Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 74/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Anna Zdziarska

Sędziowie: SA – Rafał Kaniok

SA – Dorota Tyrała (spr.)

Protokolant: Adriana Hyjek

przy udziale Prokuratora Krzysztofa Kalinowskiego

oraz oskarżyciela posiłkowego Fundacji Szkoły (...)

po rozpoznaniu w dniu 9 września2020 r. sprawy:

L. K. (1)

urodz. (...) w m. U.,

córki E. i S. z d. U.

oskarżonej z art. 296§1 i 2 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zb. z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.

na skutek apelacji, wniesionych przez prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie

z dnia 10 grudnia 2019 r. sygn. akt V K 145/18

I.  uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu dla Warszawy – Pragi w Warszawie do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 74/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

II

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 10 grudnia 2019 r., sygn. akt V K 145/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

na niekorzyść

w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Sąd Apelacyjny nie przeprowadzał postępowania dowodowego

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

1.  Apelacja Prokuratora

Lp.

Zarzut

I. 

Błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na dowolnej, a nie swobodnej ocenie całokształtu materiału dowodowego, sprzecznej z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego i uznaniu, iż nie ma podstaw faktycznych do stwierdzenia, iż oskarżona L. K. (1) pełniąc funkcję Prezesa Zarządu Fundacji Szkoły (...) swoim zachowaniem wypełniła znamiona zarzucanego jej przestępstwa wyrządzenia szkody w obrocie gospodarczym oraz przywłaszczenia mienia na szkodę wyżej wymienionego podmiotu poprzez uznanie, w toku postępowania jurysdykcyjnego, iż oskarżona nie dopuściła się zarzucanego jej czynu, podczas gdy materiał zgromadzony w niniejszej sprawie świadczy o tym, że znamiona zarzucanego jej czynu zostały przez jej zachowania wypełnione;

zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wobec zasadności zarzutów sformułowanych przez skarżącego i omówionych w punkcie 3.1. II niniejszego uzasadnienia - należy uznać wynikający z nich zarzut błędu w ustaleniach faktycznych za zasadny.

Lp.

Zarzut

II.

Obraza przepisów postępowania, mogąca mierz wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 366§1 k.p.k., art. 394a k.p.k. w zw. z art. 391§1 k.p.k. i art. 410 k.p.k. polegająca na dokonaniu dowolnych, wewnętrznie sprzecznych ustaleń faktycznych, wykraczających poza ramy swobodnej oceny dowodów, w oparciu o niepełny materiał dowodowy, ze względu na zaniechanie wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, tj. nieujawnienia zeznań świadka R. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...), o co wnosił na rozprawie prokurator referent w dniu 10 czerwca 2019 roku, a którego to zeznania mają istotne znaczenie dla ustalenia, że oskarżona popełniła zarzucony jej czyn zabroniony.

zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Trafnie podniósł prokurator, że podstawą wydanego przez Sąd I instancji wyroku nie jest całokształt okoliczności wynikających ze zgromadzonych w sprawie dowodów – przez co nie został zrealizowany wymóg wynikający z treści art. 7 k.p.k.

1)  Istniejący konflikt oskarżonej L. K. (1) z pozostałymi członkami Zarządu Fundacji Szkoły (...) jest bezsporny. Niemniej nie może powyższa okoliczność skutkować automatycznym pozbawieniem waloru wiarygodności zeznań świadków, którzy złożyli obciążające oskarżoną depozycje w sprawie. W szczególności rację ma prokurator, że treści wynikające z dowodów osobowych nie zostały ocenione w kontekście okoliczności wynikających z zabezpieczonych w sprawie dowodów z dokumentów takich jak:

a)  opinie biegłych z zakresu pisma ręcznego,

b)  dokumentów bankowych z Banku (...) S.A. w W. obejmujących zestawienia transakcji dokonywanych kartą (...), znajdującej się w posiadaniu L. K. (1),

c)  bilansów Fundacji Szkoły (...),

d)  zakwestionowanych faktur i ich opisów.

W tym zakresie zasadnie podniósł skarżący prokurator, że:

analiza bilansów/ sprawozdań finansowych Fundacji szkoły (...) z lat 2003 – 2007 r. jednoznacznie wskazuje, iż nie były w nich odnotowywane wydatki kartą jakie poczyniła L. K. (2), pełniąc funkcję Prezesa i Członka Zarządu Fundacji Szkoły (...). Podzielić także należy pogląd skarżącego, że dokumenty te mają charakter bardzo ogólny. Transakcje dokonywane przez oskarżoną za pomocą przedmiotowej karty (...) księgowane były po stronie kosztów fundacji – bez uwidocznienia ich w odrębnej pozycji w bilansie. Jak wynika natomiast chociażby z zeznań świadków będących członkami Rady Rodziców tj. świadka A. D. (1), A. J. wynika, że kontrola wydatków Fundacji polegała na tym, że (...) miała wgląd do sprawozdań i bilansów, ale odbywało się to bez wglądu w źródłowe dokumenty księgowe dotyczące wpływów i wydatków szkoły. Tym samym trafny jest argument prokuratora, że w istocie była to kontrola iluzoryczna i nie mogła przynieść pożądanych rezultatów.

Jak wynika z kolei z zeznań świadka E. K. księgowej Fundacji Szkoły (...) m.i. w latach 2003 -2007 wyżej wymieniona nie analizowała zakupów kartą pod kątem merytorycznym – takiej akceptacji odnośnie dokonanych zakupów kartą dokonywała wyłącznie L. K. (1), która osobiście opisywała składane przez siebie faktury dotyczące zakupów kartą i przekazywała je do realizacji księgowej.

