Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 14/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2020 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Jowita Sikorska

Protokolant po.. sek. sąd. Paulina Byczyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 października 2020 r. w S.

sprawy z powództwa R. E. T.

przeciwko G. T. i P. T. (1)

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

I.  uchyla obowiązek alimentacyjny powoda R. E. T. wobec G. T. wynikający z umowy zawartej w Kancelarii Notarialnej notariusza A. B. (1) 29 grudnia 2017 r., Repertorium A nr 5216/2017, na kwotę po 1000 złotych miesięcznie, której Sąd Rejonowy w Szczytnie nadał klauzulę wykonalności postanowieniem z 11 października 2019 r. w sprawie III R Co 31/19 - z dniem 27 października 2020 roku,

II.  uchyla obowiązek alimentacyjny powoda R. E. T. wobec P. T. (2) wynikający z umowy zawartej w Kancelarii Notarialnej notariusza A. B. (1) 29 grudnia 2017 r., Repertorium A nr 5213/2017, na kwotę po 1000 złotych miesięcznie, której Sąd Rejonowy w Szczytnie nadał klauzulę wykonalności postanowieniem z 8 października 2019 r. w sprawie III R Co 30/19 - z dniem 27 października 2020 roku,

III.  w pozostałej części powództwo oddala,

IV.  koszty procesu między stronami wzajemnie znosi

Sygn. akt III RC 14/20

UZASADNIENIE

Powód R. T. wniósł o uchylenie obowiązków alimentacyjnych w kwotach po 1000 zł. na każdego z pozwanych G. T. i P. T. (2), z dniem zawarcia umów o ustalenie obowiązku alimentacyjnego, ewentualnie o unieważnienie umów zawartych w związku z ustaleniem obowiązku alimentacyjnego na rzecz pozwanych. Wniosek ewentualny o unieważnienia w/w umów powód cofnął na rozprawie.

Pozwani G. T. i P. T. (2) wnieśli o oddalenie powództw.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód jest synem pozwanych.

Dnia 29 grudnia 2017 r. powód zawarł z pozwanymi w formie aktu notarialnego umowy o ustalenie obowiązku alimentacyjnego w kwotach po 1000 zł. miesięcznie na każdego z pozwanych, począwszy od 1 stycznia 2018 r.

Tego samego dnia pozwani w formie aktu notarialnego dokonali darowizny na rzecz powoda gospodarstw rolnego o powierzchni ponad 30 ha wraz z budynkiem mieszkalnym i zabudowaniami gospodarczymi, znajdującego się w miejscowości B. gm. J.. W tym akcie notarialnym została także ustanowiona na rzecz pozwanych nieodpłatna dożywotnia służebność osobista polegająca na korzystaniu na wyłączność z budynku mieszkalnego z prawem dojazdu i dojścia do budynku oraz na prawie do swobodnego poruszania się po podwórzu, przy czym wszystkie opłaty będzie ponosił każdorazowy właściciel nieruchomości /par. 5 aktu notarialnego/.

Powód wywiązywał się z zawartych umów, opłacał wszystkie rachunki i zobowiązania związane z budynkiem zajmowanym przez rodziców oraz przekazywał alimenty w ustalonej wysokości.

Między stronami już w 2018 r. zaczęło dochodzić do nieporozumień. Problemy zaczęły się w związku z korzystaniem przez powoda z maszyn rolniczych. Maszyny rolnicze nie zostały powodowi przekazane wraz z gospodarstwem, nadal pozostały własnością rodziców powoda.

Powód w związku z tym konfliktem zaczął kupować własne maszyny, jednak w tym celu musiał zaciągać kredyty, których wysokość ostatecznie doprowadziła do granicy płynności finansowej powoda. Wysokość kredytów sięga 600 tyś zł. Miesięcznie spłaca raty po 4 tyś zł., jedna z rat w roku wynosi 40 tyś zł. i kwartalnie po 4 tyś. zł., ponadto do kwietnia 2021 roku misi zapłacić 50 tyś zł. za wykonaną instalację fotowoltaiczną kwotę 50 tyś zł.

Konflikt z rodzicami ostatecznie doprowadził, że powód wraz z rodziną wyprowadzili się do domu siostry powoda, gdzie od kilku miesięcy mieszkają. Powód nadal zajmuje się gospodarstwem, pozwany, który początkowo pomagał synowi w pracach na gospodarstwie obecnie zaprzestał pomocy.

Powód ma żonę i dziecko, żona powoda jest w kolejnej ciąży. Rodzina powoda utrzymuje się z dochodów z gospodarstwa rolnego, które uzyskuje ze sprzedaży mleka tj. 16-20 tyś zł. miesięcznie, dopłat unijnych w wysokości 72 tyś zł. rocznie, ze sprzedaży mięsa i opasów ok. 90 tyś zł. rocznie i usług na rzecz innych rolników ok. 27 tyś. zł. rocznie. W poprzednich latach do strony uzyskiwały także dochody z wynajmu domków letniskowych znajdujących się na terenie nieruchomości, dochód sięgał ponad 30 tyś zł. w skali roku. W 2020 r. domki nie były wynajmowane, albowiem żona powoda z uwagi na zagrożoną ciążę nie mogła się tym zająć.

W pracy na gospodarstwie pomaga powodowi siostra, której powód płaci wynagrodzenie w kwocie 3 tyś zł.

Pozwani utrzymują się z rent wynoszących: pozwanej 1125 zł. miesięcznie, pozwanego 1004 zł. miesięcznie. Ich majątek stanowią maszyny rolnicze oraz oczekują na zwrot składek ze Spółdzielni (...) w wysokości ok. 90 tyś. zł.

Pozwana G. T. ma 63 lata, ma nadciśnienie i problemy z biodrami, na leki wydaje ok. 200 zł. miesięcznie.

Pozwany P. T. (2) ma 64 lata, jest po zawale, ma rozrusznik serca, problemy z biodrami i zerwane ścięgno, przyjmuje stałe leki, których koszt wynosi ponad 400 zł. miesięcznie. Wymaga rehabilitacji, ostatnio na rehabilitację wyjeżdżał jesienią 2019 r. do G. i Niemiec.

Pozwani ostatnio ponieśli koszty związane z wymianą zamków i drzwi. Ponoszą koszty związane z eksploatacją samochodu oraz koszty paliwa.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań świadka A. B.-D. k. 201, wyjaśnień stron k. 202 – 204, aktów notarialnych k.10-11, 20-24, zawiadomienia komornika k. 12-15, oświadczeń k. 16-19, wydruku księgi wieczystej k. 25-30, odpisu aktu urodzenia k. 31, zeznania podatkowego k. 36-45, ośw. o dochodach k. 46, kart inf. leczenia szpitalnego k. 77 – 83, inf. o rentach k. 84 – 92, wyciągów z rachunku bankowego k. 93 -112, zaśw. z banku k. 113, zestawienia pojazdów k.114, orzeczenie o niepełnosprawności k. 146, faktury k. 147-158, 174-178, oświadczenia k. 168, zdjęć k.170, inf. z banku k. 189-200 oraz akt tut. Sądu III RCo 30/19 i III RCo 31/19.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie jest częściowo uzasadnione.

Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, korzystających z domniemania prawdziwości albowiem zostały sporządzone przez kompetentne organy oraz w sposób prawem przewidziany /art. 244 kpc/, na zeznaniach świadka oraz wyjaśnieniach stron. Zeznania świadka były wiarygodne, korespondują z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w sprawie oraz na dowodzie z wyjaśnień stron, które w zasadniczych kwestiach były bezsporne, w sferze sporu pozostaje kwestia konfliktu między powodem a rodzicami, która dla potrzeb niniejszego postępowania ma marginalne znaczenie.

Przedmiot sprawy sprowadza się do oceny czy pozwani pozostają w niedostatku, albowiem jest to przesłanka ustalenia obowiązku alimentacyjnego dziecka wobec rodziców. Ustalenie istnienia stanu niedostatku daje dopiero podstawy do oceny możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej do alimentów a tym samym ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego.

Pozwani po przekazaniu synowi gospodarstwa rolnego znaleźli się w takiej sytuacji, że mają zapewnione mieszkanie /dom, w którym dotychczas mieszkali, ze wszelkimi wygodami/, nie muszą ponosić żadnych kosztów związanych z mieszkaniem i opłatami.

Świadczenia rentowe, które pozwani uzyskują, mogą przeznaczać tylko na swoje potrzeby związane z wyżywieniem, środkami czystości, leczeniem i paliwem na dojazdy samochodem do sklepu czy lekarza. Prowadząc wspólne gospodarstwo domowe, są w stanie zabezpieczyć te wszystkie potrzeby, środkami finansowymi, którymi dysponują.

Alimenty ustalone między rodzicami a dzieckiem mają na celu tylko pomóc rodzicowi w stanie niedostatku, nie mają na celu wyrównania poziomu życia rodziców i dzieci, czy zabezpieczenia innych potrzeb niż niezbędne potrzeby życiowe.

Nie bez znaczenia pozostaje także okoliczność, że pozwani dysponują majątkiem w postaci maszyn rolniczych, których faktycznie nie użytkują, jest konkretny majątek, który mogą sprzedać, a środki przeznaczać na swoje utrzymanie. Ponadto mają wierzytelność wobec Spółdzielni (...), która powinna być wypłacona w ciągu 5 lat od przekazania gospodarstw, czyli w ciągu najbliższych 2 lat uzyskają kwotę około 90 tyś zł.

Pozwani nie muszą ponosić wydatków związanych z remontami domu, czy np. wymianą drzwi, takie wydatki obciążają powoda jako właściciela nieruchomości, natomiast niewywiązywanie się przez powoda z obowiązków wynikających ze służebności mogłoby skutkować podjęciem przez pozwanych odpowiednich kroków pranych.

Tym samym Sąd nie stwierdził, aby pozwani pozostawali w niedostatku, a zatem nie zachodzi potrzeba oceny możliwości zarobkowych i majątkowych powoda. Pozwani swojego prawa do alimentów nie mogą wywodzić w oparciu o zasady współżycia społecznego, albowiem podstawowa przesłanka żądania nie została spełniona.

Na marginesie należy tylko zauważyć, iż sytuacja finansowa powoda po odmowie rodziców użytkowania maszyn rolniczych, stała się bardzo trudna na skutek wydatków związanych z koniecznością zakupu maszyn rolniczych niezbędnych przy pracach w gospodarstwie i związaną z tym koniecznością spłat rat kredytów. Powód ma także na utrzymaniu swoją rodzinę, w tym żonę, która nie może obecnie podjąć żadnej pracy.

Sąd uchylił obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanych z datą ogłoszenia wyroku, albowiem niezgodne z zasadami współżycia społecznego byłoby, aby pozwani zwracali synowi, który został obdarowany przez rodziców znacznym majątkiem, kwot alimentów, które przeznaczali na własne, bieżące utrzymanie.

Z tych względów na podstawie art. 133§1 i art. 138 Krio Sąd orzekł jak w punktach I - III sentencji, o kosztach procesu orzekł na –podstawie art. 100 Kpc mając na względzie tylko częściowe uwzględnienie żądania.