Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 431 / 20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. z dnia 24 lutego 2020 r. w sprawie II K 751 / 20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  zarzut obrazy przepisów prawa materialnego, tj. art. 10 § 4 kks oraz art. 107 § 1 kks, podniesiony przez obrońcę oskarżonego P. M.;

2.  zarzuty obrazy przepisów prawa procesowego, mającego wpływ na treść wyroku tj. art. 374 § 1 kpk, art. 193 § 1 kpk oraz art. 4 kpk, art. 5 § 2 kpk i art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, podniesiony przez obrońcę oskarżonego P. M.;

3.  zarzut obrazy przepisów prawa materialnego, tj. art. 107 § 1 kks, podniesiony przez obrońcę oskarżonego P. Ś. (1);

4.  zarzut obrazy przepisów prawa procesowego, mającego wpływ na treść wyroku tj. art. 7 kpk, podniesiony przez obrońcę oskarżonego P. Ś. (1);

5.  zarzuty rażącej surowości kary wymierzonej oskarżonemu P. Ś. (2), podniesiony przez obrońcę tego oskarżonego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadne

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadne

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadne

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadne

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. zarzutu z punktu 1 oraz zarzutu z punktu 2. w zakresie obrazy art. 374 § 1 kpk – odrzucić należy w pierwszej kolejności zarzuty kwestionujące ustalenia z zakresu strony podmiotowej czynu, zmierzające do wykazania działania oskarżonego w warunkach błędu co do bezprawności i karalności przypisanego czynu. Z przepisów art. 10 § 3 i 4 kks wynika, iż nie popełnia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność ( art. 10 § 3 kks ) lub w usprawiedliwionej nieświadomości jego karalności ( art. 10 § 4 kks ). Skarżący, uzasadniając powołanie się na te kontratypy wskazuje, iż świadomość oskarżonego o legalności i niekaralności tego rodzaju zachowań, jak przypisane zaskarżonym wyrokiem, była usprawiedliwiona, bo kształtowały ją mało precyzyjne zapisy części przepisów normujących urządzanie i prowadzenie gier na automatach – niejasne na tyle, że rodziły nawet rozbieżności interpretacyjne rozmaitych organów państwowych oraz wymagały ostatecznej wykładni na poziomie uchwały Sądu Najwyższego. Skarżący pomija jednak, że w czasie, w którym oskarżony dopuścił się zachowań opisanych w akcie oskarżenia, wydanych zostało wiele bardzo istotnych dla tzw. branży hazardowej judykatów Sądu Najwyższego, których wymowa na skuteczne powoływanie się na takie usprawiedliwione błędne przekonanie lub usprawiedliwioną nieświadomość, nie pozwalają ( por. choćby postanowienie SN z dnia 28 listopada 2013 r. I KZP 15/13, ale także i wyrok SN z dnia 3 grudnia 2013 r., V KK 82/13, czy wyrok SN z dnia 8 stycznia 2014 r., IV KK 183/13, czy postanowienie SN z dnia 20 sierpnia 2014 r. IV KK 69/14 ). Z ich uzasadnień wypływały czytelne wnioski o istnieniu potencjalnych podstaw do skutecznego pociągania do odpowiedzialności karnoskarbowej osób, które urządzają lub prowadzą gry na automatach bez uzyskania koncesji na kasyno gry. Dla oskarżonego winny płynąć stąd dostatecznie czytelne sygnały, by podważyć przekonanie o legalności i niekaralności takiego zachowania, jak przypisane niniejszym wyrokiem. Zatem podejmując i kontynuując tego rodzaju działalność oskarżony musiał brać pod uwagę jego potencjalną sprzeczność z prawem, w tym z prawem karnym skarbowym i wiążące się z tym konsekwencje. Taki stan świadomości nie jest tożsamy z istotą kontratypów, o jakich mowa powyżej. Oskarżony, mając taką świadomość, działał nie w błędzie, tylko w realizacji uświadamianego ryzyka i konsekwencji z tym związanych – także na gruncie prawa karnoskarbowego. Taka kalkulacja wyłącza błąd ( w każdej jego postaci, a wiec z art. 10 § 1 i § 3 i § 4 kks ). Człowiek działający w błędzie nie zdaje sobie sprawy z możliwości pociągnięcia go do odpowiedzialności karnej, oskarżony zaś taką możliwość winien zakładać i liczył się z nią.

Mając to wszystko na uwadze, dla wypowiedzenia się w przedmiocie zaistnienia warunków do przyjęcia działania oskarżonego w warunkach któregokolwiek z wyżej wymienionych kontratypów nie było konieczności odbierania od niego wyjaśnień na rozprawie. Jego obecność na niej i skorzystanie z możliwości złożenia wyjaśnień słusznie poczytane zostało przez sąd I instancji li tylko jako prawa oskarżonego, a nie procesową konieczność.

Ad. zarzutów z punktu 2. – nie ma podstaw, aby przyjąć, iż procedowanie sądu I instancji było obarczone obrazą prawa procesowego, o jakich traktuje ten zarzut. Pozyskanie opinii biegłego jest uzasadnione tylko wówczas, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy niezbędne jest sięgnięcie po wiedzę specjalistyczną z danej dziedziny. Opinia biegłego nie jest jednak konieczna, jeżeli rozstrzygnięcie danej kwestii będzie bezspornie możliwe za pomocą innych dowodów. Tak właśnie było w niniejszej sprawie. Sąd I instancji, oceniając charakter i sposób działania automatów, dysponował na tyle jednoznacznymi wynikami oględzin tych automatów i eksperymentem przeprowadzonym przez funkcjonariuszy celnych, że aby ocenić charakter tych automatów w kontekście przepisów ustawy o grach hazardowych, nie było potrzeby sięgania po wiedzę specjalistyczną biegłego. W konsekwencji, także ustalenia faktyczne poczynione na tej podstawie co do charakteru gier urządzanych na automatach nie budzą zastrzeżeń sadu odwoławczego.

Ad. zarzutów z punktów 3, 4 i 5 – .podzielić należy wywody skarżącego w tej części, kiedy wykazuje, iż na bazie poczynionych przez sąd I instancji ustaleń pozbawionym podstaw było wyprowadzenie wniosku, jakoby P. Ś. (1) w miejscach i czasie opisanych w akcie oskarżenia urządzał gry na automatach. Samo zawarcie umów dzierżawy fragmentów powierzchni lokalu innym osobom ze świadomością ich przeznaczenia na taki właśnie użytek ku temu nie wystarcza. Zgodzić się należy, iż z przywoływanych przez skarżącego dowodów nie wynika, by P. Ś. (1) po zawarciu w/w umów układał system gier, określał wysokość wygranych, przystosował lokal do prowadzenia gier, zatrudniał i szkolił pracowników, organizował gry, rozliczał przedsięwzięcie lub zrealizował jakąkolwiek inną czynność pozwalającą na objęcie jej zakresem czynności czasownikowej „ urządza ”. Nie oznacza to jednak, by przypisane oskarżonemu zachowanie wymykało się spod odpowiedzialności karnoskarbowej – takowa winna wchodzić w grę, ale przy uwzględnieniu formy zjawiskowej pomocnictwa do popełnienia przez inną osobę występku z art. 107 § 1 kks. Pomocnictwo polega bowiem na działaniu z zamiarem ułatwienia popełnienia czynu zabronionego przez inną osobę. Wystarcza, aby sprawca swym zachowaniem obiektywnie ułatwił innej osobie popełnienie czynu zabronionego i aby mając tego świadomość, co najmniej godził się na to. Oskarżony, zawierając umowy dzierżawy fragmentów powierzchni lokalu działał ze świadomością, na jaki użytek powierzchnie te będą przeznaczane ( urządzanie i prowadzenie gier na automatach z pominięciem pozyskania koncesji na kasyno ), albowiem wynikało to w zasadzie wprost z treści umowy. Poza sporem też pozostaje, iż właśnie dzięki udostępnieniu tych powierzchni gry na automatach mogły być następnie urządzane i prowadzone, a zatem realizacja znamienia „ ułatwienia ” popełnienia czynu zabronionego przez inną osobę nie budzi wątpliwości.

Zmiana kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu czynu wiązała się z koniecznością wymierzenia za ten czyn „ własnej ” kary. W tej materii, poza okolicznościami wziętymi pod uwagę przez sąd I instancji, uwzględnić należało przede wszystkim wielość zachowań składających się na czyn, ilość automatów, przy wykorzystaniu których oskarżony ułatwił innym osobom urządzanie i prowadzenie gier oraz czas trwania tego procederu. Wysokość stawki nie przekraczała dyrektyw jej wymiaru, na jakie powołał się sąd I instancji

Wniosek

wnioski obrońcy oskarżonego P. M..

wnioski obrońcy oskarżonego P. Ś. (1)

☐ zasadne

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

☐ zasadny

☒ częściowo zasadne

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

omówiono powyżej

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1- w całości w odniesieniu do oskarżonego P. M.;

- w części w odniesieniu do oskarżonego P. Ś. (1);

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

omówiono powyżej

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

W zakresie kwalifikacji prawnej zachowania przypisanego P. (...) czynu oraz wymierzonej mu kary

Zwięźle o powodach zmiany

omówiono powyżej

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt III i IV

wobec nieuwzględnienia apelacji wniesionych na korzyść oskarżonych w zakresie podważającym zasadność ich skazania, mając na uwadze treść art. 627 kpk w zw. z art. 634 kpk, oskarżeni zostali obciążeni kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS