Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 2344/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 lipca 2020 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Anna Anduła-Dzikowska

Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Ostrowska

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2020 roku w Zgierzu na rozprawie

sprawy z powództwa P. D.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz P. D. kwotę 7.102,92 (siedem tysięcy sto dwa 92/100) złote wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 listopada 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz P. D. kwotę 1.296,65 (jeden tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt sześć 65/100) złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje zwrócić Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zgierzu kwotę 75,03 (siedemdziesiąt pięć 03/100) złotych tytułem nadpłaconych wydatków uiszczonych w dniu 21 listopada 2018 roku zaksięgowanych pod pozycją 500039024935.

Sygn. akt I C 2344/18

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 5 września 2018 roku (data złożenia do Biura Podawczego Sądu Rejonowego w Zgierzu) powód P. D. reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika adwokata T. G. wniósł o zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 11 631,26 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 listopada 2017 roku do dnia zapłaty tytułem kosztów naprawy pojazdu M. B. o numerze rejestracyjnym (...) w związku z uszkodzeniami powstałymi w wyniku zdarzenia z dnia 24 października 2017 r. oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w wyniku kolizji drogowej z dnia 24 października 2017 roku wyżej wspomniany samochód doznał uszkodzenia. Sprawcą szkody był kierowca pojazdu posiadający ważną polisę ubezpieczeniową OC u pozwanego. Szkoda została zgłoszona wierzycielowi, który po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego wypłacił powodowi kwotę 12 063,94 zł. Kwota ta w ocenie powoda nie odpowiada kosztom naprawy pojazdu powstałych w związku ze zdarzeniem szkodowym, ponieważ zgodnie z kosztorysem naprawy sporządzonym przez niezależnego rzeczoznawcę koszty naprawy pojazdu wyniosły 23 695,20 zł.

(pozew wraz z załącznikami k. 3­-15)

W odpowiedzi na pozew pozwana Spółka reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika radcę prawnego J. L. wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. W uzasadnieniu podniesiono, że powód nie udowodnił swojej legitymacji czynnej. Ponadto zakwestionowano wysokość szkody przyjętej przez stronę powodową. W ocenie pozwanego, szkoda wypłacona przez ubezpieczyciela pozwala na przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego.

(odpowiedź na pozew k. 18-31)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 października 2017 roku doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki M. (...) o numerach rejestracyjnych (...) stanowiący własność D. D.. Sprawca kolizji był ubezpieczony w dacie zdarzenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów w Towarzystwie (...) S.A. z siedzibą w W..

(okoliczność bezsporna, a nadto dowód: zeznania świadka D. D. k. 122 odwrót [00:03:55 – 00:08:43]; oświadczenie sprawcy – załączone akta szkodowe – koperta k. 77)

W dniu 2 listopada 2017 roku D. D. zgłosił szkodę Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W..

(okoliczność bezsporna, a nadto dowód: zgłoszenie szkody komunikacyjnej – załączone akta szkodowe – koperta k. 77)

W toku postępowania likwidacyjnego Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. pismem z dnia 4 grudnia 2017 roku przyznało D. D. tytułem odszkodowania kwotę 12 063,94 zł.

(dowód: decyzja płatnicza – załączone akta szkodowe – koperta k. 77)

Na dalszym etapie postępowania likwidacyjnego, Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. pismem z dnia 28 grudnia 2017 roku przyznało na rzecz D. D. dopłatę do odszkodowania wynoszącą 5 910,22 zł.

(dowód: decyzja płatnicza po dodatku – załączone akta szkodowe – koperta k. 77)

D. D. naprawił pojazd we własnym zakresie, zlecając naprawę blacharzowi P. D.. Pojazd został przywrócony do stanu sprzed kolizji.

(zeznania świadka D. D. k. 122 odwrót [00:03:55 – 00:08:43])

Przyznana kwota tytułem odszkodowania przez Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. nie pozwoliła na przywrócenie przedmiotowemu pojazdowi jego właściwości sprzed wypadku.

(dowód: opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego k. 46-51)

D. D. zawarł 10 maja 2018 r. z P. D. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przeniósł na niego wierzytelność z tytułu odszkodowania za powstałą szkodę.

(dowód: umowa cesji wierzytelności k. 37)

D. D. sprzedał przedmiotowy samochód dnia 25 maja 2018 r.

(dowód: umowa sprzedaży k. 72 w aktach o sygn. I C 460/18; zeznania świadka D. D. k. 122 odwrót [00:03:55 – 00:08:43])

Stosując stawkę za roboczogodzinę wynoszącą 105 zł, koszt naprawy samochodu M. B. w związku ze szkodą z dnia 24 października 2017 roku wynosiłby 25 263,43 zł (przy uwzględnieniu części oryginalnych) i 22 149,82 zł (przy uwzględnieniu części innych niż oryginalne oraz uwzględniając rabat na oryginalne części zamienne i materiały lakiernicze).

(dowód: opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego k. 46-51, a nadto uzupełniająca pisemna opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego k. 98,99)

Stosując stawkę za roboczogodzinę wynoszącą 100 zł, koszt naprawy samochodu M. B. w związku ze szkodą z dnia 24 października 2017 roku wynosiłby 25 077,08 zł (przy uwzględnieniu części oryginalnych) i 21 963,47 zł (przy uwzględnieniu części innych niż oryginalne oraz uwzględniając rabat na oryginalne części zamienne i materiały lakiernicze).

(dowód: uzupełniająca pisemna opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego k. 71,72)

Strona powodowa wezwała stronę pozwaną (data nadania: 20 maja 2018 r.) do zapłaty kwoty 11 632, 26 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 listopada 2017 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania w związku z uszkodzeniem przedmiotowego pojazdu w terminie do dnia 10 czerwca 2018 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 9, potwierdzenie nadania k. 11)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów uznając je za wiarygodne.

Sąd oddalił wniosek pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego, innego niż prof. A. S.. Zebrany w sprawie materiał dowodowy był wystarczający do wydania w sprawie rozstrzygnięcia, a sam wniosek dowodowy zmierzał do przedłużenia postępowania. Powołany w sprawie biegły złożył rzetelną opinię, a także odniósł się kilkukrotnie do pytań zadawanych przez stronę pozwaną. Potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii. W przeciwnym razie, Sąd Rejonowy byłby zobligowany do uwzględnienia kolejnych wniosków strony dopóty, dopóki nie złożona zostałaby opinia w pełni ją zadowalająca.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zasadniczej części.

Podstawą prawną odpowiedzialności ubezpieczyciela za skutki wypadku jest przyjęcie odpowiedzialności za ubezpieczonego na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zgodnie z art. 822 k.c., przez umowę odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim względem, których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający, albo osoba, na której rzecz umowa została zawarta. Stosownie zaś do art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2214 t.j., zwaną dalej: „ustawą ubezpieczeniową”), z ubezpieczenia OC przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierowca pojazdu mechanicznego są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę. Natomiast, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Z kolei według art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tego pojazdu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

W przedmiotowej sprawie pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności, nie ma więc potrzeby dokonywania głębszej analizy w tej kwestii. Ponadto wątpliwość podnoszona przez pozwanego w odpowiedzi na pozew w zakresie legitymacji czynnej powoda została wyjaśniona dołączoną do akt sprawy umową cesji (k.37).

Kwestią sporną w przedmiotowej sprawie w dalszym ciągu pozostawała sama wysokość należnego odszkodowania.

Odszkodowanie za szkodę powstałą na skutek zdarzenia komunikacyjnego ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego (sprawcy szkody). Dla ustalenia jego granic odpowiedzialności cywilnej koniecznym jest odwołanie się do treści art. 361 i art. 363 § 2 k.c. Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Stosownie zaś do § 2 tegoż artykułu, naprawienie szkody obejmuje straty, jakie poszkodowany poniósł, a także korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. W myśl art. 363 § 2 k.c., jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili (ceny rynkowe).

Zgodnie z przyjętym w orzecznictwie poglądem w zakresie pojęcia szkody należy rozumieć różnicę pomiędzy stanem majątku poszkodowanego, jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku, jaki istniałby, gdyby nie doszło do zdarzenia szkodzącego. W odniesieniu do szkody komunikacyjnej jest różnica pomiędzy wartością, jaką pojazd przedstawiał w chwili wypadku, a jego wartością po wypadku. Wysokość odszkodowania powinna więc odpowiadać kosztom usunięcia tej różnicy w wartości majątku poszkodowanego, tj. kosztom naprawy uszkodzonego pojazdu. Podmiot odpowiedzialny jest zobowiązany zwrócić poszkodowanemu wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia poprzedniego stanu samochodu, do których należy zaliczyć w zasadzie także koszt nowych części i innych materiałów (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1972 r., II CR 425/72, OSNCP 1973, Nr 6, poz. 111).

Co do kosztów naprawy pojazdu, Sąd ustalił na podstawie dowodu w postaci uzupełniającej opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego (k.72), że koszt naprawy pojazdu powódki stanowi kwotę 25 077,08 zł. Tym samym, Sąd uznał za zasadne zastosować przy obliczaniu kosztów naprawy pojazdu stawkę 100 zł netto za roboczogodzinę, a nie jak przyjął biegły w pierwotnej opinii stosując stawkę 105 zł netto a roboczogodzinę (k. 51). Rację ma strona pozwana w tej kwestii, że skoro sama strona powodowa oparła swoje roszczenie na stawce niższej, to brak jakichkolwiek podstaw do obciążania pozwanego obowiązkiem naprawienia szkody w takiej wysokości.

Aprobując koszty naprawy pojazdu jak na k. 72, Sąd tym samym uznał za zasadne przyjąć koszt naprawy pojazdu M. B. przy uwzględnieniu części oryginalnych O.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem w orzecznictwie, do którego Sąd Rejonowy się przychyla, w sprawie o odszkodowanie za szkodę w pojeździe mechanicznym, gdy w następstwie kolizji uszkodzeniu uległy części oryginalne i zachodzi konieczność ich wymiany na nowe, poszkodowanemu co do zasady powinno przysługiwać prawo do odszkodowania ustalonego według cen części oryginalnych pochodzących bezpośrednio od producenta pojazdu i opatrzonych jego logo. Uprawnienie to jest niezależne od wieku pojazdu, stanu jego wyeksploatowania i faktu, że w obrocie dostępne są również tzw. części alternatywne, a więc najogólniej je określając – części zamienne nie będące częściami oryginalnymi, w tym tzw. części o jakości porównywalnej do oryginalnych, a więc nie niższej pod względem parametrów technicznych. Dzięki bowiem naprawie dokonanej z wykorzystaniem części oryginalnych stan samochodu jest pod względem technicznym, użytkowym, trwałości i estetyki najbardziej zbliżony do jego stanu sprzed kolizji, co odpowiada zasadzie pełnego odszkodowania z art. 361 k.c. (por. np. wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 5 listopada 2018 roku, III Ca 965/18, (...)

Nie można też było uznać za zasadne twierdzeń pozwanego w zakresie obliczenia przez biegłego kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu przy użyciu części oryginalnych O z uwzględnieniem rabatów na części i materiały. Postanowienie o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego w tym zakresie wydane było zgodnie z wnioskiem dowodowym pozwanego, który wyraźnie wskazał, iż żąda wyliczenia kosztów naprawy samochodu przy użyciu części innych niż oryginalne (k. 19). Pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie złożył zatem wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wyliczenia kosztów naprawy pojazdu z użyciem części O po uwzględnieniu rabatów. To na nim ciążył ciężar udowodnienia tej okoliczności, co mogłoby zmniejszyć zakres jego odpowiedzialności odszkodowawczej.

Zwrócić także należy uwagę, że zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi (por. uchwała składu siedmiu sędziów SN z dnia 12 kwietnia 2012 r. III CZP 80/11). W niniejszej sprawie pozwany nie zdołał wykazać, że wskutek zastosowania w procesie naprawy części nowych i oryginalnych nastąpi wzrost wartości pojazdu w stosunku do jego wartości sprzed szkody (chodzi tu o dotknięte korozją pokrywę bagażnika i tłumik). Mało tego, biegły wskazał, że te elementy ulegają zwykłemu zużyciu eksploatacyjnemu.

Niezbędny koszt naprawy samochodu M. (...) uszkodzonego w wyniku zdarzenia komunikacyjnego wynosi 25 077,08 zł brutto, wysokość należnego powodowi odszkodowania kształtuje się na tym samym poziomie. Do dnia wyrokowania pozwany wypłacił z tytułu przedmiotowej szkody łączną kwotę 17 974,16 zł brutto (12 063,94 zł. + 5 910,22 zł), a zatem powód mógł domagać się jedynie kwoty 7 102,92 zł. Żądanie przewyższające tę kwotę podlegało oddaleniu.

O odsetkach Sąd orzekł w oparciu o art. 481 § 1 k.c., zgodnie z żądaniem powoda. Sąd miał w tym względzie na uwadze treść art. 14 ust. 2 ustawy ubezpieczeniowej, wskazujący, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., zgodnie z zasadą stosunkowego ich rozdzielenia.

Po pierwsze, wartość przedmiotu sporu stanowiła żądana przez powoda kwota pieniężna, tj. 11 631,26 zł. Po drugie, do poniesionych przez powoda kosztów należą: opłata sądowa wynosząca 582 zł obliczona zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 300 t.j.) obowiązującej w dacie wpływu pozwu, koszty zastępstwa procesowego z wyboru w kwocie 3 600 zł obliczone zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 1800), kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa wynikająca z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1000 t.j.), zaliczka na poczet opinii biegłego w kwocie 500 zł, do której został zobowiązany postanowieniem Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 7 listopada 2018 roku. Powód poniósł łącznie 4699 zł tytułem kosztów procesu. Po trzecie, do poniesionych przez pozwanego kosztów należą: koszty zastępstwa procesowego z wyboru w kwocie 3 600 zł obliczone zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 265), zaliczka na poczet opinii biegłego w kwocie 424,97 zł, do której został zobowiązany postanowieniem Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 7 listopada 2018 roku. Pozwany poniósł łącznie kwotę 4024,97 zł tytułem kosztów procesu. Łącznie obie strony poniosły 8723,97 zł. Po czwarte, Sąd zasądził część dochodzonej kwoty przez powoda, tj. kwotę 7 102,92 zł stanowiącą 61% wartości przedmiotu sporu. Tym samym powód przegrał sprawę w 39% a pozwany w 61%. W takim też stosunku należy obciążyć te strony kosztami procesu. W konsekwencji, powód powinien ponieść koszty wynoszące 3 402,34 zł (39% x 8 723,97 zł) a pozwany koszty wynoszące 5 321,6 (61% x 8 723,97 zł). Skoro powód poniósł faktyczne koszty wynoszące 4699 zł a powinien ponieść koszty wynoszące 3 402,34 zł, to należy mu się zwrot od pozwanego w kwocie 1 296,65 zł.

Pozwany i powód uiścili zaliczkę na poczet wynagrodzenia biegłego po 500 zł. Sąd przyznał wynagrodzenie biegłemu w kwocie 924,97 zł księgując całą zaliczkę od powoda, a w części od pozwanego. W związku z tym, na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 755 ze zm.), Sąd nakazał zwrócić pozwanemu ze Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Zgierzu kwotę 75,03 zł tytułem nadpłaconych wydatków.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.