O posiadaniu i posługiwaniu się przez L. K. (1) kartą kredytową przed rokiem 2007 wiedział z członków zarządu B. G. oraz sekretarz Fundacji Szkoły (...) – przy czym nie uczestniczyli oni w rozliczaniu przez oskarżoną wydatków z karty – bowiem było to rozliczne bezpośrednio z księgową Fundacji (...), bądź J. T..

Z zeznań świadków D. T. (1), E. K. oraz J. W. (1) wynika bezspornie, że iż na rzecz firmy cateringowej dostarczającej do szkoły obiady nie były wystawiane żadne rachunki przez Fundację Szkoły (...) – koszt tych obiadów nie mieścił się w czesnym miesięcznym; rodzice uczniów jako osoby indywidualne wpłacali pieniądze za obiady odrębnie od czesnego, w sekretariacie szkoły do kasjerki, było prowadzone w związku z tym celem odrębne konto i z tego konta były rozliczane z firmą cateringową. Fundacja tylko zatem pośredniczyła w zbiórce pieniędzy na ten cel – stąd faktury nie powinny być wystawiane na rzecz Fundacji. Powyższe okoliczności i tryb uiszczania opłat za obiady znajdują potwierdzenie w zeznaniach świadków zawnioskowanych przez obronę, tj. A. J. oraz K. K. (1).

Z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków wynika, że koszty związane z zakupem podręczników szkolnych, przyborów szkolnych, płatności za basen, zakupu biletów do teatru, czy wyjazdów w ramach wymiany do Danii – ponosili sami rodzice. Pochodzące ze zbiórek rodziców pieniądze nie były ewidencjonowane do przychodów Fundacji Szkoły (...). Tego typu wydatki nie były finansowane z czesnego. To, że rodzice w szkole wpłacali pieniądze na wymienione cele – było wyłącznie rozwiązaniem organizacyjnym, które powodowało, że rodzice nie musieli samodzielnie jeździć kupować podręczników, biletów, czy opłat za basem.

Wyjazdy dzieci uczęszczających do szkół Fundacji Szkoły (...) na wymianę do Danii w całości były finansowane ze środków zbieranych w gotówce od rodziców przez sekretarza fundacji (...) – obejmowały one m.in. bilety na przejazd koleją i promem. Zakupywanie biletów za pomocą karty kredytowej – a więc ze środków Fundacji – nie było uzasadnione i powodowało szkodę w jej mieniu.

Podobnie ocenić należy zakup 500 dolarów USA na wyjazd zgodnie z opisem faktury dokonanym przez L. K. (1) na wyjazd uczniów II klasy gimnazjum na Mistrzostwa Świata w D. – środki na ten cel pochodziły ze zbiórek pieniędzy od rodziców.

Z zeznań świadka A. S. wynika, że w ramach prowadzonej praktyki dentystycznej ani on, ani jego zmarła żona nie prowadzili przeglądów dentystycznych na rzecz szkół Fundacji Szkoły (...) – stąd zasadnie została zakwestionowana faktura VAT nr (...) z dnia 18 marca 2005 r. „za leczenie i profilaktykę stomatologiczną” opisana przez L. K. (1). Powyższy dokument nie dowodzi, iż takie usługi zostały istotnie wykonane na rzecz wymienionej Fundacji a wskazuje, że pacjentką mogła być sama oskarżona.

Trafnie podniósł zatem prokurator, że dokonana przez ten Sąd ocena dowodów nie jest zgodna z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego przez co jest dowolna. Sąd okręgowy dokonując ustaleń faktycznych w sprawie skoncentrował się na tych dowodach i wynikających z nich okolicznościach, które są zgodne z wersją prezentowaną przez oskarżoną, przez co dokonana ocena jest wybiórcza i jednostronna.

W szczególności prawidłowo wskazał skarżący prokurator, że Sąd meriti nie dokonał oceny zasadności wydatkowania pieniędzy kartą i złożenia przez oskarżoną do rozliczenia zakwestionowanych w sprawie faktur, które zostały opisane przez oskarżoną jako opłacone kartą – w szczególności dotyczących opłat za obiady uczniów w ramach funkcjonującego w szkole cateringu (faktury za 3 miesiące w 2005 i 2006 roku), opłat za basen (faktury VAT nr (...)), płatności za podręczniki (faktury VAT nr (...)), czy biletów do teatru (faktura Vat nr (...)). Zasadnie przy tym zwrócił uwagę, że mimo deklaracji oskarżonej, iż kwoty wymienione na przedmiotowych fakturach miały być opłacone kartą – z opisów na fakturach wynika, iż płatność za nie nastąpiła gotówką.

Zgodzić także należy się z argumentacją skarżącego prokuratora odnoszącą się do treści zakwestionowanych w sprawie faktur VAT, wskazujących na zakupienie towarów, które nie były nigdy na wyposażeniu szkoły, czy też zakupionych artykułów spożywczych, z deklarowanym ich wykorzystaniem w ramach prowadzonej działalności edukacyjnej:

1)  Nr 32/W z dnia 16 maja 2005 r. – w zakresie zakupu walizki i torby na kwotę 470 zł – opisanej przez oskarżoną jako zakup wyposażenia grupy na wyjazd do USA;

2)  Nr (...) – wystawionej przez Zakład (...) S.A. – która zgodnie z opisem L. K. (1) jest serwisem do stołówki szkolnej, a według wyjaśnień oskarżonej w postępowaniu przygotowawczym miało być prezentem na rzecz ks. Prałata.

3)  Nr 15/03 z dnia 5 grudnia 2003 r. – dotycząca maskotki w postaci psa pluszowego

4)  Nr 454/03 wystawionej przez Kwiaciarnię E. S., H. K. na zakup kwiatów, na której podpis o treści „L. K.” wg opinii biegłego z zakresu pisma ręcznego nie został nakreślony przez oskarżoną, lecz został podrobiony

5)  VAT (...) z dnia 4 października 2004 r. – zawierająca w swoim opisie łyżkę czerpakową, czy łyżkę aluminiową, w sytuacji, gdy bezspornie wynika w sprawie, że szkoła nie posiadała kuchni, a obiady dowoziła firma caterigowa, mająca własny sprzęt.

6)  Nr (...) z dnia 15 stycznia 2007 r. – dotycząca zkupu żelazka P.

7)  (...) S.A. dotycząca zakupu chłodziarko zamrażalki – mającej stanowić wyposażenie sklepiku szkolnego, a nigdy nie była na wyposażeniu szkoły (zeznania D. T., J. W.)

8)  Nr (...) z dnia 13 grudnia 2004 r. wystawiona przez C. - na zakup m.in. opiekacza kuchennego - a w szkole nie było kuchni, sklepik szkolny obsługiwała firma zewnętrzna, która sama sobie zapewniała sprzęt (zeznania D. T., J. W.)

9)  Nr (...) z dnia 21 kwietnia 2004 r. wystawiona przez (...) Sp. z o.o. – na zakup łóżka składanego do gabinetu lekarskiego

10)  Nr (...) – na zakup fotela N./T. i narożnika N./ T. – jako wyposażenie do Liceum

11)  (...) S.A. z dnia 4 czerwca 2004 r. o łącznej wartości 159,92 zł – na zakup stołu, dwóch krzeseł oraz parasola do ogrodu do szkoły podstawowej i gimnazjum

12)  Nr (...) z dnia 14.05.2006 r. wystawionej przez (...) S.A. – zawierająca w swojej treści m.in. zakup piwa, papierosów M. light, (...) – opisana przez L. K. (1) jako „wyżywienie w ramach programu S. dla gości z Włoch, Rumunii i Francji

13)  Nr (...) z dnia 31 maja 2004 r. wystawiona przez (...) Delikatesy – zawierająca m.in. karmę P. i W. w ilości po 1 sztuce – a opisana przez L. K. (1) jako zakupy „na dzień dziecka na grilla”

14)  Nr (...) z dnia 26 listopada 2004 r. wystawiona przez (...) Delikatesy na zakup trzech win C. R., J. W. (3) i A. C. – opisane przez L. K. (1) „na posiedzenie Rady rodzicói Zarządu”

15)  Nr (...) z dnia 22 kwietnia 2005 r. wystawiona przez W.L.D. zawierająca m.in. polędwiczki wieprzowe, sera wołowe, serca drobiowe, wątróbki rybne, D. F. w ilości 3 szt., twaróg (...), papierosy M. light, proszek do prania P. R. K., proszek do prania P. R. A., trzy paczki karmy o różnych smakach, podkolanówki (...) – opisanej przez L. K. (1) jako „zakup artykułów spożywczych na Radę Rodziców i Radę Pedagogiczną”

16)  Nr (...) z dnia 30 września 2005 r. wystawiona prze (...) na zakup m.in. piwo O. Palone 4 szt., Likier C., M. B., Whisky B. w ilości po 1 sztuce – opisana przez L. K. (1) jako „zakupy na Radę Pedagogiczną i szkolenia dla nauczycieli”

17)  Nr (...) wystawiona przez (...) zawierająca m.in. płyn do płukania C., chusteczki (...) – zawierające opis L. K. (1) „środki czystości płatne kartą”, choć z jej treści wynika że płatność nastąpiła gotówką

18)  Nr (...) z dnia 6 października 2004 r. wystawiona przez (...) Delikatesy – na zakup m.in. łyżki cedzakowej i łyżki szumowej

19)  Faktury wystawione przez I. na zakup rzeczy stanowiących wyposażenie kuchni

20)  Faktura VAT z dnia 26.02.2005 r. wystawiona przez firmę (...) S.A. – na zakup m.in. dwóch patelni – opisana przez L. K. (1) jako „wyposażenie sklepik szkolnego”

21)  Nr (...) z dnia 19 sierpnia 2004 r. wystawiona przez (...) S.A. – zawierająca w swoim opisie m.in. proszek P. (...) oraz tabletki do zmywarki S.

22)  Nr (...) z dnia 25 lipca 2006 r. wystawiona przez (...) S.A. – zawierająca w swoim opisie m.in. proszki do prania marki P. i B.

23)  Nr (...) z dna 19 marca 2005 r. – na zakup m.in. wybielającej pasty P. (...) – opisana przez L. K. (1) jako „zakup produktów na śniadanie wielkanocne dla uczniów.

Odnośnie powyższych zakwestionowanych faktur trafnie podniósł prokurator, że treść powyższych faktur nie przystaje do profilu działalności prowadzonej przez szkoły prowadzone przez Fundację Szkół (...), zaś wymienione w nich meble, elementy wyposażenia kuchni, akcesoria czy urządzenia kuchenne – nie były na wyposażeniu prowadzonych szkół, skoro szkoła nie posiadała kuchni, sklepik prowadzony był przez firmę zewnętrzną, która posiadała swoje sprzęty. Fundacja nie posiadała na wyposażeniu pralki, czy zmywarki do naczyń – zbędne było zatem zakupywanie na potrzeby Fundacji proszków do prania, płynów do płukania czy kostek do zmywarki. Nie można odmówić także słuszności tym argumentom, które podważają wyjaśnienia oskarżonej jakoby zakupy spożywcze – w tym alkohol i papierosy – były przeznaczane na poczęstunki na Radach Rodziców, Radach Pedagogicznych czy szkoleniach nauczycieli. Powyższemu przeczą zeznania świadków przesłuchanych w sprawie, którzy podali, że poczęstunki na posiedzeniach rady były bardzo skromne i ograniczały się do herbaty, kawy czy ciasteczek, albo w ogóle ich nie było, tym bardziej alkoholu (vide zeznania E. B., J. W. (1), D. T. (1), A. D. (2)). Tymczasem analiza przedmiotowych faktur wskazuje, że zawierają w swoim opisie piwo, papierosy, wino i wysokoprocentowe alkohole, karmę dla psów, czy artykuły spożywcze w podawanych ilościach – a to uprawnia przekonanie, że faktury dokumentują typowe, codzienne zakupy na potrzeby domowe, a nie potrzeby Fundacji. Porównanie daty faktur nie odpowiada także datom uroczystości obchodzonych przez szkołę. Nie można pominąć także i tego trafnego argumentu skarżącego prokuratora, iż jedynie w sytuacji wyjazdów integracyjnych mających miejsce w B. i organizowanych po zakończeniu roku szkolnego w lipcu – był spożywany alkohol (zeznania świadków J. W. (1), M. D., M. S. (1)). Tymczasem zakwestionowane faktury dotyczące zakupywanego alkoholu pochodzą z takich miesięcy jak: maj grudzień, listopad, kwiecień z lat 2003 -2007.

Zgodnie z argumentami prezentowanymi przez prokuratora zeznania świadków przesłuchanych w sprawie (pracownicy Fundacji Szkół (...), ale także M. S. (2)) wskazują, że nigdy jako prezentów pracownicy Fundacji nie otrzymywali jakichkolwiek kosmetyków. Tym samym istnieją podstawy do skutecznego zakwestionowania faktur dotyczących kosmetyków (w tym głównie kremów) w sklepie (...), rzekomo dokumentujących zakupy na prezenty dla nauczycieli. Z zeznań świadków wynika także, że w ramach zakupywanych ze środków pochodzących z Fundacji prezentów dla szkół uczestniczących w wymianach, w jakich szkoły Fundacji uczestniczyły – miały one postać albumów o W. czy pamiątkowych obrazów, zaś inne prezenty dla rodzin u których mieszkały dzieci – prezenty kupowały ich rodziny samodzielnie z własnych środków. Co przy tym istotne wyjazdy do Danii w ramach wymiany odbywały się pod koniec sierpnia, początek września każdego roku – natomiast zakupy kosmetyków, które wg wyjaśnień oskarżonej były przeznaczone na prezenty miały miejsce w grudniu (każdego roku) oraz w lutym, marcu, pod koniec września, lipcu, sierpniu w różnych latach – co powoduje, iż brak jest zbieżności terminów zakupów kosmetyków z terminami wyjazdów dzieci w ramach wymiany do Danii.

Kwestią przy tym kluczową jest fakt, że L. K. (1) – która byłą jedyną posiadaczką karty kredytowej V. C. i jako jedyna jej używała w okresie od 8 sierpnia 2003 r. do dnia 29 września 2007 r. – nie rozliczyła żadnymi fakturami wydatków pokrytych środkami pochodzącymi z karty, opiewających na kwotę 121.850 złotych.

Na akceptację Sądu Apelacyjnego zasługuje również zarzut skarżącego prokuratora dotyczący obrazy zart. 366§1 k.p.k.

Wielokrotnie orzecznictwo sądowe podkreśla, że „obowiązkiem przewodniczącego składu orzekającego sądu jest baczenie na to, aby zostały wyjaśnione wszystkie istotne okoliczności sprawy, gdyż dopiero przeprowadzenie całego dostępnego w danej sprawie materiału dowodowego i ujawnienie wszystkich istotnych okoliczności pozwala na jej prawidłowe rozstrzygnięcie” (tak przykładowo: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 maja 2018 r., II AKa 85/18).

„Uchybienie obowiązkowi baczenia, aby zostały wyjaśnione istotne okoliczności sprawy nastąpi wtedy, gdy sąd ma świadomość niewyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy lub, gdy z okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej wynika, że powinien mieć taką świadomość” (tak przykładowo: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 25 października 2017 r., II AKa 282/17).

W realiach niniejszej sprawy istotnie świadek R. C. nie został zgłoszony w akcie oskarżenia jako wnioskowany przez prokuratora do przeprowadzenia dowód – jak aktualnie deklaruje oskarżyciel stało się to omyłkowo. Niemniej już sama analiza zarzutu postawionego oskarżonej w akcie oskarżenia wskazuje, że oskarżonej m.in. zarzucono, iż „przedłożyła w celu użycia za autentyczne podrobione faktury wystawione przez (...) o nr (...) z dnia 28 listopada 2005 r.”. Tymczasem Sąd meriti mając stosowne uprawnienie do działania w sprawie z urzędu wynikające z treści art. 167 k.p.k., nie dopuścił dowodu z zeznań tego świadka i nie przeprowadził bezpośredniego jego przesłuchania, ani też nie ujawnił jego wcześniejszych zeznań w trybie art. 3911 k.p.k. – i to mimo sygnalizowania potrzeby przeprowadzenia dowodu przez prokuratora na rozprawie w dniu 10 czerwca 2019 r.

W aspekcie tego za trafne i logiczne uznać należy stwierdzenie skarżącego prokuratora, że w sytuacji gdy treść zeznań świadka R. C. złożonych w postępowaniu przygotowawczym wskazują, iż nie wykonywał on usług dla Fundacji Szkół (...) opisanych przez L. K. (1) i nie wystawiał faktury VAT nr (...) z dnia 29 listopada 2005 r. opiewającej na kwotę 11.000 zł – zeznania powyższe są istotne dla prawidłowego rozpoznania sprawy.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu Warszawa – Praga w Warszawie do ponownego rozpoznania

zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Kontrola odwoławcza dokonana przez Sąd Apelacyjny potwierdziła zasadność wszystkich stawianych zarzutów w apelacji prokuratora. Niepełność i dowolność ocen odnośnie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – prowadząca wręcz od rażącej obrazy art. 7 k.p.k. , art. 410 k.p.k. i art. 366 §1 k.p.k. w zw. z art. 394a k.p.k. w zw. z art. 391§1 k.p.k. – a w szczególności fakt, iż Sąd I instancji de facto nie poczynił ustaleń co do okoliczności składających się na znamiona czynu zarzucanego oskarżonej w akcie oskarżenia z art. 296§ 1 i 2 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zb. z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., w tym pominął fakt braku rozliczenia przez oskarżoną żadnymi fakturami wydatków – powoduję, iż wyrok uniewinniający nie może się ostać. Powyższe okoliczności przemawiają, że na etapie postępowania odwoławczego Sąd odwoławczy zwolniony jest od uzupełniania postępowania dowodowego - bowiem już na podstawie faktu nierozliczenia przez oskarżoną wydatków kartą na kwotę 121.850 zł zachodzą podstawy do wydania wyroku skazującego – i zgodnie z regułą ne peius określoną w art. 454§1 k.p.k. zmuszony jest do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Ponadto w sprawie rysuje się konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, o której mowa w art. 437§2 k.p.k. skoro Sąd meriti oceniając zarzut stawiany oskarżonej w akcie oskarżenia – przeprowadzając w sprawie postępowanie dowodowe de facto nie poczynił ustaleń w zakresie znamion tego czynu kwalifikowanego w ramach art. 11§ 2 k.k.

Powyższe stanowisko Sądu Apelacyjnego jest zgodne z treścią uchwały 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2018 r., I KZP 10/18 oraz uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2019 r., sygn. I KZP 3/19

2. Apelacja Pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

Lp.

Zarzut

I.

Obraza prawa procesowego, mająca wpływ na treść wyroku:

a)  przepisów art. 7 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 427§3a zd. 2 k.p.k. a także art. 2 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodów w zakresie faktu dokonywania ustaleń kwestionowanych wydatków z zarządem i radą rodziców – bez krytycznej oceny wyjaśnień oskarżonej i świadków obrony w tym zakresie, braku ujawnienia w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, w szczególności bez jakiejkolwiek własnej inicjatywy zbadania prawdziwości tych twierdzeń w dokumentacji Fundacji, czy w aktach prawnych Fundacji oraz w dokumentacji znajdujących się w aktach rejestrowych Fundacji, dodatkowo dyskwalifikując sprzeczne w tym zakresie zeznania świadków B., T., K. W.;

b)  przepisów art. 7 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 427§3a zd. 2 k.p.k. a także art. 2 k.p.k. poprzez brak ujawnienia w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, w tym braku ustaleń w zakresie statutowych i wynikających z dokumentacji i przepisów obowiązujących w Fundacji reguł odpowiedzialności finansowej w Fundacji i procedury dokonywania i zaliczania wydatków i mimo braku obiektywnego ustalenia uprawnień i obowiązków oskarżonej dokonywanie dowolnej oceny prawidłowości wydatków, rozliczeń i uznaniu, że kwestionowane wydatki były dokonywane na cele statutowe Fundacji, a w konsekwencji brak było znamion czynu zabronionego;

c)  przepisów art. 7 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k. w zw. z art. 167 k.p.k. w zw. z art. 427§3a zd. 2 k.p.k. a także art. 2 k.p.k., poprzez brak ustalenia roli rady rodziców i znaczenia akceptacji przez rodziców wydatków ponoszonych przez bliżej nieoznaczoną szkołę i jej związek z majątkiem Fundacji, a jednocześnie poprzestanie na bezkrytycznym przyjęciu wyjaśnień oskarżonej i wnioskowanych przez nią świadków - nie związanych z prowadzoną działalnością Fundacji;

d)  przepisów art. 7 k.p.k. oraz art. 4 k.p.k. poprzez bezkrytyczną i jednostronną ocenę dowodów, polegającą na uznaniu zasadności wydatków na mocny alkohol, papierosy, wędliny, wydatków na karmę dla psów, luksusowe kosmetyki n cele statutowe Fundacji, a także, że wydatki te były akceptowane przez pozostałych członków zarządu (ergo: przez Zarząd) oraz przez rodziców (bez stwierdzenia prawnego i uzasadnionego w przepisach regulujących działalność Fundacji znaczenia tej zgody dla oceny czynu), podczas gdy te twierdzenia pochodzą jedynie z wyjaśnień oskarżonej, a nie zostały zweryfikowane innymi dowodami;

e)  art. 7 k.p.k. poprzez dowolne pozbawienie wiarygodności dowodów z zeznań świadków K., B., T., M.Z., W.; w szczególności oparcie tego stanowiska na niezweryfikowanym założeniu, że osoby te, związane „z obecnym zarządem Fundacji i jej prezesem E. B.” oraz, że oskarżona naraziła się tym świadkom swoim postępowaniem, podczas gdy te stwierdzenia są nieprawdziwe, albowiem w pierwszym wypadku E. B. nie jest prezesem Fundacji, a na pewno nim nie była w okresie skierowania aktu oskarżenia do Sądu (brak weryfikacji tego faktu przez Sąd), zaś w drugim przypadku, brak jest okoliczności potwierdzających domysły sądu w tym zakresie;

f)  art. 7 k.p.k. a także art. 424§1 k.p.k. – poprzez brak wskazania oraz oceny dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, zaliczonych do materiału dowodowego w postaci faktur, wydruków operacji kartą, raportów kasowych – pod kątem zarzucanego aktem oskarżenia czynu, brak ustaleń co do faktu posługiwania się kartą przez oskarżoną i wpływu tego posługiwania się na prawnokarną ocenę działania oskarżonej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego jest zasadna.

