Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2019 r.

Sąd Rejonowy w Rybniku Wydział IV Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym :

Przewodniczący : SSR Katarzyna Rybczyńska

Protokolant : Iwona Turska

po rozpoznaniu w dniu 09 maja 2019 roku w Rybniku

sprawy z powództwa małoletniego O. N. (1) reprezentowanego przez ojca A. N.

przeciwko W. N.

o podwyższenie alimentów

1)  Zasądza od pozwanej W. N. na rzecz małoletniego powoda O. N. (1) alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie /pięćset złotych/ płatne z góry począwszy od 06 grudnia 2018 roku do dnia 15-go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk ojca małoletniego powoda A. N., a to w miejsce alimentów zasądzonych na rzecz małoletniego powoda mocą wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z 14 listopada 2016 roku w sprawie o sygnaturze akt II RC 692/16;

2)  W pozostałej części powództwo oddala;

3)  Zasądza od pozwanej na rzecz powoda 675 zł /sześćset siedemdziesiąt pięć złotych/ tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł /siedemnaście złotych/ tytułem zwrotu opłaty od pełnomocnictwa;

4)  Nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sąd Rejonowy w Rybniku – 180 zł /sto osiemdziesiąt złotych/ tytułem zwrotu części opłaty, od uiszczenia której małoletni powód był zwolniony z mocy prawa;

5)  Odstępuje od obciążania powoda kosztami procesu;

6)  Wyrokowi w punkcie pierwszym nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt IV RC 742/18

UZASADNIENIE

Małoletni powód reprezentowany przez ojca, wniósł o podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z 14 listopada 2016 r. w sprawie sygn. akt II RC 692/16 z kwoty po 200 złotych miesięcznie do kwoty po 600 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu podano, że od czasu poprzedniego ukształtowania obowiązku alimentacyjnego doszło do istotnej zmiany stosunków polegającej przede wszystkim na zwiększeniu potrzeb małoletniego powoda oraz możliwości zarobkowych pozwanej. Wskazano, że usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda kształtują się na poziomie ok. 1060 zł. Nadto koszty mieszkaniowe oraz koszty związane z dojazdem do logopedy i do przedszkola oceniono na 1000 zł. Nadmieniono, że zakres potrzeb małoletniego przekracza możliwości zarobkowe jego ojca. Nadto ojciec małoletniego ponosi dodatkowe koszty związane z uczęszczaniem małoletniego na wizyty do logopedy. Podniesiono, że pozwana obecnie pracuje za granicą. (k. 3-6)

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa powyżej kwoty 250 zł.

Przyznała, że pracowała w Niemczech przez okres 4 miesięcy z uwagi na swoją sytuację życiową. Przez wskazany okres zgromadziła środki, z których uregulowała zaległe alimenty, koszty sądowe oraz zapłaciła kaucję za mieszkanie i czynsz. Podniosła, że za granica zarabiała 180 euro tygodniowo, z czego 80 euro przeznaczała na utrzymanie. Nadmieniła, że posiada zadłużenie w para bankach na łączną kwotę 20000 zł, którego aktualnie nie spłaca z uwagi na brak środków. Zakwestionowała koszty utrzymania mieszkania przypadające na małoletniego powoda, wskazując, że w mieszkaniu zamieszkuje również babcia małoletniego, która również powinna uczestniczyć w tych kosztach. (k.50-5)

Sąd ustalił.

Małoletni powód O. N. (2) pochodzi ze związku małżeńskiego A. N. i pozwanej.

Małżeństwo rodziców małoletniego powoda zostało rozwiązane przez rozwód na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. w sprawie sygn. akt II RC 692/16. Cytowanym orzeczeniem wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim powierzono ojcu małoletniego ograniczając władzę rodzicielską pozwanej do współdecydowania o istotnych życiowych sprawach dziecka i poddano wykonywanie tej władzy nadzorowi kuratora. Uregulowano również kontakty małoletniego z matką. Kosztami utrzymania i wychowania małoletniego obciążono oboje rodziców, przy czym zasądzono od pozwanej na rzecz małoletniego alimenty w kwocie po 200 zł miesięcznie.

W dacie wydania powyższego orzeczenia małoletni miał 3 lata. Przebywał w miejscu zamieszkania ojca. Ojciec małoletniego w ramach stosunku pracy otrzymywał wynagrodzenie w kwocie 2000 zł netto miesięcznie. Partycypował w kosztach utrzymania mieszkania swoich rodziców w granicach 300-400 zł miesięcznie. Nadto na wyżywienie dla siebie i syna przeznaczał około 300-400 zł miesięcznie.

Pozwana w tym czasie zatrudniona była w sklepie (...) w R. i zarabiała ok. 1000-1200 zł miesięcznie. Zamieszkiwała u znajomej, u której wynajmowała pokój. Jako koszty własnego utrzymania wskazywała: czynsz z mediami 500 zł, opłata za studium 200 zł, leki 50 zł, kosmetyki 150 zł. Okazjonalnie dokonywała zakupów na rzecz małoletniego, zakupiła m.in. szalik za 20 zł, zabawki za kwotę 40-50 zł. Przekazała także powodowi dwukrotnie kwotę 100 zł tytułem kosztów utrzymania małoletniego. Całkowity koszt własnego utrzymania oszacowała na kwotę 1150 zł.

(dowód: akta Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. sygn. II RC 692/16, a zwłaszcza wyrok wraz z uzasadnieniem k. 369, 386-391v.)

Powód ma obecnie 6 lat, uczęszcza do przedszkola. Jest dzieckiem ogólnie zdrowym. Dwa razy w miesiącu uczęszcza na bezpłatne zajęcia do logopedy.

Małoletni przebywa w przedszkolu ok. 10 godzin dziennie. Koszt przedszkola to kwota rzędu 190-235 zł miesięcznie, opłata obejmuje również śniadanie, obiad i podwieczorek. (...) rodziców w przedszkolu to koszt 15 zł miesięcznie.

Małoletni uczęszcza na zajęcia taneczne do kółka (...), których miesięczny koszt stanowi wydatek rzędu 20 zł. Ojciec małoletniego uczęszcza również z synem od 5 lat na basen, koszt miesięcznego karnetu to kwota 88 zł.

Małoletni mieszka wraz z ojcem i babką ojczystą w mieszkaniu będącym we współwłasności ojca i babci małoletniego. Miesięczne koszty mieszkaniowe wynoszą łącznie ok. 1200 zł i składają się na nie: czynsz z ogrzewaniem i wodą 921 zł, dopłata do wody co 3 miesiące 50 zł, gaz 60 zł co dwa miesiące, prąd 100-120 zł, Internet 88-100 zł. Babcia powoda utrzymuje się z emerytury, do opłat mieszkaniowych dokłada miesięcznie kwotę 350 zł.

Całokształt wydatków małoletniego przedstawia się następująco:

- wyżywienie: 400 zł

- odzież i obuwie: 100 zł

- środki czystości i kosmetyki: 50 zł

- leki 33 zł ((4x100):12)

- wydatki mieszkaniowe 400 zł

- przedszkole 230 zł

- zajęcia dodatkowe 60 zł

łącznie: ok. 1340 zł

Ojciec małoletniego uprawnionego ma 39 lat, pracuje w (...) Polska na stanowisku operatora maszyn i osiąga średnie miesięczne wynagrodzenie rzędu 2183,42 zł. Poza wynagrodzeniem za pracę nie ma innych dochodów. Co roku pobiera ulgę podatkową na syna w wysokości 1112 zł. Nie otrzymuje świadczenia 500+ na powoda.

Ojciec małoletniego zakupił dla syna telefon za kwotę 160 zł, by małoletni mógł kontaktować się z matką. Miesięczna opłata za telefon to kwota 50 zł.

Ojciec powoda posiada samochód marki A.. Jeździ z synem na zajęcia do logopedy, na basen oraz do przedszkola. Na paliwo wydaje miesięcznie 250 zł.

Małoletni wraz z ojcem był na wakacjach nad morzem. Ojciec małoletniego poniósł koszt wyjazdu wakacyjnego w kwocie 867 zł, pozostała część tj. 2500 zł została pokryta przez zakład pracy ojca powoda.

Pozwana ma obecnie 41 lat, z zawodu jest wizażystką bez doświadczenia zawodowego. Pracowała przez 4 miesiące w Niemczech jako opiekunka osoby starszej. Zarabiała 180 euro tygodniowo. Na wyżywienie przeznaczała kwotę 50 euro tygodniowo. Wróciła do Polski by być bliżej dziecka. W trakcie pobytu w Niemczech zgromadziła oszczędności w wysokości 8000 zł, które przeznaczyła na spłatę zaległych alimentów w kwocie 3000 zł, kosztów sądowych w kwocie 1000 zł oraz najem mieszkania.

Pozwana mieszka w wynajmowanym mieszkaniu, czynsz za najem wynosi 1600 zł miesięcznie (odstępne 1000 zł, czynsz z prądem i gazem 600 zł). Podpisując umowę najmu zobligowana była do wpłaty kaucji w wysokości 2000 zł.

Pozwana obecnie nie pracuje, szuka pracy. Nie jest zarejestrowana w urzędzie pracy, albowiem nie zgłosiła się na termin przed wyjazdem w związku z czym została wyrejestrowana, kolejny raz może zarejestrować się upływie półrocznej karencji.

Miesięczny koszt wyżywienia pozwanej to kwota rzędu 500-600 zł. Pozwana zaciągnęła pożyczki na życie. Posiada zadłużenie w wysokości 20000 zł.

Okoliczne urzędy pracy dysponują ofertami zatrudnienia dla osób w wieku i z doświadczeniem pozwanej, np. na stanowisku sprzedawcy, również z wynagrodzeniem wyższym od najniższego czy premią.

(dowód: oferty PUP k. 84-105; inf. przedszkola k. 9;rachunki k. 13-21, 69-75;umowę pożyczki k. 54-59, 60-64; inf. (...) k. 69; zaświadczenie o wynagrodzeniu k. 68, zeznania stron k. 76v.-77, 82-83, oferty oto-dom k. 79-81v., akt urodzenia k. 11-12, zaświadczenie z zakładu pracy k. 15

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody przeprowadzone w sprawie, powyżej opisane. Zgromadzony materiał dowodowy oceniono jako spójny, logiczny i wzajemnie się uzupełniający. Większość twierdzeń stron odnajdowała swoje potwierdzenie w dokumentach przedłożonych do akt sprawy, których autentyczności nie kwestionowano.

Strony nie zgłaszały dalszych wniosków dowodowych.

Sąd zważył.

M. - prawną podstawę rozpoznania sprawy stanowią przepisy art. 133, 135 i 138 k.r.o..

W świetle przepisów odnoszących się do obowiązku alimentacyjnego względem dzieci należy podnieść, iż zakres świadczeń alimentacyjnych uzależniony jest przede wszystkim od usprawiedliwionych potrzeb osób uprawnionych oraz możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Pojęcie usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej należy rozumieć zarówno, jako potrzeby wynikające z jej rozwoju fizycznego, jak i duchowego. Obowiązek rodziców względem dzieci zarówno w ocenie doktryny jak i w stanowisku judykatury ma charakter obligatoryjny i bezwzględny. Przejawia się poprzez zabezpieczenie potrzeb majątkowych niezbędnych do utrzymania, jak również poprzez indywidualne starania o wychowanie i utrzymanie.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków, każda ze stron może żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Ustalenie czy nastąpiła zmiana stosunków następuje przez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi podczas ustalania wysokości poprzednich alimentów. Poprzez zmianę stosunków należy przede wszystkim rozumieć zarówno zmiany w statusie ekonomicznym strony powodowej, wynikające z usprawiedliwionych potrzeb, jak i zmianę zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Należy jednak pamiętać, że górny pułap świadczeń alimentacyjnych będą wyznaczały każdorazowo możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego i to nawet w sytuacji, gdyby nie zaspokajały one w pełni usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych (poruszone w wyroku Sądu Najwyższego z 20 sierpnia 1972 roku, III CRN 470/71, Gazeta (...) 1972, nr 9).

Wydanie poprzedniego rozstrzygnięcia w przedmiocie świadczeń alimentacyjnych nastąpiło ponad 2 lata temu. Niewątpliwie, koszty utrzymania małoletniego powoda od ostatniego rozstrzygnięcia wzrosły, z uwagi na jego naturalny rozwój, jak również ogólny wzrost cen towarów i usług (jako okoliczność niezależna od stron). Małoletni powód uczęszcza do przedszkola i pozostaje w fazie intensywnego wzrostu, co dodatkowo determinuje częstszą wymianę garderoby

Istotną niezmienną jest to, że powód, uczęszczający do przedszkola nie posiada własnych możliwości zarobkowych, aby utrzymać się samodzielnie. Nie dysponuje także majątkiem, który mógłby stanowić jego źródło utrzymania.

Łączna kwota potrzeb uprawnionego sięgająca ok. 1300 zł nie stanowi przejawu jego zbytku. Powód nie domagał się markowej odzieży, kosztownej rozrywki, ani zagranicznych wyjazdów wakacyjnych. Jednostkowe kwoty odpowiadają przy tym wydatkom dzieci w wieku powoda. Nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia był również fakt, że dotychczasowe alimenty są na bardzo niskim poziomie, niepozwalającym na zaspokojenie nawet połowy podstawowych potrzeb małoletniego powoda. W pozostałym zakresie powód pozostaje na utrzymaniu ojca.

Nie bez znaczenia był również fakt, że pozwana przez pewien okres czasu nie łożyła na utrzymanie małoletniego, a powstałą zaległość zapłaciła dopiero po powrocie z pracy z Niemiec. Nadto pozwana poza przekazywaną kwotą alimentów nie partycypuje w żadnym zakresie w kosztach utrzymania syna, tylko sporadycznie kupuje mu coś do ubrania oraz zabawki.

Ojciec małoletniego odpowiednio wykorzystuje swoje możliwości zarobkowe. Ponosi większość kosztów utrzymania małoletniego. Nadto swój obowiązek alimentacyjny wobec syna realizuje również poprzez osobistą opiekę i wychowanie. Pozwana natomiast nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości zarobkowych. Na przestrzeni ostatnich kilku lat często zmieniała pracę, wyjechała również na 4 miesiące do pracy za granicę. Jest osobą zdrową, ma wyuczony zawód, a zatem dolny pułap jej możliwości zarobkowych wyznacza najniższa pensja, która obecnie wynosi ok. 1630 zł netto miesięcznie. Tym samym w granicach możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanej leży łożenia raty alimentacyjnej w miesięcznej wysokości 500 zł, która jest, jak wskazano powyżej, w obecnych warunkach ekonomicznych kwotą niewygórowaną. Dziecko ma prawo do różniej stopy życiowej z rodzicem, a rodzic jest zobowiązany dzielić się z dzieckiem nawet najskromniejszym dochodem.

Co do wysokości zadłużeń pozwanej to należy wskazać, iż żadne z zobowiązań finansowych nie wyprzedza w swej doniosłości obowiązku alimentacyjnego i nie może negatywnie rzutować na zasadność zgłoszonego w sprawie powództwa.

Z tych też względów, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono jak w punktach 1-2 sentencji. Ponad kwotę 500 zł powództwo oddalono. Datę początkową nowego obowiązku ustalono w oparciu o datę wniesienia pozwu. O odsetkach na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat alimentacyjnych orzeczono w myśl przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c.. O natychmiastowej wykonalności punktu 1 i 2 wyroku Sąd orzekł na mocy art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c..

Na podstawie art. 98 kpc. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu oraz § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) zasądzono od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 675 zł (sześćset siedemdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu części kosztów zastępstwa procesowego oraz kwotę 17 zł (siedemnaście złotych) tytułem zwrotu opłaty od pełnomocnictwa – strona powodowa utrzymała się w 75 % żądania.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 180,00 zł tytułem części opłaty od uiszczenia której strona powodowa była zwolniona z mocy prawa.

Biorąc pod uwagę sytuację życiową i status ekonomiczny strony powodowej Sąd z mocy art. 102 k.p.c. Sąd odstąpił od obciążania jej kosztami procesu.

Rb., 31.05.2019 r.

SSR Katarzyna Rybczyńska