentacja dotycząca ilości przepracowanych dni. (odpowiedź na odwołanie k. 4 - 7)

W piśmie procesowym z dnia 11 maja 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania. (pismo procesowe ZUS z dnia 11.05.2019 r. k. 33 – 34)

W piśmie procesowym z dnia 2 czerwca 2020 r. wnioskodawca wniósł o ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego przy przyjęciu hipotetycznego wyliczenia ZUS z dnia 11 maja 2019 r. (pismo procesowe wnioskodawcy z dnia 11.05.2019 r. k. )

Na terminie rozprawy poprzedzającej bezpośrednio wydanie wyroku z dnia 8.09.2020 r. wnioskodawca poparł odwołanie. (oświadczenie wnioskodawcy 00:00:48, 00:00:40 e – protokół rozprawy z dnia 8.09.2020 r., płyta CD k. 43)

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Wnioskodawca W. W. urodził się w dniu (...) (okoliczność bezsporna)

W okresie od dnia 6.06.1975 r. do dnia 31.12.1979 r. ubezpieczony był zatrudniony na umowę o pracę w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. w pełnym wymiarze czasu pracy, który wynosił wówczas 46 godzin tygodniowo. We wskazanym okresie wnioskodawca pracował w warsztacie jako mechanizator maszyn rolniczych i wykonywał też obowiązki zaopatrzeniowca w związku z powyższym podlegał pod resort transportu (umowa o pracę z dnia 6.06.1975 r., świadectwo pracy w załączonych aktach osobowych k. 22, pismo Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) z dnia 17.09.2020 r. k. 46, lista płac za 1979 r. k. 93 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy 00:11:11 e – protokół z dnia 27.02.2020 r., płyta CD k. 28 w zw. z 00:06:00, płyta CD k. 43)

W okresie od dnia 1.01.1980 r. do dnia 31.05.1980 r. wnioskodawca był członkiem Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. i wykonywał prace mechanika w warsztacie a ilość przepracowanych przez niego dni w tym okresie była określona za pomocą dniówek obrachunkowych. ( lista płac za 1980 r. k. 94 akt ZUS, pismo Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej (...) z dnia 17.09.2020 r. k. 46, zeznania wnioskodawcy 00:11:11 e – protokół z dnia 27.02.2020 r., płyta CD k. 28 w zw. z 00:06:00, płyta CD k. 43)

Nie zachowała się dokumentacja płacowa za okres zatrudnienia w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. w latach 1975 -1978. (okoliczność bezsporna)

U wskazanego wyżej pracodawcy wynagrodzenie zasadnicze wnioskodawcy w spornych latach 1978 -1979 określone było za pomocą stawki godzinowej wynoszącej 12 zł za godz. (umowa o pracę z dnia 6.06.1975 r. w załączonych aktach osobowych k. 22)

Wynagrodzenie ustalone kwotowo uzyskiwane przez ubezpieczonego z tytułu zatrudnienia w Spółdzielni Produkcyjnej w O. w latach 1978 – 1979 wyniosło odpowiednio:

- w 1978 r. – 30.472,00 zł;

- w 1979 r. – 64.597,00 zł. ( wyliczenie ZUS k. 33 – 33 verte, k. 105 - 108 akt ZUS, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp. 7 k. 24 akt ZUS)

Decyzją z dnia 13 listopada 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUS ustalił wartość kapitału początkowego W. W.. Kapitał początkowy ustalony na dzień 1.01.1999 r. wyniósł 21.416,23 zł. Ustalony w oparciu o przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest okresu od 01.01.1970 r. do 31.12.1979 r., wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 11,22 %. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego przyjęto okresy składkowe w ilości: 4 lata, 2 miesiące i 15 dni. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998 r. wieku (47 lat) oraz okresu składkowego i nieskładkowego dla ubezpieczonego wyniósł 32,44 %. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład nie uwzględnił okresu pracy od 8.06.1975 r. do 31.05.1980 r. w Spółdzielni Produkcyjnej w O. z uwagi na brak informacji o ilości przepracowanych dniówek. (decyzja k. 3 - 4 akt kapitałowych ZUS)

Kolejną decyzją z dnia 6.02.2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ponownie ustalił W. W. kapitał początkowy, który według stanu na dzień 1.01.1999 roku wyniósł 23.073,60 zł. Podstawa wymiaru kapitału początkowego została ustalona z kolejnych 10 lat kalendarzowych, tj. z okresu od 1.01.1971 r. do 31.12.1980 r. i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 23,20 %. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego przyjęto okresy składkowe w ilości: 4 lat, 2 miesięcy i 15 dni. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998 r. wieku (47 lat) oraz okresu składkowego i nieskładkowego dla ubezpieczonej wyniósł 32,44 %. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład nie uwzględnił okresu pracy od 8.06.1975 r. do 31.05.1980 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. z uwagi na brak informacji o ilości przepracowanych dniówek. (decyzja k. 50 - 51 akt kapitałowych ZUS)

Na skutek odwołania wnioskodawcy od powyższej decyzji Sąd Okręgowy w Łodzi prawomocnym wyrokiem z dnia 15.11.2018 r. w sprawie o sygn. akt VIII U 769/18 zmienił decyzję z dnia 6.02.2018 r. i ustalił wysokość kapitału początkowego wnioskodawcy na dzień 01.01.1999 r. na kwotę 35.237,40 zł., przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy, gdzie w wymiarze stażu pracy uwzględniono okres zatrudnienia od 06.06.1975 r. do 31.12.1977 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O.. (wyrok SO w Łodzi z dnia 15.11.2018 r. sygn. akt VIII U 769/18 wraz z uzasadnieniem k. 43, k. 52 – 64 załączonych akt sądowych o sygn. VIII U 769/18)

Decyzją z dnia 17.01.2018 r. organ rentowy na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wykonując prawomocny wyrok Sąd Okręgowy w Łodzi z dnia 15.11.2018 r. ponownie ustalił W. W. kapitał początkowy, który według stanu na dzień 1.01.1999 roku wyniósł 35.237,40 zł. Podstawa wymiaru kapitału początkowego została ustalona z kolejnych 10 lat kalendarzowych, tj. z okresu od 1.01.1971 r. do 31.12.1980 r. i wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 42,94 %. Do ustalenia wysokości kapitału początkowego przyjęto okresy składkowe w ilości: 6 lat, 9 miesięcy i 9 dni. Współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31.12.1998 r. wieku (47 lat) oraz okresu składkowego i nieskładkowego dla ubezpieczonej wyniósł 41,83 %. Do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład nie uwzględnił okresu pracy od 01.01.1978 r. do 31.05.1980 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. z uwagi na brak informacji o ilości przepracowanych dniówek. (decyzja k. 72 - 73 akt kapitałowych ZUS)

Prawomocnym postanowieniem z dnia 19.03.2019 r. sygn. akt: VIII U 425/19 Sąd Okręgowego w Łodzi odrzucił odwołanie wnioskodawcy o powyższej decyzji z uwagi na powagę rzeczy osądzonej. (postanowienie SO z dnia 19.03.2019 r. sygn. akt: VIII U 425/19 wraz z uzasadnieniem k. 77 – 82 akt ZUS)

W dniu 13 maja 2019 r. ubezpieczony złożył do organu rentowego wniosek o ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego przy uwzględnieniu okresu zatrudnienia od 1.01.1978 r. do 31.12.1979 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. i przyjęciu za 1978 r. minimalnego wynagrodzenia pracowników a za 1979 r. dochodów wynikających z listy płac. Do przedmiotowego wniosku ubezpieczony załączył listy płac ze wskazanej Spółdzielni za lata 1979 – 1980 . (wniosek z dnia 13.05.2019 r. k. 90 – 90 verte , listy płac k. 93 – 94 akt ZUS)

W toku postępowania sądowego Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w dniu 11 maja 2020 r., dokonał hipotetycznego wyliczenia wysokości kapitału początkowego wnioskodawcy. Wskaźnik podstawy wymiaru kapitału początkowego został wyliczony z uwzględnieniem wynagrodzenia z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. lat 1971 - 1980 przy przyjęciu za okres pracowniczego zatrudnienia od 1 stycznia 1978 roku do 31 grudnia 1979 roku w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. w pełnym wymiarze czasu pracy, wynagrodzenia zasadniczego w 1978 r. ustalonego według stawki 13 zł za godz. w oparciu o umowę o pracę z dnia 6.06.1975 r. a za 1979 r. wynagrodzenia ustalonego na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp. 7.

W ten sposób wyliczony wskaźnik wyniósł 48,14%.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego został wyliczony przy przyjęciu za lata 1971 - 1980 niżej wskazanych kwot:

- 1971 r. – 3133,12 zł (wpw 33,22%);

- 1972 r. – 0,00 zł (wpw 0,00%) ;

- 1973 r. – 0,00 zł (wpw 0,00%);

- 1974 r. – 3760,00 zł (wpw 29,51%);

- 1975 r. – 23830,00 zł (wpwp 50,75%);

- 1976 r. – 30732,00 zł (wpw 59,82%);

- 1977 r. – (...),00 (wpw 55,63%)

- 1978 r. – 30472,00 zł (wpw 51,96%)

- 1979 r. – 64597,00 zł (wpw 101,05%)

- 1980 r. – 30030,00 zł (wpw 99,44%). Do ustalenia wysokości kapitału początkowego przyjęto okresy składkowe w ilości: 9 lat, 2 miesięcy i 7 dni.

Kapitał początkowy według stanu na dzień 1.01.1999 roku wyniósł 43.988,23 zł. (hipotetyczne wyliczenie ZUS k. 33 – 33 verte, k. 105 - 108 akt ZUS, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp. 7 k. 24 akt ZUS umowa o pracę z dnia 6.06.1975 r. w załączonych aktach osobowych k. 22)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w załączonych do akt sprawy aktach sądowych o sygn. VIII U 769/18 oraz aktach ZUS a także dokumentach osobowo – płacowych wnioskodawcy z Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O., w tym: umowy o pracę z dnia 6.06.1975 r., kart płac za lata 1979 – 1980, świadectwa pracy z dnia 19.12.1980 r. a nadto o pismo wskazanej Spółdzielni z dnia 17.09.2020 r.

Należy podkreślić, że żadna ze stron nie zakwestionowała wskazanych wyżej dokumentów.

Według Sądu z załączonych list płac wynika, iż dopiero od 1980 r. wobec wnioskodawcy zastosowano mechanizm naliczania dniówek obrachunkowych, co świadczy o traktowaniu go jako członka Spółdzielni dopiero od tego roku. Powyższe jednoznacznie potwierdza też pismo Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. z dnia 17.09.2020 r., z którego wynika, że wobec braku jakichkolwiek dokumentów potwierdzających członkowstwo w Spółdzielni w okresie od 1.01.1978 r. do 31.12.1979 r., należy uznać, że W. W. był wówczas pracownikiem zatrudnionym w oparciu o umowę o pracę. (k. 46).

Wskazanej okoliczności nie zmienia w ocenie Sądu fakt, iż w aktach osobowych wnioskodawcy znajduje się sporządzone przez niego podanie o przyjęcie w poczet członków Spółdzielni z dniem 1.01.1978 r., gdyż brak jest na nim dekretacji członków Zarządu bądź Walnego Zgromadzenia Członków w przedmiocie wyrażenia zgody na powyższe. Nadto także lakoniczna adnotacja brzmiąca: „członek spółdzielni” na świadectwie pracy z dnia 19.12.1980 r., nie świadczy o członkostwie ubezpieczonego w Spółdzielni w spornym okresie. W świadectwie pracy nie wskazano bowiem w jakim okresie wnioskodawca był członkiem spółdzielni, jedynie zatem na jego podstawie można stwierdzić, że był on członkiem w roku wystawienia przedmiotowego dokumentu.

Uznać także należy za wiarygodne zeznania wnioskodawcy, gdyż pozostają one w całkowitej zgodności z całokształtem zebranego w sprawie materiału dowodowego. Nadto organ emerytalno – rentowy nie zakwestionował powyższych zeznań.

Ponadto Sąd przyjął za wiarygodne hipotetyczne wyliczenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych wysokości kapitału początkowego z dnia 11 maja 2020 r., które jest zgodne z dokumentacją z akt osobowo - płacowych W. W. oraz odpowiada treści przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 1998 r. Do sporządzenia hipotetycznego wyliczenia organ rentowy dysponował dokumentacją w postaci wymienionych wyżej: list płac, umowy o pracę z dnia 6.06.1975 r., świadectwa pracy oraz zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp. 7.

Tylko przyjęcie sposobu ustalenia zarobków W. W. przyjęte w hipotetycznym wyliczeniu organu rentowego pozwoli na precyzyjne i najbardziej zbliżone określenie wysokości zarobków wnioskodawcy w spornym okresie zatrudnienia od 1.01.1978 r. do 31.12.1979 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O..

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

W ocenie Sądu Okręgowego na wstępie wskazać należy, że w niniejszym postępowaniu brak jest jakichkolwiek podstaw do odrzucenia odwołania wnioskodawcy z uwagi na powagę rzeczy osądzonej ( res iudicata).

Stosownie do treści art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U z 2020 r. poz. 53 z późn. zm.) prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Podkreślić należy, że w przedmiotowej sprawie przedłożono nowe dowody w postaci: list płac za lata 1979 – 1980 a także pismo Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. z dnia 17.09.2020 r. odnośnie członkowstwa wnioskodawcy w tej Spółdzielni, które mają wpływ na zmianę wysokości kapitału początkowego. Powyższe dokumenty nie były analizowane przez Sąd Okręgowy w Łodzi w sprawach o sygn. akt VIII U 769/18 oraz VIII U 425/19, które to postępowania zostały prawomocnie zakończone.

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego odwołanie W. W. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

W myśl art. 173 ust. 1 ustawy emerytalnej dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy przed dniem wejścia w życie ustawy opłacali składki na ubezpieczenie społeczne lub za których składki opłacali płatnicy składek, ustala się kapitał początkowy.

Zgodnie z ust. 3 wartość kapitału początkowego ustala się na dzień wejścia w życie cytowanej ustawy.

Stosownie do treści art. 174 ust. 1 cytowanej ustawy kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1)okresy składkowe, o których mowa w art. 6;

2)okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5;

3)okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2. (ust. 2)

Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r. (ust. 3)

Jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu ( 3b).

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej okresami składkowymi są okresy ubezpieczenia. Ponadto przepis art. 6 ust. 2 pkt 12 tejże ustawy przewiduje, że za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 roku okresy pracy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne na obszarze Państwa Polskiego – w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych i w innych spółdzielniach zrzeszonych w (...) Związku (...), w zespołowych gospodarstwach rolnych spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w (...) Związku (...) oraz pracy na rzecz tych spółdzielni: a) objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki, b) przed dniem objęcia obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu.

Stosownie do art. 4 dekretu z dnia 4 marca 1976 roku o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1976 r., Nr 10, poz. 54), przy ustalaniu okresu pracy w spółdzielni wymaganego do uzyskania świadczeń:

1.  za dzień pracy uważa się 8 godzin pracy, a przed dniem 1 lipca 1962 roku dzień, który stanowił podstawę do obliczenia dniówki obrachunkowej; do dni pracy zalicza się również dni urlopu wypoczynkowego oraz dni pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub opiekuńczego,

2.  za miesiąc pracy uważa się 20 dni pracy dla mężczyzny,

3.  za rok pracy uważa się rok obrachunkowy, w którym mężczyzna przepracował w spółdzielni co najmniej 240 dni.

Z treści § 22 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe (Dz. U. z 2011 roku poz. 237, nr 1412) wynika, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności:

1) legitymacja ubezpieczeniowa;

2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia. Jednakże judykatura stoi na stanowisku, że w postępowaniu sądowym nie obowiązują ograniczenia, co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP 1998/11/342, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2006 roku, I UK 115/06).

Zgodnie natomiast z dyspozycją art. 6 k.c. to na odwołującym się ciążył ciężar dowodowy w przedmiotowej sprawie, zatem to on powinien udowodnić okoliczności, z których wywodzi skutki prawne. Samo zaś twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (art. 232 k.pc.).

Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do rozstrzygnięcia, czy do ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego ubezpieczonego W. W. podlega uwzględnieniu okres jego zatrudnienia od 1.01.1978 r. do 31.12.1979 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O..

W. W. powinien był więc przedłożyć dowody na podstawie, których możliwym byłoby ustalenie wysokości otrzymywanych wynagrodzeń we wskazanym wyżej okresie zatrudnienia. Ubezpieczony za wskazany okres przedłożył dowody z akt osobowo – płacowych w postaci: świadectwa pracy, umowy o pracę z dnia 6.06.1975 r., kart płac, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp. 7 oraz pisma Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. z dnia 17.09.2020 r. W oparciu o całokształt wymienionych dokumentów ustalono bezsprzecznie, że w okresie od 1.01.1978 r. do 31.12.1979 r. w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O. wnioskodawca był pracownikiem zatrudnionym w oparciu o umowę o pracę. Jednocześnie jak już wyżej wskazano w ramach oceny dowodów, brak jest jakichkolwiek wiarygodnych dokumentów na okoliczność, że w spornym okresie odwołujący się był członkiem Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w O., szczególnie, że dniówki obrachunkowe służące do ustalania okresu pracy członków w spółdzielni są wyszczególnione na liście płac dopiero od 1980 r.

Wskazać w tym miejscu trzeba, że przepis art. 114 ust. 2 ustawy z dnia 17 lutego 1961 r. o spółdzielniach i ich związkach obowiązujący do 31.12.1982 r. (Dz. U. z 1961 r. Nr 12, poz. 61 ze zm.) przewidywał możliwość, aby spółdzielnia mogła zatrudniać pracowników na umowy o pracę. W myśl tego przepisu spółdzielnia mogła zatrudniać czasowo lub na stałe osoby nie będące członkami ani domownikami członków przy wykonywaniu prac wymagających szczególnych kwalifikacji, jakich członkowie nie posiadają. W takich sytuacjach, dochodziło do nawiązania zwykłego, kodeksowego stosunku pracy.

W tej sprawie, w oparciu o zgromadzony materiał dowody nie ma jakichkolwiek podstaw do weryfikowania spornego okresu w oparciu o wykazy dniówek.

W tym stanie rzeczy na podstawie umowy o pracę ustalono stawkę godzinową wynagrodzenia zasadniczego za okres od 1.12.1978 r. do 31.12.1978 r. przy przyjęciu pełnego wymiaru czasu pracy (46 godzin tygodniowo). Odnośnie zaś zatrudnienia w Spółdzielni od 01.01.1979 r. do 01.01.1979 r. przyjęto wynagrodzenie kwotowe wynikające z zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp. 7. Na podstawie tych dokumentów możliwe stało się precyzyjne ustalenie wysokości wynagrodzeń ubezpieczonego w przedmiotowym okresie, które posłużyło do wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego.

Podkreślić przy tym należy, że organ rentowy nie kwestionował tych dokumentów (art. 6 k.c.).

Na podstawie dostępnej dokumentacji organ rentowy wyliczył w dniu 11 maja 2020 r. wysokość wynagrodzeń za lata sporne 1978 – 1979 i obliczył wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego W. W. oraz ustalił wysokość kapitału początkowego

W obliczu tak poczynionych ustaleń przy przyjęciu, do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia, wynagrodzeń osiągniętych przez odwołującego się w okresie 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest z lat: 1971 - 1980, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego, wyniósł 48,14 % i okazał się wyższy od poprzednio przyjętego w zaskarżonej decyzji w konsekwencji dając wyższą kwotę kapitału początkowego w wysokości 43.988,23 zł, co czyni złożone odwołanie zasadnym.

Należy przy tym podkreślić, iż przyjęte przez Sąd, a także w hipotetycznym wyliczeniu z dnia 11.05.2020 r. wynagrodzenia wnioskodawcy są wynagrodzeniami niewątpliwymi wynikającymi z załączonych dokumentów.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. z dnia 29 maja 2019 r. i orzekł jak w sentencji wyroku zgodnie z treścią hipotetycznego wyliczenia organu rentowego.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu, wypożyczając akta emerytalne.

29 X 2020 roku.