Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 171/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek

Protokolant

Iwona Sławińska

po rozpoznaniu w dniu 18 września 2020 r. w Gliwicach

sprawy M. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania M. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 8 stycznia 2020 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury, począwszy od 1 grudnia 2019 roku.

(-) sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek

Sygn. akt. VIII U 171/20

UZASADNIENIE

Decyzją z 8 stycznia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu M. P. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony do dnia 31 grudnia 1998 r. nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a zatem brak jest podstaw do przyznania wcześniejszej emerytury.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony wnosił o jej zmianę i przyznanie spornego świadczenia. Podniósł, że spełnił przesłanki do przyznania mu prawa do wcześniejszej emerytury, ponieważ już od 1976 r. pracował jako ślusarz i wykonywał pracę w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił co następuje:

Ubezpieczony M. P. urodził się (...) Wiek 60 lat ukończył (...) Nie jest członkiem OFE.

W dniu 18 grudnia 2019 r. ubezpieczony złożył wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Zaskarżoną decyzją z 8 stycznia 2020 r. (...) Oddział w Z. odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia, wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu na dzień 1 stycznia 1999 r. 25 lat, 3 miesiące i 9 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

W zaskarżonej decyzji (...) Oddział w Z. kwestionował, że skarżący na dzień 1 stycznia 1999 r. legitymuje się okresem pracy w warunkach szczególnych w wymiarze ponad 15 lat – organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu 13 lat, 10 miesięcy i 2 dni takiej pracy, tj. od 1 stycznia 1985 r. do 31 grudnia 1998 r. – okres zatrudnienia w Fabryce (...) S.A. w T. na stanowisku spawacza.

Do pracy w warunkach szczególnych (...) Oddział w Z. nie uwzględnił ubezpieczonemu okresu zatrudnienia w Fabryce (...) S.A. w T. od 3 września 1973 r. do 31 grudnia 1984 r. na stanowisku ślusarza z uwagi na brak świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach za ten okres.

W okresie od 3 września 1973 r. do 31 maja 2010 r. ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) S.A. w T. na stanowiskach: ucznia (w okresie od 3 września 1973 r. do 20 czerwca 1976 r.), ślusarza (w okresie od 21 czerwca 1976 r. do 25 października 1978 r. i od 3 listopada 1980 r. do 31 grudnia 1984 r.) oraz spawacza (w okresie od 1 stycznia 1985 r. do 31 maja 2010 r.). W okresie od 26 października 1976 r. do 9 października 1980 r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową.

Ustalono, że przed służbą wojskową ubezpieczony, pracując na stanowisku ślusarza w Fabryce (...) S.A., zajmował się głównie szlifowaniem podzespołów na szlifierce oraz składaniem, prostowaniem i cięciem różnych elementów. Pracę wykonywał na hali na wydziale RS, tj. przygotowania produkcji. Po odbyciu służby wojskowej ubezpieczony wrócił do pracy na stanowisko ślusarza na wydziale (...) S.A. Kierowany był wówczas do prac na prasie w kuźni, gdzie wycinał blachy i pierścienie oraz na młocie, na którym wykuwał detale.

W okresie od 26 października 1981 r. do 28 stycznia 1982 r. ubezpieczony odbywał kurs spawacza elektrycznego. Od 1 marca 1982 r. ubezpieczony uzyskał uprawnienia spawacza elektrycznego, co zostało potwierdzone wpisem w książeczce spawacza nr (...). W związku z nabytymi uprawnieniami spawalniczymi, ubezpieczony zaczął wykonywać prace spawalnicze. Ubezpieczony pracował w dalszym ciągu na wydziale RS, w dwuosobowej brygadzie. Do jego zadań należało głównie spawanie elektryczne obudów górniczych oraz ich kompletowanie, które polegało na składaniu kawałków z blachy. Spawanie wykonywał w kabinie, gdzie pracował razem z drugim pracownikiem brygady, który odpowiadał za przygotowanie elementów do spawania. Oprócz tego obsługiwał suwnicę, za pomocą której nakładał magnesy i kompletował obudowy. Po 1 stycznia 1985 r. praca ubezpieczonego nie zmieniła się względem tej, którą wykonywał po odbyciu kursu spawalniczego w 1982 r. – w dalszym ciągu wykonywał głównie prace spawalnicze.

W świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z 31 maja 2010 r. Fabryka (...) S.A. wskazała, że ubezpieczony w okresie od 1 stycznia 1985 r. do 31 grudnia 2008 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace spawacza określone w wykazie A, dziale XIV, poz. 12, pkt 10 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W aktach osobowych ubezpieczonego z Fabryki (...) S.A. znajduje się notatka z 1 marca 1999 r. przełożonego ubezpieczonego – kierownika wydziału przygotowania J. K., w której wymienił pracowników zatrudnionych na stanowisku ślusarza w wydziale RS, których pracę powinno się zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach. Na liście pracowników wymieniono m.in. ubezpieczonego.

Razem z ubezpieczonym w spornym okresie w Fabryce (...) S.A. pracowali B. C. (zatrudniony w latach 1974-2016) oraz A. R. (zatrudniony w latach 1976-2013).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego z Fabryki (...) S.A., książeczki spawacza nr (...), zeznań świadków: B. C. (nagranie z rozprawy z 14 lipca 2020 r. k.46) i A. R. (nagranie z rozprawy z 14 lipca 2020 r. k.46) oraz przesłuchania odwołującego (nagranie z rozprawy z 18 września 2020 r. k.52).

Sąd ocenił zgromadzony materiał dowodowy jako kompletny i wiarygodny, a przez to mogący stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie. Zeznania świadków i odwołującego pokrywały się i uzupełniały.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 53 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Na podstawie cytowanych przepisów, prawo do emerytury w obniżonym wieku przysługuje ubezpieczonemu, który w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999 r., spełnił warunki w zakresie posiadania ogólnego stażu pracy oraz pracy wykonywanej w warunkach szczególnych a nie osiągnął wymaganego wieku. Ubezpieczeni, którzy w chwili wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych posiadali wymagany okres ubezpieczenia (szczególny i zwykły), mogą realizować prawo do emerytury na starych zasadach po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w art. 39 czy art. 32 również po dniu 31 grudnia 2008r. pod warunkiem nieprzystąpieniu do OFE. Wszystkie przesłanki muszą zostać spełnione łącznie.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 i 4 ustawy w powiązaniu z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) ubezpieczonym mężczyznom urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. będącym pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy pracach wymienionych w wykazie A, przysługuje prawo do emerytury w razie łącznego spełnienia następujących warunków:

1.  osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat

2.  posiadania wymaganego okresu zatrudnienia wynoszącego 25 lat, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Kwestia posiadania przez ubezpieczonego ponad 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego, ukończenie 60 lat oraz braku członkowstwa w OFE nie były sporne.

Okoliczność sporna w przedmiotowej sprawie dotyczyła posiadania przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 r. wymaganego 15-letniego okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, bowiem organ rentowy w zaskarżonej decyzji zaliczył ubezpieczonemu jedynie 13 lat, 10 miesięcy i 2 dni takiej pracy, tj. od 1 stycznia 1985 r. do 31 grudnia 1998 r. – okres zatrudnienia w Fabryce (...) S.A. w T. na stanowisku spawacza. (...) Oddział w Z. nie uwzględnił ubezpieczonemu do pracy w warunkach szczególnych wcześniejszego okresu zatrudnienia w Fabryce (...) S.A., tj. od 3 września 1973 r. do 31 grudnia 1984 r., na stanowisku ślusarza z uwagi na brak świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach za ten okres.

Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem organu rentowego.

Zebrany w sprawie materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, że odwołujący od momentu uzyskania uprawnień spawalniczych, tj. od 1 marca 1982 r., wykonywał pracę w szczególnych warunkach.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków i ubezpieczonego, z których wynikało, że od 26 października 1981 r. do 28 stycznia 1982 r. ubezpieczony odbywał kurs spawacza elektrycznego, a od 1 marca 1982 r., w związku z uzyskanymi uprawnieniami spawacza elektrycznego, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace spawacza w dwuosobowej brygadzie na wydziale przygotowawczym RS. Powyższe znajduje również potwierdzenie w książeczce spawacza nr (...). Do zadań ubezpieczonego należało głównie spawanie elektryczne obudów górniczych oraz ich kompletowanie. Po 1 stycznia 1985 r. praca ubezpieczonego nie zmieniła się względem tej, którą wykonywał po odbyciu kursu spawalniczego w 1982 r. – w dalszym ciągu wykonywał głównie prace spawalnicze.

Wynik postepowania dowodowego wskazywał, że odwołujący od nabycia uprawnień spawacza elektrycznego, tj. od 1 marca 1982 r., do 31 grudnia 1984 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę jako spawacz, tj. pracę wymienioną w wykazie A, dziale XIV, poz. 12 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) – prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym. W związku z tym, po doliczeniu ww. okresu do okresu uwzględnionego przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji – 13 lat, 10 miesięcy i 2 dni – spełnia on przesłankę 15-letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych na dzień 1 stycznia 1999 r.

Wobec faktu, że spełnia on także pozostałe przesłanki uprawniające go do wcześniejszej emerytury, Sąd z mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji i zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od 1 grudnia 2019 r.

(-) sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek