Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 190/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 8 stycznia 2020 roku sygn. akt II K 592/19

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

w dniu 28 listopada 2017 roku oskarżony jako płatnik prowadzący działalność gospodarczą, poprzez swoją księgową K. N., dokonał zgłoszenia W. W. do ubezpieczenia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w S.

karta 219, 227

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w S.

dowód obiektywny

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść wyroku tj. art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. polegającej na wybiórczej, niekompleksowej ocenie dowodów w postaci opinii z zakresu ekspertyzy dokumentu, pisma ręcznego i podpisu, zeznań świadków E. W. i R. W. i niesłusznym obdarzeniu walorem wiarygodności wyjaśnień oskarżonego T. T.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd merytoryczny nieprawidłowo ocenił wyjaśnienia oskarżonego T. T. w kwestii braku po jego stronie świadomości co do nieautentyczności podpisu W. W. na umowie zlecenia Nr (...) z dnia 19 .11. 2017 roku, którą przedłożył w toku śledztwa prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową w Radomsku w sprawie niedopełnienia obowiązków z zakresu bhp podczas wykonywania w dniu 28 listopada 2017 roku na terenie Królestwa Belgii prac przez pracownika firmy (...).H.U. (...) W. W., o sygn. akt PR. Ds.429.2018. Obdarowując walorem wiarygodności twierdzenia ww. o dokonaniu w dniu 23 listopada 2017 roku zgłoszenia ostatnio wymienionego do ubezpieczenia w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. sąd ten zaniechał zweryfikowania tychże przez pryzmat wiadomości przekazanych przez instytucję wystawiającą dokument w postaci zaświadczenia (...), znajdujących się w sporządzonym przez tą piśmie na karcie 140 załączonych akt PR. Ds.429.2018., pomimo tego że dostrzegał takową potrzebę skoro zwrócił się na rozprawie w dniu 11 grudnia 2019 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. o takową informację - karta 147 akt przedmiotowej sprawy aby następnie na rozprawie w dniu 8 stycznia 2020 roku odstąpić od konieczności jej uzyskania, przyjmując za pewne tłumaczenie oskarżonego, że widniejąca na druku data 23 11. 2017 roku jest datą zgłoszenia do ubezpieczenia W. W. - karta 161 - 162 akt przedmiotowej sprawy,

Tymczasem lektura wspomnianego pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z karty 140 załączonych akt PR. Ds.429.2018. winna prowadzić do ustalenia, że rozważane zgłoszenie do ubezpieczenia wpłynęło do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w dniu 28 listopada 2017 roku, a nie 23 listopada 2017 roku. Ta okoliczność znalazła potwierdzenie w postępowaniu przed sądem odwoławczym, który ponowił żądanie udzielenia rozważanej informacji i uzyskał odpowiedź zbieżną z tą z karty 140 załączonych akt PR. Ds.429.2018., wzbogaconą o wiedzę dotyczącą daty wypełnienia tegoż zgłoszenia ( czy też daty wpisanej ex post jako data wypełnienia ), którą był dzień 24 listopada 2017 roku ( pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. karta 219, 227 akt przedmiotowej sprawy). Ta ostatnia data nie może także stanowić potwierdzenia dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia gdyż jest to wpis czyniony przez płatnika, nierównoznaczny z rejestracją tej czynności w instytucji ubezpieczeniowej. Na marginesie rozważań wyrazić należy zdziwienie co do czterodniowej zwłoki w dokonaniu elektronicznego przekazu do ZUS - u tegoż dokumentu. Podkreślenia wymaga również okoliczność, iż do wypadku przy pracy doszło we wczesnych godzinach rannych 28 listopada 2017 roku ( tuż po godzinie 9.00 ) - co dawało pracodawcy pokrzywdzonego realną możliwość zorganizowania " podpisania umowy zlecenia z pracownikiem" , z naniesieniem pod nią nieautentycznego podpisu i zgłoszenia ubezpieczenia w tymże dniu do ZUS - u.

Sąd pierwszej instancji zbyt dużą wagę przywiązał do braku kategorycznego charakteru opinii grafologicznej, będącej w istocie opinią alternatywną czyli rozważającą autentyczność podpisu W. W. z punktu widzenia prawdopodobieństwa. Autor tejże faktycznie stwierdził, iż podpis odciśnięty w pozycji " podpis zleceniobiorcy" najprawdopodobniej jest podpisem nieautentycznym, czyli istnieje jakaś możliwość że W. W. podpis ten w postaci parafy nakreślił. Ten sam biegły uzupełniająco opiniując na rozprawie głównej to prawdopodobieństwo nieautentyczności podpisu W. W. określił jako wysokie. W porównywanym materiale pochodzącym od tego ostatniego nie ma podpisów parafowanych lecz podpisy składające się z imienia i nazwiska. W tym ostatnim elemencie składowym podpisu jest litera W, której wykonawca zdaniem grafologa miał nawykowy sposób kreślenia. W materiale porównawczym są bowiem litery i nie mają one żadnych cech wspólnych z majuskułą litery W, widniejącej w podpisie identyfikowanym. Według jego oceny Inny jest sposób rozpoczęcia litery, modelowania owali, sposobu zakończenia tejże. Dlatego według opiniodawcy jest mało prawdopodobne aby W. W. nakreślił badaną parafę, bo są duże rozbieżności z materiałem porównawczym, zaznaczając jednocześnie że pierwszy ruch przy składaniu podpisu jest nawykowy, jak pieczątka ( opinia uzupełniająca z zakresu ekspertyzy dokumentu, pisma ręcznego i podpisu karta 159 - 160 ).

Tak więc badany na umowie zlecenia podpis jest inny, najprawdopodobniej nieautentyczny (przypomnijmy - w granicach wysokiego prawdopodobieństwa nieautentyczny ).

Zarzut skarżącego, iż sąd rejonowy nie wziął pod uwagę stanowiska świadków E. W. i R. W., kategorycznie przeczących jakoby podpis widniejący na umowie zlecenia - w miejscu przeznaczonym dla podpisu zleceniobiorcy - został złożony przez W. W. wydaje się być trafny, gdyż wymienieni jako najbliżsi członkowie rodziny wiedzieli, że podpisywał się on pełnym imieniem i nazwiskiem oraz znali charakter jego pisma ręcznego.

Wniosek

o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok podlega uchyleniu z uwagi na zasadność zarzutu błędnej oceny dowodów, która doprowadziła do nieprawidłowego ustalenia, że oskarżony nie popełnił zarzucanego czynu. Określona przepisem art. 454 & 1 k.p.k. reguła ne peius nie pozwoliła sądowi odwoławczemu na wydanie wyroku skazującego. W tej sytuacji stosownie do regulacji prawnej art. 437 & 2 k.p.k. jedynym możliwym rozstrzygnięciem było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Radomsku do ponownego rozpoznania.

3.2.

zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, który miał wpływ na jego treść, polegający na negacji sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzucanego mu czynu a w konsekwencji uniewinnienie oskarżonego

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest zasadny. Zaskarżone orzeczenie zapadło bowiem z naruszeniem reguły obligującej sąd do wszechstronnego rozważenia i wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy. Wykracza ono poza ramy swobodnej oceny dowodów i nie przedstawia ich wszechstronnej analizy. Tymczasem przekonanie sądu pozostaje pod ochroną prawa procesowego, a więc mieści się w granicach sformułowanej w art. 7 k.p.k. swobodnej oceny dowodów, tylko wówczas gdy między innymi stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego ( art. 4 k.p.k. ) oraz jest wyczerpująco i logicznie, z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( art. 424 & 1 pkt. 1 k.p.k. ).

Wymogów powyższych sąd pierwszej instancji nie spełnił.

Słusznie wywodzi skarżący, iż sąd rejonowy bezkrytycznie przyznał walor wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego powołując się na jego stanowczą i konsekwentną negację popełnienia zarzucanego czynu w całym przebiegu procesu. Przyznać należy, iż uczynił to pomimo, że pozostałe dowody zgromadzone w sprawie, a w szczególności opinia z zakresu ekspertyzy dokumentu, pisma ręcznego i podpisu w powiązaniu z informacją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z karty 140 załączonych akt PR. Ds.429.2018. , winny ukształtować przekonanie o sprawstwie.ww..Tok rozumowania tego sądu przy ocenie wskazanych dowodów ma charakter uproszczony i jednostronny i jako taki nie daje się zaakceptować.

Wniosek

o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok podlega uchyleniu z uwagi na zasadność zarzutu błędnej oceny dowodów, która doprowadziła do nieprawidłowego ustalenia, że oskarżony nie popełnił zarzucanego czynu. Określona przepisem art. 454 & 1 k.p.k. reguła ne peius nie pozwoliła sądowi odwoławczemu na wydanie wyroku skazującego. W tej sytuacji stosownie do regulacji prawnej art. 437 & 2 k.p.k. jedynym możliwym rozstrzygnięciem było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Radomsku do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, który został uniewinniony przez sąd pierwszej instancji

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Wadliwa ocena dowodów i jej następstwa w postaci błędnych ustaleń w zakresie zarzucanego czynu i uniewinnienia oskarżonego

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozpoznając sprawę ponownie sąd rejonowy dokona oceny wyjaśnień oskarżonego uwzględniając dowody i wynikające z nich okoliczności powołane w rubryce 3 niniejszego uzasadnienia, bacząc by była ona niesprzeczna z zasadami określonymi art. 7 i 410 k.p.k., w oparciu o nią poczyni ustalenia faktyczne i wyda odpowiadające im rozstrzygnięcie. Rzecz sprowadza się do ponownej analizy zgromadzonego i zabezpieczonego materiału dowodowego, co usuwa konieczność prowadzenia postępowania dowodowego od początku. Zasadnym wydaje się skorzystanie przez sąd rejonowy z regulacji przepisu art. 442 & 2 k.p.k..

1.10.  5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

1.11.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokuratora

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok uniewinniający

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana