Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący sędzia Ewa Taberska

Protokolant p.o. stażysty Mariola Urbanowicz

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Marzanny Woltmann-Frankowskiej

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2020r.

sprawy R. N.

oskarżonego o czyn z art. 279 § 1 k.k. i z art. 278 § 1 k.k.

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Obornikach

z dnia 17 lutego 2020r. sygn. akt II K 704/19

1.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

2.  Kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.

Ewa Taberska

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 327/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Obornikach z dnia 17 lutego 2020 r., sygn. akt II K 704/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XX

XXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXX

XXXXXXX

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XX

XXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXX

XXXXXX

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

XXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

XXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania mająca wpływ na treść orzeczenia a mianowicie :

- art. 387 § 2 k.p.k. polegająca na niezawiadomieniu oskarżyciela publicznego o wniosku oskarżonego złożonym na podstawie art. 387 § 1 k.p.k. co uniemożliwiło prokuratorowi zajęcie stanowiska odnośnie tego wniosku i wyrażenie sprzeciwu i w konsekwencji skutkowało wydaniem wadliwego wyroku w zakresie, w którym dopuszczono się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia o karze, polegającym na wysnuciu błędnego wniosku co do pozytywnej prognozy wobec oskarżonego, oraz orzeczono rażąco niewspółmierne kary jednostkowe, jak i karę łączną pozbawienia wolności wskutek niedostatecznego uwzględnienia wysokiego stopnia społecznej szkodliwości zarzucanych oskarżonemu czynów oraz jego uprzedniej karalności , a nadto zaniechano orzeczenia obowiązku naprawienia szkody

Art. 387 § 2 k.p.k. i art. 350 § 4 k.p.k. polegająca na niezawiadomieniu pokrzywdzonych o terminie i miejscu rozprawy głównej i zaniechaniu pouczenia pokrzywdzonych o możliwości złożenia przez oskarżonego wniosku w trybie art. 387 § 1 k.p.k. , co uniemożliwiło pokrzywdzonym zajęcie stanowiska odnośnie wniosku i wyrażenie sprzeciwu i w konsekwencji skutkowało wydaniem wadliwego wyroku, w którym m.in. zaniechano orzeczenia o obowiązku naprawienia szkody

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelującego należało uznać za niezasadny.

Z akt sprawy karta 48-49 wynika, że oskarżony na rozprawie pod nieobecność prawidłowo zawiadomionego o terminie prokuratora, złożył wniosek o wydanie wyroku skazującego poprzez wymierzenie mu określonych kar i środków probacyjnych. Sąd Rejonowy na podstawie art. 387 § 2 kpk w całości uwzględnił wniosek oskarżonego i wydał wyrok zgodny z tym wnioskiem.

Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego - wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 sierpnia 2019 r. IV KS 19/19: „Nieobecność prokuratora na rozprawie głównej, prawidłowo za­wiadomionego o jej terminie, oznacza że w wypadku zgłoszenia przez oskarżonego wniosku, o jakim mowa w art. 387 § 1 k.p.k., nie sprzeciwia się on takiemu wnioskowi. Skuteczne złożenie sprzeciwu wobec wniosku oskarżonego wymaga obecności prokuratora na rozprawie głównej.” (OSNKW 2019 nr 9, poz. 57, str. 60, Legalis).

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należało, że wniesiona przez prokuratora apelacja w tym zakresie nie może zostać uwzględniona, albowiem nie doszło przez Sąd Rejonowy do obrazy prawa procesowego.

Rację ma natomiast prokurator, iż Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy art. 350 § 4 k.p.k. przy wydaniu wyroku w trybie art. 387 § 1 k.p.k. Jednakże szczegółowa lektura akt nie pozwoliła Sądowi Okręgowemu stwierdzić, by obraza ta miała wpływ na treść wyroku.

Jak wynika bowiem z akt pokrzywdzeni L. J. i K. M. na etapie postępowania przygotowawczego byli w pełni świadomi swych praw, albowiem zostali o nich pouczeni – k. 4 i 6 oraz 20 – 21. Wśród tych pouczeń znalazło się także pouczenie o treści zmienionego z dniem 5.10.2019r. – Dz.U. 2019.1694 – art. 337a § 1 k.p.k. , który zakładał, by na wniosek pokrzywdzonego poinformować go o dacie i miejscu rozprawy albo posiedzenia, o którym mowa w art. 339 § 3 pkt 1 i 2, art. 341 lub art. 343, oraz o zarzutach oskarżenia i ich kwalifikacji prawnej. Obecne brzmienie tego przepisu, o czym także zostali pouczeni pokrzywdzeni w pouczeniu uzupełniającym zakłada, iż na wniosek pokrzywdzonego należy poinformować go o zarzutach oskarżenia i ich kwalifikacji prawnej, co oczywiście obecnie czyni priorytetowym przepis art. 350 § 4 k.p.k.

Nadto pokrzywdzeni zostali pouczeni o treści art. 53 i 54 k.p.k. i zostali zawiadomieni o wniesieniu aktu oskarżenia do Sądu, gdzie w zawiadomieniu zostali pouczeni o treści art. 46 §1 k.p.k.

Nie sposób zatem uznać, że pokrzywdzeni nie znali swoich praw i nie mieli sposobności złożenia odpowiednich oświadczeń lub wniosków dotyczących ich praw lub naprawienia szkody. W postępowaniu przygotowawczym i po skierowaniu aktu oskarżenia do Sądu nie wyrazili w tym zakresie stanowiska.

R. N. na rozprawie przyznał się w pełni do popełnienia czynów mu zarzucanych, wyraził skruchę i poddał się dobrowolnie karze, która jest dolegliwa i którą w przypadku powrotu do przestępstwa oskarżony będzie musiał odbyć. Poprzednie skazanie nie wykluczało możliwości zastosowania dobrodziejstwa z art. 69 § 1 k.k. Natomiast sam fakt braku zobowiązania oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem nie czyni wymierzonej mu kary rażąco łagodnej, albowiem pokrzywdzeni, a przede wszystkim L. J., który odzyskał niewielką część swojej własności, mogą wystąpić w tym zakresie na drogę postępowania cywilnego - k. 23 i 25.

Zaznaczyć przy tym należy, że jak wynika z treści art. 447 § 5 k.p.k. podstawą apelacji nie mogą być zarzuty określone w art. 438 pkt 3 i 4 (tj. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia oraz rażąca niewspółmierność kary i środków karnych) związane z treścią zawartego porozumienia. Mając to na uwadze Sąd Okręgowy nie będzie czynił dalszych rozważań w przedmiocie wskazywanego przez prokuratora błędu w ustaleniach faktycznych czy też rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu R. N..

Wniosek

Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek apelacji jest niezasadny, albowiem mimo iż doszło do obrazy przepisu art. 387 § 2 k.p.k. w zw. z art. 350 § 4 k.p.k. to zdaniem Sądu Okręgowego w tej konkretnie sprawie, obraza ta nie miała żadnego wpływu na treść wyroku.

Sąd Rejonowy jednakże musi mieć bezwzględnie w przyszłości na względzie przepis art. 350 § 4 k.p.k. przy rozpoznawaniu innych spraw, a przede wszystkim przed podjęciem decyzji o wydaniu wyroku na skutek dobrowolnego poddania się przez oskarżonego karze.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

W całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku zarówno na skutek wniesionej apelacji jak i z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Zwięźle o powodach zmiany

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

4.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

O kosztach sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym Sąd odwoławczy orzekł na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. obciążając nimi Skarb Państwa

7.  PODPIS

Ewa Taberska