Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 12 października 2020 roku

Sąd Rejonowy w Nakle nad Notecią III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Wojciech Kokociński

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2020 roku w Nakle nad Notecią

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z urzędu

z udziałem A. S., P. S., B. T., M. T. i Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Nakle nad Notecią

o pozbawienie A. S. i P. S. władzy rodzicielskiej nad małoletnim M. S. (1)

postanawia

1.  pozbawić P. S. ur. (...) w N. oraz A. S. ur. (...) w N. władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem M. S. (1) ur. (...) w L.;

2.  stwierdzić, że uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sędzia Sądu Rejonowego Wojciech Kokociński

Sygn. akt III Nsm 130/20

UZASADNIENIE

W dniu 24 czerwca 2020 r. (...) Centrum Pomocy (...) w N. złożyło do tut. Sądu wniosek o uregulowanie sytuacji prawnej małoletniego M. S. (2) poprzez pozbawienie rodziców dziecka władzy rodzicielskiej. W uzasadnieniu wniosku wskazano, iż małoletni M. S. (2) od 2 lat przebywa w pieczy zastępczej, rodzice nie poczynili w tym czasie żadnych starań o powrót dziecka pod ich opiekę, nie interesują się synem, nie kontaktują z nim, nie odwiedzają go, co uzasadnia pozbawienie ich władzy rodzicielskiej.

Postanowieniem z dnia 1 lipca 2020 roku Sąd z urzędu wszczął postępowanie o pozbawienie A. S. i P. S. władzy rodzicielskiej nad małoletnim M. S. (1) z uwagi na dobro dziecka.

Na podstawie art. 15 zzs ¹ ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 14 maja 2020 roku o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa (...)2 Sąd zwrócił się do stron z zapytaniem czy wyrażają zgodę na rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym tj. wydanie orzeczenia co do istoty sprawy i zakończenie postępowania informując, że brak odpowiedzi zostanie potraktowany jako brak sprzeciwu i sprawa zostanie wówczas zakończona na posiedzeniu niejawnym.

Uczestnicy B. T. i M. T. w piśmie z dnia 19 sierpnia 2020 roku wprost wyrazili zgodę na rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym, podobnie Prokurator, który przystąpił do postępowania, natomiast uczestnicy P. S. i A. S. nie zajęli stanowiska wobec czego Sąd potraktował brak ich odpowiedzi jako brak sprzeciwu i sprawę skierował na posiedzenie niejawne celem merytorycznego rozstrzygnięcia.

Sąd ustalił i zważył co następuje.

Małoletni M. S. (2) ur. (...) w L. jest wspólnym dzieckiem uczestników P. S. i A. S. pochodzącym z nieformalnego związku, który zakończył się w maju 2019 roku. Postanowieniem Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią z dnia 20 września 2018 roku sygn. akt III Nsm 362/17 ograniczono A. S. i P. S. władzę rodzicielską nad małoletnim M. S. (1) poprzez umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej - zawodowej rodzinie zastępczej B. i M. małżonków T. przyznając im jednocześnie wyłączne prawo do decydowania o wszystkich istotnych sprawach małoletniego M. S. (2) dotyczących jego osoby i majątku.

Dowód: wniosek (...) w N. wraz załącznikami /k.2-7 akt/;

akta III Nsm 362/17 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią;

akta III Opm 33/18 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią.

Małoletni M. S. (2) już w dniu 19 grudnia 2017 roku został odebrany rodzicom z uwagi na nadużywanie przez nich alkoholu i umieszczony w pieczy zastępczej, początkowo u rodziców P. S., którzy opiekują się dwójką jej starszych dzieci a następnie od października 2018 roku w zawodowej rodzinie zastępczej M. i B. małżonków T., gdzie cały czas przebywa. Małoletni mieszka wraz z rodzicami zastępczymi w P. przy ul. (...) w domu o powierzchni 108 m ², ma do dyspozycji własny pokój odpowiednio urządzony i dostosowany do jego potrzeb. Rodzina zastępcza należycie dba o rozwój małoletniego M., otacza go miłością i wsparciem, dziecko jest silnie emocjonalnie związane z opiekunami zastępczymi. Odkąd małoletni przebywa w rodzinie zastępczej jego rodzice biologiczni ani razu się z nim nie kontaktowali, nie odwiedzili syna, matka dwa razy dzwoniła do państwa T. w 2018 roku a ojciec telefonował w 2019 roku, uczestnicy w listopadzie 2018 roku zwrócili sie z prośbą o urlopowanie dziecka jednakże nie otrzymali zgody ze strony sądu, od tego czasu nie dowiadywali się o sytuacji syna, jego potrzebach, postępach w rozwoju, nie wykazywali zainteresowania losem małoletniego, nie pamiętali o urodzinach dziecka, nie składali mu życzeń, nie przekazywali prezentów, itp. Uczestnicy pomimo pomocy asystenta rodziny nie zmieni w istotny sposób swojej sytuacji życiowej, nie podjęli starań w celu możliwości odzyskania małoletniego M., nie widzieli sensu we współpracy z Ośrodkiem Pomocy (...) w S.. P. S. i A. S. nie przekazują żadnych środków na utrzymanie syna w trakcie jego pobytu w pieczy zastępczej.

Dowód: wniosek (...) w N. wraz załącznikami /k.2-7 akt/;

akta III Nsm 362/17 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią;

akta III Opm 33/18 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią.

Małoletni M. S. (2) ma obecnie 3 lata, pozostaje pod opieką rodziców zastępczych, rozwija się prawidłowo, nie sprawia żadnych trudności wychowawczych. Więź emocjonalna małoletniego z rodzicami biologicznymi praktycznie całkowicie zanikła, chłopiec nie pyta o mamę lub tatę, nie tęskni za nimi, bardzo dobrze funkcjonuje w środowisku zastępczym.

Dowód: wniosek (...) w N. wraz załącznikami /k.2-7 akt/;

akta III Nsm 362/17 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią;

akta III Opm 33/18 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią.

P. S. ma 27 lat, aktualnie zamieszkuje w miejscowości A. gm. W., jest osobą uzależnioną od alkoholu, w 2019 roku odbyła terapię odwykową, Uczestniczka jest bierna zawodowo, pozostaje na utrzymaniu swoich partnerów oraz korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej, nie jest zainteresowana w znalezieniu stałej pracy, w grudniu 2019 roku Gminny Ośrodek Pomocy (...) w S. formalnie zakończył z nią współpracę ze względu na utrudniony kontakt i brak efektów. A. S. ma 30 lat, posiada skłonności do nadużywania alkoholu, zamieszkuje w miejscowości (...)/1 gm. Ł. wraz z nową partnerka i jej dziećmi, okresowo pracuje za granicą. Uczestnicy w trakcie kiedy zamieszkiwali wspólnie notorycznie nadużywali alkoholu, popadali w ciągi, dochodziło pomiędzy nimi do kłótni i awantur, nie potrafili zadbać o zaspokojenie podstawowych potrzeb dziecka, narażali zdrowie i życie syna opiekując się nim w stanie nietrzeźwym. Uczestnicy nie dostrzegają błędów w swoim postępowaniu, nie potrafią zapewnić dziecku oparcia i stabilizacji, matka bardzo często zmienia partnerów życiowych, rodzice nie są zainteresowani sprawowaniem władzy rodzicielskiej nad M., nie biorą udziału w jego życiu, poza składanymi deklaracjami nie podejmują żadnych realnych działań w celu umożliwienia powrotu syna pod ich opiekę.

Dowód: wniosek (...) w N. wraz załącznikami /k.2-7 akt/;

dane z systemu PESEL-SAD dotyczące uczestników /k.8-11 akt/;

akta III Nsm 362/17 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią;

akta III Opm 33/18 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów w postaci : wniosku (...) w N. wraz załącznikami /k.2-7 akt/, danych z systemu PESEL-SAD dotyczących uczestników /k.8-11 akt/, akt III Nsm 362/17 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią oraz akt III Opm 33/18 Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią .

Przedstawione dokumenty nie budzą wątpliwości, zostały sporządzone w przepisanej formie i przez upoważnione do tego organy, nie noszą śladów manipulacji, a ich prawdziwość nie była kwestionowana w toku postępowania.

Zgodnie z art. 92 kro dziecko pozostaje aż do pełnoletniości pod władzą rodzicielską. Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw, przy czym władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny (art. 95 kro). Natomiast w myśl art. 96§1 kro rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim, obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień. Osobom wykonującym władzę rodzicielską oraz sprawującym opiekę lub pieczę nad małoletnim zakazuje się stosowania kar cielesnych (art. 96 ¹ kro). W myśl art. 111§1 kro jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców. Jak podkreśla się w orzecznictwie i literaturze trwała przeszkoda to taka, która według rozsądnego przewidywania będzie istniała przez długi czas nie dający się ustalić albo wprawdzie możliwy do przewidzenia, ale obejmujący długi okres, z reguły wieloletni, czego przykładem może być zaginięcie tego z rodziców, co do którego sąd orzeka pozbawienie władzy rodzicielskiej, jego wyjazd na stałe za granicę połączony z całkowitym brakiem zainteresowania dzieckiem, umieszczenie rodzica w zakładzie karnym w celu odbycia długotrwałej kary, umieszczenie go z powodu nieuleczanej choroby w odpowiednim zakładzie leczniczym. Natomiast jako konkretne przyczyny pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej z powodu jej nadużywania lub zaniedbań można wymienić nałóg pijaństwa rodziców, ich rozwiązły tryb życia, uprawianie przestępczego procederu, uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, nadmierne karcenie dziecka, znęcanie się nad dzieckiem, całkowity brak zainteresowania dzieckiem itp. Skutek w postaci pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej może mieć tylko takie zaniedbywanie przez nich obowiązków, które może być zakwalifikowane jako rażące, muszą to być więc zaniedbania poważne, jednakże pozbawienie władzy rodzicielskiej mogą uzasadniać także zaniedbania o mniejszym ciężarze jeżeli nabierają one cech uporczywości i niepoprawności. Ponadto zgodnie z art. 111§1a kro sąd może pozbawić rodziców władzy rodzicielskiej, jeżeli mimo udzielonej im pomocy nie ustały przyczyny zastosowania art. 109§2 pkt 5 kro, a w szczególności gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, w świetle przeprowadzonych dowodów i ustalonego na ich podstawie stanu faktycznego, zdaniem Sądu dobro małoletniego M. S. (2) przemawiało za tym, aby pozbawić P. S. oraz A. S. władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem ze względu na rażące zaniedbywanie obowiązków względem dziecka oraz brak ustania przyczyn umieszczenia chłopca w pieczy zastępczej, na co wskazywały następujące względy. Po pierwsze należy podkreślić, że uczestnicy od momentu umieszczenia syna w rodzinie zastępczej M. i B. małżonków T. przestali całkowicie brać udział w życiu dziecka, nie interesują się sytuacją swojego syna, jego rozwojem, stanem zdrowia, potrzebami, ani razu w tym czasie nie odwiedzili chłopca, nie rozmawiali z nim, jedynie na samym początku tj. w listopadzie 2018 roku starali się o urlopowanie małoletniego jednakże wobec odmowy ze strony sądu nie podejmowali więcej razy takich działań, matka tylko dwa razy w 2018 roku dzwoniła do państwa T. a ojciec sporadycznie kontaktował się telefonicznie w 2019 roku, ponadto rodzice w trakcie pobytu chłopca w pieczy zastępczej nie łożą jakichkolwiek kwot na utrzymanie syna zaniedbując tym samym podstawowe obowiązki rodzicielskie względem dziecka w postaci obowiązku dostarczania środków utrzymania dziecku, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, narażając je na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, jak również inne obowiązki, w szczególności udział w wychowaniu i rozwoju chłopca, podtrzymywanie więzi emocjonalnych z dzieckiem (chociażby w podstawowym zakresie), wspólne spędzanie ważnych chwil z synem (urodziny, święta, dzień dziecka itp.) Rodzice zamieszkując wspólnie nadużywali alkoholu, nie potrafili zapewnić dziecku właściwych warunków do rozwoju, dochodziło pomiędzy nim do kłótni i awantur, nie widzieli nic złego w notorycznym spożywaniu piwa i opiekowaniu się malutkim dzieckiem w stanie nietrzeźwym. Pomimo upływu ponad 2 lat od chwili umieszczenia chłopca w rodzinie zastępczej B. i M. małżonków T. uczestnicy nie nawiązali odpowiedniej współpracy z Ośrodkiem Pomocy (...) w S., nie stosowali się do rad i zaleceń asystenta rodziny, nie korzystali z oferowanych form wsparcia, matka dziecka w ogóle nie zmieniła swojego trybu życia (brak stałego miejsca zamieszkania, częste zmiany partnerów, bierność zawodowa), ojciec związał się z nową partnerką i skupił się na pracy za granicą (nie przekazując z zarabianych pieniędzy niczego na utrzymanie małoletniego M.), uczestnicy nie podjęli żadnych realnych działań w celu stworzenia warunków do powrotu chłopca pod opiekę któregokolwiek z rodziców, wręcz przeciwnie, na skutek całkowitego braku zainteresowania i zaprzestania kontaktów z synem doszło do zerwania więzi emocjonalnych chłopca z rodzicami, małoletni zaklimatyzował się w nowym środowisku, nie pamięta rodziców biologicznych, nie tęskni za nimi, rodzice nie decydują o żadnych ważnych sprawach małoletniego, nie pamiętają o jego urodzinach, nie przekazują mu prezentów, nie składają życzeń, nie są w ogóle zorientowani w sprawach dziecka, co pokazuje, że brak jest jakichkolwiek przesłanek do pozostawienia im w dalszym ciągu władzy rodzicielskiej nad synem i dlatego też należało orzec o pozbawieniu ich tej władzy. Wszelkie obowiązki wobec dziecka od ponad 2 lat wykonują rodzice zastępczy, którzy wywiązują się z tego w sposób należyty, małoletni M. rozwija się prawidłowo, nie sprawia żadnych problemów wychowawczych, zaniedbania rodziców biologicznych są poważne i uporczywe, ich dotychczasowa postawa pokazuje wyraźnie, że nie są oni realnie zainteresowani w możliwości przejęcia pieczy nad chłopcem gdyż nie podjęli w ciągu 2 lat najmniejszych starań aby cokolwiek zrobić w tym kierunku, na skutek ich postawy więzi emocjonalne małoletniego dziecka z nimi zostały zerwane, stan ten ma charakter trwały, tym samym P. S. i A. S. nie powinni mieć możliwości jakiegokolwiek dalszego decydowania o losach swojego dziecka, gdyż nie działają dla jego dobra.

Mając powyższe na uwadze i kierując się treścią powołanych przepisów Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia. Oczywiście nie należy zapominać, że orzeczenie wydane przez sąd opiekuńczy może być, jak większość orzeczeń tego sądu zmienione, jeżeli wymaga tego dobro dziecka (art. 577 kpc). Nadmienić również należy, że pomimo pozbawienia władzy rodzicielskiej uczestnicy nadal mają prawo i obowiązek utrzymywania kontaktów z dzieckiem (art. 113§1 kro).

O kosztach postępowania orzeczono na mocy art. 520§1 kpc.

Sędzia Sądu Rejonowego

/Wojciech Kokociński/