Wskazane przez skarżącego w skardze odwoławczej zarzuty oraz przywołana na ich poparcie argumentacja przekonuje, że Sąd Okręgowy oparł swe rozstrzygnięcie głównie na wyjaśnieniach oskarżonej, a także tych fragmentach zeznań świadków przesłuchanych w sprawie, w których okoliczności przez nią podawane znajdują potwierdzone. Sąd meriti nie wywiązał się natomiast z obowiązku oparcia rozstrzygnięcia na całokształcie okoliczności wynikających ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (art. 410 k.p.k.) – i to w sposób realizujący nakaz dochodzenia do prawdy materialnej (art. 2 § 2 k.p.k.) oraz obowiązek rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonej (art. 4 k.p.k.).

W efekcie dokonana przez Sąd meriti ocena dowodów skutecznie została podważona przez skarżącego pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, bo nie spełnia ona kryteriów swobodnej oceny dowodów na gruncie art. 7 k.p.k.

Ad. a)

Zgodzić należy się ze skarżącym, że czyniąc ustalenia w zakresie czynu zarzucanego oskarżonej tj. z art. 296§1 i 2 k.k. w zb. z art. 270 §1 k.k. w zb. z art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k. wyjaśnienia oskarżonej winny zostać ocenione przez pryzmat regulacji obowiązujących oskarżoną, która w okresie zarzucanego jej czynu pełniła w Fundacji Szkół (...) funkcję Prezesa Zarządu i członka Zarządu. W tym zakresie jako konieczność jawi się ustalenie zakresu jej uprawnień i obowiązków – na podstawie regulacji obowiązujących w Fundacji, ustalenie czy ( i w jaki sposób) oskarżona z powyższych obowiązków wywiązywała się – oraz przede wszystkim czy oskarżona posługując się kartą płatniczą ujętą w akcie oskarżenia i wydatkując w ten sposób pieniądze z rachunku bankowego prowadzonego przez Bank (...) S.A. na rzecz wymienionej Fundacji - czyniła to w ramach udzielonych jej uprawnień do zajmowania się sprawami majątkowymi Fundacji w sposób rzetelny, czy też nadużyła tychże uprawnień bądź ich nie dopełniła, nadto czy kwoty wynikające z dokumentacji bankowej jako obciążające rachunek Fundacji zostały przez oskarżoną rozliczone, w jaki sposób – w szczególności zaś czy w majątku Fundacji powstała szkoda i w jakiej wysokości, bądź też ustalenie, że były to wydatki zasadne i związane z działalnością Fundacji.

„Zachowanie się sprawcy czynu zabronionego z art. 296 k.k. wyznaczają trzy elementy: formalna szczególna powinność określonego zachowania się sprawcy na rzecz pokrzywdzonego, nadużycie przez sprawcę swoich uprawnień lub niedopełnienie przez niego obowiązków oraz powstanie szkody u pokrzywdzonego jako wynik realizacji przez sprawcę znamion czynnościowych. Wszystkie te elementy muszą wystąpić łącznie a pomiędzy nimi powinien istnieć związek przyczynowo – skutkowy” (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 5 września 2012 r., II AKa 155/12).

Po to by właściwie ocenić zachowania oskarżonej w inkryminowanym okresie, a przez to ustalić czy oskarżona wypełniła znamiona czynu je zarzuconego – niezbędnym jest skonfrontowanie wyjaśnień oskarżonej z dokumentacją prawną obowiązującą w okresie zarzutu w Fundacji, dokumentacją księgową zakwestionowaną w sprawie oraz zabezpieczoną z tego okresu dokumentacją bankową. Zeznania świadków dla ustalenia prawidłowego stanu faktycznego – choć niewątpliwie istotne – mają de facto znaczenie uzupełniające. Rację ma zatem skarżący pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, iż Sąd I instancji tymczasem nie weryfikował stanowiska oskarżonej i świadków przez nią powołanych z dowodami z dokumentów. Dopiero bowiem przez pryzmat właściwej analizy dowodów z dokumentów możliwe jest ustalenie jak wyglądała struktura organizacyjna Fundacji i jej placówek, cele Fundacji, gospodarka finansowa Fundacji, zasady jej prowadzenia, jak powinna wyglądać w świetle regulacji statutowych i prawnych prawidłowa piecza na wydatkami Fundacji, kto powinien decydować o sprawach majątkowych, a kto w rzeczywistości decydował.

Ad. b)

Trafny jest zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, iż Sąd I instancji nie poczynił ustaleń w zakresie statutowych i wynikających z dokumentacji i przepisów obowiązujących w Fundacji reguł odpowiedzialności finansowej Fundacji - w szczególności procedury dokonywania i zaliczania wydatków. Jak tymczasem wynika z zapisów §23 pkt 6 w Fundacji winien być uchwalony regulamin zwrotu kosztów i wydatków osobom, które je poniosły w związku z działalnością Fundacji. Jest oczywiste, że fakt dysponowania przez oskarżoną kartą kredytową wydaną i przypisaną do prowadzonego rachunku bankowego Fundacji – nie uprawniał jej do dowolnego dysponowania środkami pieniężnymi, nakładał obowiązek rozliczenia wszystkich kwot pieniężnych uzyskanych w wyniku użycia karty. „Zajmowanie się sprawami majątkowymi" lub działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 296 § 1 k.k. to m.in. obowiązek polegający na dbałości o majątek (mienie) i jego ochronę przed umniejszeniem, czy też obowiązek podejmowania działań zmierzających do pomnożenia majątku (mienia).

Ad. c)

Zgodzić należy się ze skarżącym pełnomocnikiem, iż w sposób jednostronny Sąd ocenił materiał dowodowy konstatując, iż w Fundacji sprawowana była kontrola wydatków przez Radę Rodziców. Szerzej odnośnie powyższej kwestii Sąd Apelacyjny zajął stanowisko w części dotyczącej zarzutów sformułowanych przez prokuratora, niemniej w tym miejscu wskazać należy, iż kompetencje kontrolne Rady Rodziców – w świetle zeznających w sprawie świadków – były ograniczone, a wręcz iluzoryczne, skoro przedkładane sprawozdania z działalności finansowej szkół Fundacji nie zawierały dokumentów źródłowych, a nadto nie zawierały informacji w zakresie wydatków związanych z używaniem przez oskarżoną karty kredytowej.

Ad. d)

Zasadny jest zarzut dowolnej i bezkrytycznej oceny zasadności wydatków w postaci zakupu na cele statutowe Fundacji w postaci alkoholu, papierosów, wędlin, karmy dla psów, luksusowych kosmetyków. W pełni w tym zakresie aktualne jest stanowisko wyrażone przez Sąd Apelacyjny w związku z zarzutami apelacji prokuratora, stąd ponowne ich przytaczanie jest zbędne. Trafnie przy tym podniósł skarżący, że twierdzenie o akceptacji przedmiotowych wydatków przez pozostałych członków Zarządu Fundacji oraz Radę Rodziców wynika wyłącznie na uznaniu przez Sąd I instancji wiarygodności wyjaśnień oskarżonej i oparciu na tym dowodzie ustaleń faktycznych, bez zweryfikowania ich przez pryzmat dokumentów księgowych i obowiązujących w tym zakresie regulacji dotyczących rozliczania wydatków, jakie powstały w związku z prowadzeniem działalności Fundacji.

Ad. e)

Pozbawienie wiarygodności zeznań świadków obciążających oskarżoną jest dowolne – skoro treści wynikające z ich zeznań nie zostały przez Sąd I instancji zweryfikowane z dowodami z dokumentów. W tym stanie rzeczy eksponowanie przez Sąd meriti skonfliktowania oskarżonej z wymienionymi osobami jest niewystarczające do zdyskwalifikowania ich zeznań, zwłaszcza wobec odmienności ich relacji z wyjaśnieniami oskarżonej.

Ad f)

Kontrola odwoławcza potwierdziła, iż Sąd I instancji nie dokonał analizy i oceny dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, a zaliczonych w poczet materiału dowodowego, w postaci faktur, wydruków operacji kartą, raportów kasowych pod kątem zarzucanego oskarżonej aktem oskarżenia czynu – przez co zarzut należy uznać za zasadny. Trafnie podniósł skarżący pełnomocnik, że Sąd I instancji winien zbadać każdy przypadek wydatkowania pieniędzy Fundacji przez oskarżoną z użyciem karty kredytowej i jego zasadność . Z tego zaś obowiązku Sąd meriti nie wywiązał się.

Lp.

Zarzut

II.

Błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na uznaniu, że oskarżona nie dopuściła się zarzucanego jej w akcie oskarżenia czynu.

zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wobec zasadności zarzutów sformułowanych przez skarżącego i omówionych w punkcie 3.2.II niniejszego uzasadnienia, należy uznać wynikający z nich zarzut błędu w ustaleniach faktycznych za zasadny

Wniosek

O uchylnie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji

zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Kontrola odwoławcza dokonana przez Sąd Apelacyjny potwierdziła zasadność wszystkich stawianych zarzutów w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Niepełność i dowolność ocen odnośnie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – prowadząca wręcz od rażącej obrazy art. 7 k.p.k. , art. 410 k.p.k. i art. 366 §1 k.p.k. w zw. z art. 394a k.p.k. w zw. z art. 391§1 k.p.k. – a w szczególności fakt, iż Sąd I instancji de facto nie poczynił ustaleń co do okoliczności składających się na znamiona czynu zarzucanego oskarżonej w akcie oskarżenia z art. 296§ 1 i 2 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zb. z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., w tym pominął fakt braku rozliczenia przez oskarżoną żadnymi fakturami wydatków – powoduje, iż wyrok uniewinniający nie może się ostać. Powyższe okoliczności przemawiają, że na etapie postępowania odwoławczego Sąd odwoławczy zwolniony jest od uzupełniania postępowania dowodowego – bowiem już na podstawie faktu nierozliczenia przez oskarżoną wydatków kartą na kwotę 121.850 zł zachodzą podstawy do wydania wyroku skazującego – i zgodnie z regułą ne peius określoną w art. 454§1 k.p.k. zmuszony jest do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Ponadto w sprawie rysuje się konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, o której mowa w art. 437§2 k.p.k. skoro Sąd meriti oceniając zarzut stawiany oskarżonej w akcie oskarżenia – przeprowadzając w sprawie postępowanie dowodowe de facto nie poczynił ustaleń w zakresie znamion tego czynu kwalifikowanego w ramach art. 11§ 2 k.k.

Powyższe stanowisko Sądu Apelacyjnego jest zgodne z treścią uchwały 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2018 r., I KZP 10/18 oraz uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2019 r., sygn. I KZP 3/19

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Brak

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Kontrola odwoławcza dokonana przez Sąd Apelacyjny potwierdziła zasadność wszystkich stawianych zarzutów w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Niepełność i dowolność ocen odnośnie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – prowadząca wręcz od rażącej obrazy art. 7 k.p.k. , art. 410 k.p.k. i art. 366 §1 k.p.k. w zw. z art. 394a k.p.k. w zw. z art. 391§1 k.p.k. – a w szczególności fakt, iż Sąd I instancji de facto nie poczynił ustaleń co do okoliczności składających się na znamiona czynu zarzucanego oskarżonej w akcie oskarżenia z art. 296§ 1 i 2 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zb. z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., w tym pominął fakt braku rozliczenia przez oskarżoną żadnymi fakturami wydatków – powoduje, iż wyrok uniewinniający nie może się ostać. Powyższe okoliczności przemawiają, że na etapie postępowania odwoławczego Sąd odwoławczy zwolniony jest od uzupełniania postępowania dowodowego – bowiem już na podstawie faktu nierozliczenia przez oskarżoną wydatków kartą na kwotę 121.850 zł zachodzą podstawy do wydania wyroku skazującego – i zgodnie z regułą ne peius określoną w art. 454§1 k.p.k. zmuszony jest do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Ponadto w sprawie rysuje się konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, o której mowa w art. 437§2 k.p.k. skoro Sąd meriti oceniając zarzut stawiany oskarżonej w akcie oskarżenia – przeprowadzając w sprawie postępowanie dowodowe de facto nie poczynił ustaleń w zakresie znamion tego czynu kwalifikowanego w ramach art. 11§ 2 k.k.

Powyższe stanowisko Sądu Apelacyjnego jest zgodne z treścią uchwały 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2018 r., I KZP 10/18 oraz uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2019 r., sygn. I KZP 3/19

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Kontrola odwoławcza dokonana przez Sąd Apelacyjny potwierdziła zasadność wszystkich stawianych zarzutów w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Niepełność i dowolność ocen odnośnie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – prowadząca wręcz od rażącej obrazy art. 7 k.p.k. , art. 410 k.p.k. i art. 366 §1 k.p.k. w zw. z art. 394a k.p.k. w zw. z art. 391§1 k.p.k. – a w szczególności fakt, iż Sąd I instancji de facto nie poczynił ustaleń co do okoliczności składających się na znamiona czynu zarzucanego oskarżonej w akcie oskarżenia z art. 296§ 1 i 2 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zb. z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., w tym pominął fakt braku rozliczenia przez oskarżoną żadnymi fakturami wydatków – powoduje, iż wyrok uniewinniający nie może się ostać. Powyższe okoliczności przemawiają, że na etapie postępowania odwoławczego Sąd odwoławczy zwolniony jest od uzupełniania postępowania dowodowego – bowiem już na podstawie faktu nierozliczenia przez oskarżoną wydatków kartą na kwotę 121.850 zł zachodzą podstawy do wydania wyroku skazującego – i zgodnie z regułą ne peius określoną w art. 454§1 k.p.k. zmuszony jest do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Ponadto w sprawie rysuje się konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, o której mowa w art. 437§2 k.p.k. skoro Sąd meriti oceniając zarzut stawiany oskarżonej w akcie oskarżenia – przeprowadzając w sprawie postępowanie dowodowe de facto nie poczynił ustaleń w zakresie znamion tego czynu kwalifikowanego w ramach art. 11§ 2 k.k.

Powyższe stanowisko Sądu Apelacyjnego jest zgodne z treścią uchwały 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2018 r., I KZP 10/18 oraz uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2019 r., sygn. I KZP 3/19

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Uwzględniając rozważania Sądu Odwoławczego poczynione w toku rozpoznania apelacji prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego:

1)Sąd I instancji winien na nowo przeprowadzić postępowanie dowodowe w całości;

2)  Respektując normy określone art. 410 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 4 k.p.k., 2 k.p.k. i art. 366 §1 k.p.k. w zw. z art. 394a k.p.k. w zw. z art. 391§1 k.p.k. – poczynić w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie ustalenia co do okoliczności składających się na znamiona czynu zarzucanego oskarżonej w akcie oskarżenia z art. 296§ 1 i 2 k.k. w zb. z art. 270§1 k.k. w zb. z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294§1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. – mając na względzie konieczność skonfrontowania materiału dowodowego w postaci dowodów osobowych z dokumentacją prawną obowiązującą w okresie zarzutu w Fundacji, dokumentacją księgową zakwestionowaną w sprawie oraz zabezpieczoną z tego okresu dokumentacją bankową.

3)  W swoich ustaleniach Sąd I instancji nie pominie faktu, iż oskarżona nie rozliczyła żadnymi fakturami wydatków kartą na kwotę 121.850 zł.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Brak

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

Rafał Kaniok Anna Zdziarska Dorota Tyrała

Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

I

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie z dnia 10 grudnia 2019 r., sygn. akt VK 145/18

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

Uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

II

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie z dnia 10 grudnia 2019 r., sygn. akt VK 145/18

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

na korzyść

na niekorzyść

w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana