Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 362/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 22 lipca 2019r, w sprawie XVIII K 258/18.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny w stosunku do E. K.

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca w stosunku do R. W.

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść oskarżonego

☒ na niekorzyść oskarżonej

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu – art. 13 § 2 k.k. w stosunku do R. W..

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu - art. 72 § 1 k.k., poprzez niezastosowanie go w przypadku E. K..

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia – art. 7 k.p.k., art. 201 k.p.k., art. 193 k.p.k. wobec R. W..

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.Obrazy art. 72 § 1 k.k.

2. Obrazy prawa procesowego, tj. art. 7 k.p.k., art. 201 k.p.k., art. 193 k.p.k. oraz obrazy prawa materialnego – tj. art. 13 § 2 k.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obrońca R. W. w apelacji dopatruje się błędnych ustaleń faktycznych wynikłych z obrazy przepisów prawa procesowego, głównie art. 7 k.p.k.

Powyższe wywody nie są jednak przekonywujące.

Fakt, że u E. K. stwierdzono ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozumienia znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem nie dyskredytuje jej wiarygodności, co słusznie zauważył Sąd I instancji. Sąd Okręgowy dostrzegł drobne rozbieżności w kolejnych zeznaniach E. K., jednak nie były one tego rodzaju by kwestionować jej wiarygodność jako źródła dowodowego. Owszem myliła chronologię zdarzeń, lecz była konsekwentna w zakresie faktów głównych dotyczących wizyt w banku i osób organizujących przedsięwzięcie, a także ich roli, w tym R. W..

Nietrafny jest zarzut obrońcy, że to biegli mieliby odbierać Sądowi prerogatywy do oceny czy dany świadek jest wiarygodny, zaś użyte przez sąd w pisemnych motywach wyroku stwierdzenie, że oskarżona nie konfabuluje zostało użyte w rozumieniu potocznym. Sąd meriti dokonał oceny wyjaśnień E. K. w kontekście całego materiału dowodowego, w tym poprzez porównanie interesów stron, jak też opinii biegłych, której nie uznał za niejasną i niepełną i nie widział tak jak skarżący wywoływania kolejnej opinii.

Przyznanie racji obrońcy prowadziłoby do niedających się zaakceptować wniosków, sprzecznych z zasadą oceny dowodów wyrażoną w art. 7 k.p.k. Jeżeli dla autora apelacji bardziej wiarygodnym źródłem dowodowym i wspierającym linię obrony miała być J. W., to zauważyć należy na marginesie, że zaraz po zatrzymaniu została ona poddana hospitalizacji psychiatrycznej i skutkiem stwierdzenia zniesionej poczytalności doszło do umorzenia postępowania.

Jak wynika z treści uzasadnienia fakt ten nie stanowił przyczyny uznania jej za wyłącznie częściowo wiarygodną i to co do zdarzeń nie mających istotnego znaczenia dla sprawy. Nie można nie zauważyć, że J. W. znała wcześniej R. W. i nawet zamieszkiwała w jego domu. W momencie składania zeznań realnie oceniała swą sytuację procesową, natomiast E. K. opisywała także własną rolę, nie licząc na bezkarność i szczerze przyznając, że „za nikogo nie będzie siedziała”. Między innymi te okoliczności przesądziły, że sąd meriti odmówił J. W. wiarygodności w zakresie tego, że sprawczyniami czynu była wyłącznie ona i E. K..

Trafne natomiast są uwagi Sądu Okręgowego w odniesieniu do J. W., z którą tenże sąd miał kontakt bezpośredni i skonstatował, że jej plany zaadoptowania domu R. W. na pokoje do wynajęcia były nieprzekonywujące, zwłaszcza w sytuacji gdy udzielała odpowiedzi wymijających, bądź w ogóle ich nie udzielała, ponadto w niejasny sposób tłumacząc pochodzenie kwoty 200 tyś złotych jako wkładu własnego, będącego gwarancją uzyskania kredytu.

W odniesieniu do treści apelacji, rację przyznać należy w jednym, że J. W. znała wcześniej nie tylko oskarżonego, ale także E. K., która pod jej dyktando dokonywała oszustw. Nie można jednak automatycznie przyjąć, tak jak obrońca, że także i w tym przypadku R. W. stał się ofiarą zmowy obu kobiet. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę na fakt (str. 19 uzasadnienia), że E. K. rozróżnia dobro od zła, ale w życiu codziennym poddaje się bezkrytycznie wpływom innych osób. Świadczą o tym chociażby wizyty w banku, gdzie pracownica banku (...) zeznała, że E. K. przychodziła wraz z inną kobietą, która wypełniała formularze, zaś ewentualna kredytobiorczyni tylko się podpisywała na dokumentach.

Zdaniem skarżącego argumentem na to, że to R. W. miał stać się ofiarą przestępstwa było to, że na przedwstępnej umowie kupna sprzedaży, nie znalazł się podpis oskarżonego, a sfałszowanymi dokumentami takimi jak zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach, pieczątkami, wyciągami z konta dysponowała J. W..

Oprócz faktów niespornych obrońca pomija istotę współsprawstwa.

R. W. bezskutecznie przez dłuższy czas nie mógł zbyć swego domu w Z. i to on byłby w głównej mierze beneficjentem kredytu pochodzącego z oszustwa.

Oskarżony uczestniczył w rozmowach, woził J. W. do E. K., więc wiedział, że mieszka w lesie. Niewiarygodnie brzmią jego wyjaśnienia, że nie widział, iż E. K. nie podejmuje dbałości o wygląd, a wręcz się charakteryzuje przed wyjazdem do banku. Nie wytrzymuje próby krytyki argument podniesiony w apelacji, że dowodem na mówienie nie prawdy przez E. K. było to, że policjanci przesłuchiwani po upływie pewnego czasu od zdarzenia nie zapamiętali peruki u oskarżonej. Z punktu ich widzenia oraz posiadanej wtedy wiedzy mogli uznać ten fakt jako niegodny zapamiętania. Według E. K. oskarżony słyszał też rozmowy prowadzone pomiędzy nią, a J. W., nawet zachęcał do „zarobienia” pieniędzy. Zatajał też prawdziwe imię.

Zdaniem Sądu odwoławczego trafne są ustalenia sądu a quo w zakresie tego że sprzedaż domu miała być fikcyjna, bo faktycznie nie doszłoby do przeniesienia własności i w tym aspekcie eksponowana w apelacji „sprzedaż poniżej wartości” nie miała większego znaczenia. Niemniej jednak do sfinalizowania transakcji nie doszłoby, gdyby oskarżony nie stawił się u notariusza, nie okazałby dokumentu w celu weryfikacji jego tożsamości. Wpłata kredytu wpłynęłaby na konto R. W..

Nie można twierdzić jak obrońca, że to ostatnie ustalenie oparto na spekulacjach pracownicy banku w sytuacji, gdy faktycznie dysponowała ona wiedzą i doświadczeniem zawodowym. Zasadna jest także uwaga Sądu Okręgowego, że E. K. jako osoba bezdomna i bezrobotna nie byłaby stanie spłacać kredytu, a i ustalenie jej miejsca zamieszkania byłoby trudne. Nawet gdyby do tego doszło, to nie znała tożsamości oskarżonego, który dbał o anonimowość, a dokumenty podpisywała po ich sporządzeniu dla potrzeb kredytowych przez J. W..

Na akceptację nie zasługiwał także zarzut obrazy art. 13 § 2 k.k. Gdyby nie wnikliwe poddanie weryfikacji dokumentów złożonych w banku i powiadomienie policji przestępstwo było możliwe do wykonania.

Sąd odwoławczy w obliczu wskazanych przez Sąd I instancji okoliczności wpływających na wymiar kary nie uznał, że nosi ona cechy rażącej niewspółmiernie surowej.

Apelacja Prokuratora okazała się zasadna, bowiem Sąd, co sam dostrzegł, warunkowo zawieszając karę pozbawienia wolności nie orzekł żadnego z obowiązków wskazanych w art. 72 § 1 k.k.

Wniosek

1.  Prokuratora o zmianę wyroku.

2.  Obrońcy.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek prokuratora znajduje oparcie w przepisach prawa.

Wniosek obrońcy o zmianę i uniewinnienie wobec oceny dowodów wskazujących na winę oskarżonego był niezasadny, natomiast wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania był nietrafny z uwagi na treść art. 437 § 2 k.p.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrokiem z dnia 22 września 2020r., w sprawie II AKa 362/19 Sąd Apelacyjny zmienił wyrok w zaskarżonej części wobec E. K. w ten sposób, że na podst. art. 72 § 1 pkt 1 i 5 k.k. zobowiązał ją do informowania sądu o przebiegu okresu próby oraz powstrzymywania się od nadużywania alkoholu. W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok wobec R. W. utrzymał w mocy.

Zwięźle o powodach zmiany

Z uwagi na tryb życia oskarżonej, nałożenie na nią obowiązków było nie tylko obligatoryjne, ale także stanowić będzie gwarancję, że w okresie próby nie popełni ponownie przestępstwa.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Wynagrodzenie za obronę pełnioną z urzędu na podst. § 17 pkt 2 podpunkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4

Zwolniono oskarżonych od kosztów sądowych, wydatkami obciążając Skarb Państwa ze względu na treść art. 624 §1 k.p.k., uznając że byłoby to dla nich zbyt uciążliwe.

7.  PODPIS

Dorota Tyrała Anna Zdziarska Przemysław Filipkowski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego i prokurator.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina oraz środek probacyjny.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana