Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lipca 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Leszek Jantowski

Sędziowie: Hanna Rucińska

Barbara Rączka - Sekścińska

po rozpoznaniu w dniu 9 lipca 2020 r. w G.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

przeciwko J. D.

o zapłatę

w przedmiocie skargi o wznowienie postępowania w sprawie XV Nc (...) Sądu Okręgowego w Gdańsku

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku

z dnia 5 września 2019 r., sygn. akt XV C 513/18

1.oddala apelację;

2.zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

SSA Barbara Rączka – Sekścińska SSA Leszek Jantowski SSA Hanna Rucińska

Na oryginale właściwe podpisy.

Sygn. akt V ACa 28/20

UZASADNIENIE

Pozwem datowanym na 9 grudnia 2014 r. powód Spółdzielcza (...)w G. wniosła o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, by pozwany K. D. zapłacił powodowi kwotę 156.164,20 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 25 października 2014 r. do dnia zapłaty, wraz z kosztami procesu, w terminie 14 dni od daty otrzymania nakazu, względnie w terminie tym wniósł zarzuty. W uzasadnieniu wskazał, że strony w dniu 5 listopada 2013 r. zawarły umowę pożyczki, na podstawie której powód wypłacił pozwanemu kwotę 150.000 zł. Zabezpieczeniem spłaty pożyczki wraz z odsetkami i innymi kosztami jest weksel in blanco, wystawiony przez K. D. na rzecz powoda. W związku z niespłaceniem przez pozwanego kwoty pożyczki w wymaganym terminie, pismem z dnia 10 października 2014 r. powód zawiadomił pozwanego o wypełnieniu weksla na kwotę 156.164,20 zł, oznaczając termin jego płatności na dzień 24 października 2014 r., pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Pozwany nie uregulował w/w kwoty.

W dniu 23 stycznia 2015 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla uwzględniający żądanie pozwu.

Pismem datowanym na 6 września 2017 r. pozwany K. D. wniósł skargę o wznowienie postępowania zakończonego w/w nakazem zapłaty, jednocześnie wnosząc o jego uchylenie, oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu skargi skarżący podał, że w dniu 29 czerwca 2017 r. prokurator Prokuratury Rejonowej (...) skierował przeciwko J. D. (bratu K. D.) akt oskarżenia, w którym oskarżył go m.in. o posłużenie się dowodem osobistym brata, K. D. w toku procedury przyznawania pożyczki, w wyniku czego 5 listopada 2013 r. zawarł ze (...) w G. umowę pożyczki gotówkowej nr (...) w wysokości 150.000 zł, podpisując się na przedmiotowej umowie pożyczki, oraz na innych związanych z nią dokumentach, jako K. D.. Skarżący podał jako podstawę skargi art. 403 §1 pkt 1 k.p.c., i zaznaczył, że J. D. przyznał się do zarzucanego mu czynu, a prokurator złożył wniosek o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzania rozprawy, na podstawie art. 335 k.p.k.

Powód w odpowiedzi na skargę cofnął złożony w pozwie wniosek o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i wniósł o przekazanie rozpoznania sprawy do postępowania zwykłego. Jednocześnie powód wniósł o wezwanie na podstawie art. 194 § 1 i 2 k.p.c. do udziału w sprawie J. D. w miejsce pozwanego K. D. i zasądzenie od J. D. na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania (k. 80-81).

Na rozprawie w dniu 5 września 2018 r. Sąd postanowił wezwać J. D. do udziału w postępowaniu w charakterze pozwanego na podstawie art. 194 § 1 k.p.c. Na rozprawie tej pełnomocnicy stron zgodnie oświadczyli, że wyrażają zgodę na zwolnienie z udziału w sprawie dotychczasowego pozwanego, K. D. (k. 98).

Pozwany J. D. w odpowiedzi na pozew wyraził zgodę na swoje wstąpienie w miejsce dotychczasowego pozwanego i wniósł o oddalenie powództwa, oraz zasądzenie od powoda na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa, według norm przepisanych. Pozwany podniósł, że powód jako podstawę prawną i faktyczną żądań wskazuje umowę oraz weksel, tymczasem pozwanego nie łączył z powodem żaden stosunek umowny. Pozwany wywiódł również, że skoro powód nie podaje, że opiera swe roszczenie na odpowiedzialności odszkodowawczej, to ewentualna odpowiedzialność taka nie stanowi przedmiotu, który byłby objęty żądaniem. Kolejno podał pozwany, że ewentualna zmiana podstawy faktycznej byłaby niedopuszczalna. Pozwany podniósł również, że roszczenie nie zostało wykazane także co do wysokości (k. 99-102).

Wyrokiem z dnia 5 września 2019 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku:

1.uchylił nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy w Gdańsku w postępowaniu nakazowym z weksla w dniu 23.01.2015 roku sygn. akt XV Nc (...) i zasądził od J. D. na rzecz (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwotę 156.164,20 zł (sto pięćdziesiąt sześć tysięcy sto sześćdziesiąt cztery złote dwadzieścia groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 października 2014 roku do dnia zapłaty;

2.kosztami procesu obciąża pozwanego J. D. w całości pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Powyższe rozstrzygnięcie zostało wydane na podstawie następujących ustaleń i rozważań:

W dniu 5 listopada 2013 r. pozwany J. D., wprowadzając poprzednika prawnego powoda w błąd co do swojej tożsamości poprzez posłużenie się danymi swojego brata, K. D., zawarł umowę pożyczki nr (...). Umowa została zawarta na okres do dnia 5 listopada 2023 r., na kwotę 150.000 zł. Pożyczkodawca zastrzegł sobie prawo do wypowiedzenia umowy pożyczki z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia, po upływie okresu wypowiedzenia, całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane, a także w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy. Pozwany miał spłacać pożyczkę w miesięcznych ratach w wysokości 2.420,24 zł, wymagalnych w 5. dniu miesiąca kalendarzowego.

Pozwany J. D. nie spłacił zaciągniętej u poprzednika powoda pożyczki w jakiejkolwiek części. W dniu 9 października 2014 r. poprzednik prawny powoda wypełnił weksel in blanco na kwotę 156.164,20 zł i termin płatności na dzień 24 października 2014 r. Zawiadomieniem datowanym na 10 października 2014 r. wierzyciel wezwał dłużnika do spłaty całości wymagalnego zadłużenia do dnia 24 października 2014 roku, jednak bezskutecznie.

W dniu 21 września 2018 r. powód Bank (...) S.A. zawarł umowę przelewu spornej wierzytelności na rzecz (...) z siedzibą w W.. W dniu 1 kwietnia 2019 r. strony dokonały cesji zwrotnej tej wierzytelności.

Przechodząc do rozważań Sąd Okręgowy wskazał, że powyższy stan faktyczny ustalił na podstawie materiału dowodowego zaoferowanego przez strony niniejszego procesu. Dokumenty przedłożone do akt sprawy nie były kwestionowane przez żadną ze stron, nie budziły też wątpliwości Sądu co do ich wiarygodności, czy autentyczności, zatem mogły stanowić wiarygodny materiał dowodowy, służący rekonstrukcji istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności. Dokumentom urzędowym Sąd przyznał domniemanie przewidziane w art. 244 § 1 k.p.c., zaś dokumentom prywatnym domniemanie przewidziane w art. 245 k.p.c.

Dalej Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że w niniejszej sprawie pierwotnie został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym przeciwko K. D. (sygn. akt XV Nc (...)). Po jego uprawomocnieniu się pozwany wniósł skargę o wznowienie postępowania. Jak wynika z art. 399 §1 k.p.c., żądać wznowienia prawomocnie zakończonego postępowania można w wypadkach wskazanych w kodeksie postępowania cywilnego. W niniejszej sprawie podstawą skargi było uzyskanie prawomocnego nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym na podstawie dokumentu podrobionego, tj. art. 403 §1 pkt 1 w zw. z art. 353 ² k.p.c. Sąd zaznaczył, że żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ani podstawy ani terminu jej wniesienia, także w ocenie Sądu bezspornie zachowany został termin wniesienia skargi i prawidłowo wskazano podstawę skargi. Na skutek skargi pierwotnie pozwanego K. D., sprawę przekazano do rozpoznania w postępowaniu zwykłym. W przypadku przekazania sprawy zakończonej nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, Sąd po przeprowadzeniu rozprawy wydaje wyrok, w którym nakaz zapłaty w całości lub w części utrzymuje w mocy albo go uchyla i orzeka o żądaniu pozwu, bądź też postanowieniem uchyla nakaz zapłaty i pozew odrzuca lub postępowanie umarza. (art. 496 k.p.c.)

W toku postępowania wznowionego w związku z wnioskiem powoda doszło do zmiany podmiotowej po stronie pozwanej (art.194 k.p.c.)

Sąd, dokonując ponownej oceny całokształtu materiału dowodowego na skutek wznowienia postępowania, uznał, że pomiędzy stronami – J. D. i pierwotnym wierzycielem (...) w G. doszło do skutecznego zawarcia umowy pożyczki.

Umowa ta uregulowana jest w art. 720 i nast. k.c. Przepis art. 720 k.c. w brzmieniu z dnia 5 listopada 2013 r. stanowił, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (§ 1). Umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem (§ 2). W sprawie nie ulegało wątpliwości, że umowa z dnia 5 listopada 2013 r. formalnie odpowiadała powyższym wymaganiom. W świetle ujawnionych w toku postępowania okoliczności, w tym zwłaszcza co do wydania w postępowaniu karnym wyroku skazującego w tym przedmiocie, bezsprzecznie uznać należało, że pozwany J. D. przy zawieraniu przedmiotowej umowy pożyczki wprowadził pożyczkodawcę w błąd co do swojej tożsamości, posługując się danymi swojego brata, K. D.. Okoliczność ta nie mogła jednak doprowadzić do bezwzględnej nieważności czynności prawnej dokonanej przez strony. Niewątpliwie, wolą pozwanego było uzyskanie środków pieniężnych dla siebie. Druga strona umowy zaś została wprowadzona w błąd co do treści czynności prawnej w zakresie tożsamości pożyczkobiorcy. W takim wypadku, jedynie uchylenie się przez wprowadzonego w błąd na podstawie art. 84 k.c. (ewentualnie art. 86 k.c.) mogłoby doprowadzić do zniweczenia skutków wadliwej umowy. W aktach sprawy brak jest oświadczenia pożyczkodawcy o uchyleniu się od skutków prawnych swego oświadczenia woli, żadna ze stron zresztą nie powoływała się na tę okoliczność, uprawnienie zaś do powoływania się na tę okoliczność już wygasło. Wolą Banku było udzielenie kredytu i uzyskanie jego spłaty. Zatem błąd polegający na mylnym wyobrażeniu Banku co do osoby kredytobiorcy, nie powoduje automatycznie nieważności tej czynności prawnej, skoro Bank nie uchylił się od skutków prawnych swojego oświadczenia woli. Z drugiej strony J. D. chciał uzyskać dla siebie pieniądze z tytułu umowy kredytu i tą umowę zawarł posługując się nieprawdziwymi danymi co do swojej tożsamości. W toku procesu wszystkie strony zgodnie wyraziły zgodę na przekształcenie procesowe po stronie kredytobiorcy uznając, iż to nie K. D. był stroną umowy a J. D..

Odnosząc się natomiast do zarzutu braku legitymacji czynnej po stronie Banku (...) Sąd Okręgowy uznał, że legitymacja ta została przez powoda dostatecznie wykazana stosownymi dokumentami. Strona powodowa wykazała, przedkładając aneks do umowy, że po pierwotnej cesji wierzytelności przysługującej wobec pozwanego doszło do cesji zwrotnej, która doszła do skutku z chwilą zapłaty ceny. Okoliczność zapłaty ceny nie budziła przy tym wątpliwości Sądu, powód przedstawił bowiem potwierdzenie dokonania przelewu ceny, wyjaśniając przy tym oczywistą omyłkę pisarską w jego tytule. Odnośnie do wysokości zapłaconej ceny okoliczność ta pozostawała irrelewantna dla rozstrzygnięcia o legitymacji procesowej, a przy tym objęta była tajemnicą przedsiębiorstwa.

Podsumowując powyższe rozważania Sąd pierwszej instancji doszedł do wniosku, że to nie K. D., lecz J. D. obowiązany jest do zwrotu pożyczki otrzymanej na podstawie umowy nr (...) z dnia 5 listopada 2013 r. Z tego względu wydany w sprawie nakaz zapłaty z dnia 23 stycznia 2015 r. podlegał uchyleniu. Określając wysokość należności, do zwrotu której J. D. jest obowiązany, Sąd Okręgowy wziął pod uwagę, że pozwany nie spłacił w żadnej części kwoty dochodzonej pozwem, a wysokość zadłużenia została wykazana załączonymi do pozwu dokumentami (k. 13-26). Wprawdzie pozwany podnosił, że część tej kwoty została zaspokojona w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec uprzednio pozwanego, K. D., zarzut ten jednak nie miał żadnego znaczenia w niniejszej sprawie. W świetle okoliczności niniejszej sprawy, oraz wobec faktu, że należności te zostały ściągnięte bez woli świadczącego, zostały bowiem pobrane przez komornika, uznać należy je za świadczenie nienależne, bowiem ściągnięte od osoby nie zobowiązanej. K. D. nigdy nie wyrażał zgody spłaty zobowiązania, którego nie był stroną, ani jako dłużnik, ani jako spłaty za osobę trzecią. Jako takie pieniądze wyegzekwowane przez wierzyciela w drodze egzekucji komorniczej co do zasady podlegać winny zwrotowi K. D.. Powód podał zresztą, że K. D. wystąpił już wobec Banku z żądaniem zwrotu kwot pobranych w toku egzekucji. Podsumowując, Sąd Okręgowy uznał, że do zaspokojenia całej wierzytelności obowiązany jest wyłącznie J. D..

Dalej Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że zgodnie z art. 412 § 1 k.p.c. Sąd rozpoznaje sprawę na nowo w granicach, jakie zakreśla podstawa wznowienia. Stosownie do § 2 tego przepisu po ponownym rozpoznaniu sprawy sąd stosownie do okoliczności bądź oddala skargę o wznowienie, bądź uwzględniając ją zmienia zaskarżone orzeczenie albo je uchyla i w razie potrzeby pozew odrzuca lub postępowanie umarza. Mając na uwadze przekształcenie podmiotowe w niniejszej sprawie, a także treść dotychczasowego nakazu zapłaty z 23 stycznia 2015 roku, od którego skarga została wniesiona, Sąd orzekł jak w wyroku z 5 września 2019 r.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., który stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Poprzednik prawny powoda wezwał pozwanego do zapłaty zaległego zadłużenia do dnia 24 października 2014 r., czego pozwany nie spełnił. Zarówno J. D. jak i K. D. mieszkali i odbierali korespondencje pod tym samym adresem. Mając to na uwadze, wierzycielowi przyznano od dłużnika odsetki za opóźnienie od zasądzonej kwoty za okres od dnia 25 października 2014 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, pozostawiając szczegółowe wyliczenie tych kosztów referendarzowi sądowemu.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów postępowania – art.233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i uczynienie jej dowolną przez uznanie, że powódka wykazała legitymację czynną – następstwo prawne po wierzycielu pierwotnym podczas gdy okoliczność tę mają wykazywać:

1.dokument opisany jako Aneks numer (...) do umowy przelewu wierzytelności oraz,

2.potwierdzenie przelewu ceny mającej nastąpić w wykonaniu tegoż aneksu;

podczas gdy:

1. w tytule przelewu wpisano „zgodnie z Aneksem numer (...) z 15.03.2019 r.”,

2. w potwierdzeniu przelewu zakreślono, uniemożliwiając odczytanie jego kwotę,

3. powódka nie złożyła dowodu wykazującego okoliczność, kiedy nastąpiło uznanie kwoty przelewu na rachunek wierzyciela pierwotnego,

a zgodnie z „Aneksem numer (...)”, „skutek cesji zwrotnej nastąpi z dniem zapłaty ceny” oraz jednoczesne uznanie, i to bez jakiegokolwiek uzasadnienia (art. 328 § 2 k.p.c.), że niezgodność w tym zakresie stanowi oczywistą omyłkę pisarską, podczas gdy powódka na wykazanie tej okoliczności, to jest rzekomej omyłki pisarskiej nie powołała żadnego dowodu, a zasady doświadczenia życiowego nakazują uznanie, że jest wręcz niemożliwym by w podmiocie o takim stopniu organizacji jak powódka (i rzekomy wierzyciel pierwotny) mogło dojść do nie tylko tego rodzaju pomyłki lecz w istocie dwóch pomyłek (to jest najpierw oznaczenia aneksu numerem (...)) pomimo, że miało nie być pierwszego (oznaczonego jako numer (...); pracownik powódki sporządzający aneks nie miał wszak jakichkolwiek informacji o aneksie numer (...)), a następnie wykonanie przelewu, w którym zawarto by oświadczenie, że dotyczy aneksu numer (...) (przez pracownika, który był w dyspozycji przynajmniej kopii, czy skanu aneksu oznaczonego numerem (...); nie zrozumiałym jest zatem, z jakich przyczyn miał ponownie popełnić błąd źle wpisując numer z tytułu dokumentu);

Nadto skarżący zarzucił wyrokowi naruszenie art.233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i uczynienie jej dowolną przez uznanie, że powódka wykazała roszczenie co do wysokości, podczas gdy pozwany kwestionował tę okoliczność, a w szczególności z wyciągu z ksiąg rachunkowych wynikają inne kwoty należności, niż dochodzone przez powódkę i zasądzone.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa.

W odpowiedzi na apelację (k.349-352) strona powodowa wniosła o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył co następuje:

Apelacja nie była uzasadniona.

Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy i przyjmuje je za własne, podobnie podziela dokonaną przez ten Sąd ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz ocenę prawną prawidłowych ustaleń faktycznych, w szczególności w kontekście legitymacji czynnej powoda.

Uzupełniająco jako instancja merytoryczna Sąd Apelacyjny ustalił co następuje:

Pozwany J. D. został uznany za winnego między innymi tego, że w okresie od 16 września 2013 r. do 5 listopada 2013 r. w G., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w toku procedury przyznawania przez Spółdzielczą (...) z siedzibą w G. pożyczki gotówkowej posługiwał się dowodem osobistym brata K. D., w wyniku czego w dniu 5 listopada 2013 r. zawarł w (...) z siedzibą w G. umowę pożyczki gotówkowej o nr (...) w wysokości 150.000 zł (wierzytelność główna), podpisując się na przedmiotowej umowie pożyczki oraz na innych dokumentach związanych z wykonywaniem umowy pożyczki jako K. D., czym wprowadził w błąd pracowników (...) co do tożsamości osoby zawierającej umowę, zdolności kredytowej oraz zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania, czym doprowadził (...) z siedzibą w G. do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem w wysokości 150.000 zł, to jest występku z art.286 § 1 k.k. w zb. z art.297 § 1 k.k. w zb. art.270 § 1 k.k. w zb. z art.275 § 1 k.k. w zw. z art.11 § 2 k.k. w zw. z art.12 k.k.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk – (...) z dnia 5 lutego 2018 r., II K (...) k.389 akt II K (...) Sądu Rejonowego Gdańsk – (...), zarządzenie Przewodniczącego o uprawomocnieniu wyroku k.390 akt II K (...) )

Powyższych uzupełniających ustaleń Sąd Apelacyjny dokonał na podstawie dokumentów urzędowych w postaci prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego Gdańsk – (...) oraz zarządzenia Przewodniczącego o uprawomocnieniu tego wyroku, albowiem dokumenty te sporządzone zostały przez uprawnione do tego organy, w graniach ich kompetencji i we właściwej formie (art.244 k.p.c.).

Przechodząc do poszczególnych zarzutów apelacji, zarzuty naruszenia prawa procesowego koncentrowały się na wykazaniu wadliwej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.), które miały skutkować błędnym uznaniem istnienia po stronie powodowej legitymacji czynnej do dochodzenia żądania objętego pozwem.

Podkreślenia wymaga, że przewidziane w art. 233 § 1 k.p.c. kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów mogą być wprawdzie przedmiotem kontroli odwoławczej, jednak powołanie się na naruszenie cytowanego przepisu nie może polegać jedynie na przedstawieniu odmiennego stanu faktycznego ustalonego na podstawie własnej oceny dowodów. Skarżący może tylko wykazywać, że sąd pierwszej instancji rażąco naruszył ustanowione w powołanym przepisie zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów, a w konsekwencji naruszenie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie zebranego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Jedynie w przypadku, gdy brak jest logiki w powiązaniu wnioskowania z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo – wbrew zasadom doświadczenia życiowego – nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r. IV CKN 1316/00, LEX nr 80273, uzasadnienie wyroku SN z 27 lipca 2010 r., II CSK 119/00, LEX nr 603161).

Takiej wadliwości w ocenie dowodów dokonanej przez Sąd Okręgowy nie można dostrzec w niniejszej sprawie. W szczególności Sąd Okręgowy trafnie ocenił, że wystarczającym dowodem dokonania zwrotnej cesji wierzytelności, obejmującej między innymi wierzytelność wynikającą z przedmiotowej umowy pożyczki, jest „Aneks numer (...) do umowy przelewu wierzytelności w ramach transakcji sekurytyzacji zawartej w dniu 21 września 2018 r. w W.” (k.262- 263). Nazwanie tej umowy „Aneksem numer (...)” jest w istocie irrelewantne dla oceny skuteczności zawartej umowy. Nie było przy tym kwestionowane, że umowa została zawarta przez osoby uprawnione do reprezentacji stron umowy oraz, że odnosiła się do umowy przelewu wierzytelności z dnia 21 września 2018 r. (k.122-132), która obejmowała między innymi wierzytelność dochodzoną w niniejszym postępowaniu. Potwierdza to także zawarty w § 1 ust. 1 aneksu (k.263) numer referencyjny wierzytelności (...), korespondujący z numerem umowy pożyczki (k.13-18 akt XV Nc (...)).

Rzeczywiście, zgodnie z § 1 ust.3 zd.2 aneksu, strony zastrzegły, że „skutek cesji zwrotnej nastąpi z dniem zapłaty ceny”, zaś „za dzień wpłaty uznaje się uznanie kwoty na rachunku (...)” (§ 1 ust.3 zd.1, k.263). Wbrew jednak zarzutom strony skarżącej Sąd pierwszej instancji prawidłowo ocenił, uwzględniając zasady doświadczenia życiowego, że wpis w tytule przelewu z dnia 1 kwietnia 2019 r. (k.273), iż płatność następuje „zgodnie z Aneksem numer (...)”, zamiast zgodnie z „Aneksem numer (...)” można oceniać w kategoriach omyłki, nie mającej wpływu na ocenę spełnienia świadczenia wynikającego z przedmiotowego aneksu. Skarżący pominął bowiem, że w tytule przelewu (k.273), poza odesłaniem do Aneksu numer (...), wskazano datę tego aneksu – 15.03.2019 r. i sprecyzowano, że chodzi o aneks do umowy sprzedaży wierzytelności z 21.09.2018 r. Istnieje także korelacja czasowa pomiędzy aneksem z 15 marca 2019 r. a datą przelewu – 1 kwietnia 2019 r. Strona powodowa w sposób logiczny i przekonywujący wyjaśniła (pisma procesowe z dnia 1 lipca 2019 r. k.260-261, z dnia 23 sierpnia 2019 r., k.271-272), że powołanie się w tytule przelewu na „Aneks numer (...)”, zamiast „Aneks numer (...)” jest oczywistą omyłką, gdyż w dniu 15 marca 2019 r. sporządzono tylko jeden aneks do umowy z 21 września 2018 r.. W rezultacie należało przyjąć, że ocena dokumentów w postaci zarówno Aneksu numer (...), jak i potwierdzenia przelewu została dokonana przez Sąd pierwszej instancji w sposób prawidłowy, nie wykraczający poza granicę swobodnej oceny dowodów. Sąd Apelacyjny podziela przy tym stanowisko Sądu pierwszej instancji, że dla oceny legitymacji czynnej powoda nie było koniecznym wykazanie, jaka kwota została przelana tytułem zwrotnego nabycia wierzytelności, zważywszy na zachowanie w tym zakresie tajemnicy przedsiębiorstwa. Z kolei co do zarzutu, że strona powodowa nie wykazała, aby nastąpiło uznanie rachunku cedenta przedmiotowej wierzytelności ((...) w W.) to w ocenie Sądu Apelacyjnego w drodze domniemania faktycznego (art.231 k.p.c.) na podstawie ustalonego faktu dokonania przelewu można przyjąć, że kwota objęta przelewem wpłynęła na rachunek cedenta.

Odnośnie do podnoszonego przez skarżącego zarzutu naruszenia art.328 § 2 k.p.c. (obecnie art. 327 ¹ k.p.c.) wskazać należy, że zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie poglądem, który Sąd Apelacyjny w niniejszej sprawie w pełni podziela, zarzut naruszenia art. 328 k.p.c. może być skutecznie podniesiony tylko wtedy, gdy uzasadnienie zaskarżonego wyroku zostanie zredagowane w sposób uniemożliwiający stwierdzenie, jakie ustalenia co do faktów i ocena prawna zadecydowały o wyniku postępowania w sprawie. Innymi słowy, zarzut naruszenia przepisu art. 328 § 2 k.p.c. odnoszący się do elementów, jakie winno zawierać uzasadnienie orzeczenia mógłby być uwzględniony tylko wtedy, gdyby sporządzone uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie pozwalałoby na merytoryczną ocenę rozstrzygnięcia (zob. np. uzasadnienie cytowanego wyroku SN z 27 lipca 2010 r., II CSK 119/00, LEX nr 603161).

Tak w niniejszej sprawie nie było. Wbrew zarzutom skarżącego, uznanie przez Sąd pierwszej instancji – w ślad za przedstawionymi przez powoda wyjaśnieniami – że powołanie się w tytule przelewu na Aneks numer (...), zamiast numer (...) stanowi omyłkę, było wystarczające dla odtworzenia rozumowania Sądu pierwszej instancji w kontekście uznania przez ten Sąd legitymacji czynnej strony powodowej.

Reasumując, Sąd Apelacyjny w powyższym zakresie nie podzielił zarzutów naruszenia art.233 § 1 k.p.c. i art. 328 § 2 k.p.c., a tym samym zarzutów co do braku legitymacji czynnej powoda.

Skarżący upatrywał także naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. w tym, że Sąd uznał, iż powód wykazał roszczenie co do wysokości, w szczególności zwrócił uwagę, iż z wyciągu z ksiąg rachunkowych wynikają inne kwoty należności, niż dochodzone przez stronę powodową.

Zgodzić należy się ze skarżącym, że wyciąg z ksiąg rachunkowych banku nie jest już uznawany za dokument urzędowy w postępowaniu cywilnym (art. 95 ust. L a ustawy z 1997 r. Prawo bankowe, t. jedn.Dz.U z 2019 r. poz. 2357). Skarżący jednak pomija, że wysokość pożyczki gotówkowej pobranej na podstawie umowy zawartej ze (...) w G. w wysokości 150.000 zł nie była kwestionowana (vide: umowa pożyczki wraz z harmonogramem spłat, k.13-21 akt XV Nc (...) Sądu Okręgowego w Gdańsku) i potwierdzona została także prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego Gdańsk – (...) skazującym pozwanego za popełnienia przestępstwa na szkodę (...) w G.. Sąd pierwszej instancji nie czynił zresztą ustaleń na podstawie wyciągu z ksiąg rachunkowych powoda. Gdyby przyjąć, że strona skarżąca powołuje się na wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego, w którego treści jako należność główną wskazano 127.068,42 zł, zaś całą należność, obejmującą także odsetki i koszty na kwotę 146.772,18 zł (k.245), to trafnie zauważył Sąd Okręgowy, iż kwoty wyegzekwowane w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko K. D. nie mogą wpływać na wysokość zobowiązania J. D., skoro pozwany nie wykazał, aby K. D. wyraził zgodę na zaliczenie tych kwot na poczet wierzytelności strony powodowej względem J. D. (art.356 § 2 k.c. a contrario). Pozwany nie wykazał przy tym, aby dokonał jakichkolwiek wpłat na poczet zadłużenia.

Z tych też względów Sąd Apelacyjny na podstawie wyżej cytowanych przepisów oraz art. 385 k.p.c. w zw. z art.374 k.p.c. oddalił apelację.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z wyrażoną w art.98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Skoro apelacja została oddalona, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym. Ich wysokość została ustalona na podstawie § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust.1 pkt. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t. jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 265 z późn. zm.), przy uwzględnieniu wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej 156.175 zł oraz tego, że w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam radca prawny.