Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt: XI GC 1743/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2020 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Paulina Lebowska

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2020 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w S.

przeciwko (...) spółka akcyjna w Ł.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.559 (pięć tysięcy pięćset pięćdziesiąt dziewięć) złotych i 60 (sześćdziesiąt) groszy z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 listopada 2018 roku;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.895 (dwa tysiące osiemset dziewięćdziesiąt pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 391 (trzysta dziewięćdziesiąt jeden) złotych i 87 (osiemdziesiąt siedem) groszy tytułem nieuiszczonych kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 1743/19

Sprawa rozpoznana w postępowaniu zwykłym.

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w S. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) spółka akcyjna w Ł. kwoty 5.559,60 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 listopada 2018 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego roszczenia wskazała, że dochodzona pozwem kwota stanowi należne wynagrodzenie za wynajęcie samochodu R. A., którego to pojazd został uszkodzony przez sprawcę ubezpieczonego u pozwanej. Powódka dochodziła od pozwanej należności za czas trwania najmu pojazdu zastępczego od dnia 9 sierpnia 2018 roku do dnia 11 września 2018 r., tj. za okres 34 dni najmu za łączną kwotę 8.364 złotych.

W sprawie wydano nakaz zapłaty (karta 34)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Zakwestionowano stawkę najmu i okres najmu.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 8 sierpnia 2018 roku doszło do kolizji w wyniku, której uszkodzony został samochód marki O. (...) należący do R. A.. Sprawca kolizji był ubezpieczony u pozwanej. Poszkodowany potrzebował auta zastępczego. Pozwana tytułem odszkodowania za najem uiściła kwotę 2.804,40 złotych uznając za zasadny czas najmu 19 dni przy stawce dobowej 148 złotych brutto.

Niesporne.

W dniu 9 sierpnia 2018 r. R. A. zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w S. umowę najmu auta zastępczego –O. za stawkę dzienną 200 złotych plus podatek VAT. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Najem trwał 34 dni. Koszt najmu wyniósł 8.364 złotych.

W dniu 11 września 2018 r. poszkodowany jako cedent podpisał z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w S. jako cesjonariuszem umowę cesji wierzytelności wynikającej z ww. umowy najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

- umowa najmu k. 14

- OWU karta 15;

- faktura k. 16,

- umowa cesji, karta 13;

- zeznania świadka R. A., karta 68 płyta CD:

- oświadczenie, karta 17;

W chwili zdarzenia poszkodowany miał drugi pojazd, z którego na co dzień korzystała jego żona. Ubezpieczyciel sprawcy zaproponował najem pojazdu zastępczego poszkodowanemu na 4 dni. Poszkodowany miał wówczas wyjazd wakacyjny i potrzebował pojazdu na dłuższy okres niż 4 dni. Osoba kontaktowa ze strony ubezpieczyciela miała w tej sprawie (dłuższego najmu) skontaktować się z poszkodowanym lecz tego nie uczyniła. Najem został zakończony kiedy poszkodowany otrzymał częściowo odszkodowanie za naprawę w kwocie około 4.500 złotych, co miało miejsce w okolicach września 2018 roku Poszkodowany pozwał ubezpieczyciela o wypłatę pełnego odszkodowania. Po wakacjach wrócili teściowie poszkodowanego i od nich pożyczył wówczas pojazd zastępczy na czas naprawy swojego pojazdu.

Dowód:

- zeznania świadka R. A., karta 68 płyta CD:

Czas naprawy uszkodzonego pojazdu trwać mógł 42 dni.

Średnia dobowa stawka najmu pojazdu odpowiadającego klasie pojazdowi uszkodzonemu wynosiła 293,33 złotych, przy czym stawki wyniosły od 260 złotych do 330 złotych.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. k. 91-96;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawę prawą żądania pozwu stanowi norma wyrażona w art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którą przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o jakich mowa w § 1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia (§ 2). Zgodnie z normą wyrażoną w § 4 art. 822 k.c., uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń. Odpowiedzialność pozwanej wynika również z ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Norma zawarta w art. 35 ustawy stanowi, iż ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela wobec poszkodowanego obejmuje szkody na osobie oraz szkody w mieniu (art. 34 ust. 1 powołanej ustawy).

Odpowiedzialność ubezpieczyciela pokrywa się z odpowiedzialnością sprawcy szkody. Zgodnie z normą wyrażoną w art. 436 § 2 k.c., w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody ich posiadacze mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odpowiedzialność za skutki takiego zdarzenia oparta jest na zasadzie winy (art. 415 k.c.). Natomiast zgodnie z normą zawartą w art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Rolą odszkodowania jest wyrównanie uszczerbku majątkowego poszkodowanego – również przy cesji wierzytelności. Stąd zawsze dla ustalenia odszkodowania konieczne jest określenie faktycznego uszczerbku w majątku poszkodowanego.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu, ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej, czego dowodem jest nadto wypłata przez pozwaną odszkodowania za szkodę (odszkodowanie).

W spornym zakresie Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, zeznaniach świadka oraz opinii biegłego sądowego M. M..

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W zakresie stawki najmu istnieje obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Kwestia ta jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17. Wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania oferty najtańszej i najkorzystniejszej. Uznając, że sam fakt poszkodowania i konieczność aktywności poszkodowanego w zakresie likwidacji szkody jest sam w sobie na tyle obciążający i absorbujący, pierwszeństwo przyznać należy zapewnieniu poszkodowanemu komfortu, a nawet poczucia bezpieczeństwa i profesjonalnego wsparcia. Nie jest więc tak że zawsze najtańsza oferta będzie najkorzystniejsza. W rozpoznawanej sprawie poszkodowany otrzymał informację o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego w trakcie zgłaszania szkody nieodpłatnie, bez dodatkowych kosztów. Poszkodowany ostatecznie chciał skorzystać. Proponowany okres najmu na 4 dni nie odpowiadał poszkodowany albowiem w tym okresie jechał na wakacje (dłuższe aniżeli 4 dni) a zatem najem pojazdu na 4 dni z obowiązkiem zwrotu był nadmiernie utrudniony. Pozwany nie skontaktował się z poszkodowanym nie przedstawił realnej możliwości najmu pojazdu.

Przyjąć zatem należało, że pozwany nie złożył realnej na czas szkody oferty poszkodowanemu (w zakresie najmu pojazdu), poszkodowany dołożył wszelkich starań aby z tej możliwości skorzystać nie mniej jednak, nie z jego winy, nie udało się wynająć pojazdu zastępczego w sposób wskazany przez pozwanego. Stąd pełne prawo poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego z innego źródła, za cenę rynkową – co miało miejsce. Przyjąć również należało, że poszkodowany nie naruszył zasady minimalizacji szkody.

Legitymacja powódki do dochodzenia roszczeń na własną rzecz wynika z przedłożonej przez nią umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Zgodnie z normą zawartą w art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Z kolei norma zawarta w art. 510 § 1 k.c. stanowi, iż umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

C. przedmiotowej umowy stanowiło zwolnienie z długu.

Za uzasadnioną stawkę najmu Sąd przyjął za biegłym stawkę obowiązująca w umowie najmu tj. 200 zł netto za dobę, ponieważ jest to stawka rynkowa, obowiązująca nie tylko w wypożyczalni powoda, ale również u innych przedsiębiorców działających na rynku, niższa aniżeli stawka średnia.

Natomiast jeśli chodzi o uzasadniony okres najmu, przyjąć należało cały okres najmu tj. 34 dni, obejmujący okres od 9 sierpnia 2018 roku (dzień rozpoczęcia najmu i podpisania umowy najmu) do 11 września 2018 roku. Jak wynika z opinii biegłego naprawa trwać mogła 42 dni. Poszkodowany nie miał ponadto obowiązku rozpoczęcia naprawy nie otrzymawszy od ubezpieczyciela środków na naprawę. Najem trwał krócej niż hipotetyczny czas naprawy. Poszkodowany wskazał, że kiedy wrócił z wakacji pojazd pożyczy od teściów. Zeznań tych nie kwestionował pozwany.

Nie może zejść z pola widzenia, że likwidacją szkody nie jest data wydania postanowienia o sposobie rozliczenia szkody lecz data wypłaty odszkodowania.

Mając powyższe na uwadze kwota należnego odszkodowania wynosiła 5.559,60 złtych, co stanowi różnicę między należnością za najem 8.364 złotych brutto (34 dni x 200 złotych plut VAT) a kwotą wypłaconą przez pozwanego 2.804,40 złotych.

Odsetki liczone od zasądzonej kwoty należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku; gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Ubezpieczyciel w toku likwidacji szkody dysponował całym materiałem niezbędnym do wydania decyzji. Stąd orzeczono, jak w pkt I sentencji.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na poniesione przez powódkę koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika 1.800 zł, ustalone zgodnie z § 2 ust 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800), opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, opłata od pozwu w kwocie 278 zł oraz koszt sporządzenia opinii w kwocie 800 zł zaspokojony przez powoda.

W punkcie 3 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano pobrać od pozwanego, który sprawę przegrał, kwotę stanowiącą różnicę między wynagrodzeniem biegłego a kwotą pozostałą po zaspokojeniu tego wynagrodzenie z zaliczki powoda 800 złotych. Pozwany nie uiścił bowiem zaliczki na poczet opinii.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

3.(...)